Văn nghệ sĩ với 130 năm Đà Lạt hình thành và phát triển

Năm 2023, UBND thành phố Đà Lạt (Lâm Đồng) tổ chức 9 chương trình chính và 16 chương trình hưởng ứng sự kiện Chào mừng 130 năm Đà Lạt hình thành và phát triển (1893 - 2023). Nhân dịp này, đội ngũ văn nghệ sĩ (VNS) Lâm Đồng đã sáng tạo gần 300 tác phẩm văn học nghệ thuật (VHNT) bao gồm các thể loại: văn, thơ, nhạc, họa, ảnh nghệ thuật phản ánh đậm nét sự phát triển vượt bật của Đà Lạt trong 130 năm qua.

Biểu diễn những ca khúc mới viết về Đà Lạt
Ảnh Thanh Dương Hồng

Trách nhiệm, tình yêu của văn nghệ sĩ

Năm 2023, có lẽ đối với cư dân sinh sống thành phố ngàn hoa là một năm đặc biệt, bởi cách đây tròn 130 năm, bác sĩ Alexandre Yersin đặt bước chân đầu tiên lên Cao nguyên Lang Biang, phát hiện vùng đất hoang vu, giá lạnh để hôm nay là một đô thị Đà Lạt giàu, đẹp.

130 năm qua, với bao nhiêu nỗ lực của Đảng bộ, chính quyền và các thế hệ nhân dân đã làm cho Đà Lạt từng ngày đổi thay, phát triển và trở thành một thành phố mộng mơ, xinh đẹp, thiên đường trên cao nguyên.

Đối với các nhạc sĩ, họa sĩ, nhà thơ, nhà văn, nhà nghiên cứu VHNT… cảm xúc về Đà Lạt được thể hiện bằng một lăng kính rất riêng, rất khác. Trong gần 300 ngàn cư dân hiện nay của phố núi, ngoài số ít người may mắn được sinh ra trên chính nơi này, còn lại đa số là cư dân từ nhiều tỉnh, thành (Bắc, Trung Nam); từ nhiều vùng, miền khác về đây an cư, lạc nghiệp và nhận Đà Lạt làm quê hương thứ hai. Có lẽ trong mỗi người đều khắc khoải một điều rằng: Làm cái gì đó có ích để “trả nghĩa” Đà Lạt - thành phố quê hương?

Bởi vậy, trước nay đã có hàng chục ngàn tác phẩm VHNT sáng tác về Đà Lạt (văn, thơ, âm nhạc, hội họa, điêu khắc, nhiếp ảnh, văn nghệ dân gian, nghiên cứu…) của giới VNS trong tỉnh, chứa đựng những tình cảm đặc biệt; đó là sự gửi gắm tâm tư, ước vọng và niềm tri ân sâu sắc vùng đất lành đã đón nhận, cưu mang bao người tứ xứ có cuộc sống an nhiên, hạnh phúc; chung sức, chung lòng góp phần phát triển Đà Lạt ngày một đẹp, giàu.

Đặc thù lao động nghệ thuật là lặng lẽ sáng tạo, mỗi VNS đều hướng tới sáng tạo tác những phẩm VHNT có giá trị về tư tưởng và nghệ thuật phục vụ nhiệm vụ chính trị của địa phương và nhu cầu thưởng thức ngày càng cao của nhân dân. Tài năng và sự đóng góp của VNS thể hiện qua tác phẩm và khẳng định bằng tác phẩm.

Qua các kỳ Festival Hoa Đà Lạt, nhất là dịp kỷ niệm 100 năm, 115 năm, 120 năm, 125 năm Đà Lạt hình thành và phát triển, Sở VHTTDL, UBND thành phố Đà Lạt đã nhiều lần phối hợp với Hội VHNT Lâm Đồng tổ chức các trại sáng tác, các cuộc thi, liên hoan, triển lãm tranh, ảnh và đã tuyển chọn, xuất bản các tuyển tập VHNT của VNS Lâm Đồng phục vụ nhân dân, du khách, như: Đà Lạt mộng mơ, dịp chào mừng Đà Lạt 100 năm (1893 - 1993); Cho những mùa hoa (xuất bản năm 1995); Đà Lạt thơ (năm 1996); Thành phố thấp thoáng (năm 2000); Đà Lạt trong thơ (năm 2003); Festival Hoa Đà Lạt (năm 2005)… Đây là những món quà giàu ý nghĩa của đội ngũ VNS tặng Đảng bộ, chính quyền và nhân dân Đà Lạt.

Chương trình Nghệ thuật Kỷ niệm Ngày Âm nhạc Việt Nam, chào mừng 130 năm Đà Lạt hình thành và phát triển, do Hội VHNT Lâm Đồng tổ chức - Ảnh T.D.H

Những sáng tác về 130 năm Đà Lạt hình thành và phát triển

Nhằm động viên VNS tiếp tục sáng tạo những tác phẩm mới, có chất lượng, phản ánh đa dạng thành tựu phát triển của TP Đà Lạt tròn 130 năm tuổi, từ đầu năm 2023, Hội VHNT Lâm Đồng đã xây dựng Kế hoạch tổ chức các Trại sáng tác VHNT với chủ đề: Chào mừng 130 năm Đà Lạt hình thành và phát triển.

Theo đó, từ tháng 5/2023 đến cuối tháng 8/2023, Hội VHNT Lâm Đồng đã tổ chức thành công 7 Trại sáng tác VHNT dành cho hội viên, VNS toàn tỉnh. Có 99 VNS tham gia trại, đã sáng tạo 296 tác phẩm mới, gồm: 89 bài thơ, 35 tác phẩm văn xuôi (truyện ngắn, ký văn học và bài nghiên cứu), 36 ca khúc, 104 ảnh nghệ thuật và 32 tác phẩm mỹ thuật. Trong đó, có 72% số tác phẩm mang cảm hứng về Đà Lạt; phản ánh đậm nét những thành tựu TP Đà Lạt đạt được trên tất cả các lĩnh vực: phát triển kinh tế - xã hội, xây dựng hạ tầng, chỉnh trang đô thị; xây dựng Đảng và hệ thống chính trị vững mạnh; học tập và làm theo tư tưởng, đạo đức, phong cách Hồ Chí Minh; về lịch sử, văn hóa, cảnh quan, thiên nhiên, con người Đà Lạt…

Nhiều tác phẩm VHNT thể hiện cảm xúc sâu sắc dành cho Đà Lạt như: Nhớ bác sĩ Yersin (Thơ Hoàng Lâm), Đà Lạt ơi (Thơ Xuân Quang), Chân dung hoa (Thơ Nguyễn Tấn On), Cảm xúc Đà Lạt (Thơ Thanh Liễu), Hãy lưu giữ Đà Lạt trong trái tim mình (Ký - Trần Ngọc Trác), Đà Lạt đẹp hơn bao giờ (Ký - Thanh Dương Hồng), Đà Lạt qua cái nhìn của một số nhà nghiên cứu (Ký - Võ Thị Thùy Dung), Mênh mang trời chiều (Nhạc: Đình Nghĩ), Sắc màu Đà Lạt (Nhạc: Phương Lê), Nồng nàn Đà Lạt (Nhạc: Minh Thu), Đà Lạt của em (Nhạc: Cao Nguyên)… Hàng trăm tác phẩm ảnh và mỹ thuật, khắc họa cảnh đẹp thiên nhiên, con người, lịch sử, văn hóa, vùng đất Đà Lạt anh hùng và giàu tiềm năng, thế mạnh.

Đặc biệt, năm 2023, UBND thành phố Đà Lạt đã phối hợp với Hội VHNT Lâm Đồng tổ chức thành công Hội thảo quốc tế “Tham vấn xây dựng hồ sơ thành phố Đà Lạt gia nhập mạng lưới các thành phố sáng tạo của UNESCO về âm nhạc”; hai đơn vị cũng đã phối hợp tổ chức Trại sáng tác âm nhạc chào mừng 130 năm Đà Lạt hình thành và phát triển. Ngoài 7 nhạc sĩ tên tuổi đến từ Hà Nội và TPHCM, Lâm Đồng có 12 nhạc sĩ tham gia. Kết thúc trại sáng tác đã có 29 ca khúc mới về Đà Lạt, trong đó nhiều ca khúc hay, giai điệu mượt mà, sôi nổi, phản ánh một Đà Lạt đang trên đà hội nhập và phát triển. Anh chị em nhạc sĩ Lâm Đồng như: NSƯT Đình Nghĩ, Vi Quốc Hiệp, Cao Nguyên, Minh Thu, Thu Hường, Trần Khánh Nam, Vũ Uy, Nguyễn Hoàng Trọng… đã sáng tác 20 ca khúc mới, khá hay về Đà Lạt.

Nằm trong chuỗi các hoạt động chào mừng 130 năm Đà Lạt hình thành và phát triển, UBND thành phố Đà Lạt còn phối hợp với Hội VHNT Lâm Đồng sẽ tổ chức triển lãm tranh và ảnh nghệ thuật những tác phẩm đặc sắc nhất của các nghệ sĩ nhiếp ảnh và các họa sĩ, nhà điêu khắc tên tuổi của Hội VHNT Lâm Đồng phục vụ nhân dân và du khách trong không gian Lễ kỷ niệm 130 năm Đà Lạt hình thành và phát triển sắp tới…

Có thể người viết chưa khái quát hết những đóng góp của giới VNS Lâm Đồng cho sự phát triển của Đà Lạt trong hơn một thế kỷ qua, song nỗ lực của Hội VHNT và hàng trăm tác phẩm VHNT mới, có chất lượng của các VNS Lâm Đồng dành cho Đà Lạt trong năm qua thực sự là món quà giá trị, thể hiện tình cảm và trách nhiệm của đội ngũ VNS địa phương “trả nghĩa” thành phố quê hương tròn 130 năm tuổi.