Những ngày này thị thành mưa bão. Mỗi lần đi làm về, bắt gặp những đứa trẻ tắm mưa trước hiên nhà, lòng tôi lại nhớ ba mẹ, nhớ quê nhà da diết. Bởi, tôi cũng từng có một thời tinh nghịch như thế.

Nhớ lắm lúc còn để tóc kiểu ba vá, cứ hễ trời mưa là cùng lũ bạn trong xóm mang oi, xô, thau, giỏ... ra đồng bắt cá rô. Mưa tạo thành dòng chảy mạnh nên từ những con rạch, những đường mương nhỏ trong ruộng lúa, nước cứ tràn xối xả. Cá rô, cá sặc cứ thế mà bơi theo dòng thành đàn. Thế là lũ trẻ chúng tôi lấy các dụng cụ thủ công chặn ở đầu rãnh để bắt cá. Trong tích tắc, chúng tôi bắt cả xô đầy ắp. Con cá nào cũng to béo, trông thật thích mắt. Do cả bọn cùng hợp tác đánh bắt, nên sau khi xong, thành quả được chia đều cho từng người. Kết thúc việc bắt cá, chúng tôi đặt chiến lợi phẩm trên bờ đê rồi cùng nhau nhảy kênh tắm sông. Trời vẫn mưa xối xả tăng thêm cảm giác phấn khởi khi tắm sông. Trẻ con ở quê biết bơi lội từ lúc 5, 6 tuổi nên chẳng đứa nào sợ đuối nước.

Mang một oi cá rô đồng về nhà, mẹ tôi chỉ rầy la qua loa vì sợ cảm lạnh, trước khi đem cá đi làm sạch. Rồi mẹ bảo tôi chạy ra giàn bầu sau nhà hái mấy trái bầu non múp để làm món bầu non kho cá rô đồng. Món ăn này được cả nhà tôi ưa thích nên giàn bầu mẹ trồng sau nhà chỉ để ăn và biếu chứ không bán.

Cá sau khi sơ chế sạch, mẹ ướp đầy đủ gia vị cùng với nước màu dừa chừng 15 phút rồi đem kho. Thời điểm nước mắm đã sắp cạn đáy nồi, thịt cá săn lại, mẹ tôi mới cho một chén nước lọc vào kho tiếp. Khi nồi cá sôi lên, tiếp tục cho bầu non được cắt thành hình tam giác vào. Bầu non nên không cần gọt vỏ, cứ để nguyên ăn mềm dẻo rất ngon. Mẹ tôi không cho nước nhiều vì trong quá trình kho, bầu sẽ ra nước. Kho chừng 5 phút, khi bầu đã thơm mềm, mẹ nêm nếm lại cho vừa ăn, rắc hành lá xắt nhuyễn rồi tắt bếp. Lúc này, ba cũng đã hái xong mớ rau đồng non mướt sau vườn nhà. Thế là bữa cơm chiều được dọn ra trong sự nôn nóng của tôi. Trẻ con ngày xưa không có nhiều quà bánh, thiếu ăn nên lúc nào bụng cũng đánh trống.

Cá rô đồng thịt chắc, béo, thơm. Bầu non ngọt, có vị chua nhẹ hòa tan trong cá làm cho nước kho có vị ngon khó tả. Nhìn tôi ăn vội mấy chén cơm mà mẹ cứ ngồi canh chừng nhắc khẽ vì sợ hóc xương. Trong không khí se lạnh của miền sông nước, ngoài trời mưa vẫn lâm râm, cả nhà quay quần bên nhau ăn cơm nóng với món cá rô đồng, kèm rau sống vườn nhà mới ấm cúng làm sao!

Tác giả: Trần Thái Học

Nguồn: Tạp chí VHNT số 447, tháng 12-2020