"Ấn tượng"... phim Hàn

Được chọn làm Tiêu điểm điện ảnh một quốc gia tại Liên hoan phim quốc tế Hà Nội lần thứ 6, điện ảnh Hàn Quốc đã mang tới một chùm gồm 7 phim mà mỗi phim là một lát cắt phản ánh đậm nét văn hóa, xã hội trong từng giai đoạn.

Phim Bộ phim của tiểu thuyết gia

Lồng câu chuyện đời thực với những tưởng tượng của nhà văn, bộ phim The Novelist’s Film (Bộ phim của Tiểu thuyết gia) xoay quanh cuộc sống, các mối quan hệ và cả sự nghiệp sáng tác của nữ nhà văn chuyên viết tiểu thuyết Joon-Hee. Mải chìm đắm trong công việc sáng tạo, đã lâu cô không nhận được tin tức của bạn học cũ Se-Won. Một ngày, Joon-Hee bất ngờ đến thăm cửa hàng sách của Se-Won. Rời cửa hàng sách của bạn, Joon-Hee đi tới một tòa nhà. Cô tình cờ gặp đạo diễn Hyo-Jin cùng vợ là Young-Joo. Cuộc đi dạo trong công viên sau đó, đã giúp cô gặp nữ diễn viên Kil-Soo. Joon-Hee thuyết phục Kil-Soo làm phim với mình… Lấy “nhân vật” là một nữ nhà văn chuyên viết tiểu thuyết ra làm phim, The Novelist’s Film (Bộ phim của Tiểu thuyết gia) đã giành giải thưởng Gấu Bạc của Ban giám khảo tại LHP Berlin lần thứ 72 năm 2022 khi xoay quanh những chuyện tưởng như vụn vặt nhưng là cả thế giới sáng tạo của nữ nhà văn. 

Phim Khoảnh khắc mùa hè cũng khắc họa chính cuộc đời của một trong những người làm công việc sáng tạo khi Su-jin là người viết kịch bản cho một chương trình truyền hình chuyên tìm kiếm những mối tình “thất lạc” của người nổi tiếng. Nhân dịp lễ Tạ ơn, cô đã nỗ lực hết sức để tìm lại mối tình đầu của Mr.Yoon - một giáo sư có tính cách lập dị. Điều đáng nói hơn cả, nguyện vọng cuối cùng của ông trước khi qua đời là được gặp lại người con gái ấy. Bộ phim kể về cuộc hành trình dài tìm kiếm cô gái năm xưa. Hai bộ phim, hai góc nhìn khác nhau nhưng đều xoay quanh công việc của những người sáng tạo như nhà văn, nhà biên kịch, xây dựng chương trình truyền hình… như một sự tôn vinh cho những giá trị văn hóa, tinh thần của một xứ sở mà những người cầm bút là một trong những người được trân trọng khi họ góp phần tạo nên các giá trị mềm. 

Phim Quyết tâm chia tay

Cũng trong chùm phim tiêu điểm điện ảnh Hàn Quốc, phim Nhà môi giới đã được công chiếu tại các rạp chiếu phim của Việt Nam ngay sau khi phim tham gia tranh giải tại LHP Cannes 2022. Phim kể về Sang-hyun (Song Kang Ho) quản lý một cửa hàng giặt là nhưng liên tục phải gánh những khoản nợ nần. Dong-soo - người lớn lên trong trại trẻ mồ côi, làm việc trong một cơ sở bán hộp đựng trẻ em. Vào một đêm trời mưa như trút nước, họ bí mật mang một đứa trẻ sơ sinh đã bị bỏ lại trong chiếc hộp. Nhưng vào ngày hôm sau, người mẹ So-young bất ngờ quay trở lại tìm con trai mình. Nhận ra con mình đã bị mang đi, cô chuẩn bị gọi cảnh sát thì hai người đàn ông đã kể lại mọi chuyện. Họ tuyên bố việc đánh cắp đứa bé là để tìm cho cậu bé một mái ấm tốt đẹp. Tuyên bố của họ có vẻ hơi thái quá, nhưng cuối cùng So-young đã dừng lại để cùng Sang-hyun và Dong-soo tham gia vào hành trình tìm kiếm cha mẹ mới cho chính con trai mình.

Ở tuyến khác của phim, cảnh sát Su-jin (Doona Bae) và đồng nghiệp của cô là thám tử Lee đã chứng kiến tất cả. Họ âm thầm theo đuôi, hy vọng có được bằng chứng thuyết phục để kết thúc cuộc điều tra kéo dài nửa năm của mình. Tình cờ gặp nhau bởi một chiếc hộp trẻ em, năm người bắt đầu một cuộc hành trình khác thường và đầy bất ngờ.

Với thông điệp đầy tính nhân văn, bộ phim đã gây ấn tượng tại LHP Cannes, chia sẻ về bộ phim, đạo diễn Kore-eda Hirokazu cho biết: Tôi cảm thấy thật nhẹ nhõm khi không chỉ tôi mà tất cả đội ngũ nhân viên và các diễn viên trong đoàn đều được ghi nhận, khen thưởng về bộ phim - một tác phẩm nghệ thuật chung của chúng tôi - vượt qua sự khác biệt về ngôn ngữ và văn hóa. Đây là lần đầu tiên tôi tham gia LHP Cannes trong vòng bốn năm qua, và tôi muốn nhân cơ hội này để suy nghĩ về những gì có ý nghĩa để tiếp tục làm phim và truyền tải chúng ra thế giới vào thời điểm mà thế giới đang có nhiều xáo trộn bởi nhiều lý do, trong đó có cả đại dịch covid 19. Phim đã giành được giải Nam diễn viên xuất sắc cho ngôi sao gạo cội Song Kang Ho tại LHP Cannes 2022.

Phim Nhà môi giới

Một bộ phim khác là Quyết tâm chia tay cũng đã ra mắt khán giả Việt Nam với sự tham gia của nữ diễn viên Trung Quốc Thang Duy. Một người đàn ông rơi từ đỉnh núi xuống và tử vong. Thám tử phụ trách Hae-joon đến gặp Seo-rae - vợ của người đàn ông đã chết. Cô không hề bất ngờ hay đau khổ trước cái chết của chồng: “Tôi thấy lo khi anh ấy không trở về sau khi leo núi nên tôi nghĩ cuối cùng anh ta đã chết rồi!”. Chính thái độ và cách cư xử không giống như của một người thân đau buồn nên cảnh sát coi cô chính là nghi phạm. Hae-joon thẩm vấn Seo-rae và trong khi theo dõi cô, anh cảm thấy mình ngày càng quan tâm đến cô hơn. Trong khi đó, Seo-rae mặc dù bị nghi ngờ là tội phạm, nhưng lại có những hành động bạo dạn với Hae-joon. 

Một kẻ bị tình nghi đang giấu cảm xúc thực của mình. Một thanh tra cảnh sát vừa nghi ngờ vừa khao khát có được kẻ tình nghi. Với chủ đề tâm lý - hình sự, diễn xuất của cả hai diễn viên chính đã chinh phục khán giả và đánh dấu sự trở lại ngoạn mục của Thang Duy sau bộ phim Sắc giới. Tại LHP Cannes 2022, Quyết tâm chia tay đã mang về cho Park Chan Wook giải thưởng Đạo diễn xuất sắc nhất.

Trong số 7 phim, hai bộ phim của cựu Bộ trưởng Bộ Văn hóa Hàn Quốc Lee Chang-dong được chọn tham gia chương trình Tiêu điểm Điện ảnh Hàn Quốc cũng chọn những góc nhìn về các nhân vật sáng tạo. Phim Poetry (Thi ca) góp thêm một góc nhìn khác về giới sáng tạo. Phim kể về Mi-ja sống cùng cháu trai đang học trung học tại một thành phố nhỏ ngoại ô cạnh sông Hàn. Bà là một phụ nữ đáng mến, thích đội những chiếc mũ đính hoa và diện những bộ cánh thời trang. Tình cờ bà tham gia lớp học làm thơ tại một trung tâm văn hóa của khu phố và lần đầu tiên trong đời bà phải làm một bài thơ. Công cuộc tìm kiếm cảm hứng thơ ca của Mi-ja bắt đầu bằng việc quan sát cuộc sống hằng ngày - điều mà bà chưa bao giờ làm trước đây - để tìm ra vẻ đẹp tiềm ẩn của nó. Mija vô cùng thích thú với những phát hiện mới, cảm giác giống như cô bé mới lớn khám phá những điều lần đầu tiên trong đời. Nhưng khi phải đối mặt với một thực tế phũ phàng ngoài sức tưởng tượng của mình, bà nhận ra rằng cuộc sống không lung linh như bà tưởng.

Đạo diễn Lee Chang-dong từng là một đạo diễn tiêu biểu của điện ảnh Hàn Quốc. Ông từng là Bộ trưởng Bộ Văn hóa Hàn Quốc. Sau khi từ chức ông trở lại với nghiệp làm phim. Bộ phim Poetry (2010) đã được gửi tranh tài tại Cannes và giành giải Kịch bản hay nhất.

Phim Thi ca

Bộ phim thứ 2 của cựu bộ trưởng lấy cảm hứng từ truyện ngắn Barn Burning của nhà văn Murakami Haruki, Thiêu đốt đã tham gia trong hạng mục Phim dự thi và giành giải thưởng của Liên đoàn phê bình phim quốc tế tại LHP Cannes. Phim kể về Jong-Soo là nhân viên làm việc bán thời gian tại một công ty giao nhận hàng. Anh có ước mơ trở thành nhà văn. Trong một lần đi đưa hàng, anh tình cờ gặp lại người bạn gái thời thơ ấu tên là Hae-Mi. Họ đã lớn lên cùng nhau tại một thị trấn nhỏ vùng nông thôn. Tối muộn ngày hôm đó, hai người hẹn nhau uống vài li rượu. Hae-Mi nói với Jong-Soo rằng cô sắp đi du lịch ở châu Phi và nhờ anh ghé qua căn hộ chăm sóc con mèo trong thời gian cô vắng nhà. Sau đó, Jong-Soo nhận được điện thoại của Hae-Mi hẹn anh hôm sau đến đón cô ở sân bay. Tại đây, Hae-Mi giới thiệu Ben với Jong-Soo. Hae-Mi và Ben gặp nhau ở Arica. Ben nhanh chóng nói cho Jong-Soo biết sở thích của mình. Với những tầng bậc cảm xúc đan xen, đây là bộ phim được làm sau khi ông từ chức Bộ trưởng Bộ Văn hóa và quay trở lại với công việc yêu thích là làm phim. 

Phim cuối cùng của hạng mục Tiêu điểm điện ảnh Hàn Quốc là House of Hummingbird (Tổ của chim ruồi). Bối cảnh phim là Triều Tiên năm 1994. Miền Nam đang sôi sục bầu không khí của Giải vô địch bóng đá thế giới, còn ở miền Bắc là không khí đau buồn tiếc thương nhà lãnh đạo cấp cao vừa qua đời. Eun-hee lược ghi lại tất cả những sự kiện đó. Trải qua những ngày tháng này ở Seoul, cô học sinh lớp 8 cảm thấy lạc lõng với tất cả: ở trường, cô bị các bạn cùng lớp vùi dập nhiều hơn cả bài vở. Ở nhà, cô bị anh trai đánh đập và chứng kiến những cuộc cãi vã không ngừng của bố mẹ. Eun-hee đã thử cảm giác yêu đương, phải nhập viện sau phẫu thuật cắt bỏ khối u, kết thúc mối quan hệ với người bạn thân nhất của mình. Thế nhưng tất cả những điều đó đều khiến cô dửng dưng cho đến khi một gia sư người Trung Quốc bước vào cuộc đời cô. 

Nữ đạo diễn Kim Bora đã dành tới 7 năm để hoàn thành phim truyện dài đầu tay House of Hummingbird. Phim đã nhận giải thưởng NETPAC tại LHP Busan và giành một số giải thưởng tại các LHP Quốc tế uy tín khác gồm: LHP Quốc tế Berlin, LHP Tribeca…

Với một chùm 7 phim, trong đó có tới 4 phim xoay quanh những nhân vật hoạt động trong giới sáng tạo, 2 phim là tác phẩm của cựu bộ trưởng, chùm phim Hàn Quốc thực sự khiến người xem choáng ngợp với những vấn đề mà nó mang lại.

MINH NHẬT

Nguồn: Tạp chí VHNT số 517, tháng 11-2022

;