Theo các bậc cao niên ở Lai Châu kể lại, chợ phiên San Thàng có tên gốc là Chợ Tam Đường đất, nơi hội tụ bản sắc văn hóa các dân tộc trong vùng và cũng là phiên chợ lớn nhất của tỉnh Lai Châu với sự tham gia mua bán của bà con các dân tộc Giáy, Mông, Dao, Thái, Lự... thuộc huyện Phong Thổ, Tam Đường và thành phố Lai Châu. Bởi từ thời Pháp thuộc, Tam Đường vốn là địa điểm trung tâm nhất của vùng đất này.
Chợ San Thàng họp vào sáng thứ 5 và chủ nhật hằng tuần. Ðến chợ, người dân, du khách có thể mua sắm, ăn, chơi cũng như khám phá nét độc đáo của bản sắc văn hóa và con người nơi đây. Ngày nay, trước nhu cầu của du khách và để thúc đẩy phát triển chợ San Thàng thành điểm du lịch cho du khách thập phương trải nghiệm khám phá, thành phố Lai Châu đã tổ chức chợ đêm San Thàng vào tối thứ 7 hằng tuần để quảng bá những nét độc đáo của văn hóa, con người các dân tộc nơi đây.
Đến với không khí rộn ràng của chợ đêm San Thàng, du khách sẽ được hòa mình vào dòng người tấp nập và thưởng thức ẩm thực truyền thống độc đáo do bà con dân tộc Giáy ở xã San Thàng kỳ công chế biến như: bánh bỏng, bánh khảo, bánh rán, bánh cuốn, hay các loại đồ nướng, ốc sào... Khu bán hàng giải khát với các loại đồ uống của người dân địa phương như: nước lá nhảy, atiso, nụ hoa tam thất, trà, nước quả la hán đến các đồ uống hiện đại như trà sữa, cà phê...
Du khách thưởng thức ẩm thực ở chợ đêm San Thàng
Đặc biệt chỉ với 10 đến 30 nghìn đồng, du khách có thể thưởng thức bát phở đặc biệt do chính bàn tay khéo léo của bà con dân tộc Giáy tự làm bánh phở, rau sống ăn kèm là rau sạch được trồng ở vườn nhà. Sợi phở dai, mềm, nước dùng ngọt lịm tự nhiên, béo ngậy quyện với vị cay của ớt, mùi thơm của các loại rau húng, rau mùi càng làm cho bát phở có hương vị khó quên.
Phở nhắng - đặc sản truyền thống của dân tộc Giáy được nhiều người yêu thích
Nếu có thời gian hoặc đi đông người, du khách có thể quây quần bên nồi thắng cố thơm lừng bởi hương vị đặc trưng của núi rừng,của thảo quả, nhất là món chấm tê tê, cay cay, cùng nâng chén rượu ngô thơm nồng chúc cho nhau sức khỏe, hỏi thăm nhau về gia đình, cuộc sống... Không phải ngẫu nhiên mà từ lâu chợ đêm San Thàng đã trở thành nơi gặp gỡ, thăm hỏi, động viên, chia sẻ lẫn nhau giữa bạn bè, người thân, đồng nghiệp vào mỗi dịp cuối tuần.
Những đoàn khách có thành viên nhí có thể dẫn các bạn nhỏ đến dãy hàng đồ chơi trẻ em hoặc dừng chân trên cầu, thư thái ngắm nhìn hoạt động mua bán đầy sôi động, thưởng thức chương trình văn nghệ đặc sắc theo chủ đề của từng tuần với những bài hát điệu múa, bài khèn, vòng xòe đầy mê hoặc do chính đội văn nghệ của các xã, phường, tổ dân phố trên địa bàn thành phố Lai Châu và các huyện lân cận giao lưu biểu diễn.
Những vòng xòe trước khi giã bạn
Điều đặc biệt hơn cả ở chợ đêm San Thàng không chỉ là điểm hẹn tình yêu với các nam thanh nữ tú ở khắp các bản trên, mường dưới. Bởi chợ chính là nơi bảo tồn phát huy những giá trị, bản sắc văn hóa truyền thống của các dân tộc trên địa bàn, từ đó giới thiệu, quảng bá đến du khách trong và ngoài nước.
Không khí tấp nập ở chợ đêm San Thàng
Chia tay không khí rộn ràng của chợ đêm San Thàng, ngày hôm sau, du khách có thể quay trở lại với buổi chợ phiên vào sáng chủ nhật, trước khi đến thăm Bia cổ hoài lai vua Lê Thái Tổ, thăm điểm du lịch cộng đồng Sin Suối Hồ, hoặc trải nghiệm khám phá cầu kính rồng mây Lai Châu cao nhất Việt Nam.
Tác giả: Nhật Minh
Nguồn: Tạp chí VHNT số 456, tháng 3-2021