Xóm 8, xã Nam Anh, huyện Nam Đàn có tuyến đường du lịch ven dãy núi Đại Huệ đi qua và là địa bàn cửa ngõ khu Du lịch văn hóa tâm linh chùa Đại Tuệ. Xóm có diện tích tự nhiên 113,32 ha; quy mô dân số 256 hộ với 1.026 nhân khẩu. Hệ thống giao thông có tổng chiều dài 7,5km.

Một góc xóm 8 mừng xuân mới
 

Một Làng văn hóa tiêu biểu…

Năm 2022 vừa qua, phong trào xây dựng Làng văn hóa tiêu biểu thực hiện tốt hương ước, quy ước gắn với xây dựng Nông thôn mới đã được triển khai sâu rộng và đạt được nhiều kết quả tại xóm 8. Xóm được công nhận danh hiệu “Làng Văn hóa” liên tiếp từ năm 2018 đến năm 2021. Ngày 24/3/2022, tại Nhà văn hóa xóm 8, xã Nam Anh đã diễn ra lễ ký cam kết xây dựng mô hình cấp tỉnh Làng văn hóa tiêu biểu thực hiện tốt hương ước, quy ước gắn với xây dựng Nông thôn mới giữa Trung tâm Văn hóa tỉnh Nghệ An; Phòng VHTT, Trung tâm VHTTTT huyện Nam Đàn; UBND xã Nam Anh và lãnh đạo xóm 8. Phong trào xây dựng Làng văn hóa tiêu biểu đã tạo động lực thúc đẩy sự phát triển về kinh tế - xã hội nơi đây!

Ngay sau khi ký cam kết, với sự chỉ đạo sát sao của Trung tâm Văn hóa tỉnh, phòng VHTT huyện Nam Đàn cùng sự hướng dẫn của Trung tâm VHTTTT huyện, UBND xã Nam Anh đã xây dựng kế hoạch số 12/KH-UBND ngày 28/3/2022 về việc triển khai thực hiện xây dựng mô hình Làng văn hóa tiêu biểu thực hiện tốt hương ước, quy ước gắn với xây dựng Nông thôn mới tại xóm 8; ban hành quyết định thành lập Ban chỉ đạo và các văn bản liên quan để xây dựng mô hình. Qua đó, xã đã phân công cụ thể cho từng ngành, từng lĩnh vực, thành viên trong Ban chỉ đạo để trực tiếp cùng Chi ủy, lãnh đạo xóm triển khai sao cho đồng bộ.

Ngày 4/4/2022, Chi bộ xóm 8 đã tổ chức họp để xin ý kiến đảng viên về việc ban hành nghị quyết triển khai các nội dung được đề cập tại kế hoạch của UBND xã. Theo đó, chi bộ đã giao lãnh đạo xóm và và các tổ chức liên quan với chức năng của mình tập trung tuyên truyền, vận động toàn thể nhân dân chung tay xây dựng mô hình đảm bảo tiến độ, có chất lượng và đạt hiệu quả cao… Trong đó, quan tâm đến công tác chỉnh trang, hoàn thiện thiết chế tại Nhà văn hóa xóm, xây dựng các tuyến đường đẹp, hình thành một số phong trào thi đua sôi nổi ở các cụm dân cư.

Với tinh thần “Dễ trăm lần không dân cũng chịu, khó vạn lần dân liệu cũng xong", sau khi ban hành nghị quyết, việc tuyên truyền đến người dân được đặt lên hàng đầu dưới nhiều hình thức như: qua hệ thống truyền thanh xóm; lồng ghép vào sinh hoạt chuyên đề của tất cả ban ngành, đoàn thể; cán bộ “đến từng ngõ, gõ từng nhà” để trao đổi trực tiếp với đại diện từng gia đình, hộ dân… Chính vì vậy, bà con nơi đây đã rất tích cực hưởng ứng, tham gia nhiệt tình vào các nội dung công việc.

Để phát triển kinh tế trên chính mảnh đất của mình, Ban Công tác Mặt trận đã vận động bà con chuyển dịch cơ cấu cây trồng, ứng dụng các tiến bộ khoa học vào sản xuất, luân canh mùa vụ, đưa các loại giống mới vào sản xuất, nhất là sản xuất rau màu. Trong năm qua, xóm đã chỉ đạo sản xuất và nhân rộng mô hình sản xuất hoa thiên lý. Đến nay, toàn xóm có 5ha hoa thiên lý cho thu nhập hàng năm bình quân từ 200 đến 220 triệu đồng/ha/vụ. Trong chăn nuôi, các hộ chủ yếu nuôi bò vỗ béo, mỗi hộ gia đình nuôi từ 2 đến 5 con, cho thu nhập từ 50 đến 70 triệu đồng/hộ/năm... Đặc biệt, xóm đã xây dựng được mô hình du lịch trải nghiệm tại vườn hồng của gia đình các ông: Nguyễn Văn Nghi, Nguyễn Đình Bá, Bùi Đình Thích; xây dựng thành công 2 vườn mẫu hộ gia đình (bà Hồ Thị Hai và ông Hồ Viết Khoa); đang xúc tiến thêm mô hình du lịch giải trí câu cá… Hiện tại, thu nhập bình quân của xóm đạt 58.5 triệu đồng/người/năm. Toàn xóm có 120/256 hộ khá, giàu (tỷ lệ 46,8%); số hộ nghèo giảm xuống chỉ còn 6/256 hộ (tỷ lệ 0,23%).

Phong trào xây dựng gia đình văn hóa rất được cấp ủy, lãnh đạo xóm quan tâm nên ngày càng nâng cao cả về số lượng lẫn chất lượng. Trong năm 2022, tỷ lệ Gia đình văn hóa của xóm đạt 93,2%; tỷ lệ Gia đình văn hóa 3 năm liền tục là 88%. Vào ngày Đại đoàn kết toàn dân tộc hàng năm (18/11), xóm đều tổ chức chu đáo các hoạt động. Xóm có rất nhiều loại hình gia đình tiêu biểu như: Gia đình nhiều thế hệ chung sống gắn bó, đoàn kết; Gia đình con cháu hiếu thảo, chăm ngoan, học giỏi; Gia đình tương thân tương ái, đi đầu trong công tác nhân đạo - từ thiện; Gia đình văn hóa sản xuất, kinh doanh giỏi; gia đình văn hóa - thể dục thể thao… Từ phong trào này, đã góp phần nâng cao ý thức trách nhiệm, hành vi của mỗi cá nhân, mỗi gia đình trong việc thực hiện các đường lối - chủ trương của Đảng, chính sách - pháp luật của Nhà nước, xây dựng môi trường sống lành mạnh, tạo niềm tin cho nhân dân, được mọi người đồng tình, ủng hộ.

Các hoạt động văn hóa văn nghệ, thể dục thể thao được duy trì có hiệu quả. Phong trào “Rèn luyện thân thể theo gương Bác Hồ vĩ đại” được phát động trong toàn thể nhân dân. Xóm thường xuyên tham gia các giải đấu, hội thao của xã. Tỷ lệ người tập luyện thể thao của xóm đạt 51%...

Thực hiện quyết định 22/QĐ-TTg của Thủ tướng Chính phủ về việc xây dựng và thực hiện hương ước, lãnh đạo xóm đã họp dân, lấy ý kiến bà con để sửa chữa, bổ sung bản hương ước cũ cho phù hợp với tình hình mới. Sau một thời gian tiến hành công việc, trình UBND huyện phê duyệt, hương ước của xóm chính thức đi vào cuộc sống từ tháng 3 năm 2021. Bản hương ước mang tinh thần phát huy dân chủ cơ sở, huy động nội lực để xây dựng cơ sở hạ tầng, đoàn kết các tầng lớp nhân dân trong cộng đồng trên nền tảng tương thân tương ái, nâng cao đời sống xóm làng, thực hiện nếp sống văn minh, bảo vệ - gìn giữ các giá trị văn hóa truyền thống, phong tục tập quán tốt đẹp, loại bỏ hủ tục… đồng thời, tích cực ngăn chăn, đẩy lùi các tệ nạn xã hội.

Nhờ sự chỉ đạo sát sao của cấp ủy, lãnh đạo xóm, sự vào cuộc của cả hệ thống chính trị và các tầng lớp nhân dân nên việc thực hiện hương ước đã đi vào nề nếp, nhất là việc phát huy có hiệu quả Đề án 07-DA/HU ngày 11/9/2018 của Ban Thường vụ Huyện ủy Nam Đàn về xây dựng tổ tự quản ở cộng đồng. Xóm 8 hiện có 15 tổ tự quản, tất cả đều hoạt động tích cực, sôi nổi, trách nhiệm. Chính vì vậy, trong những năm qua, trên địa bàn xóm không xảy ra những vụ việc đáng tiếc hay phải xử lý hình sự. Xóm 8 luôn là lá cờ đầu trong thực hiện phong trào “Toàn dân bảo vệ an ninh Tổ quốc”. Chi bộ, lãnh đạo xóm, các tổ chức đoàn thể luôn hoàn thành xuất sắc nhiệm vụ!

Xác định rõ mục tiêu, nhiệm vụ trong xây dựng Nông thôn mới: Nhà nước hỗ trợ một phần kinh phí, người dân là chủ thể... chi bộ, lãnh đạo xóm đã triển khai thực hiện rất quyết tâm, với sự ủng hộ của đội ngũ cán bộ và các tầng lớp nhân dân. Trong năm 2022, xóm làm thêm được 0,3km đường bê tông. 100% tuyến đường liên gia, liên xóm, ngõ các hộ gia đình được cứng hóa; 80% tuyến đường trong xóm được bà con nhân dân trồng hoa, cây chuỗi ngọc cắt tỉa đồng bộ rất đẹp. 100% trục đường lắp điện chiếu sáng, các điểm giao nhau và đầu tuyến đường đều có biển báo giao thông, báo tải trọng đúng theo tiêu chuẩn của Bộ GTVT và tiêu chí xây dựng Nông thôn mới kiểu mẫu.

Công tác vệ sinh môi trường ở xóm 8 rất được bà con và các hộ gia đình quan tâm. Rác thải được phân loại ngay từ hộ gia đình trước khi vận chuyển ra khỏi địa bàn. Mỗi ngày, người dân đều có ý thức vệ sinh môi trường theo đoạn đường, từng hộ gia đình chịu sự giám sát, theo dõi của các tổ trưởng tổ tự quản nên không gian, cảnh quan xóm 8 luôn phong quang, thoáng đãng.

Xóm cũng đã lắp đạt hệ thống pa nô, áp phích gồm 35 bảng dọc theo 2 tuyến đường trục chính của xóm, tuyên truyền trực quan về việc thực hiện chủ trương - đường lối của Đảng, chính sách - pháp luật của Nhà nước cũng như xây dựng Nông thôn mới đối với các tầng lớp nhân dân.

Cổng vào nhà văn hóa xóm 8, xã Nam Anh

"Nhiều người bất ngờ về diện tích, quy mô, sự khang trang của Nhà văn hóa xóm 8 nhưng ngay trên mảnh đất Nam Đàn này, còn nhiều Nhà văn hóa khác tương đương Nhà văn hóa xóm 8 ở Nam Giang, Nam Cát, Kim Liên, Nam Nghĩa… Nghệ An là tỉnh giàu truyền thống văn hóa, các thế hệ lãnh đạo tỉnh luôn quan tâm đến văn hóa, chúng tôi lại được sự ủng hộ nhiệt thành của các ban ngành, đoàn thể, các tầng lớp nhân dân nên có nhiều thuận lợi khi xây dựng đời sống văn hóa ở cơ sở."  (Ông Bùi Công Vinh - Phó giám đốc Sở VHTT Nghệ An)
 

…và một Nhà văn hóa đáng mơ ước

Điều chúng tôi muốn đề cập nữa khi nói về xóm 8 là bà con nơi đây đang có một Nhà văn hóa thật đáng mơ ước. “Đáng mơ ước” bởi tuy chỉ là Nhà văn hóa cấp xóm nhưng nó có diện tích cơ, ngơi không kém nhiều Nhà văn hóa cấp xã ở những nơi khác.

Thật vậy! Nhà văn hóa xóm 8 nằm trên một khu đất có tổng diện tích hơn 5.000m² và kinh phí đầu tư hơn 6 tỷ đồng, đảm bảo sinh hoạt cùng lúc cho 300 người trong khi quy mô dân số của xóm hiện chỉ 256 hộ. Điều này có nghĩa: nhiều năm về sau nữa, ở nơi này nơi khác, có thể có chuyện sáp nhập thôn xóm dẫn đến tình trạng tăng dân số, diện tích Nhà văn hóa cũ không còn phù hợp thì người dân xóm 8 vẫn có thể “kê cao gối, ngủ ngon giấc” bởi trước đó xóm 9 đã nhập vào xóm 8 mà sức chứa của Nhà văn hóa vẫn lớn hơn quy mô dân số. Nhà văn hóa xóm có chiều dài 34,6m, chiều rộng 30,9m; trong đó phần hội trường rộng 15,2m, dài 23,5m. Ngoài diện tích được xây dựng, còn có không gian cho các sân bóng đá, bóng chuyền.

Để có một Nhà văn hóa với hình hài như hiện tại, ngày 26/9/2019, UBND huyện Nam Đàn đã cho phép lập báo cáo kinh tế kỹ thuật xây dựng công trình; UBND xã Nam Anh cũng có văn bản chỉ định thầu tư vấn khảo sát lập báo cáo kinh tế kỹ thuật (ngày 29/9/2020). Mọi thứ đều rõ ràng, nội dung các hạng mục đều có những tiêu chuẩn, tiêu chí nhất định. Sau 9 tháng thi công (từ tháng 2-11/2021), công trình hoàn thành. Theo ông Nguyễn Thúc Quang - Phó Chủ tịch UBND xã Nam Anh, công trình đã đem đến niềm vui, sự phấn khởi lớn cho người dân xóm 8 nói riêng, người dân xã nói chung. Bà con tự hào về Nhà văn hóa xã mình. Nhà văn hóa hoàn thành, mọi người có nơi hội họp, tổ chức các ngày lễ truyền thống, hoạt động câu lạc bộ dân ca dân vũ, luyện tập và biểu diễn văn hóa văn nghệ, thi đấu thể thao - nhất là bóng đá, bóng chuyền hơi…

Có Nhà văn hóa, lãnh đạo và nhân dân xóm 8 đã tiến hành chỉnh trang bộ nghi lễ khánh tiết, bổ sung 5 câu khẩu hiệu chiến lược, biển bảng của các tổ chức đoàn thể, hình ảnh hoạt động phát triển kinh tế xã hội của các tầng lớp nhân dân; tiến hành sắp xếp, trang trí làm mới ngăn vách hai bên cánh gà sân khấu đảm bảo tính khoa học, tính chính trị và tính thẩm mỹ…

Xóm còn bổ sung bản trích tiêu chuẩn công nhân danh hiệu Làng văn hóa, Gia đình văn hóa theo Nghị định 122/2018; Quyết định số 37/2019/QĐ-UBND ngày 6/12/2019 của UBND tỉnh Nghệ An; trích Pháp lệnh 34/2007 của Ủy ban Thường vụ Quốc hội về thực hiện dân chủ ở xã, phường, thị trấn; bộ tiêu chí ứng xử trong gia đình theo quyết định số 224/QĐ-BVHTTDL ngày 28/1/2022 cùng nội dung bản hương ước đã được thông qua…

Nhiều dụng cụ, phương tiện luyện tập thể dục thể thao như xà đơn, xà kép, đi bộ trên không, lắc hông tại chỗ được tăng cường. Các ghế đá, bồn hoa, cây cảnh cũng nhanh chóng hiện diện trong khuôn viên Nhà văn hóa. Một hệ thống loa truyền thanh, âm thanh loa máy phục vụ hội họp được trang bị cùng hàng trăm bàn ghế bền đẹp, thẩm mỹ chung kích cỡ, tiêu chuẩn.

Có thể nói, những gì mà chi bộ, lãnh đạo và các tầng lớp nhân dân xóm 8, xã Nam Anh, huyện Nam Đàn đã làm được trong công cuộc xây dựng mô hình Xóm văn hóa tiêu biểu thực hiện tốt hương ước quy ước gắn với xây dựng Nông thôn mới là rất đáng ghi nhận, biểu dương. Không phải ngẫu nhiên mà ngày 18/11/2022, Chủ tịch UBND tỉnh Nghệ An là ông Nguyễn Đức Trung đã về dự Ngày hội đại đoàn kết toàn dân tộc cùng cán bộ và bà con nơi đây; rồi ngày 24/4/2023, “Hội nghị bàn giải pháp phát huy hiệu quả hệ thống thiết chế văn hóa, thể thao cơ sở trên địa bàn tỉnh Nghệ An” do UBND tỉnh Nghệ An tổ chức với hàng trăm đại biểu tham dự đã diễn ra tại Nhà văn hóa xóm 8. Một hội nghị cấp tỉnh, lại diễn ra ở Nhà văn hóa xóm 8 đã cho thấy quy mô, tầm vóc, giá trị của một thiết chế văn hóa ở cơ sở. Những gì mà cán bộ, nhân dân xóm 8, xã Nam Anh, huyện Nam Đàn đã làm được thật đáng để các nơi khác tham quan, học hỏi và rút ra bài học kinh nghiệm hữu ích!

Hội nghị bàn giải pháp phát huy hiệu quả hệ thống thiết chế văn hóa, thể thao cơ sở trên địa bàn tỉnh Nghệ An đã diễn ra tại Nhà văn hóa xóm 8

THANH HÀ

Nguồn: Tạp chí VHNT số 534, tháng 5-2023