Cá chốt kho tiêu

Ngày trước, ở xứ Bạc Liêu cá chốt nhiều không sao kể xiết. Thịt cá cũng béo, mềm, thơm, ngon hơn bất kỳ nơi nào khác. Không phải ngẫu nhiên, nơi đây có câu ca dao nổi tiếng được lưu truyền từ bao đời:

Bạc Liêu nước chảy lờ đờ

Dưới sông cá chốt, trên bờ Triều Châu.

Triều Châu để chỉ người Triều Châu (Tiều) ở Trung Quốc di cư sang Việt Nam rất đông đúc vào thế kỷ 17. Dù hiện nay, cá chốt Bạc Liêu có vơi đi phần nào nhưng nó vẫn chiếm vị trí đáng kể trong ẩm thực vùng miền. Người dân ở nơi đồng ruộng, kênh rạch không khó để kiếm thức ăn cho một ngày. Bà con chỉ cần ra kênh, mương, rạch vung chài là có ngay cá chốt. Vào những buổi sáng tinh mơ, ai đó mang lưới đi giăng, đi kéo, một giờ sau gỡ ra cũng đầy cá. Cá chốt nhiều quá ăn không hết, người ta nghĩ ngay đến việc đem ủ mắm, phơi khô ăn dần.

Khác với cá trê, cá chốt có ba ngạnh bén, nếu chẳng may bị cá đâm sẽ rất đau nhức, cả tuần vẫn chưa lành. Làm cá chốt trước hết phải rắc tro bếp vào rổ cá. Vùng vẫy một lúc cá sẽ khô nhớt và chết. Cần chặt bỏ ngay các ngạnh cá. Sau đó cạo, rửa, mổ bụng và làm sạch. Cá chốt tươi làm món gì cũng ngon: canh chua, chiên giòn, nướng, kho, nấu lẩu, làm khô, ủ mắm... Đặc biệt, cá chốt ôm trứng kho tiêu thì ngon không thể tả.

Cách kho tiêu cá chốt thì cũng giống như những món cá khác. Bạn có thể thay đổi màu kho tùy thích: từ nước màu dừa thay bằng bột nghệ rất tốt cho sức khỏe (tuy nhiên, cũng có người không thích mùi nghệ). Khi chảo kho đặc sệt cũng là lúc cá chín tới, bạn chớ quên rắc một ít tiêu giã nguyên lên mình cá rồi tắt bếp. Cá chốt kho tiêu có thể dùng với cơm (hoặc bún) kèm rau sống. Cầu kỳ hơn thì ăn với canh chua cá chốt sẽ tăng thêm phần hấp dẫn. Cá chốt kho rất béo, ngọt thịt, lại thêm ôm trứng rất ngon. Bạn nên đến Bạc Liêu một lần thử các món ăn làm từ cá chốt mới cảm nhận được vị ngon trọn vẹn.

 

NGUYỄN THANH VŨ

Nguồn: Tạp chí VHNT số 483, tháng 12-2021

 

;