Bánh canh gõ - món bánh xưa ngon tuyệt

Bánh canh là một trong những món ăn phổ biến có mặt từ rất lâu đời ở vùng đất phương Nam. Chính vì vậy mà dân gian mới có câu:

Bánh canh trắng cọng dài cọng ngắn

Cải tần ô gãy dọc gãy ngang.

Cho đến nay trong danh sách bánh dân gian Nam Bộ đề cập đến hàng chục loại bánh canh mặn cũng như ngọt nhưng không thấy nhắc đến bánh canh gõ, một loại bánh dân gian cổ truyền từng nổi tiếng một thời, nay hầu như mai một. Thế nhưng, gần đây lại xuất hiện món bánh canh gõ bằng gáo dừa khiến cho nhiều người quan tâm đến ẩm thực dân gian rất vui mừng và phấn khởi.

Gọi là bánh canh gõ vì muốn làm loại bánh này, các nghệ nhân phải cho bột đã nhồi thật mịn vào trong một cái gáo dừa có đục lỗ ở đáy rồi dùng chiếc que gõ đều lên cái gáo, tạo ra một lực đẩy cho bột từ từ rớt xuống nồi nước đang sôi.

Chị chủ quán ở Phong Điền cho biết: muốn có một nồi bánh canh gõ đúng “chất”, người làm phải mất nhiều công phu, tỉ mẩn. Trước hết phải ngâm gạo, xay bột, bòng cho ráo nước, hòa chung với một ít bột mì (cũng có thể mua bột chợ nhưng không ngon bằng). Cho cả hai thứ bột vào ngâm với nước sôi độ 15 phút. Sau đó đem ra nhồi cho thật nhuyễn, nhồi đến khi nào bột sóng sánh không còn dính tay là đạt yêu cầu.

Trước khi tiến hành gõ, người ta bắc nồi nước lên bếp nấu cho thật sôi. Tiếp theo là cho bột vào cái gáo dừa rồi dùng que gõ đều đều, bột từ từ rớt xuống nước, sợi ngắn sợi dài tùy bàn tay cầm gáo dừa của người gõ đưa cao hoặc hạ thấp.

Ngoài cách gõ bánh, các bà, các chị còn để tâm đến nồi nước súp. Có thể nói, tô bánh canh ngon hay dở một phần là nhờ nồi nước súp. Nồi súp có thể nấu bằng xương, thịt hoặc tôm, tép, mực và nêm nếm gia vị sao cho vừa ăn. Trước khi ăn người ta múc bánh canh vào tô, điểm xuyết thêm miếng thịt đùi xắt lát hoặc con tôm, con tép và vài cọng xà lách, ngò lên mặt bánh, sau cùng là rắc thêm chút hành phi, hành lá, tiêu, ớt. Sau cùng là chan nước súp vào tô.

Chị chủ quán ở Phong Điền kể rằng, món bánh canh gõ này do bà ngoại là bà giáo Đậu ở Bình Thủy truyền lại cho mẹ chị, mẹ chị truyền lại cho con cháu. Mặc dù đây là món bánh làm rất công phu, chế biến bằng thủ công mất rất nhiều thời gian nhưng chị vẫn kế thừa để bảo tồn và phát huy món bánh cổ truyền, đồng thời giới thiệu với khách tham quan du lịch trong và ngoài nước những nét tinh tế và giá trị văn hóa của bánh dân gian Nam Bộ. Từ sợi bánh canh gõ, ngoài nấu với thịt cá, các bà các chị còn biến tấu nấu với tôm, cho thêm nước cốt dừa vào ăn rất béo, đặc biệt là món bánh canh ngọt dành cho người ăn chay được nhiều người rất thích.

Đặc điểm của bánh canh gõ là sợi bánh trắng trong, dai, để lâu không bở, ăn vào có vị ngọt, béo, đậm đà chất quê. Đặc biệt trong tô bánh có bàn tay tài hoa, cần cù, chịu khó của người làm nên loại bánh tuy mộc mạc, đơn sơ mà vô cùng độc đáo. Một lần vào quán cùng các bạn ngồi xì xụp bên tô bánh canh gõ bốc khói, ăn xong người nào cũng sút mồ hôi, khỏe người ra, ăn rồi lại muốn ăn thêm.