Xây dựng và thực hiện nếp sống văn minh trong việc cưới, việc tang và lễ hội, cũng như thực hiện nghiêm các quy định của pháp luật về phòng chống tác hại của thuốc lá đã được Lai Châu triển khai thực hiện hiệu quả, nhờ đó việc hút thuốc lá trong các đám cưới, đám tang và lễ hội đã giảm rõ rệt, việc mời thuốc lá hầu như không còn xảy ra.

Huyện Tam Đường thực hiện tuyên truyền cổ động mặt đường về phòng, chống tác hại thuốc lá
 

Khi kể về các đám cưới, đám tang, lễ hội cách đây trên 10 năm của người dân trên địa bàn tỉnh, nhiều người không quên hình ảnh cô dâu, chú rể hoặc đại diện gia chủ cầm bao thuốc lá đến tận nơi mời từng người. Nhiều đám “lịch sự” còn để sẵn một vài bao thuốc lá và bao diêm trên bàn uống nước để khách lấy hút tự nhiên.

Những người hút thuốc thường hút tại chỗ, hết điếu này đến điếu khác khiến cho đám cưới, đám tang, lễ hội là những nơi tụ tập đông người, đã ngột ngạt càng bí bách hơn bởi khói thuốc lan tỏa. Nhiều người là phụ nữ, trẻ em hay các bậc cao niên dù không hút nhưng vẫn rút một vài điếu thuốc khi được mời để dành phần mang về cho người nhà…

 Trao đổi về vấn đề này, ông Trần Mạnh Hùng, Phó Giám đốc Sở VHTTDL  Lai Châu cho biết: “Trước kia, ở hầu khắp các địa phương trong tỉnh, việc mời thuốc lá ở đám cưới, đám tang, lễ hội được coi là một phần quan trọng khi gia đình có việc lớn. Vì vậy, gia chủ luôn chú trọng thực hiện chu toàn để tránh bị chê trách. Song, cùng với sự phát triển của xã hội, ý thức thực hiện pháp luật và hiểu biết của người dân về tác hại của thuốc lá đối với sức khỏe con người được nâng cao, ở những đám cưới, đám tang, lễ hội hiện nay, việc mời thuốc lá đã trở nên lạc hậu”.

“Song song với việc đẩy mạnh các hình thức tuyên truyền như: Cổ động mặt đường, phát tờ rơi, tuyên truyền miệng, các buổi hội họp... nhiều bản, khu phố, tổ dân phố đã đưa quy định không hút thuốc lá vào hương ước, quy ước. Đặc biệt, từ khi Quy định thực hiện nếp sống văn minh trong việc cưới, việc tang và lễ hội ban hành kèm theo Quyết định số 15/2014/QĐ-UBND ngày 2/7/2014 của UBND tỉnh và quyết định sửa đổi năm 2019, Luật Phòng chống tác hại của thuốc lá đi vào cuộc sống thì việc không mời thuốc lá, không hút thuốc lá trong đám cưới, đám tang và lễ hội trên địa bàn huyện Tam Đường đã có chuyển biến tích cực” - Phó Trưởng Phòng Văn hóa và Thông tin huyện Tam Đường Lù Văn Trân chia sẻ.

Bên cạnh đó, công tác kiểm tra, giám sát của Ban chỉ đạo phong trào “Toàn dân đoàn kết xây dựng đời sống văn hóa” tỉnh tại các địa phương cũng cho thấy, việc hút thuốc lá ở những nơi tập trung đông người như đám cưới, đám tang và lễ hội, các hoạt động văn hóa, thể thao đã giảm rõ rệt, việc mời thuốc lá hầu như không còn. Tương tự, nhiều cơ quan, đơn vị, doanh nghiệp cũng đưa quy định không hút thuốc vào quy chế  hoạt động, coi đây là một trong những tiêu chí thi đua hằng năm để mỗi cán bộ viên chức, người lao động phấn đấu thực hiện. Từ đó, tạo nếp sống văn minh, môi trường làm việc an toàn, thân thiện, hạn chế được các nguy cơ cháy nổ có thể xảy ra, đồng thời nêu cao ý thức bảo vệ và giữ gìn sức khỏe của mọi người.

Tìm hiểu công tác phòng chống tác hại thuốc lá gắn với thực hiện nếp sống văn minh, xây dựng đời sống văn hóa ở cơ sở, chúng tôi được biết: xã Trung Đồng (Tân Uyên) đã có nhiều chuyển biến tích cực. Chủ tịch UBND xã Tòng Văn Muôn cho biết: “Cấp ủy, chính quyền và các đoàn thể xã thường xuyên đẩy mạnh công tác tuyên truyền, vận động, nâng cao nhận thức cho cán bộ, đảng viên và các tầng lớp nhân dân về vai trò, ý nghĩa của việc thực hiện nếp sống văn minh, xây dựng đời sống văn hóa, trong các đám cưới, đám tang ở địa phương; kết hợp tuyên truyền về tác hại của thuốc lá, các quy định của pháp luật về phòng chống tác hại của thuốc lá...

Vì vậy, nhiều người dân đã nêu cao ý thức, giảm, bỏ hoặc nhắc nhau không hút thuốc lá để hạn chế tác hại do hút thuốc lá gây ra; trong đám cưới, đám tang gia chủ cũng không còn mời khách hút thuốc lá như trước đây”.

Không hút thuốc lá không chỉ để bảo vệ sức khỏe của bản thân, gia đình và cộng đồng. Không hút thuốc lá còn thực hiện tiết kiệm, góp phần thực hiện nếp sống văn minh, giảm ô nhiễm mỗi trường và tác động tích cực đến việc xây dựng công sở, cơ quan, đơn vị không khói thuốc; giảm nguy cơ mắc các loại bệnh tật có liên quan đến thuốc lá như: tim mạch, phổi, bàng quang, cổ tử cung…

Vì vậy, mỗi người dân, mỗi cơ quan, đơn vị hãy tiếp tục nêu cao tinh thần trách nhiệm, thực hiện nghiêm các quy định của pháp luật về phòng chống tác hại của thuốc lá, để xây dựng môi trường sống của chúng ta thật sự văn minh lành mạnh và không khói thuốc.

Tác giả: Nhật Minh

Nguồn: Tạp chí VHNT số 468, tháng 7-2021