Một chiều mùa hạ, tôi về lại quê nhà, đúng lúc giữa mùa sen đang bung nở tỏa hương thơm ngát. Hai mươi năm xa quê, ký ức của tôi tưởng chừng như đã ngủ quên ở một góc nào đó nhưng hôm nay, giữa mùa sen thơm ngát, ký ức bất chợt trỗi dậy khiến cho lòng tôi xao xuyến, bồi hồi. Vẫn là khung cảnh quen thuộc. Hai mươi năm qua, hương sen vẫn thoang thoảng, ngọt ngào như thuở ban đầu chẳng thể trộn lẫn vào đâu được.

Trở lại mùa sen, tôi và đám bạn đã có những tháng ngày yêu dấu với bao nhiêu kỷ niệm tươi đep. Tuổi thơ của những đứa trẻ sinh ra từ làng trong leo lẻo như mặt hồ mùa thu, như hương sen thơm ngát. Khoảng thời gian đó, chúng tôi hồn nhiên như loài cỏ dại, chẳng bận tâm suy nghĩ gì nhiều. Tôi nhớ những buổi chiều mùa hạ, khi lúa đã gặt xong, cánh đồng trơ gốc rạ, đứa nào đứa nấy đều sung sướng thả trâu bò mà không phải trông coi. Chúng tôi có thời gian nhiều hơn chơi bên đầm sen. Hương sen quyện hương lúa sao mà thân thương đến thế! Tôi nắm tay đám bạn, rượt đuổi nhau trong đồng chiều nắng vàng lấp lóa rồi lại nằm sóng soãi bên đầm sen đang bung nở.

Trở lại mùa sen, tôi thấy bóng mình nhỏ dại trong màu hồng phớt của cánh hoa. Cảm xúc rõ nét, bao lần như một. Thích thú, tò mò xen lẫn lâng lâng sung sướng. Sen được tôi hái về nhà cho nội, bởi vì nội là người yêu sen mãnh liệt. Tôi hình dung được dáng nội khom lưng đón nhận bó hoa từ bàn tay của cháu, thấy nụ cười trong vòm miệng nhăn nheo nhưng hạnh phúc. Và tôi hình dung được mỗi sớm thức giấc đã thấy hoa sen thơm ngát ở phòng. Lại nhớ những ngày nội tỉ mẩn ướp trà cánh sen để cho con cháu thưởng thức và đãi khách ở phương xa ghé thăm. Trà sen trở thành một thức uống dân dã nhưng rất đỗi thanh tao. Sẽ chẳng còn gì thích thú hơn trong một buổi chiều se se gió thổi, giữa không gian làng quê yên bình lặng lẽ, có đôi bạn thời hoa niên ngồi bên nhau ôn chuyện cũ. Những hạnh phúc khẽ khàng được sẻ chia qua đôi mắt long lanh cùng chèn trà sen thơm phức.

Trở lại mùa sen, tôi nhớ những ngày gian khó của gia đình và đám bạn trong làng. Nhớ những ngày dầm bùn đi nhổ từng ngó sen về cho mẹ mang ra chợ đổi lấy cân gạo hay mớ cá mọn. Tuổi lên mười, tôi đã biết rõ đặc điểm, cách nhổ ngó sen như thế nào để vừa nhanh vừa không bị đứt. Tôi cũng học được cách phải tiết kiệm những đồng tiền vất vả mình làm ra. Và tôi nhớ bao bữa cơm gia đình có đĩa ngó sen xào mát lành. Đầm sen cho tuổi thơ chúng tôi không gian, thời gian; cho hương thơm mát lành và những cọng ngó sen tuyệt vời. Ngó sen xào có lẽ là món ăn khiến tôi nhớ nhất mỗi khi hè sang. Nhiều lần trong giấc mơ, tôi đã mơ về quê nhà, mơ về món ngó sen xào của một “thời chưa xa, người chưa cũ”…

Trở lại mùa sen hôm nay, tự dưng nước mắt tôi nhòe lệ. Tôi òa khóc như một đứa trẻ. Vẫn cánh đồng vi vút gió đưa hương sen ngào ngạt, tôi thấy tâm hồn mình bay bổng giữa bầu trời xanh. Tôi biết mình thật hạnh phúc khi có một quê hương để trở về và có một đầm sen lúc nào cũng ôm ấp, bao dung…

NGUYỄN VĂN CHIẾN

Nguồn: Tạp chí VHNT số 537, tháng 6-2023