“Văn hóa đọc” góp phần nâng cao dân trí, một trong những vũ khí để xóa đói, giảm nghèo, xóa bỏ hủ tục, tiếp cận văn minh. Sâu xa hơn là phấn đấu cho mục tiêu công nghiệp hóa, hiện đại hóa ở vùng đồng bào dân tộc thiểu số, đồng thời bảo tồn, phát huy bản sắc dân tộc.
Đọc sách là thói quen hằng ngày của cán bộ, chiến sĩ Đồn Biên phòng Sin Suối Hồ
Với vai trò và tầm quan trọng ấy, cũng như đứng trước những thách thức từ sự phát triển không ngừng của khoa học công nghệ; sự vươn lên mạnh mẽ của internet đã làm phôi phai thói quen đọc sách của không ít người... Nhiều người không tìm đến sách nữa mà thay vào đó là những trò chơi, hay mạng xã hội như Zalo, Facebook, Game, Instagram... Văn hóa đọc cũng dần ngủ quên trong tiềm thức của nhiều người, đặc biệt là các bạn trẻ. Vì vậy, Lai Châu đã tích cực, chủ động triển khai thực hiện một số đề án “Đẩy mạnh các hoạt động học tập suốt đời trong các thư viện, bảo tàng, nhà văn hóa, câu lạc bộ”; “Phát triển văn hóa đọc trong cộng đồng”… Đặc biệt, Sở VHTTDL đã tích cực phối hợp với Sở Giáo dục và Đào tạo, Sở Thông tin và Truyền thông, Bộ Chỉ huy Bộ đội Biên phòng... triển khai thực hiện có hiệu quả công tác luân chuyển sách, báo đến các Đồn biên phòng, trường học, Điểm Bưu điện văn hóa xã; phối hợp tổ chức các cuộc thi Đại sứ văn hóa đọc, Vẽ tranh theo sách... Từ đó, góp phần phổ biến giáo dục, pháp luật, cũng như các kiến thức về an ninh – văn hóa – xã hội – y tế... đến với đồng bào các dân tộc, giúp đồng bào có được cuộc sống tốt đẹp hơn, hòa nhập được với quá trình phát triển không ngừng của thế giới nói chung và cả nước nói riêng.
“Tại mỗi điểm đến phục vụ và luân chuyển sách báo, ngoài việc giao lưu, tặng sách, đoàn công tác Thư viện tỉnh còn hướng dẫn các cán bộ, chiến sĩ quản lý tủ sách của Đồn Biên phòng, sắp xếp tủ sách khoa học, hợp lý; đồng thời khảo sát thực trạng nhu cầu bạn đọc sách, báo ở các Đồn Biên phòng và nhân dân trên địa bàn để có kế hoạch phối hợp đầu tư xây dựng tủ sách cho giai đoạn tiếp theo đảm bảo phù hợp, hiệu quả hơn” - Ông Nguyễn Khắc Thái, Giám đốc Thư viện tỉnh chia sẻ.
Việc luân chuyển sách, báo đến tủ sách các Đồn Biên phòng cũng như các trường học, Nhà văn hóa xã, bản đã góp phần không nhỏ nâng cao đời sống văn hóa, tinh thần cho cán bộ, chiến sĩ, bộ đội Biên phòng và đồng bào các dân tộc vùng sâu, vùng cao biên giới; nâng cao hiệu quả sử dụng sách, báo đáp ứng tốt nhất nhu cầu tìm hiểu, nghiên cứu, học tập và thông tin giải trí cho cán bộ chiến sĩ và nhân dân, chung tay xây dựng và phát triển văn hóa đọc ở khu vực biên giới, làm cho dải biên cương Lai Châu trở thành tuyến văn hóa thực sự lành mạnh, phong phú.
“Từ việc duy trì thường xuyên thói quen đọc sách, báo hằng ngày với trên 700 đầu sách của cán bộ, chiến sĩ đã thiết thực phát triển phong trào đọc sách, khám phá niềm đam mê sách, hướng tới xây dựng một xã hội học tập nâng cao dân trí sáng tạo trong phát triển kinh tế, xóa đói giảm nghèo để lan tỏa đến nhân dân và đồng bào các dân tộc trên địa bàn” - Đại úy Nguyễn Hữu Thọ, Chính trị viên phó Đồn Biên phòng Sin Suối Hồ chia sẻ.
Chương trình Ngày hội sách và văn hóa đọc huyện Than Uyên năm 2023
Để phát triển văn hóa đọc nơi biên giới, hằng năm Thư viện tỉnh duy trì luân chuyển 3 đợt, với khoảng 9.000 cuốn về tủ sách và thư viện trường học cũng như thư viện, tủ sách thuộc lực lượng vũ trang (Công an, Bộ đội, Biên phòng), Điểm Bưu điện Văn hóa xã… Thư viện tỉnh còn duy trì tổ chức 15 cuộc triển lãm sách, báo tại thư viện và 5 - 7 cuộc phục vụ lưu động nhân kỷ niệm các ngày lễ lớn của đất nước của tỉnh. Tổ chức các hoạt động ngày Sách Việt Nam 21/4; ngày Sách và bản quyền thế giới 23/4; tổ chức cuộc thi Đại sứ văn hóa đọc; Hội thi “Thiếu nhi tuyên truyền giới thiệu sách”, Cuộc thi xếp sách nghệ thuật...; hướng dẫn nghiệp vụ, tặng sách cho các thư viện cơ sở, trường học và hỗ trợ các thư viện trường học trên địa bàn hưởng ứng “Tuần lễ học tập suốt đời”...
Cùng với đó Dự án “Nâng cao khả năng sử dụng máy tính và truy nhập internet công cộng tại Việt Nam” từ Bộ Thông tin và Truyền thông và Bộ VHTTDL đã cung cấp cho 17 điểm thuộc hệ thống thư viện công cộng tỉnh Lai Châu tổng số 150 bộ máy tính, 20 máy in, máy chiếu, máy scan; 12 điểm Bưu điện Văn hóa xã cũng được tiếp nhận 60 bộ máy tính. Việc tiếp nhận trang thiết bị thuộc dự án đã góp phần bổ sung phương tiện truy cập, tra cứu thông tin và làm quen với máy tính của nhân dân. Từ đó, thu hút được hàng chục nghìn lượt người tham gia đọc, nghiên cứu tài liệu, sách báo, truy cập hệ thống máy tính kết nối internet, phục vụ nhu cầu giải trí, tìm kiếm thông tin bổ sung kiến thức phục vụ giáo dục giới tính; giữ gìn truyền thống văn hóa; phục vụ sản xuất nông nghiệp, trồng trọt, chăn nuôi, góp phần xóa đói giảm nghèo.
Nhờ có nhiều hình thức, cách làm khác nhau phù hợp với thực tế của từng vùng đồng bào dân tộc thiểu số nên việc phát triển văn hóa đọc nơi biên giới Lai Châu đã có tác động tích cực, lan tỏa đến mọi mặt đời sống xã hội, góp phần xóa đói giảm nghèo, xây dựng nếp sống văn minh, lành mạnh, giàu bản sắc nơi biên giới.
Các cuộc thi, ngày hội về sách được các cấp, các ngành quan tâm tổ chức thường xuyên
NHẬT MINH
Nguồn: Tạp chí VHNT số 540, tháng 7-2023