Thanh niên quân đội là một bộ phận ưu tú của thanh niên Việt Nam, chiếm tỷ lệ cao trong các cơ quan, đơn vị, là lực lượng xung kích đi đầu trong thực hiện mọi nhiệm vụ. Trong sự nghiệp xây dựng và bảo vệ Tổ quốc, cũng như suốt quá trình xây dựng, chiến đấu, trưởng thành của Quân đội nhân dân Việt Nam đều in đậm những cống hiến to lớn của thanh niên quân đội. Hiện nay, tình hình thế giới đang có những diễn biến hết sức phức tạp, các thế lực thù địch đẩy mạnh các hoạt động chống phá, thanh niên quân đội có vai trò quan trọng, xung kích đi đầu trong đấu tranh trên mặt trận tư tưởng - văn hóa, bảo vệ nền tảng tư tưởng của Đảng.

Thanh niên quân đội là lực lượng đông đảo, được tuyển chọn kỹ càng, có trình độ học vấn cao, được giáo dục, rèn luyện toàn diện cả về chính trị, phẩm chất đạo đức, văn hóa và sức khỏe, là lực lượng nòng cốt, đi đầu trong xây dựng Quân đội nhân dân Việt Nam cách mạng, chính quy, tinh nhuệ, từng bước hiện đại, huấn luyện sẵn sàng chiến đấu, đi đầu trong phòng chống thiên tai, dịch bệnh, giúp dân xóa đói giảm nghèo, xây dựng cơ sở chính trị vững mạnh… Với đặc điểm tuổi trẻ nhanh nhạy về khoa học, công nghệ, thích khám phá cái mới, thích được trải nghiệm và cống hiến, song, do trình độ nhận thức, kinh nghiệm thực tiễn và vốn sống còn ít, các thế lực thù địch triệt để lợi dụng internet, mạng xã hội để đưa ra những thông tin sai trái, phản động, thật giả lẫn lộn, nhiễu loạn thông tin, tác động mạnh mẽ đến nhận thức, tư tưởng của một bộ phận thanh niên Việt Nam nói chung và thanh niên quân đội nói riêng.

Một trong những nội dung chống phá của các thế lực thù địch là tấn công trên lĩnh vực tư tưởng, văn hóa, lấy thế hệ trẻ là trọng tâm để chống phá, làm chuyển biến tư tưởng, chính trị, với âm mưu cơ bản, lâu dài là phủ nhận nền tảng tư tư tưởng của Đảng, phủ nhận con đường đi lên chủ nghĩa xã hội, nhằm xoay chuyển quỹ đạo phát triển, đưa Việt Nam chệch hướng con đường xã hội chủ nghĩa. Nội dung chống phá của các thế lực thù địch trên lĩnh vực tư tưởng - văn hóa chủ yếu tập trung vào phủ nhận chủ nghĩa Mác-Lênin, tư tưởng Hồ Chí Minh, gieo rắc, nuôi dưỡng, kích động trào lưu cơ hội, xét lại, hữu khuynh dao động; xuyên tạc, phủ nhận vai trò lãnh đạo của Đảng Cộng sản Việt Nam, nói xấu, bôi nhọ các lãnh tụ của Đảng; tuyên truyền thủ đoạn “phi chính trị hóa quân đội, công an” để làm suy yếu lực lượng vũ trang; tuyên truyền, quảng cáo cho đạo đức, lối sống tư sản bên ngoài; thúc đẩy những tàn dư văn hóa cũ, sản phẩm văn hóa xấu độc, gieo mầm lối sống hưởng thụ, thực dụng tư sản vào quần chúng nhân dân, nhất là lực lượng thanh niên…

Nhận thức rõ âm mưu, thủ đoạn của các thế lực thù địch và vai trò của thanh niên quân đội trong đấu tranh trên mặt trận tư tưởng - văn hóa, bảo vệ nền tảng tư tưởng của Đảng, thời gian qua, dưới sự lãnh đạo, chỉ đạo của Quân ủy Trung ương, Bộ Quốc phòng, Tổng cục Chính trị, cấp ủy, người chỉ huy, chính ủy, chính trị viên, cơ quan chính trị, tổ chức đoàn các cấp trong quân đội đã làm tốt công tác giáo dục chính trị, định hướng tư tưởng cho đoàn viên, thanh niên, nâng cao cảnh giác cách mạng, nhận diện các quan điểm sai trái, thù địch, bảo vệ nền tảng tư tưởng của Đảng, nâng cao khả năng tự “miễn dịch” trước những thông tin xấu độc, phát huy tốt vai trò xung kích đi đầu trong đấu tranh trên mặt trận tư tưởng - văn hóa cho thanh niên quân đội.

Quán triệt quan điểm, chủ trương của Đảng, tư tưởng Hồ Chí Minh, chính sách, pháp luật của Nhà nước về thanh niên và công tác thanh niên, Quân ủy Trung ương đã ban hành Chương trình hành động số 991-CTr/QUTW ngày 26-10-2015 về Tăng cường sự lãnh đạo của Đảng đối với công tác giáo dục lý tưởng cách mạng, đạo đức, lối sống, văn hóa cho thanh niên Quân đội giai đoạn 2015-2030; tăng cường công tác, quản lý, giải quyết tình hình tư tưởng, định hướng dư luận trong thanh niên quân đội trước những diễn biến phức tạp. Thường xuyên làm tốt công tác giáo dục tình hình nhiệm vụ cách mạng, nhiệm vụ quân sự, quốc phòng, nhiệm vụ của quân đội, đơn vị và tổ chức đoàn; giáo dục làm rõ đối tượng, đối tác, bản chất, âm mưu, thủ đoạn của các thế lực thù địch, tinh thần cảnh giác cách mạng cho đoàn viên, thanh niên. Công tác đấu tranh phòng chống “diễn biến hòa bình” trên lĩnh vực tư tưởng, văn hóa, trên không gian mạng được chú trọng thực hiện, từng bước đi vào nền nếp, theo đúng định hướng, góp phần làm thất bại âm mưu “diễn biến hòa bình”, “phi chính trị hóa” quân đội của các thế lực thù địch. Tính từ năm 2017-2021, cán bộ, đoàn viên đã viết hơn 100.000 tin, bài đấu tranh với các quan điểm sai trái, thù địch; năm 2018 “cấp toàn quân tổ chức tốt tọa đàm Thanh niên quân đội tham gia đấu tranh với các quan điểm sai trái, thù địch trên internet, mạng xã hội với sự tham gia của 61/61 đơn vị” (1). Thường xuyên nhân rộng các điển hình tiên tiến, mô hình mới, cách làm sáng tạo, hiệu quả trong đấu tranh trên mặt trận tưởng - văn hóa như mô hình Lực lượng 47, mô hình Câu lạc bộ Lý luận trẻ ở các cơ quan, đơn vị, tổ chức đoàn trong toàn quân. Hiệu quả của mô hình này không những nâng cao chất lượng giáo dục chính trị tư tưởng cho đoàn viên, thanh niên mà còn góp phần quan trọng vào phát huy vai trò của tuổi trẻ trong đấu tranh phản bác các quan điểm sai trái, thù địch, thông tin xấu độc, bảo vệ nền tảng tư tưởng của Đảng. Đồng thời, nâng cao nhận thức, bồi dưỡng kỹ năng nhận diện, đấu tranh phản bác các quan điểm sai trái, thù địch trên internet, mạng xã hội cho thanh niên quân đội.

Hiện nay, trước tác động của mặt trái nền kinh tế thị trường, sự phát triển của internet và mạng xã hội, các thế lực thù địch không ngừng lợi dụng chống phá cách mạng nước ta với nhiều âm mưu, thủ đoạn hết sức tinh vi, xảo quyệt, nhất là tấn công trên mặt trận tư tưởng - văn hóa, đẩy mạnh tuyên truyền thủ đoạn “phi chính trị hóa” quân đội; tăng cường các hoạt động xâm nhập, móc nối, xây dựng nhân tố bên trong để tác động tư tưởng, phá hoại bản sắc văn hóa dân tộc, thực hiện xâm lăng văn hóa, thúc đẩy “tự diễn biến”, “tự chuyển hóa” từ trong nội bộ… Để phát huy vai trò của thanh niên quân đội trong đấu tranh trên mặt trận tư tưởng - văn hóa, bảo vệ nền tảng tư tưởng của Đảng, theo chúng tôi cần thực hiện tốt một số nội dung sau:

Đổi mới công tác tuyên truyền, giáo dục, nâng cao nhận thức cho đoàn viên, thanh niên quân đội về âm mưu, thủ đoạn chống phá của các thế lực thù địch trên mặt trận tư tưởng - văn hóa

Đổi mới hình thức, nâng cao chất lượng công tác giáo dục chính trị, tư tưởng, học tập chủ nghĩa Mác-Lênin, tư tưởng Hồ Chí Minh, đường lối, chủ trương của Đảng, nghị quyết, chương trình hành động của Đoàn cho đoàn viên, thanh niên quân đội. Đổi mới quán triệt, học tập, kiểm tra, đánh giá việc thực hiện nghị quyết, tổ chức các đợt sinh hoạt chính trị, các hình thức diễn đàn, tọa đàm, trao đổi. Đẩy mạnh ứng dụng công nghệ thông tin trong giáo dục chính trị cho đoàn viên, thanh niên. Chú trọng giáo dục, nâng cao bản lĩnh chính trị, tinh thần cảnh giác cách mạng, định hướng tư tưởng, dư luận trong thanh niên trước những vấn đề phức tạp nảy sinh.

Tăng cường công tác giáo dục đạo đức, lối sống, văn hóa cho đoàn viên, thanh niên quân đội. Đẩy mạnh học tập và làm theo tư tưởng, đạo đức, phong cách Hồ Chí Minh phù hợp với từng đối tượng, từng tổ chức đoàn. Thực hiện tốt Cuộc vận động Xây dựng giá trị hình mẫu thanh niên Việt Nam thời kỳ mới của Trung ương Đoàn phát động. Đẩy mạnh tuyên truyền gương người tốt, việc tốt, biểu dương, nhân rộng những gương điển hình tiên tiến; đấu tranh với những biểu hiện tiêu cực, sai trái, lạc hậu; chăm lo tốt đời sống vật chất, tinh thần cho thanh niên. Đổi mới nội dung, hình thức tuyên truyền, giáo dục pháp luật, kỷ luật, chú trọng phát huy dân chủ đi đôi với duy trì kỷ luật cho đoàn viên, thanh niên.

Thường xuyên nâng cao nhận thức cho cán bộ, đoàn viên, thanh niên về âm mưu, thủ đoạn của các thế lực thù địch trên mặt trận tư tưởng - văn hóa. Giáo dục cho thanh niên quân đội nhận thức sâu sắc nhiệm vụ cách mạng, nhiệm vụ quân sự, quốc phòng, nhiệm vụ quân đội và đơn vị. Tổ chức cho cán bộ, đoàn viên, thanh niên tham gia đấu tranh có hiệu quả với những luận điệu chống phá, âm mưu, thủ đoạn “diễn biến hòa bình”, bạo loạn lật đổ, “phi chính trị hóa” quân đội của các thế lực thù địch; tăng cường nhận diện và đấu tranh với các quan điểm sai trái, thù địch trên không gian mạng; nâng cao nhận thức về bản chất, âm mưu, thủ đoạn, phương thức chống phá của các thế lực thù địch; nhận thức rõ những thuận lợi, khó khăn trong đấu tranh trên mặt trận tư tưởng - văn hóa, bảo vệ nền tảng tư tưởng của Đảng.

Đẩy mạnh phong trào hành động cách mạng của tuổi trẻ quân đội; nhân rộng các mô hình, gương điển hình tiêu biểu trong đấu tranh trên mặt trận tư tưởng - văn hóa của thanh niên quân đội

Tích cực bám sát các cuộc vận động, phong trào thi đua lớn của Đảng, Nhà nước, Quân đội và Trung ương Đoàn Thanh niên Cộng sản Hồ Chí Minh phát động, hướng vào phát huy vai trò xung kích, sáng tạo của tuổi trẻ. Các cấp ủy, tổ chức đảng cần quan tâm lãnh đạo, chỉ đạo chặt chẽ các phong trào, tạo điều kiện thuận lợi đáp ứng nguyện vọng của cán bộ, đoàn viên, thanh niên, hướng vào những việc khó, việc mới, việc quan trọng. Đẩy mạnh thực hiện tốt Cuộc vận động Phát huy truyền thống, cống hiến tài năng, xứng danh Bộ đội Cụ Hồ, Chỉ thị 05 của Bộ Chính trị về Đẩy mạnh học tập và làm theo tư tưởng, đạo đức, phong cách Hồ Chí Minh, Chỉ thị 42 của Ban Bí thư về Tăng cường sự lãnh đạo của Đảng đối với công tác giáo dục lý tưởng cách mạng, đạo đức, lối sống, văn hóa cho thế hệ trẻ giai đoạn 2015-2030. Thông qua các phong trào xây dựng cho thanh niên quân đội tuyệt đối trung thành với Đảng, với Tổ quốc, với nhân dân, có bản lĩnh chính trị vững vàng, phẩm chất, đạo đức, lối sống trong sáng, lành mạnh, có trí tuệ, xung kích, tình nguyện, kế tục trung thành sự nghiệp cách mạng vẻ vang của Đảng, dân tộc, quân đội, sẵn sàng nhận và hoàn thành tốt mọi nhiệm vụ được giao.

Nhân rộng các mô hình, gương điển hình tiêu biểu trong đấu tranh trên mặt trận tư tưởng - văn hóa của thanh niên quân đội. Mở rộng và duy trì có hiệu quả mô hình hoạt động của Lực lượng 47, mô hình Câu lạc bộ Lý luận trẻ ở các cơ quan, đơn vị, tổ chức đoàn trong toàn quân, góp phần tạo ra môi trường thuận lợi cho cán bộ, đoàn viên, thanh niên giao lưu, học hỏi, chia sẻ kinh nghiệm tham gia đấu tranh phản bác các quan điểm sai trái, thù địch, bảo vệ nền tảng tư tưởng của Đảng. Có cơ chế khuyến khích, biểu dương, khen thưởng kịp thời những tổ chức đoàn có mô hình hay, những điển hình tiên tiến của tuổi trẻ quân đội trong tham gia đấu tranh trên lĩnh vực tư tưởng - văn hóa. Đẩy mạnh hoạt động nghiên cứu khoa học của đội ngũ sĩ quan trẻ, đoàn viên, thanh niên ở các học viện, trường sĩ quan về đấu tranh, phản bác các quan điểm thù địch, sai trái trên mặt trận tư tưởng - văn hóa, bảo vệ nền tảng tư tưởng của Đảng.

Tích cực bồi dưỡng, nâng cao năng lực đấu tranh trên mặt trận tư tưởng - văn hóa cho cán bộ, đoàn viên, thanh niên quân đội

Thường xuyên bồi dưỡng kiến thức, kỹ năng cho cán bộ, đoàn viên, thanh niên khi tham gia mạng xã hội; bồi dưỡng kinh nghiệm nhận diện các quan điểm sai trái, thù địch; bồi dưỡng kỹ năng sử dụng các phương tiện công nghệ thông tin trong đấu tranh trên mặt trận tư tưởng - văn hóa; bồi dưỡng, nâng cao năng lực tư duy lý luận, giúp họ có đủ cơ sở khoa học, luận cứ phản bác các quan điểm sai trái, thù địch, bảo vệ nền tảng tư tưởng của Đảng; bồi dưỡng phương pháp, kinh nghiệm giải quyết các vấn đề tư tưởng nảy sinh trong thực tiễn. Nâng cao tính chủ động, nhạy bén của đội ngũ cán bộ, đoàn viên, thanh niên quân đội trong đấu tranh tư tưởng - văn hóa.

Đổi mới giáo dục chủ nghĩa Mác-Lênin, tư tưởng Hồ Chí Minh cho thanh niên quân đội

Để thanh niên quân đội có nền tảng lý luận vững chắc, đủ khả năng “miễn dịch”, đấu tranh phản bác các quan điểm sai trái, thù địch trên mặt trận tư tưởng - văn hóa, không để kẻ địch lợi dụng, lôi kéo, mua chuộc cần đổi mới giáo dục chủ nghĩa Mác-Lênin, tư tưởng Hồ Chí Minh cho cán bộ, đoàn viên, thanh niên quân đội, nhất là trong các nhà trường quân đội. Theo đó, chú trọng đổi mới nội dung các môn học Mác-Lênin, tư tưởng Hồ Chí Minh đáp ứng yêu cầu xây dựng quân đội cách mạng, chính quy, tinh nhuệ, từng bước hiện đại, lấy xây dựng về chính trị làm cơ sở. Đổi mới giáo dục chủ nghĩa Mác-Lênin, tư tưởng Hồ Chí Minh cho thanh niên quân đội phải phù hợp với từng đối tượng, theo hướng sát thực tiễn, phát huy tính tích cực, chủ động, sáng tạo, bồi dưỡng năng lực tư duy, năng lực hoạt động thực tiễn cho đoàn viên, thanh niên; phát huy tư duy sáng tạo, bồi dưỡng năng lực phát hiện giải quyết các vấn đề, năng lực thực hành, năng lực và thói quen tự học suốt đời cho thanh niên quân đội. Trước yêu cầu của cuộc đấu tranh trên mặt trận tư tưởng - văn hóa, đòi hỏi mỗi thanh niên quân đội cần chủ động, tích cực trong nghiên cứu, học tập, bổ sung, phát triển chủ nghĩa Mác-Lênin, tư tưởng Hồ Chí Minh thông qua thực tiễn, những kiến thức, tri thức trong học tập, công tác; khẳng định giá trị khoa học và sức sống của chủ nghĩa Mác-Lênin, tư tưởng Hồ Chí Minh trong tình hình mới, góp phần đấu tranh với quan điểm sai trái, thù địch, bảo vệ vững chắc nền tảng tư tưởng của Đảng.

______________________

1. Ban Thanh niên quân đội, Báo cáo kết quả Công tác Thanh niên Quân đội năm 2018, 2018, Hà Nội, tr.11.

Tài liệu tham khảo

1. Tổng cục Chính trị Quân đội nhân dân Việt Nam, Đẩy mạnh đấu tranh chống “diễn biến hòa bình” trên lĩnh vực tư tưởng, văn hóa, Nxb Chính trị quốc gia Sự thật, Hà Nội, 2018.

HÀ TRỌNG SỨC - HOÀNG THỊ HỒNG

Nguồn: Tạp chí VHNT số 497, tháng 5-2022