Về Mộc Bắc (Duy Tiên, Hà Nam) hôm nay sẽ cảm nhận được những đổi thay rõ nét của vùng quê này. Những ngôi nhà cao tầng ngày càng nhiều, những con đường được trải nhựa, bê tông hóa sạch đẹp, có đèn chiếu sáng ban đêm, thuận tiện cho việc đi lại, làm ăn của người dân, hệ thống cơ sở hạ tầng giao thông, trường học, trạm y tế… khang trang, đạt chuẩn và “cốt lõi” nhất là đời sống vật chất, tinh thần người dân ngày càng được nâng cao. Từ sự đồng lòng, chung sức của Đảng bộ, chính quyền và nhân dân địa phương, chương trình xây dựng NTM, NTM kiểu mẫu thực sự đã trở thành một phong trào sôi nổi, lan tỏa đến từng người dân.

Sau khi về đích Nông thôn mới (tháng 4/2017), Mộc Bắc được chọn là xã điểm của Duy Tiên về xây dựng NTM kiểu mẫu. Đảng bộ, chính quyền và nhân dân Mộc Bắc đã huy động mọi nguồn lực, nỗ lực hoàn thiện các tiêu chí, được UBND tỉnh Hà Nam công nhận đạt chuẩn NTM kiểu mẫu vào cuối năm 2020. Điểm nổi bật trong xây dựng NTM kiểu mẫu ở Mộc Bắc là xã đã xây dựng cảnh quan môi trường nông thôn sáng - xanh - sạch - đẹp, khu dân cư văn minh, hiện đại; xây dựng được các mô hình tự quản; giữ gìn văn hóa làng quê, nâng cao đời sống vật chất, tinh thần cho nhân dân.

Để hoàn thành các chỉ tiêu trong xây dựng xã NTM kiểu mẫu, ngay sau khi UBND tỉnh Hà Nam và thị xã Duy Tiên ban hành quyết định về việc phê duyệt đề án xây dựng xã NTM kiểu mẫu giai đoạn 2018 - 2020, Mộc Bắc đã họp triển khai thực hiện nhiệm vụ, đánh giá mức độ đạt được của từng chỉ tiêu trong 4 nhóm tiêu chí. Trên cơ sở Đề án xây dựng xã NTM kiểu mẫu nổi trội về sản xuất, thu nhập, hộ nghèo giai đoạn 2018 - 2020 được phê duyệt, Đảng ủy xã ban hành Nghị quyết chuyên đề, kiện toàn Ban Chỉ đạo, thành lập các tiểu ban phụ trách từng lĩnh vực. Đồng thời, định kỳ kiểm tra, đánh giá mức độ đạt được, rút kinh nghiệm và đề ra giải pháp thực hiện để hoàn thành các chỉ tiêu.

Sở dĩ Mộc Bắc xây dựng NTM kiểu mẫu thành công là bởi xã đã làm tốt công tác tuyên truyền, nâng cao nhận thức cho đội ngũ cán bộ, đảng viên và các tầng lớp nhân dân. Ban Chỉ đạo xã đẩy mạnh công tác tuyên truyền với nhiều hình thức như: thông qua các buổi sinh hoạt thường kỳ của các tổ chức đoàn thể chính trị, xã hội, hội nghị nhân dân các thôn, qua hệ thống truyền thanh của xã, trên hệ thống pa-nô, áp-phích nơi công cộng và các khu dân cư. Để làm cho người dân xác định họ chính là chủ thể trong xây dựng NTM, trực tiếp tham gia các hoạt động như: tích cực sản xuất, phát triển kinh tế - xã hội, cải tạo vườn tạp, chỉnh trang nhà cửa, công trình vệ sinh, tự giác góp công, hiến đất để làm đường giao thông nông thôn, kênh mương nội đồng, đóng góp kinh phí xây dựng mới 3 tuyến đường hoa; sửa chữa, nâng cấp các tuyến đường trục xã; sửa chữa, xây dựng mới hơn 30 phòng học tại các trường học trên địa bàn. Đáng chú ý là xã đã xây dựng và nhân rộng mô hình phân loại, xử lý rác thải tại hộ gia đình, các hộ dân được trang bị thùng rác để thực hiện phân loại rác tại hộ, hạn chế lượng rác thải chưa qua xử lý ra môi trường. Các thôn xây dựng, phát huy hiệu quả hoạt động của mô hình tự quản về an ninh trật tự, bảo vệ môi trường; các hội, đoàn thể tích cực chăm sóc, trồng mới các đoạn đường hoa NTM. Ngoài ra, xã còn thành lập và duy trì hoạt động của 28 câu lạc bộ văn hóa, thể thao, nghệ thuật truyền thống thu hút đông đảo người dân tham gia sinh hoạt giao lưu thường xuyên; 100% số thôn đều có Nhà văn hóa phục vụ nhu cầu sinh hoạt, tập luyện thể dục thể thao của nhân dân. 4/4 khu dân cư đạt danh hiệu văn hóa, trên 96% gia đình được công nhận Gia đình văn hóa.

Đảng ủy, UBND xã căn cứ các văn bản hướng dẫn, chỉ đạo của cấp trên, xây dựng kế hoạch cụ thể, phân công, giao nhiệm vụ cho cấp ủy viên, cán bộ, công chức, đảng viên, các tổ chức đoàn thể, với phương châm "Cán bộ xã, trung tâm hành chính xã làm trước; cán bộ thôn, Nhà văn hóa thôn đi đầu, cán bộ, đảng viên gương mẫu thực hiện". Trong đó, phát huy vai trò gương mẫu của người đứng đầu cấp ủy, chính quyền, đoàn thể để vận động nhân dân tự giác thực hiện, từ đó tạo phong trào sâu rộng trong cộng đồng dân cư và toàn dân. Ngoài ra, để phát huy tối đa sức mạnh của hệ thống chính trị, Đảng ủy xã đã xây dựng kế hoạch phân công nhiệm vụ gắn với trách nhiệm của từng chủ thể, qua đó các tiêu chí xây dựng NTM nâng cao, kiểu mẫu ở xã đã được thực hiện đảm bảo tiến độ với hiệu quả cao. Chưa hết, trong quá trình tổ chức thực hiện xây dựng NTM, Ban Chỉ đạo xã luôn quán triệt quan điểm không chủ quan, nóng vội, vừa làm, vừa học tập kinh nghiệm, vừa đúc kết thực tiễn, vừa gắn chặt với những đặc điểm, tình cảm của người dân tại địa phương, vận dụng tốt các quy định của cấp trên, lấy hiệu quả là mục tiêu quan trọng để đánh giá các tiêu chí. Xã cũng kịp thời sơ kết, tổng kết, biểu dương, khen thưởng các cá nhân, hộ gia đình, tập thể, đơn vị tiêu biểu, nhân rộng các mô hình điển hình trong phong trào xây dựng NTM nâng cao, NTM kiểu mẫu.

Bám sát quan điểm người dân làm trọng tâm - vừa là chủ thể, vừa là nguồn lực, cũng như là đối tượng được thụ hưởng trong xây dựng NTM, Ban Chỉ đạo xây dựng NTM của xã Mộc Bắc đã tập trung vào thực hiện những công trình, công việc còn gây dư luận, bức xúc trong dân. Để tạo đột phá, Đảng ủy, UBND xã đã huy động tất cả nguồn lực hỗ trợ xây dựng NTM, nhất là nguồn xã hội hóa, sự đóng góp của người dân và con em xa quê. Việc huy động và sử dụng các nguồn lực trong chương trình xây dựng NTM đã đảm bảo dân chủ, người dân được tham gia bàn bạc, quyết định và có sự giám sát của cộng đồng dân cư để đảm bảo công khai, minh bạch.

Xác định nâng cao thu nhập cho người dân là vấn đề cốt lõi của công cuộc xây dựng NTM kiểu mẫu theo hướng bền vững, Đảng bộ, chính quyền xã Mộc Bắc đã bố trí cơ cấu các ngành kinh tế phù hợp với điều kiện ở địa phương, đẩy mạnh chuyển dịch cơ cấu kinh tế, cơ cấu cây trồng, tiếp tục phát triển sản xuất nông nghiệp theo chuỗi giá trị liên kết, trong đó duy trì, mở rộng vùng sản xuất tập trung đối với cây trồng chủ lực của xã, tạo ra sản phẩm hàng hóa lớn, có sức cạnh tranh và thị trường ổn định, nâng cao thu nhập, đời sống cho nhân dân; chỉ đạo Hợp tác xã dịch vụ nông nghiệp thực hiện liên kết sản xuất, bao tiêu sản phẩm theo chuỗi giá trị hàng hóa đối với sản phẩm chủ lực của xã đảm bảo chất lượng, an toàn thực phẩm và gắn với định hướng phát triển dịch vụ, du lịch của địa phương. Ngoài việc duy trì, nhân rộng các mô hình hiện có, xã thành lập mới 2 Hợp tác xã là: Hợp tác xã nuôi trồng thủy sản và Hợp tác xã chăn nuôi bò sữa nhằm tạo thuận lợi cho các hộ liên kết sản xuất, tìm kiếm thị trường đầu ra. Bên cạnh đó, Mộc Bắc đã xây dựng mô hình cánh đồng mẫu luân canh 3 vụ/năm; áp dụng hệ thống phun thuốc thực vật bằng máy bay không người lái, vận động nhân dân cải tạo vườn tạp, chuyển đổi cơ cấu cây trồng, xây dựng các mô hình vườn mẫu gắn với phát triển kinh tế hộ gia đình, mở mang các ngành nghề, dịch vụ. Đặc biệt, xã quan tâm đào tạo nghề, hỗ trợ, hướng dẫn người dân tham gia các ngành nghề phụ để nâng cao thu nhập cho người dân trên cơ sở phù hợp với điều kiện của địa phương.

LÊ ANH TUẤN

Nguồn: Tạp chí VHNT số 528, tháng 3-2023