Hình ảnh Thủ đô qua lăng kính của các nghệ sĩ nhiếp ảnh Hà Nội

Liên hoan Ảnh nghệ thuật Hà Nội 2022 đã khép lại, nhưng dư âm của cuộc thi vẫn đọng lại trong lòng các nghệ sĩ cũng như những người yêu nghệ thuật nhiếp ảnh. 80 ảnh đơn và ảnh bộ được lựa chọn từ 1.536 tác phẩm để trao giải và triển lãm được Ban Tổ chức đánh giá có nội dung tư tưởng tốt, sáng tạo, đầu tư công phu, phản ánh chân thực về Hà Nội văn minh, lịch sự, thân thiện, hội nhập và phát triển.

Tác giả Phạm Đinh Thành với tác phẩm Khoảnh khắc SEA Games 31

Với chủ đề “Tự do” các nghệ sĩ nhiếp ảnh chuyên và không chuyên đã nỗ lực khai thác và thể hiện tình yêu của mình trong các tác phẩm nghệ thuật. Các tác phẩm đã tập trung thể hiện hình ảnh một thành phố thân thiện, hào hoa thông qua việc ca ngợi nếp sống thanh lịch, phong tục tập quán, lễ hội, di sản văn hoá quý giá của Thủ đô; phản ánh những thành tựu về kinh tế, văn hoá - xã hội, giao lưu hội nhập quốc tế cũng như giá trị truyền thống và đương đại trong cuộc sống người dân Hà Nội hôm nay. 

Các tác phẩm đạt giải thưởng tại liên hoan năm nay tiếp tục có sự góp mặt của các tác giả trẻ, nổi bật là bộ ảnh Khoảnh khắc SEA Games 31 của tác giả Phạm Đình Thành được trao Huy chương Vàng, là tác phẩm phản ánh về sự kiện thể thao nổi bật và quan trọng mới diễn ra tại Hà Nội. Tác giả đã bám sát sự kiện, tìm hiểu các nhân vật, theo sát hoạt động SEA Games, tìm góc độc hợp lý, nắm bắt khoảng khắc tối ưu, tiêu biểu của hàng chục bộ môn thi đấu tạo nên bộ ảnh có chất lượng tốt, đủ để nói lên tính chất căng thẳng, cạnh tranh quyết liệt nhưng cũng đây tình hữu nghị giữa các vận động viên. Kỹ thuật thể hiện của tác giả Phạm Đình Thành được hội đồng giám khảo đánh giá cao là khá chắc tay nghề trong từng bức ảnh. Với bố cục chặt chẽ, mỗi khuôn hình là một khoảnh khắc cao trào, điển hình của mỗi nội dung thi đấu… là ưu thế lớn nhất của bộ ảnh Khoảnh khắc SEA Games, chính vì thế đã được lựa chọn để trao giải thưởng cao nhất trong liên hoan.

Tác phẩm Hà Nội đến để yêu của Phạm Đình Thành đoạt Huy chương Bạc

Điều đặc biệt đối với Khoảnh khắc SEA Games 31 đó là tác giả Phạm Đình Thành không phải là nghệ sĩ nhiếp ảnh chuyên nghiệp, “chơi ảnh” với anh là một niềm đam mê và giải trí. Anh chia sẻ: “Tôi rất bất ngờ, hạnh phúc vì đã giành giải tại cuộc thi và điều này đã mang lại cho tôi nhiều cảm xúc. Trong tác phẩm này, điểm nhấn mà tôi hướng đến trong các bức ảnh là những khoảnh khắc của các vận động khi thi đấu trong các bộ môn tại SEA Games 31. Những nỗ lực, thành công của họ là kết tinh của một quá trình khổ luyện để đạt được thành tích tốt và cao nhất trong thể thao. Điều đó cho thấy, các vận động viên không phải dễ dàng để có được những thành công mà là những nỗ lực không ngừng, và tôi muốn ghi lại tất cả những hình đó để phản ánh trong tác phẩm”. 

Tiếp nối là bộ ảnh Chào mừng bạn đến với VAECO của tác giả Nguyễn Thu Hồng đoạt giải Huy chương Bạc, ghi lại những hình ảnh hoạt động công nghiệp hàng không dân dụng. Đây là đề tài khó tiếp cận, khó chụp bởi thiết bị bên trong máy bay nhiều chi tiết, ánh sáng yếu, góc chụp bị hạn hẹp, nhưng tác giả đã vận dụng tốt ánh sáng, đường nét, bố cục miêu tả khá cụ thể những hoạt động chính của cơ sở bằng cách xây dựng câu chuyện liền mạch, kết nối các bức ảnh mạch lạc, chủ đề nội dung độc đáo qua từng bức ảnh.

Không chỉ giành được giải thưởng cao nhất, với ảnh đơn Hà Nội đến để yêu, Phạm Đình Thành tiếp tục đoạt Huy chương Bạc tại cuộc thi. Với tác phẩm này, mặc dù đề tài không mới, lại chụp trong điều kiện thời tiết không thuận lợi của mùa đông, nhưng tác giả đã phản ánh nội dung một cách rõ ràng thông qua bố cục, khuôn hình chắc chắn, ánh sáng dung dị và yếu tố kỹ càng trong cách thể hiện. Bức ảnh có sự liên kết giữa nhân vật với nhân vật và bối cảnh, khoảng trống được lấp đầy gọn gàng bằng hình ảnh đôi tháp cầu Nhật Tân. Đồng thời, các chi tiết trên ảnh khác nhau về sắc độ, về tỷ lệ, thậm chí tương phản nhau, xa gần, mờ rõ… nhưng rất hài hòa tạo ra một tác phẩm ảnh đẹp, đầy cảm xúc thể hiện được một Hà Nội thật gần gũi, đan xen giữa truyền thống và hiện đại, một Hà Nội hấp dẫn với nhiều cảm xúc, thân thương trong lòng người dân Việt Nam và bạn bè quốc tế. 

Vào ca - Ảnh: Trần Anh Tuấn

Cả ba tác phẩm đoạt huy chương Đồng: Thân thiện, Vào ca, Sắc màu ngoại ô đều có nét riêng dễ cuốn hút người xem. Trong đó, Sắc màu ngoại ô đã được tác giả Trần Anh Tuyên lựa chọn góc độ, khoảnh khắc tốt để ghi lại cảm xúc của mình. Bức ảnh đã thể hiện được một Hà Nội đang vươn cao, phát triển ra vùng ngoại ô, với sắc vàng no ấm của cánh đồng lúa chín vàng ươm, điểm xuyết màu đỏ của chiếc máy gặt đang vẽ lên những đường nét làm cho bức tranh hoàn chỉnh hơn…; Vào ca của tác giả Trần Anh Tuấn cũng được diễn tả với sắc vàng chủ đạo của mùa hoa Phong Linh sen lẫn sắc đỏ của hoa gạo nổi bật trên những đường cong mềm mại của cung đường mới, bên cạnh đó là hình ảnh ba cô công nhân môi trường đang bắt đầu vào ca được đặt ở khoảng trống của con đường tạo cho bố cục chắc chắn thể hiện một Hà Nội đang phát triển xanh, sạch, đẹp, hấp dẫn, giàu cảm xúc; Tác phẩm Thân thiện - tác giả Nguyễn Ngọc Bình có ý tưởng và tư duy sáng tạo, bố cục chặt chẽ, màu sắc trầm ấm, nhân vật điển hình, cho thấy một thiếu nữ Hà Nội khuôn phép. Với tà áo dài tơ lụa truyền thống nhẹ nhàng thướt tha, đài các, đứng e ấp bên khung cửa sổ, tay ôm bó hoa sen điểm xuyết trên tà áo dài; gương mặt biểu cảm một thái độ lịch sự, kín đáo, hiền lành, thể hiện cách cư xử lễ độ trong giao tiếp. Dù ở thời hiện đại, nhưng thiếu nữ vùng đất Tràng An vẫn giữ được gia phong, lễ giáo cốt cách của người Hà Nội…

Sắc màu ngoại ô - Ảnh: Trần Anh Tuyên

Bên cạnh những tác phẩm đạt giải thì các bức ảnh được chọn trưng bày triển lãm cũng được những người làm nghề đánh giá cao. Các tác phẩm tại triển lãm mang đến cho người xem những hình ảnh về thủ đô Hà Nội với sức sống sôi động đang vươn lên tầm cao mới, ngày càng giàu đẹp, văn minh; Một Hà Nội thân thiện, an toàn, được cộng đồng quốc tế ghi nhận và tôn vinh với danh hiệu “Thành phố Vì hòa bình”.

NGỌC BÍCH

Nguồn: Tạp chí VHNT số 511, tháng 9-2022

;