Bảo vệ nền tảng tư tưởng của Đảng là vấn đề cấp bách, thường xuyên, lâu dài, hệ trọng, liên quan đến sự tồn vong của Đảng, của chế độ và công tác xây dựng, chỉnh đốn Đảng, là nhiệm vụ quan trọng hàng đầu của toàn Đảng, toàn quân, toàn dân, của cả hệ thống chính trị, trong có đội ngũ cán bộ chính trị của quân đội. Việc nghiên cứu, xác định giải pháp cơ bản phát huy vai trò của chính trị viên ở đơn vị cơ sở trong bảo vệ nền tảng tư tưởng của Đảng có ý nghĩa lý luận và thực tiễn sâu sắc.
Sư đoàn 5, Quân khu 7 tổ chức Hội nghị sơ kết Thực hiện Nghị quyết số 35 - NQ/TW của Bộ Chính trị khóa XII - Ảnh: tác giả cung cấp
1. Biểu hiện vai trò của chính trị viên ở đơn vị cơ sở trong bảo vệ nền tảng tư tưởng của Đảng
Cương lĩnh xây dựng đất nước trong thời kỳ quá độ lên chủ nghĩa xã hội (Bổ sung, phát triển năm 2011) khẳng định: “Đảng lấy chủ nghĩa Mác-Lênin, tư tưởng Hồ Chí Minh làm nền tảng tư tưởng, kim chỉ nam cho hành động” (1). Sở dĩ Đảng ta khẳng định như vậy bởi vì, chủ nghĩa Mác-Lênin và tư tưởng Hồ Chí Minh mang bản chất khoa học, cách mạng rất sâu sắc, với cách tiếp cận trên cơ sở thế giới quan, phương pháp luận duy vật biện chứng, được thể hiện ở hệ thống lý luận, tư tưởng rất toàn diện; là công cụ nhận thức khoa học, cải tạo hiện thực và là nền tảng để nhận diện, đấu tranh phản bác các quan điểm sai trái, thù địch, góp phần bảo vệ nền tảng tư tưởng của Đảng hiện nay.
Trước yêu cầu từ thực tiễn, ngày 22-10-2018, Tổng Bí thư Nguyễn Phú Trọng đã ký ban hành Nghị quyết số 35-NQ/TW của Bộ Chính trị khóa XII về “Tăng cường bảo vệ nền tảng tư tưởng của Đảng, đấu tranh phản bác các quan điểm sai trái, thù địch trong tình hình mới”. Đây là định hướng chính trị rất quan trọng để các cấp, các ngành, các tổ chức, lực lượng quán triệt, triển khai thực hiện bảo vệ nền tảng tư tưởng của Đảng có hiệu quả nhất.
Bảo vệ nền tảng tư tưởng của Đảng là trực tiếp khẳng định bản chất khoa học, cách mạng của chủ nghĩa Mác-Lênin, tư tưởng Hồ Chí Minh đối với cách mạng của Việt Nam, góp phần xây dựng Đảng vững mạnh về tư tưởng, chính trị, đạo đức, tổ chức và cán bộ, nâng cao năng lực lãnh đạo, sức chiến đấu đáp ứng yêu cầu nhiệm vụ cách mạng trong thời kỳ mới. Thực chất bảo vệ nền tảng tư tưởng của Ðảng là bảo vệ Ðảng, bảo vệ Cương lĩnh chính trị, đường lối lãnh đạo của Ðảng; bảo vệ nhân dân và Nhà nước pháp quyền xã hội chủ nghĩa Việt Nam; bảo vệ công cuộc đổi mới, công nghiệp hóa, hiện đại hóa đất nước và hội nhập quốc tế; bảo vệ lợi ích quốc gia, dân tộc; giữ vững môi trường hòa bình, ổn định nhằm phát triển đất nước (2). Để góp phần bảo vệ nền tảng tư tưởng của Đảng cần có sự tham gia chủ động, tích cực của toàn Đảng, toàn quân, toàn dân, của cả hệ thống chính trị, trong đó, đội ngũ chính trị viên ở đơn vị cơ sở của quân đội giữ vai trò rất quan trọng.
Thứ nhất, chính trị viên ở đơn vị cơ sở là lực lượng chủ yếu, đi đầu trong tuyên truyền, giáo dục, nâng cao nhận thức, trách nhiệm, quyết tâm cho các bộ phận trong bảo vệ nền tảng tư tưởng của Đảng. Bám sát đặc điểm đối tượng, nhiệm vụ đơn vị, chính trị viên luôn đi đầu trong xác định nội dung, trực tiếp tuyên truyền, giáo dục, nâng cao nhận thức, trách nhiệm, xây dựng ý chí quyết tâm bảo vệ nền tảng tư tưởng của Đảng cho bộ đội. Nội dung tuyên truyền, giáo dục tập trung vào tầm quan trọng và sự cần thiết phải bảo vệ của tảng tư tưởng của Đảng, lực lượng, nội dung, phương thức, phương tiện thực hiện; từ đó xác định động cơ, thái độ, trách nhiệm, quyết tâm cho bộ đội trong bảo vệ nền tảng tư tưởng của Đảng.
Thứ hai, chính trị viên ở đơn vị cơ sở là lực lượng nòng cốt trong xây dựng lực lượng, quản lý, khai thác các nguồn lực để bảo vệ nền tảng tư tưởng của Đảng. Là người chủ trì về chính trị ở phân đội, chính trị viên là nòng cốt trong phát hiện, lựa chọn, xác định nội dung, hình thức, phương pháp bồi dưỡng, xây dựng lực lượng toàn diện về bản lĩnh, lập trường, kiến thức, kỹ năng, kinh nghiệm, phương thức bảo vệ nền tảng tư tưởng của Đảng cho bộ đội, nhất là bộ phận nòng cốt (lực lượng 47). Mặt khác, chính trị viên luôn đi đầu trong nghiên cứu, tổ chức, quản lý, khai thác tối đa các nguồn lực từ con người đến cơ sở vật chất, trang thiết bị, máy tính, internet, “máy tính ảo VDI”, điện thoại 4G, 5G… tạo sức mạnh tổng hợp để bảo vệ nền tảng tư tưởng của Đảng.
Thứ ba, chính trị viên ở đơn vị cơ sở là lực lượng chủ chốt trong xác định nội dung, phương thức, định hướng, tổ chức bảo vệ nền tảng tư tưởng của Đảng. Là người nắm vững chủ trương, biện pháp lãnh đạo, chỉ đạo của hệ thống tổ chức đảng, chính trị viên luôn giữ vị trí chủ chốt trong xác định nội dung, phương thức tiến hành bảo vệ nền tảng tư tưởng của Đảng như: định hướng cho các lực lượng viết bài tham gia cuộc thi chính luận bảo vệ nền tảng tư tưởng của Đảng, đấu tranh phản bác các quan điểm sai trái, thù địch; xây dựng và sử dụng các trang web, facebook… để đăng bài tuyên truyền bản chất khoa học, cách mạng nền tảng tư tưởng của Đảng, của Cương lĩnh chính trị, đường lối lãnh đạo của Đảng, vai trò, sức mạnh của quần chúng nhân dân, tầm quan trọng của Nhà nước pháp quyền xã hội chủ nghĩa Việt Nam, thành tựu của công cuộc đổi mới, công nghiệp hóa, hiện đại hóa và hội nhập quốc tế của đất nước đem lại; tầm quan trọng, sự cần thiết phải đặt lợi ích quốc gia, dân tộc lên trên, trước hết, giữ vững môi trường hòa bình, ổn định để phát triển đất nước.
Thứ tư, chính trị viên ở đơn vị cơ sở là lực lượng tiên phong trong phát hiện, nhận diện và tổ chức lực lượng, xác định nội dung, phương thức đấu tranh phản bác các quan điểm sai trái, thù địch để bảo vệ nền tảng tư tưởng của Đảng. Chính trị viên trực tiếp tiếp nhận thông tin, nắm chắc quy định, hướng dẫn về bảo vệ nền tảng tư tưởng của Đảng; luôn nhạy cảm về chính trị trong nghiên cứu, sàng lọc thông tin, tiên phong trong phát hiện, nhận diện các luận điệu sai trái, xác định được bản chất, tính chất, mức độ nguy hại, âm mưu thủ đoạn chống phá của các thế lực thù địch hoặc các vấn đề nảy sinh ở đơn vị và biểu hiện bất thường trên địa bàn đóng quân… Từ đó xác định nội dung, phương thức và tổ chức lực lượng phù hợp đấu tranh (công khai, trực diện hoặc ẩn danh) phản bác hiệu quả quan điểm sai trái, thù địch, qua đó khẳng định bản chất khoa học, cách mạng nền tảng tư tưởng của Đảng. Mặt khác, quá trình này còn hướng đến chủ động phát hiện, kiên quyết phê phán những nhận thức, hành vi tiêu cực, lạc hậu, lệch chuẩn của quân nhân ở đơn vị.
2. Giải pháp cơ bản phát huy vai trò của chính trị viên ở đơn vị cơ sở trong bảo vệ nền tảng tư tưởng của Đảng hiện nay
Phát huy vai trò của chính trị viên ở đơn vị cơ sở trong bảo vệ nền tảng tư tưởng của Đảng là quá trình các chủ thể sử dụng tổng hợp cách thức, biện pháp để phát hiện, khơi dậy, làm lan tỏa tác dụng, chức năng và phát triển vị thế, ảnh hưởng của chính trị viên ở đơn vị cơ sở trong hoạt động này. Thực chất, đây là quá trình làm cho vai trò, chức năng, tác dụng của chính trị viên ở đơn vị cơ sở không ngừng được lan tỏa mạnh mẽ, phát huy có hiệu quả vào các khâu, các bước bảo vệ nền tảng tư tưởng của Đảng. Để quá trình phát huy này đạt được chất lượng, hiệu quả, cần thực hiện tốt các giải pháp cơ bản sau:
Thứ nhất, tăng cường lãnh đạo, chỉ đạo nâng cao nhận thức, trách nhiệm của các chủ thể đối với quá trình phát huy vai trò của chính trị viên ở đơn vị cơ sở trong bảo vệ nền tảng tư tưởng của Đảng hiện nay. Tập trung lãnh đạo, chỉ đạo tạo sự thống nhất nhận thức về tầm quan trọng, sự cần thiết, nội dung, chủ trương, định hướng, phương thức bảo vệ nền tảng tư tưởng của Đảng và trách nhiệm của các chủ thể phát huy vai trò của chính trị viên trong bảo vệ nền tảng tư tưởng của Đảng. Nội dung này được tiến hành thông qua giáo dục chính trị, giao ban, hội ý, sinh hoạt, học tập, diễn đàn, tọa đàm, truyền thanh nội bộ...
Theo đó, đối với hệ thống tổ chức đảng cần tăng cường sự lãnh đạo, chỉ đạo quá trình phát huy này chặt chẽ, thường xuyên, liên tục, có chiều sâu với các chủ trương, chỉ tiêu, nội dung, biện pháp cụ thể, sát với thực tiễn. Đối với chính ủy, chỉ huy các cấp cần xác định rõ trách nhiệm trong xây dựng kế hoạch, triển khai chỉ đạo tổ chức thực hiện các khâu, các bước tiến hành giáo dục, tuyên truyền nâng cao nhận thức, trách nhiệm cho các lực lượng, nhất là chính trị viên và bộ phận nòng cốt; đồng thời bảo đảm đầy đủ, kịp thời cơ sở vật chất, nhanh chóng định hướng chính xác, theo dõi, giúp đỡ chính trị viên trực tiếp thực hiện và tổ chức lực lượng bảo vệ nền tảng tư tưởng của Đảng. Cơ quan chức năng nắm chắc tình hình, căn cứ vào chức năng, nhiệm vụ cần thực hiện tham mưu, đề xuất đúng trúng, kịp thời và tích cực hướng dẫn, giúp đỡ các lực lượng, nhất là chính trị viên đề cao vai trò, trách nhiệm trong bảo vệ nền tảng tư tưởng của Đảng có hiệu quả. Tiếp đó, các tổ chức quần chúng và hội đồng quân nhân trong chương trình hành động cần xác định cụ thể nội dung, biện pháp phát huy vai trò, trách nhiệm của đoàn viên, hội viên, quân nhân, giúp đỡ chính trị viên trong bảo vệ nền tảng tư tưởng của Đảng.
Thứ hai, tổ chức tốt các hoạt động thực tiễn bảo vệ nền tảng tư tưởng của Đảng để chính trị viên ở đơn vị cơ sở tham gia thực hiện có hiệu quả. Bám sát vào thực tiễn, căn cứ vào đặc điểm nhiệm vụ đơn vị để chủ động tổ chức khoa học, hiệu quả các hoạt động đưa chính trị viên vào thực hiện các khâu, các bước với yêu cầu cao như: Hoạt động bồi dưỡng, tập huấn cho bộ đội, trực tiếp là lực lượng nòng cốt về tri thức, nội dung, phương pháp, kinh nghiệm trong bảo vệ nền tảng tư tưởng của Đảng; hoạt động triển khai nội dung, xác định hình thức, phương pháp phát huy vai trò, trách nhiệm của các nhóm, bộ phận nòng cốt trong nghiên cứu nắm tình hình, nhất là tình huống khó khăn, phức tạp, những diễn biến mới, sự kiện chính trị trọng đại, dư luận, tâm lý, tư tưởng của bộ đội… để đề xuất nội dung, hình thức bảo vệ nền tảng tư tưởng của Đảng có hiệu quả. Tổ chức tốt các hoạt động hội thao, hội thi để rèn luyện chính trị viên phương pháp viết bài bảo vệ nền tảng tư tưởng của Đảng.
Tổ chức các hoạt động bảo vệ nền tảng tư tưởng của Đảng cần có sự gắn kết chặt chẽ với xây dựng đơn vị vững mạnh toàn diện, “mẫu mực, tiêu biểu”. Vì thế, việc xác định nội dung, hình thức, biện pháp tổ chức bảo vệ nền tảng tư tưởng của Đảng phải gắn với các mục tiêu, tiêu chuẩn xây dựng đơn vị, qua đó thúc đẩy các hoạt động này đạt được chất lượng, hiệu quả cao, góp phần xây dựng đơn vị vững mạnh về chính trị, không ngừng củng cố vững chắc nền tảng tinh thần ở đơn vị cơ sở.
Quán triệt quan điểm của Đảng: “Tăng cường bảo vệ nền tảng tư tưởng của Đảng, kiên quyết và thường xuyên đấu tranh phản bác các quan điểm sai trái, thù địch, cơ hội chính trị; đấu tranh ngăn chặn, đẩy lùi sự suy thoái về tư tưởng chính trị, đạo đức, lối sống, những biểu hiện “tự diễn biến”, “tự chuyển hóa” trong nội bộ” (3). Theo đó, cần đưa chính trị viên ở đơn vị cơ sở nhận diện quan điểm sai trái, phản động, âm mưu, thủ đoạn trong “diễn biến hòa bình” của các thế lực thù địch, cơ hội chính trị; từ đó để họ xác định nội dung, phương pháp, tổ chức lực lượng đấu tranh phản bác các quan điểm sai trái, thù địch.
Thứ ba, tạo lập môi trường thuận lợi, hoàn thiện và thực hiện tốt cơ chế, chính sách đối với chính trị viên ở đơn vị cơ sở nhằm khơi dậy tính tích cực, chủ động, sáng tạo của họ trong bảo vệ nền tảng tư tưởng của Đảng. Theo đó, cần tập trung xây dựng môi trường văn hóa tốt đẹp, lành mạnh, phong phú ở đơn vị tạo tiền đề để củng cố niền tin vững chắc của bộ đội vào nền tảng tư tưởng của Đảng; thực hiện tốt việc động viên, khen thưởng kịp thời, tạo động lực để chính trị viên phát huy tiềm năng, sức sáng tạo vào bảo vệ nền tảng tư tưởng của Đảng. Chủ động nắm chắc tình hình để nghiên cứu xây dựng và hoàn thiện cơ chế phối hợp giữa các chủ thể trong thực hiện các khâu, các bước bảo vệ nền tảng tư tưởng của Đảng. Hoàn thiện và thực hiện tốt cơ chế phối hợp giữa cơ quan với đơn vị trong phát hiện, lựa chọn, xây dựng lực lượng nòng cốt, đến cung cấp thông tin, bảo đảm cơ sở vật chất, tài liệu, máy tính có kết nối internet, định hướng nội dung, xác định phương thức bảo vệ nền tảng tư tưởng của Đảng; cơ chế phối hợp giữa các nhóm, các thành viên bộ phận nòng cốt... trong bảo vệ nền tảng tư tưởng của Đảng. Coi trọng hoàn thiện cơ chế phối hợp với các lực lượng, địa phương trên địa bàn đóng quân của đơn vị để kịp thời chia sẻ thông tin, cung cấp tình hình, trao đổi kinh nghiệm trong bảo vệ nền tảng tư tưởng của Đảng.
Thứ tư, nâng cao bản lĩnh chính trị, năng lực, trình độ nhằm phát huy tính chủ động, tích cực, tự giác của chính trị viên ở đơn vị cơ sở trong bảo vệ nền tảng tư tưởng của Đảng hiện nay. Quán triệt sâu sắc quan điểm của Đảng về: “Nâng cao lập trường, bản lĩnh chính trị, trình độ, trí tuệ, tính chiến đấu của cấp ủy, tổ chức đảng và của mỗi cán bộ, đảng viên, trước hết là cán bộ lãnh đạo, quản lý chủ chốt các cấp…” (4). Trên cơ sở đó cần thực hiện tốt việc củng cố cho chính trị viên ở đơn vị cơ sở nhận thức hệ thống, sâu sắc chủ nghĩa Mác-Lênin, tư tưởng Hồ Chí Minh; luôn kiên định với mục tiêu, lý tưởng cách mạng của Đảng, của dân tộc, công cuộc đổi mới của đất nước; ra sức học tập, tu dưỡng, rèn luyện, phương pháp, tác phong công tác, phẩm chất đạo đức, lối sống, trình độ, kỹ năng tiến hành công tác đảng, công tác chính trị; kiến thức, kinh nghiệm, phương pháp viết bài bảo vệ nền tảng tư tưởng của Đảng với luận điểm, luận cứ, luận chứng khoa học, lập luận có sức thuyết phục. Bồi dưỡng cho chính trị viên có quan điểm thái độ, hành động đúng đắn trong bảo vệ nền tảng tư tưởng của Đảng, với phương pháp linh hoạt, mềm dẻo, xử lý tình huống phức tạp, nhạy bén. Nâng cao khả năng nhận diện và đấu tranh với hành vi tiêu cực, sai trái, nhất là biểu hiện suy thoái về tư tưởng chính trị, đạo đức, lối sống, chủ nghĩa cá nhân, cơ hội, thực dụng…
Đề cao tính chủ động, tích cực, tự giác của chính trị viên ở đơn vị cơ sở trong tự giác học tập nâng cao năng lực, trình độ, phương pháp, tác phong công tác, kinh nghiệm hoạt động; xác định rõ trách nhiệm, tích cực tham gia có chất lượng, hiệu quả hoạt động bảo vệ nền tảng tư tưởng của Đảng. Thực hiện tốt các hoạt động từ giáo dục, bồi dưỡng, phát hiện, lựa chọn, xây dựng lực lượng nòng cốt, đến cung cấp thông tin, bảo đảm cơ sở vật chất, định hướng, tổ chức thực hiện bảo vệ nền tảng tư tưởng của Đảng.
Bảo vệ nền tảng tư tưởng của Đảng là nhiệm vụ đặc biệt quan trọng. Vì vậy, cần: “Phát huy sức mạnh tổng hợp, vai trò của các lực lượng, nòng cốt là Ban Chỉ đạo 35, lực lượng 47 các cấp, cơ quan thông tấn, báo chí trong đấu tranh phòng, chống “diễn biến hòa bình”, “phi chính trị hóa” quân đội, nhất là trên internet, mạng xã hội, giữ vững trận địa tư tưởng của Đảng trong quân đội” (5). Đồng thời, coi trọng xác định nội dung, giải pháp đúng trúng để phát huy có hiệu quả vai trò của chính trị viên ở đơn vị cơ sở trong bảo vệ nền tảng tư tưởng của Đảng hiện nay.
________________
1. Đảng Cộng sản Việt Nam, Văn kiện Đại hội đại biểu toàn quốc lần thứ XI, Nxb Chính trị quốc gia Sự thật, Hà Nội, 2011, tr.88.
2. Nghị quyết số 35-NQ/TW của Bộ Chính trị, khóa XII, về “Tăng cường bảo vệ nền tảng tư tưởng của Đảng, đấu tranh phản bác quan điểm sai trái, thù địch trong tình hình mới”, Hà Nội, ngày 22-10-2018.
3, 4. Đảng Cộng sản Việt Nam, Văn kiện Đại hội đại biểu toàn quốc lần thứ XIII, tập I, Nxb Chính trị quốc gia Sự thật, Hà Nội, 2021, tr.183, 181.
5. Tổng cục Chính trị, Tài liệu học tập, quán triệt Nghị quyết Đại hội đại biểu Đảng bộ Quân đội lần thứ XI, nhiệm kỳ 2020 - 2025 (Dùng cho quân nhân chuyên nghiệp, hạ sĩ quan, chiến sĩ, công nhân, viên chức quốc phòng toàn quân), Hà Nội, 2020, tr.46.
TS NGUYỄN THANH HẢI
Nguồn: Tạp chí VHNT số 530, tháng 4-2023