LTS: Như tin đã đưa, tối 21-4, tại Quảng trường Hùng Vương, Việt Trì, Phú Thọ, UBND tỉnh Phú Thọ phối hợp với Bộ VHTTDL đã tổ chức Khai mạc Lễ hội Đền Hùng và Tuần Văn hóa – Du lịch đất Tổ năm 2023, Lễ kỷ niệm 20 năm thực hiện Công ước của UNESCO 2003 về bảo vệ di sản văn hóa phi vật thể, Liên hoan Di sản văn hóa phi vật thể của Việt Nam được UNESCO ghi danh. Tại buổi lễ, Phó Thủ tướng Chính phủ Trần Hồng Hà đã có bài phát biểu chỉ đạo. Tạp chí điện tử Văn hóa Nghệ thuật xin trân trọng đăng toàn văn bài phát biểu này. Đầu đề là của tòa soạn.

Phó Thủ tướng Chính phủ Trần Hồng Hà phát biểu tại buổi lễ - Ảnh: Tuấn Minh

Kính thưa đồng chí Bùi Minh Châu - Ủy viên BCH Trung ương Đảng, Bí thư Tỉnh ủy, Chủ tịch HĐND tỉnh, Trưởng Đoàn đại biểu Quốc hội tỉnh;

Thưa ông Christian Manhart, Trưởng đại diện Văn phòng UNESCO tại Việt Nam;

Kính thưa các đồng chí lãnh đạo, nguyên lãnh đạo Đảng, Nhà nước, Ủy ban Trung ương Mặt trận Tổ quốc Việt Nam và 15 tỉnh, thành phố;

Thưa các nghệ nhân đại diện cho 15 di sản văn hóa;

Thưa các vị đại biểu, khách quý;

Thưa đồng chí, đồng bào!

Hôm nay, tôi rất sức vinh dự và vui mừng cùng các đồng chí lãnh đạo Đảng, Nhà nước, Mặt trận Tổ quốc Việt Nam và quý vị đại biểu khai mạc Lễ hội Đền Hùng và Tuần Văn hóa - Du lịch đất Tổ năm 2023 đúng vào dịp 10 năm UNESCO công nhận “Tín ngưỡng thờ cúng Hùng Vương ở Phú Thọ” là di sản văn hóa phi vật thể đại diện của nhân loại.

Thay mặt lãnh đạo Đảng, Nhà nước, tôi trân trọng gửi tới các vị đại biểu, đối tác quốc tế, cùng toàn thể đồng bào, đồng chí lời chúc mừng tốt đẹp nhất.

Chúng ta xin nhiệt liệt chào mừng các nghệ sĩ, nghệ nhân dân gian trên khắp mọi miền đất nước mang đến Lễ hội những giá trị tiêu biểu của các di sản văn hóa phi vật thể đã được UNESCO ghi danh.

 Kính thưa các vị đại biểu khách quý, thưa đồng chí, đồng bào.

“Con người có tổ, có tông/ Như cây có cội, như sông có nguồn”, truyền thống đạo hiếu đó đã được đúc kết qua hàng nghìn năm, để đến ngày nay, triệu triệu con tim Việt Nam trong và ngoài nước cùng hướng về đất Tổ thiêng liêng, nơi khởi nguồn Tổ quốc để thành kính tưởng nhớ công ơn dựng nước của các Vua Hùng.

Tín ngưỡng thờ cúng Hùng Vương thể hiện lòng tự hào về cội nguồn và khát vọng thống nhất, minh triết độc đáo của quốc gia, dân tộc Việt Nam gắn liền với truyền thống nông nghiệp lúa nước, ý chí tự cường và tinh thần đoàn kết chống ngoại xâm, thiên tai, làm nên sức mạnh Việt Nam. Với ý nghĩa đó, cùng với 14 giá trị văn hóa phi vật thể tiêu biểu, tín ngưỡng thờ cúng Hùng Vương đã được UNESCO vinh danh là di sản phi vật thể thế giới. Lễ hội Đền Hùng và Tuần Văn hóa - Du lịch đất Tổ năm 2023 với chủ đề “Linh thiêng nguồn cội - Đất Tổ Hùng Vương”, là nơi hội tụ của các tinh hoa di sản văn hóa của mọi miền Tổ quốc, sẽ mang đến cho du khách và nhân dân hành hương về với cội nguồn đất Tổ những trải nghiệm sâu sắc, để hiểu thêm, yêu hơn và càng tự hào về đất nước, văn hóa và con người Việt Nam.

Đặc biệt, lễ hội là dịp để chúng ta nhìn lại chặng đường 20 năm Việt Nam là thành viên có trách nhiệm trong triển khai các Chương trình hành động về bảo vệ di sản văn hóa thế giới theo tinh thần của Công ước. Các di sản văn hóa Việt Nam tiếp tục được bảo tồn và lan tỏa hệ giá trị bản sắc, nhân văn; góp phần đưa văn hiến Việt Nam cùng tỏa sáng trong dòng chảy văn minh của thế giới.

Thưa các quý vị đại biểu khách quý, thưa đồng chí, đồng bào.

Giữ gìn, xây dựng, và phát triển hệ giá trị văn hóa dân tộc là vấn đề sống còn, như đồng chí Tổng Bí thư Nguyễn Phú Trọng đã nhấn mạnh trong thông điệp tại Hội nghị Văn hóa toàn quốc năm 2021: “Văn hóa còn thì dân tộc còn”.

Với 15 di sản phi vật thể đã được UNESCO ghi danh, Việt Nam là một trong số những quốc gia giàu tài nguyên văn hóa trong cộng đồng hết sức độc đáo trên thế giới.

Các di sản văn hóa này cùng với hệ giá trị đậm đà bản sắc đã được hun đúc, định hình nên hồn cốt dân tộc qua hàng ngàn năm lịch sử dựng nước và giữ nước.

Tự hào được kế thừa những di sản văn hóa quý báu từ các thế hệ tiền nhân, chúng ta cũng ý thức được rằng trong việc bảo tồn văn hoá dân tộc; xây dựng thiết chế văn hoá truyền thống cộng đồng, bởi giá trị văn hóa chỉ trường tồn khi trở thành nét truyền thống, một phần không thể thiếu trong đời sống của xã hội Việt Nam.

Vì vậy, trong những năm qua, Đảng và Nhà nước luôn quan tâm đầu tư nguồn lực cho nghiên cứu, phục dựng và trùng tu các di sản văn hóa; kêu gọi con cháu dòng máu Lạc Hồng trên mọi miền Tổ quốc cũng như đồng bào ta ở nước ngoài cùng chung tay, góp sức phát huy các giá trị tín ngưỡng thờ cúng Hùng Vương và các di sản phi vật thể khác.

Để khơi dậy khát vọng phát triển đất nước phồn vinh, tạo nên sức mạnh tổng hợp của toàn dân tộc theo tinh thần Nghị quyết Đại hội lần thứ XIII của Đảng; chúng ta cần tập trung hoàn thiện chủ trương, chính sách, tạo môi trường thuận lợi để thúc đẩy, thu hút các nguồn lực xã hội, nguồn lực quốc tế và nguồn lực trong nhân dân, đưa tài nguyên văn hóa trở thành nguồn lực phát triển đất nước.

Nghiên cứu, hoàn thiện hệ giá trị văn hoá quốc gia và con người Việt Nam, phát huy thuần phong mỹ tục, truyền thống tốt đẹp của người Việt cùng với tiếp thu tinh hoa văn hoá của thế giới. Xây dựng và triển khai Chương trình tổng thể mục tiêu quốc gia để chấn hưng và phát triển văn hóa, xây dựng con người Việt Nam. Thực hiện kiểm kê di sản văn hóa và dữ liệu hóa di sản văn hóa; lập bản đồ di sản trên nền tảng số nhằm bảo tồn các giá trị, di sản văn hóa, phục vụ phát triển cho chuyển đổi số. Tiếp tục đầu tư nguồn lực nhà nước, thu hút nguồn lực xã hội để bảo tồn, tôn tạo, phục dựng và phát huy các giá trị văn hoá vật thể, các di sản văn hóa phi vật thể phong phú và đa dạng của nước nhà. Chú trọng đào tạo, bồi dưỡng đội ngũ cán bộ nghiên cứu cơ bản về văn hóa, cán bộ văn hóa tầm chiến lược, văn hóa nghệ thuật đỉnh cao; chương trình giáo dục văn hóa, nghệ thuật trong nhà trường các cấp.

Tôi đánh giá cao và xin được biểu dương tỉnh Phú Thọ trong bảo tồn, phát huy các giá trị văn hóa tiêu biểu; đặc biệt đã cùng với Bộ Văn hóa, Thể thao và Du lịch, UNESCO có sáng kiến kết nối các di sản văn hóa phi vật thể nhân dịp Lễ hội Đền Hùng và Tuần Văn hóa - Du lịch đất Tổ hôm nay.

Tôi đề nghị Bộ Văn hóa, Thể thao và Du lịch, Ủy ban nhân dân tỉnh Phú Thọ đảm bảo các điều kiện tốt nhất để các nghệ sĩ, nghệ nhân dân gian có không gian sáng tạo, biểu diễn; du khách có thời gian trải nghiệm, khám phá những giá trị văn hóa dân tộc, đồng thời đưa hình ảnh Việt Nam đến gần hơn với bạn bè quốc tế.

Tôi xin trân trọng cảm ơn và mong muốn UNESCO, các tổ chức quốc tế , các đối tác quốc tế tiếp tục hỗ trợ Việt Nam trong bảo tồn, công nhận, vinh danh các giá trị văn hóa vật thể và phi vật thể.

Hướng về ngày Giỗ Tổ Hùng Vương với tấm lòng thành kính tri ân sâu sắc công lao to lớn của các Vua Hùng, các bậc tiền nhân đã có công dựng nước và giữ nước, chúng ta nguyện đoàn kết một lòng, vượt qua mọi khó khăn, thách thức, nắm bắt thời cơ, vận hội, phát huy truyền thống lịch sử, văn hóa tốt đẹp tự ngàn đời nỗ lực phấn đấu xây dựng đất nước ta hòa bình, độc lập, nhân dân chúng ta ấm no, hạnh phúc, phồn vinh.

Xin kính chúc các đồng chí lãnh đạo, quý vị đại biểu khách quý, các đồng chí, đồng bào sức khỏe, hạnh phúc. Chúc mùa lễ hội 2023 thành công tốt đẹp. Xin trân trọng cảm ơn!