Phát triển ngành Xuất bản trở thành ngành Công nghiệp văn hóa: Nghiên cứu trường hợp tại Thành phố Hồ Chí Minh

Xuất bản không chỉ là hoạt động kinh tế mà còn là hoạt động văn hóa, góp phần xây dựng nền tảng tư tưởng, truyền bá tri thức và bảo tồn giá trị văn hóa dân tộc. Xuất bản là 1 trong 12 ngành công nghiệp văn hóa (CNVH) quan trọng, có tiềm năng phát triển lớn; hội tụ đầy đủ các yếu tố của một ngành CNVH: sáng tạo, công nghệ, thị trường. Bài viết phân tích các khía cạnh khác nhau của ngành Xuất bản, từ khái niệm đến thực tiễn. Đồng thời, đưa ra nhiều đề xuất để phát triển ngành Xuất bản tại TP.HCM, như: xây dựng chiến lược phát triển, triển khai mô hình Thủ đô sách, phát triển kỹ thuật công nghệ, đẩy mạnh văn hóa đọc, nâng cao chất lượng nguồn nhân lực và tăng cường hợp tác quốc tế.

Phương Nam Book với hệ thống 49 nhà sách trên toàn quốc, nổi bật với mô hình thành phố sách (Book City) - Ảnh: Phương Nam Book City

1. Cơ sở phát triển ngành Xuất bản trở thành ngành CNVH tại TP.HCM

Về mặt pháp lý

Xuất bản là một hoạt động văn hóa và kinh tế có lịch sử lâu đời. Sản phẩm của hoạt động xuất bản là các loại xuất bản phẩm (XBP), thể hiện lao động sáng tạo riêng của tác giả, được pháp luật bảo hộ, không có sản phẩm nào hoàn toàn giống nhau. Sự sáng tạo này rất đa dạng, thể hiện mọi khía cạnh của đời sống nhân loại. Andre Schiffin - Giám đốc Nhà xuất bản (Nxb) Pantheon cho rằng “xuất bản là một mô hình thu nhỏ của xã hội mà nó là một phần trong đó, đồng thời phản ánh xu hướng phát triển của xã hội ấy. Tuy nhiên, ở một mức độ nhất định, xuất bản cũng định hình cách suy nghĩ và mở rộng tư tưởng của xã hội” (1).

Điều 4, chương 1, Luật Xuất bản 2012 đề cập: “Xuất bản là việc tổ chức, khai thác bản thảo, biên tập thành bản mẫu để in và phát hành hoặc để phát hành trực tiếp qua các phương tiện điện tử” (2). Về mặt nội dung, XBP là các tác phẩm, tài liệu về chính trị, kinh tế, văn hóa, xã hội, giáo dục và đào tạo, khoa học, công nghệ, văn học, nghệ thuật được xuất bản thông qua Nxb hoặc cơ quan, tổ chức được cấp giấy phép xuất bản. Về mặt hình thức, XBP thể hiện bằng các ngôn ngữ khác nhau, bằng hình ảnh, âm thanh và được thể hiện dưới các hình thức như sách in; sách chữ nổi; tranh, ảnh, bản đồ, áp-phích, tờ rời, tờ gấp; các loại lịch; bản ghi âm, ghi hình có nội dung thay sách hoặc minh họa cho sách.

Chỉ thị 42/CT/TW ngày 25-8-2004 của Ban Bí thư Trung ương về Nâng cao chất lượng toàn diện của hoạt động xuất bản đã nêu rõ “sự nghiệp xuất bản là một lĩnh vực hoạt động tư tưởng sắc bén của Đảng, Nhà nước và Nhân dân, là một bộ phận quan trọng của nền văn hóa Việt Nam tiên tiến, đậm đà bản sắc dân tộc, có nhiệm vụ tích lũy và truyền bá các giá trị tinh thần, góp phần nâng cao dân trí, phát triển văn hóa, xây dựng nền tảng tư tưởng, thế giới quan, nhân sinh quan cách mạng và khoa học của xã hội; xây dựng đạo đức, lối sống và phát triển toàn diện nhân cách con người Việt Nam; góp phần đào tạo nhân lực, bồi dưỡng nhân tài, hình thành xã hội học tập... Hoạt động xuất bản phải coi trọng việc phục vụ nhiệm vụ chính trị, tư tưởng, đáp ứng nhu cầu đọc của nhân dân, đồng thời, phải thực hiện tốt nhiệm vụ kinh doanh, xây dựng ngành Xuất bản thành một ngành kinh tế - công nghệ phát triển toàn diện, vững chắc. Cần xây dựng những chính sách và cơ chế phù hợp để xuất bản hoạt động có hiệu quả trong cơ chế kinh tế thị trường định hướng xã hội chủ nghĩa” (3).

Với đặc trưng sản xuất, kinh doanh các loại XBP là sản phẩm văn hóa, tinh thần, trí tuệ và là hình thái tiêu biểu cho sự sáng tạo của con người, hoạt động xuất bản vừa thực hiện mục tiêu kinh tế vì lợi ích của doanh nghiệp và sự lớn mạnh của ngành, vừa đảm bảo mục tiêu văn hóa, xã hội vì lợi ích của độc giả và sự phát triển của xã hội.

Quyết định số 1755/QĐ-TTg ngày 8-9-2016 của Thủ tướng Chính phủ Phê duyệt Chiến lược phát triển các ngành công nghiệp văn hóa Việt Nam đến năm 2020, tầm nhìn đến năm 2030 đã xác định rõ, các ngành CNVH Việt Nam bao gồm: quảng cáo; kiến trúc; phần mềm và các trò chơi giải trí; thủ công mỹ nghệ; thiết kế; điện ảnh; xuất bản; thời trang; nghệ thuật biểu diễn; mỹ thuật, nhiếp ảnh và triển lãm; truyền hình và phát thanh; du lịch văn hóa.

Như vậy, xuất bản là một hoạt động đặc thù với sứ mệnh xây dựng nền tảng tư tưởng của xã hội, phát huy bản sắc văn hóa dân tộc, xây dựng con người, đồng thời là một ngành kinh tế - công nghệ phát triển toàn diện. Xuất bản là 1 trong 12 ngành nghề được Nhà nước định hướng phát triển thành ngành CNVH Việt Nam.

Khả năng đáp ứng của ngành Xuất bản với các yêu cầu của CNVH

Theo PGS, TS Nguyễn Thị Thu Phương trong công trình nghiên cứu Định vị các ngành công nghiệp văn hóa trong phát triển bền vững ở Việt Nam, thuật ngữ công nghiệp văn hóa (The Culture Industry) lần đầu tiên xuất hiện vào năm 1944 trong cuốn sách Dialectic of Enlightenment (Phép biện chứng của sự khai sáng) của hai nhà nghiên cứu người Đức là Adorno và Horkheimer. Sau đó, có nhiều nghiên cứu và cách quan niệm khác nhau về CNVH. “O’Connor định nghĩa công nghiệp văn hóa là những hoạt động giao thương các hàng hóa mang tính biểu trưng, mà giá trị kinh tế của những hàng hóa này phát sinh từ chính giá trị văn hóa của chúng” (4). Năm 2000, khái niệm “các ngành công nghiệp văn hóa” được UNESCO xác định “Thuật ngữ này sử dụng cho các ngành công nghiệp kết hợp sự sáng tạo, sản xuất và thương mại hóa các nội dung sáng tạo, những nội dung này về bản chất mang tính phi vật thể và văn hóa. Các nội dung này thường được bảo vệ bởi luật bản quyền và thể hiện dưới hình thức sản phẩm hay dịch vụ... Công nghiệp văn hóa nhìn chung bao gồm: in ấn, xuất bản, truyền thông đa phương tiện, các sản phẩm âm thanh, hình ảnh, điện ảnh và âm nhạc cũng như thủ công nghiệp và thiết kế” (5).

CNVH là hoạt động khai thác các yếu tố văn hóa, sáng tạo kết hợp với kỹ thuật, công nghệ để sản xuất ra hàng hóa và dịch vụ nhằm thỏa mãn nhu cầu của thị trường và mang lại lợi ích kinh tế. CNVH là một chỉnh thể thống nhất của các yếu tố: Sự sáng tạo đóng vai trò cốt lõi hình thành nên hàng hóa và dịch vụ; Khoa học, kỹ thuật, công nghệ góp phần làm tăng quy mô sản xuất, tiết kiệm chi phí, tạo ra những sản phẩm mới mẻ, hấp dẫn, tiện dụng, dễ dàng đến với công chúng; Thị trường kết nối cung cầu về hàng hóa và dịch vụ vận hành chuyên nghiệp đặc biệt là kỹ năng của nhà kinh doanh trong quá trình tiếp thị, tiêu thụ sản phẩm, tối đa hóa doanh thu và lợi nhuận.

Hoạt động xuất bản với quy trình đồng bộ từ đầu vào là lao động sáng tạo của các tác giả, đến công đoạn sử dụng kỹ thuật, công nghệ in ấn (số hóa) và đầu ra là hiệu quả kinh tế giá trị văn hóa, xã hội. Quy trình này đáp ứng được những yêu cầu cơ bản của sự vận hành một ngành CNVH với tính hệ thống, tính đồng bộ và tính hiệu quả. Nó là một chỉnh thể của các yếu tố:

Yếu tố sáng tạo: XBP kết tinh sự sáng tạo của con người trong suốt tiến trình lịch sử. Thời kỳ cổ đại, con người đã phát minh ra hình thức truyền tải thông tin dưới dạng sách trên các chất liệu như đất sét, giấy papyrus, thẻ tre... Theo thời gian, những sáng tạo càng trở nên đa dạng, tạo nên kho tàng tri thức nhân loại khổng lồ mà mỗi tác phẩm trong đó chứa đựng lao động tinh thần, trí tuệ, tình cảm của một hoặc một nhóm tác giả và thường thể hiện đậm nét phong cách cá nhân và bản sắc văn hóa dân tộc.

Yếu tố khoa học, kỹ thuật, công nghệ: Xuất bản là một trong những ngành đi đầu trong việc sáng tạo ra kỹ thuật, công nghệ và vận dụng kỹ thuật công nghệ vào quy trình sản xuất. Năm 1436, Johannes Gutenberg (Đức) phát minh ra máy in kim loại đánh dấu bước tiến vĩ đại của ngành Xuất bản. Sách được in ấn với số lượng lớn và đưa ra thị trường kinh doanh, định hình hoạt động thương mại xuất bản. Sang TK XX, ngành Xuất bản tiến một bước đi dài với các ấn phẩm dưới dạng kỹ thuật số (digital book) cùng với sự phát triển của thiết bị đọc sách như Kindle của Amazon, điện thoại thông minh. Ở Việt Nam hiện nay, công nghệ in ấn phát triển hiện đại, tạo nên những sản phẩm chất lượng tốt, hấp dẫn, thân thiện với môi trường. Bên cạnh đó, việc đẩy mạnh chuyển đổi số trong hoạt động xuất bản góp phần đa dạng hóa danh mục sản phẩm, phù hợp với khách hàng, thuận tiện trong quá trình phân phối với giá cả hợp lý.

Từ năm 1986, thị trường XBP vận hành theo cơ chế thị trường dưới sự quản lý trực tiếp, toàn diện của Nhà nước. Trải qua hơn 30 năm đổi mới, thị trường XBP phát triển rộng khắp, kênh phân phối đa dạng, hàng hóa dễ dàng lưu thông đến các khu vực, vùng miền trên cả nước, mở rộng ra khu vực và trên thế giới. Trên thị trường, có nhiều đơn vị kinh doanh lớn, thương hiệu mạnh, tổ chức kinh doanh chuyên nghiệp, quản trị hiện đại góp phần thỏa mãn nhanh chóng nhu cầu của khách hàng, thúc đẩy tái sản xuất các loại XBP.

Từ những phân tích ở trên, có thể thấy rằng, ngành Xuất bản có tiềm năng phát triển theo hướng công nghiệp xuất bản: ứng dụng những tiến bộ khoa học, kỹ thuật, công nghệ để khai thác, truyền bá tri thức, văn hóa và sự sáng tạo của nhân loại dưới hình thức XBP. Đồng thời, vận dụng kỹ năng kinh doanh để đưa sản phẩm phổ biến rộng rãi trên thị trường, đáp ứng nhu cầu hưởng thụ của công chúng.

Hoạt động xuất bản ở TP.HCM đã đạt nhiều thành tựu to lớn trong thời kỳ đổi mới, đưa thành phố trở thành trung tâm của thị trường XBP Việt Nam. Năng lực tổng hợp từ các nhà xuất bản trực thuộc và có mặt trên địa bàn thành phố cùng với hoạt động xuất nhập khẩu, mua bán bản quyền đã mang đến cho độc giả lượng ấn phẩm phong phú, có giá trị trong nước và quốc tế, thỏa mãn nhu cầu học tập, nghiên cứu, ứng dụng, giải trí, sáng tạo và giao lưu văn hóa thế giới. Xuất bản không chỉ tô điểm cho diện mạo văn hóa mà còn góp phần hình thành nền tảng quan trọng cho sự phát triển thành phố trên các phương diện như: chính trị, xã hội, kinh tế, khoa học công nghệ và xây dựng con người mới văn minh, hiện đại, nghĩa tình.

Nxb Trẻ khẳng định vị trí của mình với các tủ sách: Tủ sách Chính trị - Truyền thống, Tủ sách Di sản Hồ Chí Minh, Tủ sách Văn học trong nước, Tủ sách Văn học nước ngoài, Tủ sách Sống đẹp, Tủ sách Hướng nghiệp, Tủ sách Ngoại ngữ, Tủ sách Doanh nghiệp Trẻ, Tủ sách Khoa học và Khám phá… Nhiều tác phẩm của tác giả trong nước được Nxb Trẻ phát hiện, khai thác và đã tỏa sáng trên thị trường như các tác phẩm của nhà nghiên cứu Sơn Nam, nhà nghiên cứu Vương Hồng Sển, nhà văn Nguyễn Nhật Ánh, nhà văn Nguyễn Ngọc Tư...

Nxb Tổng hợp TP.HCM chinh phục độc giả bằng những bộ sách tiêu biểu về TP.HCM như Di sản Sài Gòn - Thành phố Hồ Chí Minh, Hồi ký căn cứ kháng chiến khu Sài Gòn - Chợ Lớn - Gia Định, Sài Gòn đất và người...

Hoạt động xuất bản ngày nay là sự song hành của xuất bản truyền thống và xuất bản kỹ thuật số. Đối với xuất bản sách truyền thống (chủ yếu là sách giấy), lợi thế của TP.HCM là tập trung nhiều cơ sở in riêng với dây chuyền sản xuất hiện đại, ngang tầm thế giới (1.360 doanh nghiệp in, chiếm 2/3 số doanh nghiệp in trên cả nước). Ấn phẩm đưa ra thị trường với thời gian nhanh, chất lượng tốt, hình thức mẫu mã đẹp, đa dạng, nguyên vật liệu an toàn, đáp ứng nhu cầu thẩm mỹ của khách hàng.

Các đơn vị cũng chủ động đổi mới, ứng dụng công nghệ vào quy trình sản xuất kinh doanh. Năm 2023, Nxb Tổng hợp TP.HCM thực hiện dự án đầu tư nâng cấp và phát triển hệ thống xuất bản, phát hành XBP điện tử nhằm nâng cao chất lượng, hiệu quả hoạt động, đồng thời mang đến lợi ích, sự thuận tiện hơn cho độc giả. Nxb Trẻ ứng dụng công nghệ chống hàng giả bằng tem thông minh, công nghệ nhận diện QR code cho phép người đọc tra cứu thông tin về XBP, hỗ trợ nhận diện sách thật, có thể tải về để đọc trong một thời gian nhất định.

Ứng dụng công nghệ để xuất bản, kinh doanh sách kỹ thuật số là xu hướng lớn tại TP.HCM. Trong số 21 doanh nghiệp hoạt động phát hành XBP điện tử trên phạm vi cả nước, TP.HCM có 9 đơn vị (tỷ lệ 42,8%). Đáng chú ý là một số ứng dụng sách nói đang được bạn đọc quan tâm, đón nhận và sử dụng rộng rãi như FONOS và Voiz FM.

TP.HCM là thị trường có quy mô lớn hàng đầu cả nước và khả năng hấp thụ số lượng lớn sản phẩm của các ngành CNVH, trong đó có ngành Xuất bản. Ước tính, hằng năm, thị trường TP.HCM tiêu thụ trên 50% tổng số lượng bản sách xuất bản ở Việt Nam. Thị trường với tính cạnh tranh cao thúc đẩy các doanh nghiệp vận hành chuyên nghiệp từ khâu cung ứng đến phân phối, sử dụng và chăm sóc khách hàng. Từ chính thị trường năng động, các doanh nghiệp đã không ngừng lớn mạnh trở thành các thương hiệu lớn của Việt Nam: Nxb Trẻ với nhiều giải thưởng sách trong nước và quốc tế; FAHASA trong Top 100 Giải thưởng Sao vàng Đất Việt; Phương Nam Book với hệ thống 49 nhà sách trên toàn quốc, nổi bật với mô hình thành phố sách (Book City). Thị trường TP.HCM cũng quy tụ nhiều đơn vị xuất bản từ các địa phương trên cả nước, thúc đẩy sự đổi mới, sáng tạo trong kinh doanh, nâng cao hiệu quả kinh tế và xã hội của hoạt động xuất bản.

2. Định hướng phát triển ngành công nghiệp xuất bản tại TP.HCM

Trong các ngành được xếp vào nhóm các ngành CNVH Việt Nam, ngành Xuất bản hình thành từ sớm, đồng hành với sự phát triển quốc gia qua các thời kỳ lịch sử. Tuy nhiên, quy mô của ngành còn tương đối nhỏ, chủ yếu tập trung ở đô thị. Vì vậy, xuất bản Việt Nam phải thay đổi và lớn mạnh hơn, tương xứng với tiềm năng và vai trò trong xã hội. Cần có những giải pháp nhằm khai thác giá trị và khả năng đóng góp của ngành, đặc biệt là ở những đô thị lớn như TP.HCM

Xây dựng, hoàn thiện cơ chế, chính sách phục vụ cho công nghiệp xuất bản

Chính quyền TP.HCM thường xuyên chỉ đạo, định hướng và dành cơ chế, chính sách đặc thù để phát triển hoạt động xuất bản. Bên cạnh đó, để hướng tới việc xây dựng ngành Xuất bản trở thành ngành CNVH đóng góp vào sự phát triển bền vững của thành phố, cần bổ sung, hoàn thiện cơ chế, chính sách tạo nền tảng cho những đột phát của ngành.

TP.HCM đã xây dựng Đề án “Phát triển ngành công nghiệp văn hóa Thành phố Hồ Chí Minh đến năm 2030”, tập trung phát triển 8 ngành CNVH thế mạnh, chưa đề cập đến ngành Xuất bản. Vì vậy, cơ quan quản lý nhà nước về xuất bản cần tham mưu cho thành phố về việc bổ sung ngành Xuất bản vào danh mục những ngành CNVH ưu tiên phát triển, đồng thời xây dựng Chiến lược phát triển công nghiệp xuất bản. Trên cơ sở đó, thành phố mới có những cơ chế, chính sách phù hợp để hỗ trợ cho mục tiêu của ngành.

Triển khai mô hình Thủ đô sách thế giới, đồng thời sớm gia nhập mạng lưới các thành phố sáng tạo của UNESCO (UCCN), tạo nên không gian sáng tạo rộng lớn, động lực sáng tạo mạnh mẽ cho công chúng và một phần những sáng tạo đó sẽ được chuyển tải đến cộng đồng dưới hình thức XBP.

Phát huy vai trò, sự năng động, sáng tạo của lực lượng tư nhân, khuyến khích và có chính sách hỗ trợ các dự án khởi nghiệp kết hợp công nghệ và xuất bản.

Xây dựng hành lang pháp lý và thực thi tốt hơn việc bảo vệ bản quyền XBP, đặc biệt trên không gian mạng.

Bổ sung, hoàn thiện hệ thống thông tin về xuất bản với các chỉ số thống kê nhằm đánh giá đúng thực lực và sự phát triển của ngành, làm cơ sở thực hiện các chính sách dành cho hoạt động xuất bản.

Phát triển kỹ thuật, công nghệ xuất bản và mô hình kết hợp xuất bản - công nghệ

Mặc dù nhận thức rõ vai trò của công nghệ đối với tương lai ngành Xuất bản, nhưng nhìn chung ở TP.HCM, doanh nghiệp lớn, có tiềm lực tài chính mới có thể tiếp cận những công nghệ mới trong hoạt động xuất bản. Các doanh nghiệp nhỏ gặp nhiều khó khăn trong nỗ lực vươn tới công nghệ hiện đại. Một hướng đi khả thi là đẩy mạnh sự hợp tác, liên kết giữa các đơn vị xuất bản với các hãng công nghệ để cùng nhau khai thác thị trường, phát triển lượng khách hàng và dần hình thành tập đoàn đa ngành, quy mô lớn. Dựa trên sự chia sẻ nguồn lực công nghệ, thông tin, ngành Xuất bản có dư địa phát triển rộng hơn, đặc biệt khi tận dụng được cơ sở dữ liệu lớn (big data).

Đẩy mạnh văn hóa đọc, phát triển thị trường tiêu thụ sản phẩm

Các ngành CNVH nói chung muốn phát triển được cần có thị trường tiêu thụ sản phẩm. Mức độ hấp thụ của thị trường chính là thước đo giá trị và quyết định sự tồn tại, phát triển của sản phẩm. Đẩy mạnh văn hóa đọc là một chiến lược trọng tâm nhằm tăng mức tiêu thụ sản phẩm một cách bền vững dựa trên cơ sở tác động đến thói quen đọc sách của khách hàng, khiến khách hàng đọc nhiều hơn, mua nhiều hơn, và ngày càng có nhiều khách hàng mua và sử dụng XBP hơn, thúc đẩy sự phát triển của ngành.

Phát triển các nguồn lực sáng tạo và nâng cao chất lượng nguồn nhân lực xuất bản

Sáng tạo của con người trong xã hội là chất liệu của hoạt động xuất bản. Tạo điều kiện để con người phát huy tiềm năng sáng tạo sẽ tạo ra nguồn nguyên liệu dồi dào cho ngành Công nghiệp xuất bản. Cần khuyến khích sự sáng tạo của con người trong hoạt động sáng tác, biên tập thông qua các cuộc thi, cuộc vận động sáng tác và tôn vinh lao động trí tuệ của người sáng tạo bằng các giá trị vật chất và tinh thần để họ có động lực tạo ra những sản phẩm mới.

Giáo dục ở nhà trường cần chú ý phát huy khả năng sáng tạo của người học, tôn vinh sự sáng tạo, tôn trọng sự khác biệt, thúc đẩy tinh thần dám nghĩ dám làm, góp phần hình thành một lực lượng lao động với năng lực sáng tạo mạnh mẽ. Đặc biệt, ở các cơ sở đào tạo về xuất bản, cần có sự đổi mới về chương trình giảng dạy theo hướng hiện đại, đáp ứng được các yêu cầu của thị trường trong điều kiện phát triển công nghiệp xuất bản.

Giao lưu hợp tác quốc tế, học tập kinh nghiệm từ các nền công nghiệp xuất bản trên thế giới

Tăng cường giao lưu, hợp tác, kinh doanh quốc tế là xu hướng tất yếu trong mọi lĩnh vực trong đó có xuất bản. Từ quá trình này, chúng ta có thể học hỏi các mô hình đã phát triển trên thế giới như ở Đức, Hoa Kỳ, Nhật Bản... và vận dụng phù hợp với điều kiện ở TP.HCM.

Kết luận

Là trung tâm xuất bản phát triển năng động bậc nhất nước ta, TP.HCM hội tụ khá đầy đủ các yếu tố để có thể nâng tầm hoạt động xuất bản trở thành một ngành CNVH, công nghiệp sáng tạo. Mặc dù để đạt tới trình độ của nền công nghiệp xuất bản là một hành trình dài, nhiều khó khăn, thách thức, nhưng với những giá trị to lớn của ngành Xuất bản đối với sự phát triển của con người và xã hội, cần xác định đây là sứ mệnh của ngành Xuất bản trong tương lai và có những bước đi chiến lược để thực hiện sứ mệnh đó.

_____________________

1. Peter Weidhaas, Lịch sử hội sách Frankfurt, Nxb Thế giới, Hà Nội, 2023, tr.12.

2. Quốc hội nước Cộng hòa xã hội chủ nghĩa Việt Nam, Luật Xuất bản, Nxb Chính trị quốc gia Sự thật, Hà Nội, 2013, tr.8.

3. Bộ Thông tin và Truyền thông, Một số văn bản chỉ đạo và quản lý của Đảng, Nhà nước về hoạt động xuất bản, Nxb Thông tin và Truyền Thông, Hà Nội, 2014, tr.26.

4. Nguyễn Thị Thu Phương, Định vị các ngành công nghiệp văn hóa trong phát triển bền vững ở Việt Nam, Nxb Chính trị quốc gia Sự thật, Hà Nội, 2022, tr.27.

5. UBND TP.HCM, Báo cáo đề án Phát triển ngành công nghiệp văn hóa Thành phố Hồ Chí Minh đến năm 2030, TP.HCM, 2023, tr.13.

Tài liệu tham khảo

1. Yên Hà, Nhà xuất bản Tổng hợp TP.HCM: Tích cực đưa sách đến bạn đọc, nxbhcm.com.vn.

2. Quyết định số 1755/QĐ-TTg của Thủ tướng Chính phủ: Phê duyệt Chiến lược phát triển các ngành công nghiệp văn hóa Việt Nam đến năm 2020, tầm nhìn đến năm 2030, vanban.chinhphu.vn.

3. Bùi Hoài Sơn, Một số điểm nghẽn trong phát triển các ngành công nghiệp văn hóa ở Việt Nam, Kỷ yếu Hội nghị Đánh giá 5 năm triển khai, thực hiện Quyết định số 1755/QĐ-TTg “Chiến lược phát triển các ngành công nghiệp văn hóa Việt Nam đến nam 2020, t ̆ ầm nhìn đến nam̆ 2030”, Hà Nội, 2022.

4. Thành ủy TP.HCM, Báo cáo tổng kết 20 năm thực hiện Chỉ thị 42/CT/TW của Ban Bí thư Trung ương Đảng về nâng cao chất lượng toàn diện của hoạt động xuất bản, TP.HCM, 2024.

5. Nhà xuất bản Trẻ, Nhà xuất bản Trẻ: 40 năm hành trình Nuôi dưỡng tâm hồn Khơi nguồn tri thức, tuoitre.vn, 22-3-2021.

Ths TRẦN THỊ QUYÊN

Nguồn: Tạp chí VHNT số 587, tháng 11-2024

;