Nằm trong khuôn khổ Liên hoan Phim Việt Nam lần thứ XXIII, Đà Lạt - khởi nguồn cảm hứng điện ảnh là chủ đề của cuộc triển lãm do Viện Phim Việt Nam tổ chức và trưng bày.
Ván bài lật ngửa với nhiều cảnh quay đẹp tại Đà Lạt
Ngoài các hình ảnh logo nhận diện của Liên hoan Phim Việt Nam lần thứ XXIII được tổ chức tại Đà Lạt, triển lãm chia làm 3 mảng chính, trong đó giới thiệu các bộ phim có câu chuyện, nhân vật, bối cảnh được quay tại Đà Lạt. Dựa vào những bộ phim tài liệu, phim truyện có tình tiết, câu chuyện, nhân vật, bối cảnh… xảy ra tại Đà Lạt, êkip đã tuyển chọn được nhiều bức ảnh trích ra từ các bộ phim tài liệu và phim truyện.
Tiêu chí để chọn ảnh, tư liệu trưng bày là các hình ảnh gắn với nội dung câu chuyện phim được quay tại Đà Lạt. Các bức ảnh, tư liệu có thể gắn với phong cảnh hoặc nét bản sắc văn hóa đặc trưng của thành phố Đà Lạt, tỉnh Lâm Đồng trong các phim điện ảnh Việt Nam. Một số phim được chú ý có thể kể đến series phim Ván bài lật ngửa do Xí nghiệp phim Tổng hợp TP Hồ Chí Minh sản xuất từ năm 1982 đến 1987. Đạo diễn phim là Lê Hoàng Hoa (Khôi Nguyên). Bộ phim từng làm mưa làm gió màn ảnh Việt một thời gắn với hình ảnh của nam diễn viên Chánh Tín. Cho đến giờ vẫn chưa có bộ phim Việt Nam nào khai thác về đề tài tình báo vượt qua được bộ phim trên. Phim có khá nhiều các bối cảnh quay tại Đà Lạt từ những rừng thông, các ngôi biệt thự cổ đến một số điểm đặc sắc tại Đà Lạt như Hồ than thở, Thung lũng tình yêu, Hồ con rùa…
Cùng một đạo diễn, bộ phim Phát súng trên cao nguyên do Hãng phim Giải phóng sản xuất năm 1992 cũng gắn với nhiều địa danh ở trong và ngoại thành thành phố Đà Lạt. Bộ phim Em còn nhớ hay em đã quên do Trung tâm Điện ảnh Trẻ sản xuất năm 1992 của đạo diễn Nguyễn Hữu Phần, Phi Tiến Sơn cũng có khá nhiều cảnh quay tại thành phố ngàn hoa này. Người nhạc sĩ tài hoa (do Lê Công Tuấn Anh đóng) và ca sĩ Khánh Ly (Hoàng Hồng Nhị đóng) đã cùng nhau sáng tác, biểu diễn các ca khúc nổi tiếng ở các phòng trà, quán bar, địa điểm nổi tiếng của Đà Lạt… Ngoài ra, còn một loạt phim mới sản xuất gần đây cũng gắn với bối cảnh, thiên nhiên Đà Lạt như Nụ hôn thần chết, Tháng năm rực rỡ, Taxi - em tên gì? Cô gái đến từ quá khứ, Em và Trịnh… Có thể nói thiên nhiên, phong cảnh, kiến trúc, văn hóa và nhịp sống Đà Lạt luôn có một sức hút với các nghệ sĩ sáng tạo trong đó có điện ảnh. Với những câu chuyện, nhân vật mang đậm nét văn hóa Đà Lạt từ trong cách sống, suy nghĩ, cách ứng xử cho đến thiên nhiên, phong cảnh, kiến trúc, văn hóa Đà Lạt khi lên phim đã chinh phục hàng ngàn lượt người xem. Qua các bộ phim được quay tại Đà Lạt, nhiều thế hệ khán giả không chỉ được chiêm ngưỡng mà ở nhiều phim còn như được đắm chìm vào thiên nhiên, mảnh đất, con người nơi đây khi chúng quá đẹp, quá thơ mộng. Đà Lạt trong quá khứ và trong hiện tại vẫn luôn có sức hút với những tầng sâu văn hóa, sự lãng mạn, nét bí ẩn bao trùm lên thiên nhiên, mảnh đất và cả con người nơi đây.
Phim Taxi - em tên gì?
Bên cạnh mảng phim truyện thì phim tài liệu cũng góp mặt với rất nhiều sự kiện, nhân vật, câu chuyện gắn với mảnh đất, con người Đà Lạt như các phim: Một vùng non nước cao nguyên, Âm vang đàn đá, Trên cao nguyên xanh, Hoa Dã Quỳ trên đất Lâm Hà… Các bộ phim này đều do hai hãng phim là Công ty TNHH MTV Hãng phim Tài liệu và Khoa học Trung ương và Công ty TNHH MTV phim Giải Phóng thực hiện qua các năm. Không mang tính dàn dựng, hư cấu như phim truyện, các bộ phim tài liệu như ẵm luôn thiên nhiên, bối cảnh, kiến trúc… nơi đây vào phim. Những bức ảnh được trích ra từ phim tài liệu vì vậy có sức gợi, sự liên tưởng mạnh mẽ đến người xem qua sự mộc mạc, chân thực được lưu giữ qua các thước phim. Nhiều bối cảnh, kiến trúc giờ đã không còn nhưng chúng vẫn còn đâu đó qua các thước phim, những bức ảnh lưu lại và cả trong ký ức của những người từng sống, từng đến Đà Lạt.
Với bản sắc văn hóa đa dạng, độc đáo được kết tinh từ hơn trăm năm hình thành và phát triển, Đà Lạt còn là nơi hòa quyện giữa thiên nhiên tươi đẹp và con người hiền hòa mến khách. Đây cũng là một địa chỉ du lịch nổi tiếng, thu hút đông đảo không chỉ du khách trong nước mà cả du khách nước ngoài. Với những ưu ái được thiên nhiên ban tặng, mảnh đất này có tiềm năng trở thành một phim trường độc đáo, là nguồn cảm hứng để các nhà làm phim sáng tạo ra những tác phẩm điện ảnh có giá trị nghệ thuật. Tiềm năng này vẫn đang rất cần những con mắt xanh, những mạnh thường quân tìm đến và đánh thức.
Phim Em và Trịnh
Mảng thứ hai chiếm dung lượng đáng kể của triển lãm giới thiệu khoảng 50 - 60 ảnh đẹp di sản, danh thắng, bản sắc văn hóa của thành phố Đà Lạt - Thành phố ngàn hoa. Đó là các hình ảnh, phong cảnh đẹp của Đà Lạt nhân kỷ niệm 130 năm thành lập. Gắn Đà Lạt với sự kiện hình thành và phát triển của thành phố qua 130 năm, triển lãm mở rộng biên độ trưng bày tới rất nhiều các nhiếp ảnh gia có các bức ảnh đẹp về Đà Lạt. Đó là Đà Lạt những năm đầu thế kỷ còn nhiều nét hoang sơ với bạt ngàn gió, bạt ngàn cây. Đó còn là những ngôi biệt thự cổ, những điểm văn hóa đặc sắc của Đà Lạt như Hồ than thở, Thung lũng tình yêu, Nhà thờ con gà, Ga xe lửa… Đà Lạt qua các bức ảnh cũng mang đến cho người xem một hình dung về sự thay đổi chóng mặt của thành phố qua hơn một trăm năm. Nhiều bức ảnh mầu được chụp trong các năm gần đây cũng cho thấy một Đà Lạt năng động, hiện đại, thành phố của những điểm đến du lịch, khám phá.
Mảng thứ ba của triển lãm trưng bày khoảng 70 áp phích phim đặc sắc của điện ảnh Việt Nam. Lý do là Liên hoan Phim Việt Nam lần thứ XXIII được tổ chức vào năm 2023. Đây cũng là cột mốc đáng nhớ của ngành Điện ảnh Cách mạng Việt Nam nhân Kỷ niệm 70 năm ngày thành lập (1953 - 2023). Với các tư liệu sưu tầm và hiện đang lưu trữ, Viện Phim Việt Nam đã lựa chọn, giới thiệu 70 áp phích đặc sắc của một số phim ở các thể loại: phim truyện, phim tài liệu của Điện ảnh Cách mạng Việt Nam (sản xuất từ năm 1953).
Phim Cô gái đến từ quá khứ
Các áp phích được chọn trưng bày không chỉ là những bức tranh đơn thuần, mang tính quảng bá, giới thiệu bộ phim mới tới công chúng mà còn mang một đời sống nghệ thuật riêng như những tác phẩm mỹ thuật. Nó chính là phương thức truyền tải đến người xem những thông tin cơ bản và tinh thần của bộ phim một cách sinh động. Qua đó thể hiện nét tiêu biểu của mỗi giai đoạn điện ảnh, đồng thời nâng cao hiệu quả quảng bá, góp phần không nhỏ vào thành công của mỗi bộ phim khi công chiếu rộng rãi. Các áp phích sẽ là những miếng ghép sinh động giúp bạn đọc hình dung rõ nét hơn về quá trình phát triển của điện ảnh Cách mạng Việt Nam.
Phim Em còn nhớ hay em đã quên
Triển lãm “Đà Lạt - Khởi nguồn cảm hứng điện ảnh” chắn chắn sẽ là một điểm nhấn quan trọng trong Liên hoan Phim. Nó cũng giúp các nhà làm phim có cái nhìn mới về một vùng đất được thiên nhiên ưu ái, để các nghệ sĩ hiểu hơn và sẽ còn tìm về nơi đây trong những sáng tác mới. Đồng thời qua đó giới thiệu đến đông đảo khán giả về một thành phố Đà Lạt với bản sắc văn hóa dân tộc đa dạng, độc đáo và cảnh sắc thiên nhiên lãng mạn.
Sau khi Liên hoan Phim Việt Nam lần thứ XXIII kết thúc, toàn bộ hình ảnh giới thiệu trong triển lãm sẽ trao tặng lại Sở VHTTDL tỉnh Lâm Đồng.
Phim Tháng năm rực rỡ
THU HƯƠNG
Nguồn: Tạp chí VHNT số 550, tháng 10-2023