Nơi tôi ở mùa thu về qua những cơn mưa. Mấy ngày trước trời còn nắng chang chang, phả vào tường hơi nóng như lửa đốt. Những cánh cửa đóng kín, cây cối rũ xuống vì kiệt nước. Vậy mà chỉ qua mấy ngày mưa đã thấy ngọn gió chạm vào da thịt mình se lạnh. Giật mình nhận ra thứ gió heo may đã lâu lắm rồi không gặp lại. Vui mừng như hội ngộ một người bạn cũ, lòng bồi hồi khó tả. Không cần đến ngôn từ, gió heo may nói với tôi về mùa thu qua hương cỏ sau mưa, hương lúa chín trên cánh đồng trước nhà, vài bông hoa vừa bừng tỉnh nụ. Những ô cửa được mở ra đón gió, đến cả tàu lá chuối cũng biết phanh lồng ngực mà xanh, để hồi sinh sau những tháng ngày héo úa. Đâu đó vọng lại tiếng của thương yêu tha thiết: “Vì anh thương em như thương cây bàng non/ Cây nhớ ai làm sao cây nói được/ Vì anh thương em như thương hạt mưa non dại…” (*) Đèn đường bật sáng, lất phất mưa bay. Công nhân tan ca tỏa ra từ các khu công nghiệp vội vã trở về nhà. Gió từ sông thổi vào ràn rạt, có ai đó dừng xe khoác thêm áo mỏng. Chợ ven đường vẫn họp như mọi khi nhưng hình như bớt ồn ào hơn hẳn. Cái se lạnh làm hàng rau, hàng cá xích lại gần nhau. Ở góc chợ có thêm hàng bánh chiên, khoai nướng. Công nhân chen nhau trong cửa hàng tạp hóa mua xà phòng, mì chính, tã bỉm cho con. Tiếng mặc cả bán mua chìm lẫn trong tiếng gió. Tôi luồn qua đám đông mang mùa thu về nhà trong mấy quả thị quê, dăm ba quả hồng chín đỏ…

Mẹ nói “vài hôm nữa gặt mẻ lúa nếp đầu tiên. Chỉ sợ năm nay không còn khỏe để mà giã cốm”. Thế nhưng, chiếc cối đá vẫn được mang ra cọ rửa. Cả năm dài chày cối chỉ được vang lên tiếng giã đều đặn nhịp nhàng vào mùa cốm mà thôi. Mẹ thường rủ những người đàn bà trong xóm quây quần lại cùng nhau giã cốm. Buồng chuối ngoài vườn như cũng có hẹn với mùa cốm mới nên đã bắt đầu chín quốc. Vốc một nắm cốm gói trong lá sen xanh chấm với chuối chín cây thấy vị ngọt ngào của mùa thu tan trong tâm thức. Các bà các mẹ đã tính chuyện mùa gặt này dự trữ nhiều rơm khô cho những ngày rét chẳng còn xa trâu bò không đói. Vài người đợi cái nắng vàng êm để giặt lại chiếu chăn, hong những hoa văn trên dây phơi trước cửa. Ngoài vườn thấy thu đã giục hồng trên cây, chim chóc báo mùa tìm về quả ngọt. Bà cụ ngồi ngoài hiên nói “trời ơi, mấy hôm nọ còn mướt mát mồ hôi. Cái nắng rượt đuổi mình đến bơ phờ. Vậy mà hôm nay trời mát mẻ trong lành, đến chú chó còn thảnh thơi nghếch mõm ngoài sân gió”. Nói rồi bà cụ chống gậy đi ra ngõ nhìn về tận hun hút cuối làng. Bà trốn trong nhà suốt một mùa dài, giờ ra ngõ thấy lòng như trẻ nhỏ. Lao xao…

(*) Lời ca khúc "Vô cùng" - nhạc Võ Hoài Phúc, thơ Huỳnh Tuấn Anh.

VŨ THỊ HUYỀN TRANG

Nguồn: Tạp chí VHNT số 543, tháng 8-2023