Nối tiếp thành công của vở ballet "Hàm Lệ Minh Châu" lấy cảm hứng từ câu chuyện tình Mỵ Châu - Trọng Thủy, với sự kết nối giữa truyền thuyết dân gian Việt Nam cùng vũ điệu ballet cổ điển phương Tây, đêm ngày 22 và 23-3-2023 tại Nhà hát Lớn Hà Nội, Nhà hát Nhạc Vũ Kịch Việt Nam (VNOB) tiếp tục ra mắt người yêu nghệ thuật múa sản phẩm ballet mới mang tên Đông Hồ, với khả năng biên đạo xuất chúng của biên đạo người Anh gốc Việt Nguyễn Ngọc Anh.

Các nghệ sĩ ballet đang nỗ lực luyện tập, chuẩn bị cho đêm diễn

Đông Hồ được xây dựng với chuỗi các bức tranh như: Hứng dừa, Đám cưới chuột, Đánh ghen, Vinh quy bái tổ, Lý ngư vọng nguyệt… được vẽ bằng vũ điệu ballet cổ điển thế giới. Đó chính là sự độc đáo của Đông Hồ khi truyền thống hội họa dân gian kết hợp cùng nghệ thuật cổ điển và đương đại của thế giới.

Tranh Đông Hồ với những giá trị mang tính văn hóa độc đáo, đã được công nhận là di sản văn hóa phi vật thể cấp quốc gia và trở thành nguồn cảm hứng sáng tạo nhiều sản phẩm độc đáo, ấn tượng trong nhiều lĩnh vực như: thời trang, hội họa, âm nhạc... Tuy nhiên, tranh Đông Hồ hiếm khi được sử dụng làm chất liệu để sáng tạo qua các hình thức nghệ thuật như: múa đương đại, ballet, âm nhạc cổ điển... Đây cũng chính là lý do, khiến biên đạo múa Nguyễn Ngọc Anh mang ý tưởng vẽ tranh Đông Hồ bằng vũ điệu uyển chuyển của đôi giày mũi cứng, qua chuyển động mềm mại, thanh thoát và quý phái của các nghệ sĩ ballet. Đông Hồ là một trong những tác phẩm độc đáo, được Nguyễn Ngọc Anh bỏ tâm huyết sáng tạo và dàn dựng. Anh thể hiện những cảm nhận của bản thân về nghệ thuật hội họa của tranh Đông Hồ, qua mỗi một màn múa trong tác phẩm. Ngọc Anh không tập trung về phương pháp kể chuyện chi tiết, mà dẫn dắt người xem hướng tới sự tinh tế giản dị, được truyền tải một cách trừu tượng và mang tính cảm nhận nhiều hơn.

Nói về tác phẩm này, Ngọc Anh chia sẻ: “Tôi rất muốn mang đến cho Đông Hồ một linh hồn mới, bằng nét vẽ mới, không phải chỉ là khuôn dập gỗ, hay những thiết kết trang phục, mà bằng "ngòi bút" sắc sảo, tạo nên bởi đôi giày mũi cứng của người nghệ sĩ múa ballet. Mặt khác, dù sống ở nước ngoài, nhưng tâm hồn tôi vẫn là người Việt, vẫn muốn mang hồn Việt đến với nghệ thuật cổ điển nước ngoài, khiến công chúng vừa được đến với những chân trời mới của nghệ thuật mà vẫn giữ được niềm tự hào của văn hóa truyền thống dân tộc”.

Tác phẩm dẫn dắt người xem đến với sự tinh tế giản dị, được truyền tải một cách trừu tượng và mang tính cảm nhận. Thông điệp “cho và nhận” xuyên suốt vở múa chính là sự kết nối chặt chẽ dựa trên giá trị nhân văn của người Việt Nam.

Bên cạnh đó, Đông Hồ còn có sự hòa quyện khéo léo, giữa những hình ảnh văn hóa và tinh hoa của quê hương Việt Nam với âm nhạc hàn lâm thế giới, thông qua: Bốn mùa (New for seasons) - bản giao hưởng do nhà soạn nhạc cổ điển đương đại Max Richter biên soạn lại từ bản gốc cùng tên của Antonio Vivaldi - một trong những nhà soạn nhạc Baroque vĩ đại nhất của thế giới.

Nói về ý tưởng đưa Đông Hồ lên sân khấu ballet, ông Phan Mạnh Đức, Giám đốc VNOB, cho biết: “Vẫn đi theo tôn chỉ của Nhà hát là đưa nghệ thuật hàn lâm nói chung và ballet nói riêng đến gần hơn với công chúng Việt, VNOB quyết định xây dựng Đông Hồ với mong muốn gắn kết hơn nữa, làm mới hơn nữa sợi dây kết nối, giữa nghệ thuật hội họa truyền thống với nghệ thuật ballet cổ điển thế giới. Để người yêu múa không còn cảm thấy sự xa vời của nghệ thuật dân gian truyền thống, mà nó đã và đang hiển hiện trong từng vũ khúc ballet cổ điển của phương Tây”.

Một trong những nét độc đáo nữa của vở ballet Đông Hồ còn nằm ở thiết kế tối giản của trang phục, sân khấu. Sự tối giản này sẽ góp phần đẩy hiệu ứng hình ảnh, thông qua khả năng sáng tạo của chuyên gia visual, với sự hỗ trợ hiệu quả của hệ thống công nghệ hiện đại đến từ Công ty Cổ phần Đầu tư CETECH, sẽ giúp kích thích mọi giác quan của khán giả, tạo nên không gian nghệ thuật sang trọng nhưng không kém phần rất đỗi gần gũi, quen thuộc của Nhà hát Lớn Hà Nội.

Để giúp khán giả có cái nhìn sâu hơn về vở ballet Đông Hồ, VNOB với sự đồng hành của Thanh Productions, còn tạo nên một Galary tranh Đông Hồ, với sự góp mặt của nghệ nhân đến từ làng tranh Đông Hồ tại sảnh đón tiếp của Nhà hát Lớn Hà Nội. Các khán giả sẽ có cơ hội tìm hiểu các vật liệu, quá trình làm nên một tác phẩm tranh và trực tiếp tham gia tạo nên bức tranh Đông Hồ của riêng mình.

Đêm diễn quy tụ các nghệ sĩ xuất sắc của VNOB như: NSƯT Mai Thị Như Quỳnh, NSƯT Phan Lương, NSƯT Bùi Việt An, cùng nhiều nghệ sĩ trẻ đầy tài năng như: Thu Hằng, Đức Hiếu, Lệ Thanh... Mỗi nghệ sĩ, mỗi diễn viên đều có cá tính và sức hút của riêng mình, tất cả góp phần tạo nên một tác phẩm nghệ thuật chất lượng - đáng xem và đầy cảm xúc.

LIÊN HƯƠNG - Ảnh: VNOB