Ränni là một ngôi sao nhạc Rock đến từ Phần Lan. Ông là phu quân của diễn viên Điệp Vân và có một tình yêu sâu sắc với nền văn hóa của dân tộc Việt Nam. Mấy năm trước, ông cùng Điệp Vân và đồng nghiệp sáng lập ban nhạc The Con Reps công bố trước công chúng những tác phẩm gây ấn tượng và giàu tính nhân văn. Dịp này chúng tôi xin trân trọng giới thiệu cuộc trò chuyện thú vị với ông và diễn viên Điệp Vân về những khát vọng cống hiến cho nghệ thuật.
●Xin ông cho biết những ý tưởng khởi nguồn cho việc lập nên Ban nhạc The Con Reps ở Việt Nam?
Ränni: Vốn dĩ tôi là một ngôi sao nhạc Rock đến từ Phần Lan. Cả tuổi thanh xuân cũng như những năm tháng sau này tôi vẫn luôn dành tình yêu và tâm sức cho sáng tác và biểu diễn dòng nhạc này. Cơ duyên là vào tháng 11 năm 2017, khi Phần Lan làm lễ kỷ niệm 100 năm ngày độc lập. Vinh dự nhận lời mời của đại sứ quán Phần Lan tại Hà Nội trong buổi lễ kỷ niệm ý nghĩa này, ban nhạc chúng tôi đã chơi cả bài hát Phần Lan và Việt Nam. Không khí buổi gặp gỡ đó vô cùng ấm áp và thắm tình hữu nghị. Thật hạnh phúc khi chúng ta được sống trong hoà bình độc lập. Rồi thì ngay sau đó, tôi đã bàn bạc với Phong-nghệ sĩ đàn ghi ta và anh ấy rất hào hứng ý tưởng thành lập một ban nhạc. Vì vậy chúng tôi thành lập ban nhạc gồm 5 thành viên và tôi đặt tên ban nhạc là The Con Reps.
●Xin ông cho biết thời điểm chính thức lập Ban nhạc The Con Reps? Cho đến nay ông và các thành viên đã sáng tác được bao nhiêu nhạc phẩm, hình thức quảng bá và sự đón nhận của thính giả ra sao?
Ränni: Ban nhạc được thành lập cách đây 2 năm. Ban nhạc chúng tôi là một ban nhạc độc lập và chỉ tập trung vào sản xuất những bài hát do trưởng ban nhạc là Ränni sáng tác và Stupido Records & Bookings ở Phần Lan là nhà xuất bản. Các bạn có thể tìm các video và bài hát âm nhạc của chúng tôi trên YouTube, iTunes và Spotify. Các bài hát tiêu biểu được nhiều người chú ý như: Vietnam, Motherland, Lập Thì Là, One Day an Apostle Died... Các thành viên ban nhạc gồm: Ränni hát chính phần tiếng Anh, chơi kèn Saxophone, đàn ghi ta; Điệp Vân giọng hát chính phần tiếng Việt cũng như soạn thảo chuyển ngữ phần lời Việt; Tuấn Phong đảm nhiệm phần đệm đàn đàn ghi ta; To Ra chơi trống còn Phonesay đệm đàn ghi ta bass.
Ban nhạc The Con Reps sẽ xuất bản 2-3 bài hát nữa trong năm nay và có thể là vào mùa xuân năm sau. Đã có hàng nghìn lượt xem trên YouTube. Có vẻ như người dân ở Phần Lan và Việt Nam đều thích các bài hát mà The Con Reps đã phát hành thông qua công ty thu âm Stupido.
Chúng tôi cũng lên kế hoạch để có mặt và biểu diễn tại các lễ hội nhạc Rock Phần Lan vào mùa hè tới sau khi xuất bản LP & CD của chúng tôi.
●Xin ông cho biết về quá trình sáng tác nhạc ở Phần Lan và về sự gặp gỡ, đồng điệu trong nghệ thuật giữa ông và diễn viên Điệp Vân khi ông đến Việt Nam?
Ränni: Tôi sinh ra và lớn lên ở Turku, thuộc miền Nam Phần Lan. Khi còn là một cậu thiếu niên mỗi dịp cuối tuần được theo chân cha mẹ ông bà đến lễ đường nghe thánh ca, tôi đã rất muốn chơi cây kèn saxophone. Tôi được học saxophone từ một người thầy lớn tuổi và nhiều kinh nghiệm và cứ thế vài năm sau tôi nhóm lên một ban nhạc rock The Fabrics và Liikkuvat Lapset. Rồi những năm tháng dần trôi, ban nhạc của chúng tôi trên mấy chiếc xe tải chở nhạc cụ, chở tất tần tật mọi thứ cần thiết, chúng giống như những căn nhà di động rong ruổi trên mọi cung đường trên đất nước Phần Lan để biểu diễn 200 đêm mỗi năm.
Chúng tôi cũng đã đến biểu diễn ở các nước khác nữa. Trong quá trình hoạt động nghệ thuật tôi còn sáng tác những bài hát và biết chơi một nhạc cụ nữa là đàn ghi ta...
Vâng, còn câu hỏi của nhà văn Thiên Sơn về sự gặp gỡ và đồng điệu của tôi và Điệp Vân, xin nhường cho Điệp Vân trả lời.
Điệp Vân: Dạ vâng, xin cảm ơn câu hỏi của nhà văn Thiên Sơn. Đây là dịp để tôi có cơ hội được chia sẻ về cuộc “chạm trán” của tôi với anh Ränni. Đó là tại một quán bar ở phố cổ Hà Nội. Ban nhạc sẽ biểu diễn bắt đầu lúc 8 giờ tối. Tôi là người đi nghe nhạc Rock và anh là một nghệ sĩ chơi kèn saxophone. Tôi vốn là một diễn viên điện ảnh kiêm nhà sản xuất phim có quá trình làm nghề 20 năm. Và ngoài ra thì tôi hát nhạc Trịnh, nhạc quê hương cũng khá được. Thế là sau buổi đó chúng tôi đã trở thành 2 người bạn. Rồi vào dịp Kỷ niệm 100 năm ngày Lễ độc lập Phần Lan ấy, tôi được đảm nhận hát mấy bài tiếng Phần Lan và cả mấy bài tiếng Việt do Đại sứ quán Phần Lan tại Hà Nội yêu cầu. Thực ra thì tiếng Phần Lan của tôi hoàn toàn là số O, nhưng ngày biểu diễn lại cần kề, tôi đã học thuộc lòng những bài hát tiếng Phần Lan với sự trợ giúp của anh Ränni. Không ngờ, chỉ một thời gian khá ngắn, tôi hát lên lại rõ ràng và ai cũng lầm tưởng tôi là người thông thạo tiếng Phần Lan cơ đấy. Nếu kể nữa thì câu chuyện của hai người chúng tôi còn dài lắm. Thôi thì ngắn gọn như thế này, sau 7 năm gặp gỡ chúng tôi giờ đã có chung 1 bé gái lai 2 dòng máu ba tuổi rưỡi. Và một ban nhạc rock The Con Reps gồm 5 thành viên.
Tôi cũng mong rằng hai nền văn hóa Đông Tây kết hợp sẽ làm nên một điều gì đó để lại trong lòng khán giả cũng như góp phần phổ biến nhạc Rock rộng rãi hơn nữa ở Việt Nam. Vậy nên anh Ränni có cả một “bao tải” những câu chuyện kể về đất nước Phần Lan tươi đẹp và nhân hậu để đưa vào những lời ca tiếng nhạc của mình, thêm phần mới lạ và phong phú.
Tôi cũng muốn nói thêm một điều là phần lớn những bài hát đã và đang ra lò trong những năm gần đây anh Ränni đều sáng tác khi đang sinh sống và làm việc tại Việt Nam. Anh quan tâm đến văn hóa, lịch sử con người Việt Nam và những câu chuyện của họ là chất liệu chính cho ca từ những bản nhạc Rock của anh.
Còn tôi thì lại có cả một tuổi thơ lớn lên ở làng quê Việt, nơi có một người bà nội tần tạo sớm khuya, bà đã nuôi dưỡng tâm hồn tôi bằng những câu chuyện cổ tích Việt Nam bằng những lời ru cổ thấm đẫm tình làng nghĩa nước. Tôi thì thấy sự đồng điệu trong cuộc sống và trong nghệ thuật của tôi và anh Ränni lại bắt nguồn từ 2 nền văn hóa khác biệt.
Những bài hát anh Ränni sáng tác ở đây khá là sôi động, gần gũi như hơi thở của cuộc sống vậy. Chẳng hạn như bài Motherland (Đất mẹ), kể về một cô gái trẻ Việt Nam da vàng:
…. 16 tuổi cô ấy xa Việt Nam
Đến một vùng đất mới Phần Lan
Cô đơn vây quanh, tâm hồn lệ rơi
Tiếng gọi đò, tiếng chợ quê, tiếng lúa hát, tiếng gà gáy trưa
Tiếng ru của mẹ.
Cô ấy muốn quay về Việt Nam nơi đất mẹ sinh ra
Đó là Việt Nam
●Xin chị Điệp Vân cho biết thêm, từng là một diễn viên của hãng phim truyện Việt Nam, sau lại đứng ra lập hãng phim riêng, vậy chị đã đóng những phim nào và kinh nghiệm nghệ thuật của chị sẽ giúp được gì cho ban nhạc hiện nay?
Điệp Vân: Là một diễn viên điện ảnh, tất cả những phim tôi đã từng tham gia đều là những vai chính. Phim Trở lại chùa Dâu tôi đóng vai Ngọc Nữ và vai người bác trong phim. Là một nữ dân quân du kích yêu nước chống Pháp, rồi sau đó trong một cuộc truy tìm của quân Pháp, bà đánh lạc hướng quân giặc để cứu các đồng chí của mình sau đó bà anh dũng hy sinh khi tuổi đời còn rất trẻ.
Ngoài ra tôi còn tham gia đóng các phim như : Hai kẻ dở hơi, Ngọn đèn trước gió, Tìm chồng, Tiếng xưa, Phá vỡ im lặng, Nơi trở về …
Như đã nói ở trên tôi đã có đến 20 năm gắn bó với phim ảnh, vừa là diễn viên vừa là nhà sản xuất. Chính vì vậy mà những kinh nghiệm của tôi sẽ phát huy tác dụng khi tham gia hát, sản xuất và phát hành các MV âm nhạc. Tôi nghĩ đó cũng là lợi thế. Và những điều đó sẽ mang lại những Video ca nhạc có sức truyền cảm hơn. Vì phần hát, phần nhạc và phần hình ảnh đều được tính toán chuyên nghiệp và kỹ lưỡng trước khi ghi hình và dàn dựng.
Vậy là cả anh Ränni và tôi cũng đã trải qua một quá trình làm nghệ thuật nên khi kết hợp làm việc sẽ có những sự đồng điệu nhất định. Người này kịp thời hỗ trợ cho người kia. Làm nghệ thuật cũng là một công việc khá cực nhọc và chỉ người trong nghề mới biết. Nhưng đổi lại thì niềm vui trong công việc cũng là vô giá.
●Phong cách nghệ thuật mà ông Ränni và Điệp Vân hướng đến?
Ränni: Tôi thì vẫn giữ cho mình một niềm đam mê sáng tác và biểu diễn nhạc Rock như tôi đã từng làm. Và đến thời điểm này bên cạnh việc vẫn giữ phong cách trẻ trung, sôi nổi đậm đà nét châu Âu thì ban nhạc The Con Reps của chúng tôi luôn mang đến cho người nghe nhạc một sự đổi mới phù hợp với tất cả các lứa tuổi và ở đó khán giả sẽ được biết đến một châu Á đầy tiềm năng và có những điều bí ẩn có thể cảm nhận thông qua những bài hát chan chứa tình yêu thương, tình hữu nghị và lòng yêu chuộng hòa bình. Không chỉ như thế, trong mắt tôi Việt Nam là một đất nước đang hội nhập và phát triển rất ấn tượng. Tôi muốn hình ảnh đất nước, con người, văn hóa Việt Nam và Phần Lan được nhắc đi nhắc lại bằng những bài nhạc rock mà chúng tôi mang đi biểu diễn ở khắp mọi nơi.
Điệp Vân: Ngày nay chúng ta được sống trên một “thế giới phẳng” và hình ảnh mà ban nhạc The Con Reps luôn luôn hướng tới là thật trẻ trung sôi nổi và có một chút lắng đọng của văn hóa phương Đông nữa, điều đó sẽ tạo ra hiệu ứng một hình ảnh riêng, khó lẫn.
Và rock thì có 2 thể loại với lối biểu diễn riêng. Rock nặng có phần gào thét, hét lên khi biểu diễn. Còn nhạc rock của ban nhạc The Con Reps là rock nhẹ. Để ví thế này cho dễ hiểu nhé. Nghe rock nặng, giống như bạn uống whisky, còn rock nhẹ như bạn uống rượu vang ấy. Nhạc rock không có định nghĩa mà. Để biểu diễn nhạc rock chúng tôi lúc nào cũng không thấy mình già, sẽ có cảm giác trẻ mãi không già. Từ hình thức như quần áo, đầu tóc, trang điểm sẽ được phép phóng khoáng, tự do hơn. Nếu các bạn luôn luôn nghe nhạc Rock sẽ làm cho tâm hồn có những chiều hướng tích cực hơn không còn cảm thấy buồn bã, lo âu nữa. Sức khỏe tinh thần được cải thiện lên mỗi ngày. Nhiệm vụ của ban nhạc The Con Reps là đi hát, đi truyền cảm hứng cho cuộc sống này. Mang hạnh phúc niềm vui cho mọi người. Và cũng là cho chính mình nữa. Mỗi ngày ta chọn một niềm vui để cuộc sống có thật nhiều ý nghĩa. Tất cả mọi dòng sông đều chảy, ban nhạc rock The Con Reps cũng là một con sông nhỏ đang chảy về phía biển.
●Xin cảm ơn nhạc sĩ Ränni và diễn viên Điệp Vân về cuộc trò chuyện thú vị này. Xin chúc cho ban nhạc The Con Reps tiếp tục thành công góp phần vào việc giao lưu văn hóa tốt đẹp giữa hai nước chúng ta.
THIÊN SƠN (thực hiện)
Nguồn: Tạp chí VHNT số 508, tháng 8-2022