Với niềm đam mê mãnh liệt cùng cây đàn ghi ta huyền thoại của mình, tiếng đàn của nghệ sĩ Carlos Santana là một trong những dấu ấn âm nhạc nổi tiếng và ấn tượng nhất thế giới. Trong hơn bốn thập kỷ, kể từ những ngày đầu tiên khi mới bắt đầu kết hợp dòng nhạc blue-rock mang tính đột phá, Carlos đã trở thành người có tầm nhìn xa về nghệ thuật, vượt qua các thể loại âm nhạc và ranh giới thế hệ, văn hóa và địa lý.

Đã rất lâu, trước khi thể loại âm nhạc mà hiện nay được gọi là “âm nhạc thế giới” được gọi tên, âm nhạc của Carlos Santana luôn luôn đi trước thời đại về mức độ hấp dẫn toàn cầu, và được ghi nhận là sự đồng bộ lý tưởng trong bối cảnh văn hóa đa dạng của thế kỷ 21. Với sự cống hiến cho hoạt động nhân đạo và hoạt động xã hội cùng với sự nghiệp âm nhạc của ông, Carlos Santana trở thành một công dân thế giới mẫu mực cũng như một biểu tượng âm nhạc toàn cầu. 

Carlos Santana, sinh ngày 20/7/1947 tại Autlán de Navarro, Mexico. Ông lớn lên ở một trong những khu vực nghèo khó nhất của Tijuana cùng với người cha là một nhạc sĩ chơi nhạc đường phố. Năm tuổi, cậu bé Santana được cha dạy chơi vĩ cầm. Tuy nhiên, đến năm 8 tuổi, Santana đã chuyển sang chơi ghi ta. Khi còn là một thiếu niên, Santana đã tham gia chơi đàn trong các ban nhạc ở Tijuana, Mexico. Tại đây, cậu bé Santana không chỉ được tiếp xúc với một dòng nhạc địa phương mà còn cả nhạc blues, đặc biệt là có cơ hội tiếp cận với các nghệ sĩ ghi ta như T-Bone Walker và B.B. King. Mặc dù gia đình Santana sau đó chuyển đến San Francisco vào những năm 1960, Santana vẫn thường xuyên quay lại Tijuana. Ảnh hưởng bởi bối cảnh nhạc rock đang phát triển của khu vực vịnh San Francisco, vào năm 1966, Santana lập Ban nhạc Blues Santana và thu hút sự chú ý của ông bầu nhạc rock Bill Graham. Ban nhạc bắt đầu biểu diễn tại câu lạc bộ huyền thoại Fillmore West. 

Ban nhạc Santana sau đó đã đến với sân khấu âm nhạc khu vực vịnh San Francisco bằng những buổi biểu diễn mang tính lịch sử tại Fillmore và các địa điểm nổi tiếng khác. Ban nhạc nổi lên trên sân khấu toàn cầu với một bản hùng ca tại Liên hoan âm nhạc Woodstock năm 1969. Cùng năm đó Ban nhạc ra mắt album nhạc đầu tiên mang tên chính Ban nhạc là Santana. Tiếp theo, đĩa nhạc Evil Ways được giới thiệu là bản hit lọt vào top 10 đầu tiên của Santana và nằm trong bảng xếp hạng album của Billboard (Bảng xếp hạng âm nhạc) trong hai năm. Tiếp nối thành công là hai ấn phẩm kinh điển nữa tiếp tục ra mắt người hâm mộ là Abraxas và Santana III. 

Kể từ đó, trong hơn bốn mươi năm, Santana đã bán được hơn 100 triệu đĩa và tiếp cận hơn 100 triệu người hâm mộ tại các buổi hòa nhạc trên khắp thế giới. Cho đến nay, Carlos Santana đã giành được 10 giải thưởng âm nhạc danh giá Grammy, trong đó gồm 9 giải lập kỷ lục cho một dự án duy nhất, Supernatural (Cái Siêu phàm) năm 1999, bao gồm cả Album của năm và bản thu âm của năm cho bản nhạc Smooth (Phẳng lặng) cũng như 3 giải GRAMMY La-tinh. Năm 1998, nhóm nhạc Santana được đưa vào Đại sảnh Danh vọng cho dòng nhạc Rock and Roll, nơi có trang web ghi chú: “Nghệ sĩ ghi ta Carlos Santana là một trong những nghệ sĩ bậc thầy thực sự và là ngọn đèn dẫn đường trong lĩnh vực âm nhạc.” 

Nghệ sĩ Santana và đồng nghiệp

Trong số nhiều danh hiệu khác, Carlos Santana đã nhận được giải thưởng danh dự Thành tựu trọn đời của Billboard Latin Music Awards (Các giải thưởng Âm nhạc Mĩ-la-tinh theo Bảng xếp hạng) năm 2009. Ông còn được trao Giải thưởng Thế kỷ của Billboard (Bảng xếp hạng) năm 1996. Ngày 8/12/2013, ông là người nhận Giải thưởng Danh dự của Trung tâm Kennedy. Tạp chí Rolling Stone cũng đã xếp ông ở vị trí thứ 15 trong danh sách “100 nghệ sĩ ghi-ta vĩ đại nhất mọi thời đại” với lời ghi chú: “Giai điệu kết tinh và khả năng duy trì kết nối các dòng nhạc rõ ràng của Santana khiến ông trở thành nghệ sĩ chơi nhạc cụ hiếm hoi có thể được xác định chỉ trong một nốt nhạc.” Và cùng với việc phát hành album nhạc Corazón năm 2014, Santana đã vượt qua cả ban nhạc Rolling Stones và là một trong hai nghệ sĩ âm nhạc duy nhất trong lịch sử Billboard (bảng xếp hạng) ghi được ít nhất một album Top Ten trong sáu thập kỷ liên tiếp kể từ những năm 1960 trở về sau. 

Mùa thu năm 2014, Carlos Santana phát hành cuốn hồi ký của mình với tựa đề “The Universal Tone: Bringing My Story to Light” (Giai điệu chung: Đưa câu chuyện của tôi ra ánh sáng). Cuốn sách kể một câu chuyện cực kỳ hấp dẫn về sự kiên định với âm nhạc và sự tự khám phá bản thân cùng những chuyện cá nhân với nhiều chi tiết phong phú và các bài học về cuộc sống.

Năm 2016, Carlos tái hợp với đội hình của ban nhạc Santana đầu thập niên 70 của thế kỷ trước được nhiều người hâm mộ để phát hành một album mang tựa đề Santana IV. Album ra mắt ở vị trí thứ 5 trên Bảng xếp hạng Top 200 của Billboard, hạng 2 trên Bảng xếp hạng hàng đầu hiện tại của Billboard, hạng 2 trên Bảng xếp hạng nhạc rock của Billboard, và vị trí số 1 trên Bảng xếp hạng Album độc lập của Billboard. Album này đánh dấu album thứ mười bốn thuộc Top 10 của ban nhạc Santana.

Năm 2017, Carlos Santana và Cindy Blackman Santana đã hợp tác với Anh em nhà Isley (Ronald và Ernie) để phát hành album nhạc mang tựa đề Power of Peace (Sức mạnh của hòa bình), một album nhạc tôn vinh những âm hưởng vượt thời gian của các dòng nhạc như: funk, soul, blues, rock, jazz và pop. Năm 2018, Carlos đã phát hành album nhạc MasterClass đầu tiên của mình, tiếp theo là album nhạc Africa Speaks (Châu Phi nói) năm 2019 - một album nhạc vô cùng sôi động lấy cảm hứng từ âm thanh và nhịp điệu của Châu Phi. Đây là album nhạc được gọi là “bản ghi hay nhất trong nhiều thập kỷ” (theo NPR- Đài phát thanh công cộng quốc gia của Hoa Kỳ) và được xếp hạng trong số “những album dữ dội nhất trong sự nghiệp 50 năm của Santana” (The New York Times). Gần đây, ông đã tổ chức kỷ niệm ba sự kiện quan trọng - kỷ niệm 20 năm ra mắt album đột phá Supernatural, kỷ niệm 50 năm buổi biểu diễn huyền thoại tại Woodstock và kỷ niệm 50 năm kiệt tác Abraxas.

Năm 2021 đánh dấu sự ra mắt của Blessings and Miracles (Những Phước lành và Phép nhiệm màu) (2021), một trong những album nhạc đầy tham vọng, đầy cảm hứng và kỳ diệu nhất trong sự nghiệp âm nhạc lâu đời của Santana. Với sự hợp tác cùng Rob Thomas, Chris Stapleton, Steve Winwood và nhiều nghệ sĩ khác, album này được coi là một trong những album hay nhất của nhạc sĩ trong năm. Santana thổ lộ: “Tiêu đề của album này xuất phát từ niềm tin của tôi rằng chúng ta được sinh ra với sức mạnh siêu phàm cho phép chúng ta tạo ra những phước lành và phép nhiệm màu. Con người sinh ra trong thế giới này với đầy rẫy những khó khăn và trở ngại, thế nhưng mỗi chúng ta phải tận dụng ánh sáng, tinh thần và linh hồn - những thứ vô cùng bền vững và bất biến. Đó là ba yếu tố chính trong album này.”

Carlos Santana và ban nhạc biểu diễn tại chuyến lưu diễn Corazon Tour

Ngoài âm nhạc, trong lĩnh vực giải trí, Carlos Santana còn tham gia công việc kinh doanh bằng cách tạo dựng một doanh nghiệp mang tên River Of Colors - (ROC). Doanh nghiệp của ông đã đạt được thành công vang dội với các thương hiệu Carlos và Unity. Được thành lập vào năm 1997, ROC đã chuyên tâm giới thiệu các sản phẩm ra thị trường thể hiện niềm đam mê và sự chính trực của nghệ sĩ Carlos Santana, đồng thời phù hợp với phong cách và sở thích đặc biệt của ông. Những nỗ lực của ROC bao gồm các sản phẩm như giày dép, túi xách, mũ nón, kính mắt, rượu sủi tăm, cà phê cũng như các nhạc cụ đặc trưng gồm có ghi ta điện và nhạc cụ gõ tay. Các sản phẩm của ROC được phân phối tại các cửa hàng bán lẻ và đồng thời bán trực tuyến cho khách hàng trên khắp thế giới. 

Cùng với sự nghiệp biểu diễn và thu âm của Santana, ông luôn cống hiến trọn đời cho hoạt động xã hội và các mục đích nhân đạo. Quỹ Milagro, ban đầu được thành lập bởi Carlos Santana và gia đình ông vào năm 1998, đã tài trợ hơn tám triệu USD cho các chương trình phi lợi nhuận hỗ trợ trẻ em và thanh thiếu niên có nguồn lực hạn chế trong các lĩnh vực nghệ thuật, giáo dục và y tế. Cái tên Milagro có nghĩa là “phép màu”, và hình ảnh trẻ em như phép màu thần thánh mang lại ánh sáng và niềm hy vọng - món quà cho cuộc sống của chúng ta - là nguồn cảm hứng đằng sau tên gọi của nó.

TRỊNH THANH THỦY

Nguồn: Tạp chí VHNT số 541, tháng 7-2023