Tiếp tục lan tỏa ý nghĩa lịch sử của “Đề cương về văn hóa Việt Nam” năm 1943

Sáng ngày 22-2-2023, tại Nhà hát Lớn Hà Nội, Bộ VHTTDL đã tổ chức buổi Họp báo “Tuyên truyền các sự kiện, hoạt động kỷ niệm 80 năm ra đời Đề cương về văn hóa Việt Nam” dưới sự chủ trì của Thứ trưởng Bộ VHTTDL Tạ Quang Đông.

Cùng dự có đại diện lãnh đạo của các đơn vị trực tiếp tổ chức các hoạt động: Viện Văn hóa Nghệ thuật quốc gia Việt Nam; Cục Nghệ thuật biểu diễn; Cục Mỹ thuật, Nhiếp ảnh và Triển lãm, Cục Điện ảnh và một số cơ quan, đơn vị trực thuộc Bộ. Đông đảo các cơ quan báo chí Trung ương và địa phương đã tham dự buổi họp báo.

Toàn cảnh buổi Họp báo

Đề cương về văn hóa Việt Nam do đồng chí Trường Chinh khởi thảo được thông qua tại Hội nghị Ban Thường vụ Trung ương Đảng ở Võng La (Đông Anh, Phúc Yên - nay thuộc Hà Nội) vào tháng 2-1943. Bản Đề cương cho thấy tầm nhìn chiến lược của Đảng ta về vai trò của mặt trận văn hóa trong xây dựng và đổi mới đất nước. Nhân dịp kỷ niệm 80 năm ra đời văn kiện quan trọng này, thực hiện Hướng dẫn số 93-HD/BTGTW ngày 1-2-2023 của Ban Tuyên giáo Trung ương, Bộ VHTTDL chủ trì, phối hợp cùng nhiều Ban, Bộ, ngành, cơ quan liên quan tổ chức nhiều hoạt động, sự kiện có quy mô lớn nhằm nhìn lại và tiếp tục phát huy giá trị lịch sử, giá trị thực tiễn của bản Đề cương.

Thứ trưởng Bộ VHTTDL Tạ Quang Đông phát biểu tại buổi Họp báo

Theo Thứ trưởng Tạ Quang Đông, Đề cương về văn hóa Việt Nam năm 1943 có ý nghĩa lịch sử hết sức to lớn. Từ đó đến nay, các luận điểm, quan điểm của bản Đề cương vẫn tiếp tục được Đảng ta kế thừa, sáng tạo, hiện thực hóa. Những thành quả của văn hóa hiện nay đạt được là dựa trên nhiều quan điểm từ bản Đề cương này. Với ý nghĩa quan trọng như vậy, Bộ VHTTDL nhận thấy cần có đợt kỷ niệm rộng khắp từ Trung ương đến địa phương. Các hoạt động trong kế hoạch hình thành một phong trào, đợt kỷ niệm xứng tầm với ý nghĩa của Đề cương về văn hóa Việt Nam.

154 tham luận tham gia Hội thảo khoa học quốc gia “80 năm Đề cương văn hóa Việt Nam - Khởi nguồn và động lực phát triển”

Hội thảo do Bộ VHTTDL, Ban Tuyên giáo Trung ương, Hội đồng Lý luận Trung ương, Học Viện Chính trị quốc gia Hồ Chí Minh chủ trì, phối hợp với các đơn vị liên quan tổ chức vào ngày 27-2 tại Trung tâm Hội nghị quốc tế (11 Lê Hồng Phong, Hà Nội). Hội thảo nhằm cung cấp cho các nhà quản lý, các nhà khoa học, những người thực hành văn hóa nghệ thuật và các tầng lớp nhân dân những hiểu biết về ý nghĩa lịch sử, ý nghĩa thời đại, những giá trị to lớn và tầm ảnh hưởng của Đề cương về văn hóa Việt Nam trong 80 năm qua.

Hội thảo chia làm 2 phiên, phiên thứ nhất: Giá trị lý luận và thực tiễn của Đề cương về văn hóa Việt Nam; phiên thứ hai: Văn hóa, con người Việt Nam - nền tảng tinh thần, động lực phát triển đất nước trong giai đoạn mới.

Thông qua các bài tham luận và thảo luận, Hội thảo làm rõ các vấn đề cần bổ sung, hoàn thiện trong quá trình vận dụng giá trị của Đề cương trong thực tiễn xây dựng và phát triển văn hóa, con người Việt Nam, từ đó đề xuất các giải pháp nhằm phát huy hiệu quả giá trị của văn kiện này vì mục tiêu phát triển văn hóa, con người đáp ứng yêu cầu phát triển bền vững đất nước.

PGS, TS Nguyễn Thị Thu Phương - Viện trưởng Viện Văn hóa Nghệ thuật quốc gia Việt Nam: “Hội thảo có phiên thảo luận bàn tròn, tập trung vào các giải pháp phát triển văn hóa trong giai đoạn mới”.

Theo PGS, TS Nguyễn Thị Thu Phương - Viện trưởng Viện Văn hóa Nghệ thuật quốc gia Việt Nam, Đề cương về văn hóa Việt Nam do đồng chí Trường Chinh soạn thảo là bản đề cương đầu tiên có tính cương lĩnh, để có thể xác định được con đường phát triển của văn hóa Việt Nam với nền tảng lý luận chặt chẽ, hệ thống và các nguyên tắc hành động rõ ràng. Năm 1943, nước ta đang phải đối diện với rất nhiều nguy cơ và thách thức, bản Đề cương đã tạo ra một sự “khởi động”, sự đột phá cho phát triển văn hóa Việt Nam. Cho đến nay, tinh thần của bản Đề cương đã tạo ra sự chuyển động, thay đổi và phát triển của văn hóa Việt Nam, ngày càng hướng tới sự phát triển bền vững.

Chủ đề của Hội thảo đã chứa đựng khát vọng, tâm huyết của những người làm quản lý, trí thức, văn nghệ sĩ, đặc biệt là giới trẻ. Đến thời điểm này, Ban Tổ chức đã cập nhật được 154 tham luận, đến từ nhiều nguồn khác nhau - PGS, TS Nguễn Thị Thu Phương chia sẻ thông tin về Hội thảo.

Theo Ban Tổ chức, dự kiến Hội thảo có 300 đại biểu tham dự trực tiếp, với sự có mặt của các lãnh đạo: Đảng, Nhà nước, Bộ VHTTDL, các Ban, Bộ, ngành, đoàn thể; đại diện lãnh đạo 63 tỉnh, thành; các Viện Nghiên cứu, cơ sở đào tạo; các chuyên gia, nhà quản lý, nhà khoa học; đại diện các cơ quan báo chí. 

Phiên khai mạc của hội thảo sẽ được Đài PTTH Hà Nội truyền hình trực tiếp; Báo điện tử Tổ Quốc phát trực tiếp chương trình Hội thảo tại địa chỉ: http://toquoc.vn.

Chương trình nghệ thuật đặc biệt “Đề cương về văn hóa Việt Nam - Những dấu ấn lịch sử”

Chương trình do Bộ VHTTDL chủ trì, phối hợp với Ban Tuyên giáo Trung ương, Đài Truyền hình Việt Nam tổ chức, diễn ra vào 20 giờ, ngày 28-2 tại Nhà hát Lớn Hà Nội, phát sóng trực tiếp trên Đài Truyền hình Việt Nam.

Chương trình nghệ thuật làm nổi bật giá trị những luận điểm cơ bản từ bối cảnh 1943, tiền đề quan trọng để văn hóa Việt Nam phát triển qua nhiều giai đoạn với những điều chỉnh đúng đắn, sáng tạo, phù hợp với điều kiện thực tiễn. Khẳng định những thành tựu mà văn hóa Việt Nam đã đạt được dưới ánh sáng của bản Đề cương và đường lối văn hóa của Đảng.

Bằng ngôn ngữ nghệ thuật, các nghệ sĩ tham gia chương trình sẽ tái hiện, khẳng định những dấu ấn lịch sử và sức lan tỏa của Đề cương về văn hóa trong suốt chặng đường 80 năm qua. Sau phần lễ kỷ niệm, chương trình nghệ thuật có kết cấu 3 phần: Văn hóa soi đường cho quốc dân đi; Văn hóa hóa kháng chiến, kháng chiến hoá văn hoá; “...Văn hoá còn thì dân tộc còn”. 

NSND Trần Bình, đạo diễn chương trình nghệ thuật đặc biệt cho biết: “Chương trình nghệ thuật sẽ truyền tải những thông điệp một cách mạnh mẽ thông qua các nhạc phẩm đi cùng năm tháng. Bên cạnh đó, cũng có một số ca khúc mới về chủ đề chương trình sẽ được giới thiệu tới công chúng”.

Phim tài liệu 80 năm Đề cương về văn hóa Việt Nam

Bộ VHTTDL, Cục Điện ảnh giao Hãng phim Tài liệu và Khoa học Trung ương xây dựng Phim tài liệu 80 năm Đề cương về văn hóa Việt Nam. Nội dung phim tập trung làm rõ bối cảnh ra đời, ý nghĩa lịch sử và giá trị lý luận, thực tiễn của Đề cương về văn hóa Việt Nam; quá trình vận dụng, phát triển những tư tưởng cốt lõi của Đề cương trong quá trình lãnh đạo, chỉ đạo của Đảng nhằm xây dựng và phát triển văn hóa, con người Việt Nam đáp ứng yêu cầu phát triển nhanh và bền vững đất nước.

Phim có thời lượng trên 40 phút, chuyển tải thông điệp ý nghĩa, tập trung làm rõ bối cảnh ra đời, ý nghĩa lịch sử và giá trị lý luận, thực tiễn của bản Đề cương, cùng quá trình vận dụng, phát triển những tư tưởng cốt lõi của bản Đề cương lịch sử trong quá trình lãnh đạo, chỉ đạo của Đảng, nhằm xây dựng và phát triển văn hóa, con người Việt Nam đáp ứng yêu cầu phát triển bền vững đất nước.

Bộ phim dự kiến phát sóng vào 20 giờ 30 ngày 27-2 trên VTV1. Các Đài Truyền hình Trung ương và địa phương cũng phát sóng bộ phim trong dịp kỷ niệm này.

Tuần phim kỷ niệm 80 năm Đề cương về văn hóa Việt Nam

Cục Điện ảnh phối hợp với Trung tâm Chiếu phim Quốc gia tổ chức Tuần phim kỷ niệm 80 năm Đề cương về văn hóa Việt Nam, thời gian từ 25-2 đến 3-3-2023 trên phạm vi toàn quốc.

Phim truyện gồm có: Bình minh đỏ (Hãng phim Hội Điện ảnh Việt Nam), Cơn giông (Công ty CP Phim Giải phóng), Phượng cháy (Công ty Cổ phần Phim truyện I), Nhà tiên tri (Công ty TNHH MTV Hãng phim truyện Việt Nam).

Phim tài liệu: Hồ Chí Minh, năm 1946 (Công ty Cổ phần Truyền thông Vietking), Những bước đi ngoại giao và một cuộc chiến không mong muốn (Hồ Chí Minh, năm 1946 - phần 2, Công ty Cổ phần Truyền thông Vietking sản xuất), Văn hóa soi đường quốc dân đi (Công ty TNHH MTV Hãng phim Tài liệu và Khoa học Trung ương), Chầu văn - âm hưởng linh thiêng (Công ty TNHH MTV Hãng phim Tài liệu và Khoa học Trung ương), 80 năm Đề cương về văn hóa Việt Nam (Công ty TNHH MTV Hãng phim Tài liệu và Khoa học Trung ương).

Phim hoạt hình: Kỳ tích đầm Dạ Trạch (Công ty CP Hãng phim Hoạt hình Việt Nam), Đôi cánh kim cương (Công ty CP Phim Giải Phóng), Tái sinh (Công ty CP Hãng phim Hoạt hình Việt Nam), Nguồn cội (Công ty CP Hãng phim Hoạt hình Việt Nam).

Các nhà báo tham gia đặt câu hỏi trong buổi Họp báo

Triển lãm ảnh kỷ niệm 80 năm Đề cương về văn hóa Việt Nam

Triển lãm do Cục Mỹ thuật, Nhiếp ảnh và Triển lãm chủ trì, phối hợp các đơn vị liên quan tổ chức thực hiện, góp phần làm phong phú các hoạt động tuyên truyền về sự kiện. Triển lãm diễn ra ngày 27-2 tại Trung tâm Hội nghị Quốc tế (11 Lê Hồng Phong, Hà Nội) và ngày 28-2 tại Nhà hát Lớn Hà Nội.

Dự kiến có khoảng 80 bức ảnh được trưng bày, gồm 2 phần: Phần 1 - Ảnh tư liệu (30-40 ảnh): bản sao Đề cương, các tư liệu về việc công bố, phổ biến bản Đề cương; các Đại hội Văn hóa toàn quốc năm 1946, 1948, 2021; ảnh Bác Hồ và Lãnh đạo Đảng, Nhà nước với các hoạt động văn hóa, văn nghệ và văn nghệ sĩ… Phần 2 - Ảnh nghệ thuật (40-50 ảnh): về những thành tựu trong gìn giữ, phát huy giá trị, bản sắc văn hóa Việt Nam; các hoạt động văn hóa nghệ thuật nổi bật những năm gần đây.

Hoạt động kỷ niệm tại các địa phương

Tại các địa phương, UBND các tỉnh, thành phố trực thuộc Trung ương xây dựng và tổ chức thực hiện các hoạt động kỷ niệm 80 năm ra đời Đề cương về văn hóa Việt Nam với các hình thức phù hợp, như: tọa đàm, hội thảo khoa học; triển lãm nghệ thuật; nói chuyện chuyên đề; tổ chức thi tìm hiểu về Đề cương... Qua đó, làm rõ khẳng định và tuyên truyền sâu rộng về ý nghĩa lịch sử, giá trị lý luận và thực tiễn sâu sắc, lâu bền của Đề cương về văn hóa Việt Nam.

Có thể nói, các hoạt động thiết thực nhân dịp kỷ niệm 80 năm ra đời Đề cương về văn hóa Việt Nam đánh dấu một sự kế thừa và tiếp nối, giúp toàn Đảng, toàn dân, toàn quân ta, nhất là những người làm công tác văn hóa, đội ngũ trí thức, văn nghệ sĩ cả nước tiếp tục quán triệt sâu sắc, toàn diện và đồng bộ hơn nữa tư tưởng Hồ Chí Minh và đường lối, chủ trương, quan điểm của Đảng về văn hóa, văn nghệ, đặc biệt là quan điểm của Đại hội Đại biểu toàn quốc lần thứ XIII về xây dựng và phát huy giá trị văn hóa, sức mạnh con người Việt Nam và chỉ đạo của Tổng Bí thư Nguyễn Phú Trọng tại Hội nghị Văn hóa toàn quốc ngày 24-11-2021.

VÂN ANH - Ảnh: TUẤN MINH

;