Trong hành trình khám phá vẻ đẹp vùng đất Lạc Sơn (Hòa Bình), thác Mu là một điểm dừng chân lý tưởng của du khách, nhất là vào mùa hè. Nơi đây sở hữu một dòng thác đẹp tựa chốn bồng lai...
Thác Mu thuộc địa phận bản Mu, xã Tự Do (Lạc Sơn - Hòa Bình). Đây là con thác tự nhiên, nằm ở độ cao hơn 1.000m so với mực nước biển, bắt nguồn từ dãy Trường Sơn đại ngàn, hùng vĩ. Mùa nào, thác Mu cũng đẹp bởi nguồn nước dồi dào chảy từ trên đỉnh núi xuống. Vì thế, bốn mùa, thác Mu hấp dẫn du khách mọi miền đến khám phá và chiêm ngưỡng vẻ đẹp của nó.
Muốn đến được thác Mu, du khách phải vượt qua một chặng đường hơn 10km đường đất, đá, cấp phối quanh co, hiểm trở. Có lẽ đây là đoạn đường thử lòng du khách khi đến với thác Mu. Càng đi vào sâu bên trong, tiết trời càng mát mẻ, không khí trong lành và đặc biệt, không gian càng trở nên hoang sơ, thơ mộng như nó vốn có. Hai bên đường đi là cảnh núi rừng trùng điệp với cỏ cây, chim muông và những vạt rừng già trong khu bảo tồn thiên nhiên Ngọc Sơn - Ngỏ Luông (Lạc Sơn). Phải mất chừng một giờ đồng hồ, du khách mới gặp được thác Mu bằng những âm thanh của dòng thác phát ra từ phía rừng già.
Sau khi vượt qua chặng đường dài gồ ghề, hiểm trở, uốn quanh những triền núi, thác Mu hiện ra đẹp và thơ mộng ngoài sức tưởng tượng. Trước khi khám phá vẻ đẹp dòng thác, du khách nên dừng chân ở bãi cỏ tự nhiên xanh mát ngay dưới chân thác, ngả mình xuống đệm cỏ để cảm nhận được sự êm ái, xua tan bao mệt mỏi, ưu phiền để lấy sức tiếp tục cuộc hành trình. Sự kỳ thú của thác Mu được thể hiện ngay ở âm thanh phát ra của nó. Khi chưa nhìn thấy dòng thác, dàn âm thanh không dữ dội mà rất êm ái, tựa như một khúc nhạc thiên nhiên đang cất lên giữa đại ngàn của thác Mu báo hiệu có một dòng thác đang ẩn mình phía sau những vạt rừng xanh thẳm, báo hiệu sẽ có một thiên đường đang vẫy gọi con người.
Đứng từ xa quan sát, ngước nhìn lên, thác Mu trắng mịn, trong suốt, mềm mại tựa như một dải lụa vắt từ trên đỉnh núi, qua những vạt rừng với cây cổ thụ uy nghi, sừng sững, xuống dưới chân núi tạo thành những chiếc ao lộ thiên giữa bốn bề cây cỏ. Người dân bản địa vẫn gọi thác Mu là “nàng công chúa ngủ trong rừng” hay “dải ngân hà giữa đại ngàn Trường Sơn” bởi lẽ dòng thác mang một lượng nước dồi dào, trong mát và độ chảy cực mạnh qua từ trên đỉnh núi, những triền đá, vạt cây để tạo thành dòng thác vừa lớn, vừa rộng, vừa mềm mại.
Nếu quan sát toàn cảnh không gian, con người sẽ cảm nhận nơi đây tựa như chốn bồng lai tiên cảnh, bởi lẽ, dòng chảy của thác Mu có những đoạn đan kết, trắng mịn tựa như hàng triệu triệu hơi nước ngưng kết thành. Có những đoạn, dòng nước gặp những mỏm đá, thác Mu không chuyển dòng mà cứ thế chảy qua, vắt mình qua mỏm đá tạo nên những đường cong tuyệt đẹp. Có đoạn chảy qua những gốc cổ thụ hàng trăm năm tuổi, thác Mu uốn mình, len lỏi qua bộ rễ cây tạo thành những tia nước vọt lên phía trước tuyệt đẹp. Cũng có đoạn, thác Mu chảy giữa dặm dài của những vạt hoa rừng như hoa ban, đỗ quyên, quả sang đỏ rực với muôn màu sắc càng làm tăng thêm vẻ thơ mộng, hoang sơ của dòng thác. Cũng vì thế mà là nước thác Mu không chỉ trong mát mà còn mang vị thơm của muôn loài hoa rừng.
Khi chảy đến đoạn đá dựng thành vách, từ trên cao, thác Mu đổ sắc trắng mịn tuyệt đẹp xuống những ao nước sâu tựa như dải ngân hà tuột khỏi mây trời. Ở những đoạn này, theo thời gian, thác nước tạo nên những ao sâu, trong vắt, là nơi lý tưởng để du khách thỏa sức vẫy vùng trong làn nước mát lịm vào mùa hè, thử cảm giác mạnh bằng cách nhảy từ trên cao xuống, lặn ngụp rồi lại ngoi lên giữa dòng thác. Vào mùa hè, nắng mặt trời rọi chiếu, đứng trên cao quan sát, có thể thấy cả đáy ao và những đàn cá suối tung tăng bơi lượn. Ở đây, người dân bản địa làm một cây cầu vắt ngang dòng thác để du khách có điều kiện đứng trên đó mà chiêm ngưỡng vẻ đẹp của thác Mu chảy từ trên cao xuống, thả hồn mình vào dòng thác đang chảy mà cảm nhận được vẻ đẹp thơ mộng đến nao lòng.
Thác Mu đẹp không chỉ bởi dòng nước mềm mại như dải lụa mà bởi sự hòa quyện trời mây, non nước, cỏ cây. Xung quanh thác Mu là thảm thực vật hoang sơ, đa dạng, quanh năm xanh tốt làm nền cho những dòng thác trắng mịn. Không gian thác Mu hòa quyện bởi chim muông tạo nên những âm thanh tự nhiên, kỳ thú. Ở chân thác, cá suối, cua đá, ếch đá khá nhiều tôn thêm vẻ hoang sơ vốn có của thác Mu. Đặc biệt, vào buổi sáng và chiều về, thác Mu trở nên huyền ảo đến lạ lùng bởi hơi nước bốc lên từ những ao nước ở chân thác hòa quyện mây núi bồng bềnh, sà xuống tạo nên một vẻ đẹp tựa chốn tiên cảnh nơi thâm sơn, cùng cốc.
Ngoài khám phá vẻ đẹp thác Mu, du khách còn có cơ hội khám phá hang Mu nằm dưới chân thác. Hang Mu sẽ lộ diện vào mùa khô, còn mùa mưa, cửa hang sẽ bị đóng bởi dòng thác lớn từ trên cao. Trong lòng hang Mu sở hữu những nhũ đá với muôn hình thù khác nhau. Nếu muốn nghỉ lại qua đêm, du khách có thể dừng chân ở bản Mu, bản của đồng bào Mường. Tại đây, du khách sẽ được nghỉ ngơi tại nhà sàn và thưởng thức các món ăn do đồng bào Mường chế biến như xôi ngũ sắc, lợn Mường nướng thanh tre, măng rừng, gà nướng, gà nấu măng chua, rau rừng đồ...
Hành trình chiêm ngưỡng thác Mu đối với du khách mọi miền, đó là hành trình thêm một cảm nhận về vẻ đẹp kỳ thú không chỉ của vùng đất Lạc Sơn mà đó còn là vẻ đẹp của non nước Việt Nam tươi đẹp mà hữu tình.
Tác giả: Nguyễn Thế Lượng
Nguồn: Tạp chí VHNT số 465, tháng 6-2021