NSƯT Lộc Huyền (Nguyễn Thị Lộc Huyền) hiện là trưởng đoàn nghệ thuật thể nghiệm của Nhà hát Tuồng Việt Nam. Không chỉ khẳng định tài năng trong diễn xuất, Lộc Huyền vẫn không ngừng truyền lửa đam mê đến với lớp diễn viên trẻ cũng như gìn giữ, phát huy giá trị của sân khấu nghệ thuật truyền thống. Trên con đường theo giữ lửa nghề, NSƯT Lộc Huyền luôn có sự sát cánh, ủng hộ, động viên của người bạn đời, đồng thời cũng là đồng nghiệp trên sân khấu - nghệ sĩ Mạnh Linh.

NSƯT Lộc Huyền

Nỗ lực và tài năng

Sinh ra và lớn lên ở vùng đất dân ca xứ Đoài - Đan Phượng, Lộc Huyền được trưởng thành trong gia đình yêu nghệ thuật. Ông nội là kép tuồng nghiệp dư, bố của chị từng là thành viên trong đội văn nghệ của huyện. Sự đam mê với những giai điệu, lời ca của cha, ông đã được truyền lại cho cô gái sinh năm 1981 và giúp Lộc Huyền nhận được nhiều giải thưởng trong các cuộc thi giọng hát hay của trường và của huyện. Tài năng của Lộc Huyền ngày càng bộc lộ rõ khi cô theo học và tốt nghiệp với tấm bằng loại giỏi và danh hiệu học sinh xuất sắc của Trường Đại học Sân khấu - Điện ảnh Hà Nội. Về đầu quân cho Nhà hát Tuồng Việt Nam, Lộc Huyền đã tỏa sáng khi tại Liên hoan tài năng sân khấu trẻ toàn quốc năm 2003, Lộc Huyền đã đoạt Huy chương Vàng với vở Hồ Nguyệt cô hóa cáo. Để có được thành công đầu tiên trên sân khấu lớn, Lộc Huyền đã được cô giáo Đoàn Thị Yến chỉ bảo về phần hát và diễn xuất, về vũ đạo được cố nhà giáo ưu tú Trịnh Kim Huệ hướng dẫn vai Hồ Nguyệt cô tại ngôi trường nghệ thuật. Khi về nhà hát, tiếp tục được NSND Hoàng Khiềm, NSND Minh Gái hết lòng chỉ bảo, vì thế Lộc Huyền đã tỏa sáng đoạt giải Tài năng trẻ toàn quốc.

Sau vở tuồng Hồ Nguyệt cô hóa cáo, Lộc Huyền tiếp tục gặt hái thành công trong các vai diễn: Phàn Phượng Cơ trong vở tuồng cổ Sơn Hậu (Huy chương Bạc trong Liên hoan Sân khấu Tuồng toàn quốc năm 2011); Thị Hến vở Nghêu, Sò, Ốc, Hến (Huy chương Vàng tại Liên hoan sân khấu Hài toàn quốc lần thứ I tổ chức tại Quảng Ninh); Công chúa Đồng Xuân vở Nguyễn Tri Phương (Huy chương Vàng tại Hội diễn Tuồng và dân ca chuyên nghiệp toàn quốc 2013); vai Bùi Thị Xuân trong Đô đốc Bùi Thị Xuân (Huy chương Vàng Liên hoan sân khấu Thủ đô năm 2014); vai Đỗ Thị Phận vở Tả quân Lê Văn Duyệt và gần đây nhất là vai Dương Vân Nga vở Truyện ngoài chính sử - Làm Vua...

NSƯT Lộc Huyền trong vở Chuyện ngoài chính sử - Làm Vua
 

Chia sẻ về những thành công của mình, NSƯT Lộc Huyền cho biết, “để có được thành công trên sân khấu lớn, bên cạnh sự tận tình giúp đỡ, tạo điều kiện của lãnh đạo Nhà hát Tuồng Việt Nam, tôi còn được sự dìu dắt, động viên, khích lệ của các thầy cô, nghệ sĩ tên tuổi dày dặn kinh nghiệm: cô giáo Đoàn Thị Yến, cố nhà giáo ưu tú Trịnh Kim Huệ, NSND Hoàng Khiềm, NSND Lê Tiến Thọ, NSND Hồng Khiêm, NSND Minh Gái, NSND Gia Khoản, NSND Ánh Dương… Với sự chỉ bảo này đã giúp cho tôi có thể đảm nhận được nhiều dạng vai. Đồng thời, được sống trong gia đình nghệ thuật Nhà hát Tuồng Việt Nam, với các thế hệ đoàn kết, yêu thương, dìu dắt giúp đỡ lẫn nhau đã giúp cho Lộc Huyền ngày càng phát triển trên con đường sự nghiệp”.

20 năm gắn bó với sân khấu nghệ thuật truyền thống, dường như chưa lúc nào NSƯT Lộc Huyền thôi nỗ lực, học tập, rèn rũa. Với chị, học tập là để sáng tạo, đồng thời là tích lũy kinh nghiệm để truyền lại cho đội ngũ kế cận. Chính vì thế, Lộc Huyền chưa bao giờ bằng lòng với mình, mà luôn khám phá, tìm tòi sự thể hiện, từ đó, tìm ra những đặc trưng để đưa vào vai diễn, tạo ra nét riêng trong diễn xuất.

“Mỗi khi bước vào một vở diễn mới, tôi không bao giờ đặt nặng việc có giành được huy chương hay không mà luôn nỗ lực để hóa thân vào nhân vật. Mỗi vai sẽ có những trở ngại và thách thức riêng, ví dụ như khi vào vai Lê Chân trong vở Nữ tướng Lê Chân - vở diễn mới nhất của Nhà hát Tuồng Việt Nam, tôi phải hóa thân khi nhân vật lúc ở tuổi đôi mươi với những ý chí và đầy hoài bão, mà hiện tại tuổi của tôi gấp đôi nhân vật. Vì thế, tôi cũng phải theo dõi hành động, cử chỉ của những bạn trẻ từ tác phong đến từng bước chân, đến nghiên cứu kỹ lời thoại, kịch bản… Với sự dày dặn kinh nghiệm về sân khấu của đạo diễn Lê Tuấn Cường và sự cố gắng của cả ê-kíp, khi Nữ tướng Lê Chân công diễn đã được giới làm nghề đánh giá cao”- NSƯT Lộc Huyền tâm sự.

NSƯT Lộc Huyền trong vai Lê Chân vở Nữ tướng Lê Chân

Sự ăn ý trong các vai diễn

Những ngày đầu năm 2023, cặp đôi nghệ sĩ thuộc nhà hát Tuồng Việt Nam: NSƯT Lộc Huyền và nghệ sĩ Mạnh Linh đã vinh dự được xướng tên trên sân khấu tại lễ “Vinh danh các nghệ sĩ tiêu biểu năm 2022”. Họ là hai đại diện cho các diễn viên trong vở Truyện ngoài chính sử - Làm Vua, được trao Huy chương vàng tại Liên hoan Tuồng và Dân ca toàn quốc 2022. Bên cạnh cặp đôi NSƯT Lộc Huyền (vai Dương Vân Nga) - nghệ sĩ Mạnh Linh (Vua Đinh Tiên Hoàng) thì nghệ sĩ trẻ Tuấn Hiệp (Thập đạo tướng quân Lê Hoàn) cũng giành Huy chương Vàng và các nghệ sĩ trẻ: Thanh Phương, Đình Tiến, Thanh Tùng đã giành Huy chương bạc trong vở diễn.

Vợ chồng nghệ sĩ Lộc Huyền - Mạnh Linh

Sự ăn ý trên sân khấu của NSƯT Lộc Huyền và Mạnh Linh dường như rất có duyên và thuận lợi từ vai diễn chung đầu tiên: Điêu Thuyền (Lộc Huyền), Lã Bố (Mạnh Linh) trong vở Phụng Nghi Ðình; tiếp nối là vở Triệu Ðình Long cứu chúa, Mạnh Linh - Triệu Đình Long và Lộc Huyền - Mai Hương; trong vở Trung thần, nhân vật Tả quân Lê Văn Duyệt do Mạnh Linh đảm nhận còn Lộc Huyền thủ vai Đỗ Thị Phận; hay trong vở diễn mới nhất - Truyện ngoài chính sử - Làm Vua, cặp đôi Lộc Huyền và Mạnh Linh tiếp tục ăn ý trong vai diễn Dương Vân Nga và vua Đinh Tiên Hoàng… Nhìn lại các vai diễn đó, cũng thật tình cờ các nhân vật trong mỗi vở diễn đều có duyên vợ chồng. Chia sẻ về điều thú vị này, NSƯT Lộc Huyền cho biết, “Ngoài đời chúng tôi là bạn đời, khi lên sân khấu lại được lựa chọn vào các vai có mối quan hệ là vợ chồng. Điều này cũng thật trùng hợp, tuy nhiên khi hóa thân vào mỗi nhân vật, chúng tôi lại có những cảm xúc riêng. Cùng với sự ăn ý, sự thăng hoa trên sân khấu đã giúp chúng tôi tạo nên sự thành công trong mỗi vai diễn”.

Vở diễn Trung thần

Vai trò biên kịch

Bên cạnh sự yêu thích diễn xuất, NSƯT Lộc Huyền còn có một niềm đam mê đó là sáng tác kịch bản. Mặc dù còn nhiều khó khăn, bận rộn trong công việc, gia đình và cuộc sống, nhưng Lộc Huyền đã dành thời gian cho việc nâng cao kiến thức khi theo đuổi và tốt nghiệp lớp biên kịch khoa Kịch hát dân tộc của Trường Đại học Sân khấu Điện ảnh Hà Nội năm 2010. Cũng trong thời gian này, Lộc Huyền đã cho ra đời các trích đoạn hay tiểu phẩm dành cho thiếu nhi như vở kịch Rối bụng, Trung thu giải cứu chị Hằng… hay các vở sử thi đón chào năm mới: Tống Dê nghênh Khỉ, lễ hội ông Hoàng Bảy…

Trong thời gian cả nước gồng mình phòng chống dịch bệnh Covid-19, NSƯT Lộc Huyền đã thành công khi thể hiện ca khúc Đồng lòng chống dịch do tác giả Lê Công Phượng sáng tác, nhạc phẩm đã giành giải A đồng sáng tác của Hội nghệ sĩ Sân khấu Việt Nam năm 2020. Nói về tác phẩm, NSƯT Lộc Huyền chia sẻ, “Hưởng ứng sáng tác về đề tài phòng chống dịch covid-19, tác giả Lê Công Phượng đã gửi cho tôi ca khúc Ðồng lòng chống dịch. Sau khi xem, tôi đã trao đổi với tác giả và chỉnh sửa tác phẩm để phù hợp với giai điệu của nghệ thuật tuồng. Tôi đã thể hiện ca khúc này, thật may mắn tác phẩm đó đã được Hội nghệ sĩ sân khấu Việt Nam đánh giá cao và trao giải A. Với sự thành công này, đã thôi thúc Lộc Huyền nhiều hơn trong công việc viết kịch bản. Và khi không diễn xuất được nữa, Lộc Huyền sẽ toàn tâm toàn ý cho nghề biên kịch”.

NGỌC BÍCH

Nguồn: Tạp chí VHNT số 526, tháng 2-2023