Đi qua một năm với nhiều dấu son về doanh thu, các giải thưởng quốc tế cũng như sự ngắt quãng và thua lỗ của một số bộ phim, điện ảnh Việt 2024 được xem là có nhiều cơ hội cũng như không ít thách thức.

Poster phim Đừng khóc, Bướm ơi của Dương Diệu Linh

Tiếp nối một năm 2023 với loạt phim đoạt giải tại các Liên hoan phim lớn nhỏ trên thế giới có lẽ chưa bao giờ, Việt Nam có nhiều gương mặt đạo diễn tài năng, ghi được dấu ấn tại các đấu trường quốc tế như thời điểm hiện tại. Một loạt dự án phim nghệ thuật liên tiếp được hoàn thành hoặc đang trong giai đoạn sản xuất hay chuẩn bị khâu tiền kỳ cho thấy có một lớp đạo diễn Việt Nam đang dần khẳng định mình và ghi dấu tại những đấu trường phim ảnh thế giới.

Từng thành công với bộ phim đầu tay Song Lang (đồng tác giả kịch bản với nhà văn Nguyễn Thị Minh Ngọc) và nhận rất nhiều phản hồi tích cực nên khi có thông tin đạo diễn Leon Quang Lê làm phim Quán Kỳ Nam, đã khiến rất nhiều người chờ đợi. Bộ phim tiếp tục do Leon và Minh Ngọc cùng chấp bút kịch bản, vừa hoàn tất quá trình ghi hình và bắt đầu bước vào giai đoạn hậu kỳ.

Phim cũng đánh dấu sự trở lại của diễn viên Đỗ Hải Yến sau 8 năm vắng bóng kể từ Cha và con và... của đạo diễn Phan Đăng Di năm 2015. Cô diễn chung với Liên Bỉnh Phát, “chàng thơ” từng được Leon Quang Lê phát hiện từ bộ phim Song Lang.

Áp phích phim Culi không bao giờ khóc

Quán Kỳ Nam lấy bối cảnh Sài Gòn thập niên 1980, được quay hoàn toàn bằng phim nhựa 35mm. Đạo diễn Leon cho biết, dự kiến phim sẽ gửi đi các Liên hoan phim quốc tế trước khi công chiếu trên sân nhà.

Một dự án phim khác đã trở thành cái tên quen thuộc với những người yêu điện ảnh Việt suốt mấy năm nay là Culi never cries (tạm dịch: Con culi không bao giờ khóc). Lý do bộ phim truyện dài đầu tay của đạo diễn Phạm Ngọc Lân đã tham dự rất nhiều LHP quốc tế và giành nhiều giải thưởng khi còn ở dạng dự án. Phim vừa giành giải: Phim đầu tay xuất sắc tại LHP Berlin với 50.000 EUR tiền thưởng.

Phim do đạo diễn Phan Đăng Di đồng sản xuất, đạo diễn Nghiêm Quỳnh Trang và Phạm Ngọc Lân cùng viết kịch bản, có sự tham gia của hai gương mặt nữ gạo cội là nghệ sĩ Minh Châu và Kiều Trinh. Phim đã hoàn thành với độ dài 100 phút và sẽ tham gia các LHP quốc tế trong năm nay.

Phan Đăng Di (thứ 5 từ phải sang) vừa nhận được giải thưởng 20.000 USD tại LHP Busan cho dự án phim Tiệc trăng tròn

Một dự án khác cũng được quốc tế chú ý là Don’t cry, butterfly (tạm dịch Đừng khóc, Bướm ơi,) của nữ đạo diễn trẻ Dương Diệu Linh. Dự án đã đến với nhiều Liên hoan phim quốc tế và giành được một số giải thưởng. Phim do nhà sản xuất Trần Thị Bích Ngọc đồng sản xuất, với vai nữ chính giao cho nữ diễn viên Tú Oanh (vợ của đạo diễn Bùi Thạc Chuyên). Đừng khóc, Bướm ơi vừa hoàn tất giai đoạn ghi hình và sẽ làm hậu kỳ, sau đó sẽ đến với các LHP quốc tế vào năm nay.

Từng gây chú ý tại các LHP quốc tế với tác phẩm đầu tay Người vợ ba (2018), nữ đạo diễn Nguyễn Phương Anh năm nay đang triển khai dự án điện ảnh thứ ba có tên Skin of youth (Làn da tuổi trẻ). Bộ phim lấy bối cảnh TP. HCM thập niên 1990, trong đó, nhân vật chính luôn tìm cách kiếm tiền để thực hiện phẫu thuật chuyển đổi giới tính. Dự án do nhà sản xuất Trần Thị Bích Ngọc cầm trịch đã chiến thắng một vài giải thưởng ở giai đoạn pitching (giới thiệu, quảng bá, xin tài trợ) và hiện đang ở giai đoạn tiền kỳ sản xuất.

Trong số những cái tên nhà làm phim độc lập Việt Nam được quốc tế quan tâm có đạo diễn sinh năm 1990, Trương Minh Quý. Bền bỉ trong 10 năm qua, anh nhiều lần tham dự các LHP quốc tế và giành giải cho các dự án của mình, từ phim ngắn đến phim dài. Hiện dự án phim truyện dài thứ ba của anh mang tên Việt và Nam cũng đang được điểm danh trên một số trang phim quốc tế. Kịch bản phim do Quý viết thôi thúc từ sự kiện 39 người Việt tử nạn trên xe container trong hành trình nhập cư vào Anh năm 2019. Còn nhiều những gương mặt nhà làm phim tài năng khác cũng triển khai dự án của mình trong năm nay.

Phim Ngày xưa có một chuyện tình

Sau hơn 7 năm trì hoãn, Phan Đăng Di sẽ khởi quay bộ phim điện ảnh thứ tư của mình Tiệc trăng tròn vào tháng 4 năm nay với hai diễn viên “ruột” Nguyễn Kiều Trinh và Nguyễn Hà Phong. Gần 10 năm kể từ tác phẩm đầu tay Đập cánh giữa không trung, Nguyễn Hoàng Điệp chuẩn bị ghi hình bộ phim thứ hai 1982 với Đỗ Hải Yến và Nguyễn Thùy Anh, diễn viên “ruột” của cô.

Đạo diễn Marcus Mạnh Cường Vũ cũng nhiều khả năng sẽ hoàn thành tác phẩm thứ hai trong bộ ba phim Memento Mori của mình là Memento Mori: Nước trong năm nay. Đạo diễn kỳ cựu Nguyễn Võ Nghiêm Minh triển khai dự án Picturehouse do Bảo Nguyễn đồng sản xuất, lấy bối cảnh Việt Nam thập niên 60 của thế kỷ trước khi đang trong giai đoạn chiến tranh...

Mặc dù không đạt doanh thu rực rỡ tại các phòng vé nhưng phim nghệ thuật là tấm vé khẳng định phong cách, tài năng nghệ thuật của nhiều đạo diễn cũng như mang lại vị thế cho phim Việt Nam trên trường quốc tế.

Bên cạnh sự đi lên của mảng phim nghệ thuật, năm 2023, tổng doanh thu chiếu bóng của các phim Việt vượt mốc 1.500 tỉ đồng và là con số lớn nhất từ trước tới nay. Có tới 6 tác phẩm vượt mốc 100 tỉ đồng, cũng là số lượng nhiều phim trăm tỉ nhất so với các năm trước. Với sự mở rộng của hệ thống rạp chiếu, thị trường còn nhiều dư địa để tăng trưởng, đón chờ các phim thuộc dòng thương mại đua tài.

Dịp Tết 2024, bộ phim Mai, tác phẩm chiếu rạp thứ ba của đạo diễn, nhà sản xuất Trấn Thành. Phim Mai có hai ngôi sao đang lên là Phương Anh Đào và Tuấn Trần đóng chính cùng với dàn diễn viên là các gương mặt quen thuộc trong phim Trấn Thành như Uyển Ân, Ngọc Giàu, Việt Anh, Khả Như... Trấn Thành cho biết đây là tác phẩm tâm huyết nhất của anh tính đến thời điểm hiện tại. Mai, hiện đã vượt qua doanh thu của Bố già và Nhà bà Nữ.

Áp phích phim Làn da tuổi trẻ

Đều đặn từ nhiều năm nay, đạo diễn Lý Hải luôn xuất xưởng các phần phim tiếp theo của series phim Lật mặt. Năm nay, bộ phim Lật mặt 7: Một điều ước tiếp tục được ấn định ra rạp vào dịp 30.4 và hứa hẹn sẽ tiếp tục công phá phòng vé như các phần trước của thương hiệu ăn khách này. Tác phẩm có sự xuất hiện của nam diễn viên được mệnh danh “Jang Dong Gun Việt Nam” - Trương Minh Cường và Đinh Y Nhung, diễn viên vừa nhận giải Nữ chính xuất sắc nhất tại LHP Việt Nam 2023.

Một dự án cũng tiềm năng thu hút khán giả là Ngày xưa có một chuyện tình dựa trên truyện của nhà văn Nguyễn Nhật Ánh. Những năm gần đây, các phim chuyển thể từ sách của nhà văn này luôn đạt doanh thu cao như Tôi thấy hoa vàng trên cỏ xanh (đạo diễn Victor Vũ, năm 2015) đạt hơn 80 tỷ đồng, Cô gái đến từ hôm qua (đạo diễn Phan Gia Nhật Linh, năm 2017) đạt 70 tỉ đồng, Mắt biếc (đạo diễn Victor Vũ, 2019) đạt mốc 165 tỷ đồng.

Nhìn từ số liệu thống kê này, bộ phim thứ ba của đạo diễn Trịnh Đình Lê Minh là một dự án nhiều hứa hẹn về mặt doanh thu. Phim có sự tham gia của bộ ba Avin Lu (từng đóng Sài Gòn trong cơn mưa, Em và Trịnh) và hai nhân tố mới Đỗ Nhật Hoàng và Ngọc Xuân, chưa kể sự góp mặt của hai bé Huỳnh Hạo Khang và Đỗ Kỳ Phong vừa được biết đến qua bộ phim bom tấn Đất rừng phương Nam, trong vai hai nhân vật nam chính thời thơ bé.

Phim Việt và Nam

Mảng phim thương mại, giải trí còn “nóng” ngay từ đầu năm với nhiều tác phẩm đa dạng thể loại. Đó là bộ phim lãng mạn, hài chiếu tết của đạo diễn Nhất Trung, người từng đứng đầu phòng vé Việt năm 2019 với 192 tỉ đồng doanh thu của Cua lại vợ bầu. Năm nay, anh mang đến bộ phim có cái tên ăn theo Gặp lại chị bầu trong đó có cặp đôi đang hot Diệu Nhi - Anh Tú.

Đường đua phim Tết còn điểm danh đạo diễn Hoàng Tuấn Cường với tác phẩm Sáng đèn. Anh từng cầm trịch nhiều phim ăn khách như Xóm trọ 3D (2017) - bộ phim tâm lý, tình cảm thu về hơn 30 tỉ đồng, phim Nhà không bán (2022) thu gần 30 tỉ đồng và Vong nhi (2013) 25 tỉ đồng. Đó không phải là những con số kỷ lục nhưng là mức doanh thu khả dĩ so với tình hình bán vé của phim Việt chiếu rạp những năm qua.

Ngay sau Tết Nguyên Đán, một tác phẩm khai phá đề tài mới trên thị trường phim Việt trình làng vào dịp lễ Valentine. Bộ phim B4S: Trước giờ yêu do đạo diễn Phan Gia Nhật Linh làm sản xuất khai thác chủ đề chuyện tình yêu, đam mê thể xác của giới trẻ với phong cách làm phim đa tuyến như các phim Love actually, New York I love you... Phim có sự tham gia của Jun Vũ từng đóng Tháng năm rực rỡ và Khánh Vân đóng Mắt biếc hay Tùng - một gương mặt được ưa thích trong giới nhạc indie...

Có thể nói, không khí điện ảnh Việt Nam năm 2024 sớm cho thấy sự sôi động ở cả hai dòng phim nghệ thuật và phim thương mại. Năm 2024 cũng là thời điểm diễn ra lần lượt của ba LHP quốc tế tại TP.HCM (tháng 4), Đà Nẵng (tháng 7) và Hà Nội (khoảng tháng 11) mang đến nhiều sức sống mới và cơ hội mới cho cả giới làm nghề lẫn khán giả.

Với sự lên ngôi của phim nghệ thuật, đà tiếp nối của phim thương mại và các sân chơi điện ảnh mới, điện ảnh Việt đang chờ đón những cột mốc và những ẩn số mới trong năm 2024.

 HÀ PHƯƠNG

Nguồn: Tạp chí VHNT số 562, tháng 2-2024