Chuyện về “Câu lạc bộ tỷ phú”

Tôi bị thu hút khi lãnh đạo huyện Đạ Huoai (Lâm Đồng) giới thiệu mô hình “Câu lạc bộ tỷ phú” ở xã Hà Lâm - địa bàn của người tỉnh Hà Tây cũ (nay là Hà Nội) lập nghiệp. Sau khi làm việc với Đảng ủy và thăm một số hộ tỷ phú tiêu biểu của Câu lạc bộ (CLB), tôi thực sự kinh ngạc, đây là mô hình “có một không hai” đã giúp nhân dân xã kinh tế mới này vươn lên trở thành xã giàu nhất huyện.

Sầu riêng, loại cây cho thu nhập cao của nông dân xã Hà Lâm, huyện Đạ Huoai

Phát triển kinh tế vườn nhờ cây sầu riêng

Năm 1986, xã Hà Lâm được thành lập. Tên gọi của xã là sự kết hợp giữa Hà (Hà Tây - Hà Nội) và Lâm (Lâm Đồng). Toàn xã có 4 thôn, 926 hộ với 3.721 nhân khẩu. Hà Lâm có đất đai màu mỡ, khí hậu khá phù hợp cho sự phát triển các loại cây công nghiệp, cây ăn quả như: Chè, cà phê, điều, cao su, măng cụt, chôm chôm…, nhất là cây sầu riêng – cây hái ra vàng của nông dân Lâm Đồng hiện nay.

Nhận thấy Hà Lâm rất có triển vọng về phát triển kinh tế vườn theo mô hình tập thể, lãnh đạo huyện Đạ Huoai, trực tiếp Bí thư huyện ủy - ông Nguyễn Quý Mỵ đã chỉ đạo, gợi mở ý tưởng… Đây cũng là tâm huyết của Đảng ủy, UBND xã Hà Lâm muốn xây dựng một mô hình nhằm tập hợp nông dân để hỗ trợ nhau sản xuất, làm giàu.

Sau khi UBND và Hội Nông dân xã phối hợp, đề xuất và được Trung tâm Nông nghiệp huyện tư vấn, hướng dẫn thủ tục, ngày 10/7/2013, “CLB làm vườn thu nhập cao” xã Hà Lâm được thành lập với 47 hội viên tham gia. Trước đó, CLB này còn có tên “CLB thu nhập 200 triệu”.

Để thuận lợi trong hoạt động, CLB chia hội viên thành 2 CLB có tên: CLB số 1 (gồm các hội viên ở Thôn 1 và Thôn 2); CLB số 2 (các hội viên ở Thôn 3 và Thôn 4). CLB thành lập Ban Chủ nhiệm để phụ trách, điều hành sinh hoạt. Hội Nông dân xã Hà Lâm trực tiếp quản lý hoạt động 2 CLB này. Tổng diện tích cây sầu riêng của hội viên trong 2 CLB góp lại để cùng sản xuất, chủ yếu là giống sầu riêng ghép của Thái Lan (Ri 6 và Monthong) là 78 ha/tổng số 162,4 ha vườn của các hội viên đang sở hữu.

Ông Vương Đình Hảo - Chủ tịch Hội Nông dân xã Hà Lâm cho chúng tôi biết: Mục đích thành lập “CLB làm vườn thu nhập cao” nhằm tập hợp những hộ gia đình có thu nhập khá từ sản xuất cây sầu riêng, để giúp nhau về trao đổi kinh nghiệm, chuyển giao khoa học - kỹ thuật và hướng dẫn áp dụng công nghệ mới vào thâm canh, chăm sóc, phòng, chống dịch bệnh, nâng cao năng suất, chất lượng sầu riêng cũng như các loại cây ăn quả khác để nông dân vươn lên làm giàu.

Ban Chủ nhiệm các CLB xây dựng kế hoạch hoạt động và duy trì sinh hoạt định kỳ hàng tháng. Mỗi tháng, CLB phối hợp với Hội Nông dân xã và Trung tâm Nông nghiệp huyện mời cán bộ kỹ thuật của Công ty Dona - Techno về tổ chức trao đổi lý thuyết cho các hội viên tại hội trường xã; sau đó, cùng nhau ra vườn thực hành với hình thức “cầm tay chỉ việc” về kỹ thuật chăm sóc, tưới nước, bón phân, cách phòng trừ sâu bệnh trên cây sầu riêng ở từng giai đoạn phát triển. Cụ thể: từ tháng 1 đến tháng 6: bón phân, tỉa hoa, tỉa quả; từ tháng 7 đến tháng 10: hướng dẫn kỹ thuật chăm sóc cây sau thu hoạch; từ tháng 11 đến tháng 12: chăm sóc sầu riêng chuẩn bị ra hoa…

Nhiều năm qua, Trung tâm Nông nghiệp huyện còn mời kỹ sư nông nghiệp ở các tỉnh Đông Nam Bộ về tập huấn, chuyển giao khoa học - kỹ thuật, kinh nghiệm chăm sóc sầu riêng, cây ăn quả cho hội viên CLB và nông dân xã Hà Lâm. Vì trước nay, nông dân sản xuất theo kinh nghiệm cũ nên rất lúng túng, đặc biệt đối với các giống sầu riêng mới, đòi hỏi kỹ thuật cao hơn. Nhờ được hướng dẫn kỹ thuật chăm sóc đúng cách, khống chế sâu bệnh, nhất là bệnh xì mủ trên cây sầu riêng… sản lượng và chất lượng nông sản của nông dân xã Hà Lâm đã được nâng lên rõ rệt; thu nhập các hộ tăng gấp đôi so với trước.

Nhà ở của một hộ dân ở xã Hà Lâm trị giá hơn 10 tỷ đồng - Ảnh: Thanh Hồng

Nhân rộng mô hình

“CLB làm vườn thu nhập cao” xã Hà Lâm thực sự trở thành “điểm sáng” trong nông dân của huyện Đạ Huoai. Để nhân rộng, phát triển mô hình nhằm quảng bá thương hiệu sầu riêng địa phương, từ năm 2016, UBND xã Hà Lâm đã thành lập thêm 2 Tổ hợp tác (THT) với 51 hội viên. Đến năm 2017 thành lập “Hợp tác xã Nông nghiệp và Du lịch miệt vườn xã Hà Lâm”. Lúc thành lập, Hợp tác xã (HTX) có 17 xã viên, nay nâng lên 25 xã viên tham gia, tự góp vốn điều lệ (500 triệu đồng). Hoạt động của HTX: Cung cấp dịch vụ đầu vào (các loại phân bón, thuốc Bảo vệ thực vật…), bao tiêu sản phẩm của xã viên; tổ chức du lịch vườn; chuyển giao tiến bộ khoa học - kỹ thuật, áp dụng công nghệ vào sản xuất; hướng dẫn sử dụng phân hữu cơ, thuốc sinh học, sản xuất theo tiêu chuẩn VietGap… Đến nay, HTX đã hình thành các chuỗi liên kết trong sản xuất và truy xuất nguồn gốc trong chế biến và tiêu thụ sản phẩm. Toàn xã có 51 hội viên, xã viên đã đăng ký hỗ trợ, sử dụng tem truy xuất nguồn gốc sầu riêng và cam kết tuân thủ các điều kiện nâng cao chất lượng, uy tín sản phẩm sầu riêng Đạ Huoai.

HTX hoạt động có hiệu quả đã giúp xã viên áp dụng tiến bộ khoa học vào sản xuất, nâng cao thu nhập. Chỉ hơn 2 năm đầu hoạt động, 11/25 xã viên có mức thu nhập trên 1 tỷ đồng/năm. Trong đó, nhiều hộ xã viên có mức thu nhập rất cao như: Hộ ông Lê Quang Sơn (Thôn 1) thu nhập 2,4 tỷ đồng/năm; hộ ông Nguyễn Văn Long (Thôn 3) thu nhập 2 tỷ đồng; hộ ông Nguyễn Thanh Nghị (Thôn 1) thu nhập 3,7 tỷ đồng; hộ ông Phạm Doãn Chín (Thôn 4) thu nhập 2 tỷ đồng... Cá biệt, hộ ông Nguyễn Minh Hồng Điệp (Thôn 2) với 17 ha sầu riêng và cây ăn quả, mỗi năm thu nhập từ 6 - 7 tỷ đồng.

Điều khiến chúng tôi hết sức ngạc nhiên khi lướt qua danh sách hội viên nông dân đạt danh hiệu Sản xuất, kinh doanh giỏi của xã Hà Lâm, có tới 369 hội viên (số hộ có mức thu nhập khá, giàu chiếm gần 40% tổng số hộ trong toàn xã).

Ngoài “CLB tỷ phú”, “HTX Nông nghiệp và Du lịch miệt vườn” và 2 THT hoạt động rất hiệu quả nhiều năm qua, đến nay, tại 4 thôn của xã Hà Lâm đã thành lập mới 4 THT trồng sầu riêng và cây ăn quả, thu hút 90 hộ gia đình tham gia.

Như vậy, 100% hộ gia đình ở xã Hà Lâm đều tham gia “sân chơi tỷ phú” - mô hình kinh tế hợp tác tự nguyện đã và đang mang lại sự giàu có, sung túc cho nhân dân ở một địa phương, có lẽ “có một không hai” trong cả nước hiện nay.

Lãnh đạo xã Hà Lâm cho biết, hoạt động có hiệu quả của các mô hình CLB, HTX, THT những năm qua đã tạo ra phong trào thi đua sản xuất mạnh mẽ trong nhân dân; qua đó, nâng số hộ gia đình thu nhập cao và số hộ tỷ phú ngày càng gia tăng. Đặc biệt, hiện nay, xã Hà Lâm (huyện Đạ Huoai) là xã duy nhất của tỉnh Lâm Đồng không còn hộ nghèo và hộ cận nghèo. Vì thế người ta thường gọi xã Hà Lâm là “Xã tỷ phú”.