Trong tiết trời se se lạnh, hanh hao của sắc thu vàng, rong ruổi trên cung đường Bắc Yên (Sơn La), dừng chân chiêm ngưỡng thiên đường lúa vàng đang lượn sóng ở vùng cao Xím Vàng thì thật là lý tưởng đối với những ai có tâm hồn đam mê khám phá vẻ đẹp Tây Bắc trong sắc thu vàng.
Cái tên Xím Vàng gợi lên trong lòng người biết bao sự xa xôi, lạ lẫm đầy bí ẩn và mê hoặc về một vùng đất hoang ở của vùng Tây Bắc. Đúng như vậy, phải trải qua những cung đường uốn lượn, cua gấp khúc trên dốc đèo, quanh co những ngọn núi như chạm tới mây trời mới đến được Xím Vàng.
Từ lâu, Xím Vàng - xã vùng cao của huyện Bắc Yên (Sơn La) là địa bàn định cư sinh sống của đồng bào Mông. Nơi đây thuộc khu bảo tồn thiên nhiên Tà Xùa, cách trung tâm huyện Bắc Yên hơn 30 km, ở độ cao 1.600m so với mực nước biển. Xím Vàng sở hữu một vùng khí hậu mát mẻ quanh năm, nhiệt độ mùa hè trung bình từ 15-23 độ C. Xím Vàng có địa hình khá hiểm trở với những cung đường quanh co, những ngọn núi cao và hùng vĩ, những con suối chảy từ đại ngàn và những bản làng thấp thoáng bên triền núi. Đặc điểm đó đã tạo cho vùng đất này sự hoang sơ, bình yên và rất đỗi thơ mộng. Con người và thiên nhiên nơi đây sống hòa hợp, không khí hoang sơ và tươi đẹp.
Vào tiết trời mùa xuân, Xím Vàng là cả một thiên đường trắng trong, tinh khiết. Đó là vẻ đẹp của những rừng táo mèo trổ hoa. Trong tiết trời ấm áp, du khách đến Xím Vàng như hòa mình vào sắc trắng đang lan tràn khắp núi rừng. Con người đứng trước những rừng táo trổ hoa mà lòng cảm thấy nhẹ nhõm, tâm hồn như được thanh lọc mà xua tan đi bao ưu phiền.
Nhưng ấn tượng hơn cả của vùng đất Xím Vàng vẫn là khi mùa thu về gọi mùa lúa chín nơi triền núi. Ở đây, đồng bào Mông chinh phục tự nhiên từ bao đời đã kỳ công sáng tạo ra những thửa ruộng bậc thang chạy uốn lượn theo triền núi. Do địa hình Xím Vàng hiểm trở, có những vách núi cao như dựng đứng, có những thung lũng tạo ra những khoảng không bao la dưới vòng cung bao bọc của núi. Vì thế, đồng bào Mông đã tạo ra những thửa ruộng bậc thang tuyệt đẹp, như những đường viền tô điểm cho núi, cho thung lũng Xím Vàng.
Vào độ cuối tháng 9, đầu tháng 10 dương lịch, tiết trời Xím Vàng se sắt lạnh, nắng hanh hao như rưới sắc vàng xuống những cung ruộng bậc thang đang trào dâng sóng lúa. Những thửa ruộng ở Xím Vàng vào mùa này bắt đầu ngả vàng, màu vàng như đang chuyển động kỳ diệu, lan tràn khắp triền núi tạo thành những sóng lúa óng ả nơi bìa rừng. Khắp không gian Xím Vàng như choàng lên chiếc áo mới của mùa thu rực rỡ sắc vàng. Đứng trên cao nhìn xuống những thung lũng hay trông ngang sang triền núi, con người không khỏi nao lòng, trầm trồ trước khung cảnh kỳ vĩ, thơ mộng và bình yên. Sóng lúa ruộng bậc thang như biển vàng đang trào dâng dưới triền núi. Trong khoảnh khắc, con người như bị choáng ngợp trước sóng vàng, như bị mê hoặc bởi những thung lũng đang trào dâng sức sống của lúa mùa đang rì rào. Phía trên những vạt rừng, những cây táo mèo đang trĩu quả, chuẩn bị chín, làm cho không gian thơm lừng vị táo hòa vào hương lúa mới đang phảng phất khắp không gian.
Thời điểm này, du khách đến Xím Vàng thoả sức ngắm nhìn biển lúa, chiêm ngưỡng cảnh vật thiên nhiên để hoà mình vào không gian và tìm đến sự thư thái, cảm giác sống chậm trong tâm hồn. Chiều về, những áng mây bồng bềnh trên những ngọn núi, sà xuống những cung ruộng bậc thang, nắng chiều rọi chiếu bên triền núi, ngọn khói ở chân đồi đâu đó người Mông đốt từ bao giờ theo ngọn gió mà vương vất. Không gian Xím Vàng trở nên huyền ảo, thơ mộng đầy huyền hoặc, cái bàng bạc của khói đốt nương, của mây chiều như hoà quyện làm nên không khí hư ảo, kỳ bí của vùng đất này.
Đến Xím Vàng, du khách có cơ hội khám phá những con suối như suối Xím Vàng, Sồng Chống, Háng Gò Bua, Háng Năng. Đồng thời, đi sâu khám phá những vùng đất hoang sơ, thơ mộng vùng giáp danh như Tà Xùa, Bản Mù, Hang Chú, Chim Vàn… để có những trải nghiệm đầy thi vị về Tây Bắc. Xím Vàng nằm trong hành trình khám phá Bắc Yên đầy lý tưởng của du khách. Để đến Xím Vàng, du khách sẽ qua Tà Xùa, thiên đường của sống khủng long kỳ vĩ và chiêm ngưỡng biển mây bồng bềnh mỗi khi chiều về. Sau khi khám phá Xím Vàng, quay trở lại Tà Xùa để nghỉ ngơi trong những khu homestay xinh đẹp, ấn tượng, du khách sẽ có những trải nghiệm về vùng đất Bắc Yên với những điểm hẹn như Tà Xùa, Xím Vàng, Hang Chú có biết bao điều đón đợi con người khám phá và chiêm ngưỡng.
NGUYỄN THẾ LƯỢNG
Nguồn: Tạp chí VHNT số 474, tháng 9-2021