Nhằm thực hiện thắng lợi sự nghiệp xây dựng và bảo vệ chủ quyền lãnh thổ, an ninh biên giới quốc gia, Bộ đội biên phòng (BĐBP) tỉnh Cao Bằng đã triển khai đồng bộ nhiều nhiệm vụ, biện pháp công tác, trong đó, vận động quần chúng (VĐQC) là công tác được triển khai thường xuyên, liên tục, mang lại hiệu quả thiết thực, góp phần xây dựng biên giới hòa bình, hữu nghị, hợp tác và phát triển. Hiệu quả công tác VĐQC của BĐBP tỉnh Cao Bằng đã mạng lại ý nghĩa nhân văn sâu sắc, có sức lan tỏa mạnh mẽ, góp phần quan trọng để BĐBP tỉnh hoàn thành xuất sắc nhiệm vụ chính trị, bảo vệ vững chắc chủ quyền an ninh biên giới quốc gia.

BĐBP Cao Bằng được giao quản lý, bảo vệ đoạn biên giới tiếp giáp với Trung Quốc dài 333,125 km, giáp với 4 huyện: Nà Po, Tịnh Tây, Đại Tân, Long Châu, thuộc khu tự trị dân tộc Choang Quảng Tây, Trung Quốc. Địa bàn quản lý gồm 37 xã, 3 thị trấn thuộc 7 huyện biên giới, với 27.918 hộ/ 117.228 khẩu, gồm 7 dân tộc chính là Tày, Nùng, Mông, Dao, Kinh, Sán Chỉ, Lô Lô. Những năm qua, địa bàn khu vực biên giới đã được Đảng, Nhà nước, cấp ủy, chính quyền các cấp quan tâm, đầu tư xây dựng cơ sở hạ tầng, hướng dẫn áp dụng khoa học kỹ thuật vào tăng gia, sản xuất nên đời sống đồng bào đã từng bước được cải thiện. Công tác xây dựng, củng cố hệ thống cơ sở chính trị luôn được quan tâm chú trọng đúng mức; công tác tuyên truyền, VĐQC nhân dân chấp hành tốt chủ trương đường lối của Đảng, chính sách, pháp luật Nhà nước luôn được BĐBP tham mưu cho cấp ủy, chính quyền đồng thời phối hợp với các ngành, đoàn thể triển khai thực hiện hiệu quả, có chiều sâu; do đó quần chúng nhân dân luôn tin tưởng vào Đảng, Nhà nước sự điều hành của chính quyền địa phương các cấp; phát huy truyền thống cách mạng, đoàn kết, cần cù, chịu thương, chịu khó trong thực hiện nhiệm vụ chính trị của địa phương cũng như nhiệm vụ bảo vệ chủ quyền an ninh biên giới. Điểm nổi bật nhất trong công tác VĐQC của BĐBP tỉnh Cao Bằng thời gian qua là đã tuyền truyền, vận động nhân dân thực hiện thắng lợi các chủ trương, chính sách của Đảng, pháp luật Nhà nước, xây dựng khối đại đoàn kết toàn dân; thực hiện có hiệu quả nhiều mô hình, việc làm giúp dân phát triển kinh tế, văn hóa, xã hội, xóa đói giảm nghèo, xây dựng nông thôn mới... góp phần giữ vững an ninh chính trị, trật tự an toàn xã hội, ổn định cuộc sống cho đồng bào nhân dân các dân tộc trên tuyến biên giới của tỉnh.

Tuy nhiên, do ảnh hưởng của dịch bệnh COVID-19 và tình hình thiên tai, tai nạn vẫn diễn biến khá phức tạp, tác động không nhỏ đến đời sống của nhân dân trên địa bàn biên giới của Cao Bằng; nhân dân ở khu vực biên giới sinh sống chủ yếu tại các xóm, bản, thường có địa hình rừng núi, khe suối hiểm trở, thời tiết, khí hậu khắc nghiệt, trình độ dân trí thấp, phong tục tập quán có nơi còn lạc hậu, đời sống gặp nhiều khó khăn; hoạt động vi phạm pháp luật của các đối tượng vẫn còn xảy ra, đặc biệt là tội phạm ma túy, buôn bán người, xuất - nhập cảnh trái phép, buôn lậu... ảnh hưởng đến an ninh chính trị, trật tự an toàn xã hội và công tác bảo vệ biên giới. Thực tế đó đặt ra yêu cầu nhiệm vụ mới trong công tác VĐQC của hệ thống chính trị nói chung, BĐBP Cao Bằng nói riêng. Đáp ứng yêu cầu mới, BĐBP Cao Bằng cần thực hiện động bộ các nhiệm vụ, giải pháp, tăng cường công tác VĐQC sau:

Thứ nhất, cấp ủy, người chỉ huy các cấp và cán bộ chiến sĩ BĐBP tỉnh phải luôn có nhận thức đúng đắn, đầy đủ về vai trò quần chúng và vị trí, nhiệm vụ công tác VĐQC trong quản lý, bảo vệ chủ quyền an ninh biên giới.

Nhận thức đúng về vai trò của quần chúng, đặc biệt là vai trò của quần chúng khi tham gia quản lý, bảo vệ biên giới, xuất phát từ quan điểm của chủ nghĩa Mác-Lênin, tư tưởng Hồ Chí Minh và Đảng ta, từ vai trò, sứ mệnh của quần chúng trong mọi cuộc cách mạng xã hội. Lịch sử đấu tranh của dân tộc từ khi có Đảng, khẳng định quần chúng nhân dân mà nòng cốt là liên minh công nông dưới sự lãnh đạo của Đảng là lực lượng chủ yếu làm nên thắng lợi của mọi cuộc cách mạng.

Đối với nhiệm vụ bảo vệ chủ quyền an ninh biên giới của BĐBP, công tác VĐQC càng có ý nghĩa đặc biệt quan trọng. Do vậy, đòi hỏi cấp ủy, chỉ huy các cấp và cán bộ chiến sĩ BĐBP tỉnh phải luôn nhận thức rõ vị trí, yêu cầu và nhiệm vụ công tác VĐQC trong quản lý bảo vệ chủ quyền an ninh biên giới quốc gia. Phát huy được khả năng và sức mạnh của đồng bào các dân tộc biên giới vào nhiệm vụ bảo vệ độc lập, chủ quyền là một nội dung trong quan điểm xây dựng nền biên phòng toàn dân mà lịch sử chiến đấu, trưởng thành của BĐBP nói chung, BĐBP tỉnh Cao Bằng nói riêng trong 63 năm qua.

Để làm tốt công tác VĐQC, các cấp ủy, chỉ huy và cán bộ chiến sĩ BĐBP tỉnh không chỉ nhận thức đúng vai trò của quần chúng nhân dân, mà còn phải tin tưởng, thương yêu, giúp đỡ đồng bào các dân tộc như ruột thịt, chăm lo xây dựng đời sống của đồng bào các dân tộc ngày càng phát triển ấm no, hạnh phúc.

Thứ hai, nắm vững và vận dụng sáng tạo các chủ trương của Đảng, chính sách và pháp luật của Nhà nước, sự lãnh đạo, chỉ đạo và hướng dẫn của trên, đặc biệt là các chủ trương, chính sách, định hướng của cấp ủy, chính quyền địa phương; thường xuyên đổi mới nội dung, biện pháp công tác VĐQC phù hợp với tình hình từng địa bàn và từng giai đoạn, thời điểm cụ thể.

Đây là một trong những vấn đề có ý nghĩa hết sức quan trọng. Nếu nắm vững và biết vận dụng sáng tạo vào từng điều kiện hoàn cảnh cụ thể, từng đối tượng thì mới đưa ra các chủ trương, chính sách, kế hoạch đúng đắn, phù hợp, cụ thể và thuận lợi trong việc huy động mọi nguồn lực để triển khai thực hiện trong thực tiễn, dễ dàng đi vào cuộc sống của quần chúng nhân dân.

Đảng ủy BĐBP tỉnh Cao Bằng tiếp tục quán triệt, triển khai nghiêm túc Nghị quyết số 25-NQ/TW ngày 3-6-2013 của Trung ương Đảng khóa XI về Tăng cường và đổi mới sự lãnh đạo của Đảng đối với công tác dân vận trong tình hình mới, Nghị quyết số 49-NQ/QUTW ngày 26-1-2015 của Quân ủy Trung ương về Tăng cường và đổi mới công tác dân vận của quân đội trong tình hình mới, Nghị quyết số 702-NQ/ĐU ngày 29-6-2015 của Đảng ủy BĐBP về Tăng cường công tác VĐQC của BĐBP trong thời kỳ mới.

Không ngừng đổi mới nội dung, biện pháp tiến hành công tác VĐQC đáp ứng yêu cầu đòi hỏi thực tiễn trên các tuyến biên giới đặt ra. Do đặc thù địa bàn biên giới là nơi cư trú chủ yếu của đồng bào dân tộc thiểu số, điều kiện vật chất, sinh hoạt thiếu thốn; quá trình thực hiện nhiệm vụ, cán bộ chiến sĩ BĐBP tỉnh cần phải luôn tìm hiểu kỹ, nắm được tập quán sinh hoạt, trình độ lao động sản xuất, phong tục tập quán của từng dân tộc, từ đó đề ra các hình thức, biện pháp tuyên truyền, vận động cho phù hợp.

Thứ ba, cán bộ chiến sĩ làm công tác VĐQC luôn có niềm tin và tình thương yêu đồng bào các dân tộc; gần gũi với quần chúng, kiên trì vận động, lời nói đi đôi với việc làm, cụ thể, thiết thực; nhiệt tình và có trách nhiệm cao, yên tâm gắn bó với lực lượng, với đồng bào dân tộc, có phong cách, tác phong làm việc dân chủ, khoa học.

Công tác VĐQC của BĐBP phải luôn quán triệt thực hiện đúng tư tưởng dân vận của Chủ tịch Hồ Chí Minh: “Dân là gốc”, “Sự nghiệp cách mạng là của dân, do dân và vì dân”. Phải luôn biết phát huy sức mạnh đại đoàn kết toàn dân tham gia các phong trào cách mạng vì mục tiêu dân giàu, nước mạnh, xã hội công bằng, dân chủ, văn minh theo định hướng xã hội chủ nghĩa.

Tiến hành công tác VĐQC vì lợi ích của đồng bào nhân dân các dân tộc trên biên giới đòi hỏi phải có chủ trương, giải pháp sát hợp với thực tiễn địa bàn, theo từng giai đoạn, từng thời điểm cụ thể thích hợp.

Thứ tư, tăng cường sự lãnh đạo, chỉ đạo của cấp ủy, chỉ huy trong BĐBP tỉnh, đồng thời phải gắn với sự lãnh đạo, chỉ đạo của các cấp ủy, chính quyền địa phương; thường xuyên tổng kết thực tiễn, xây dựng mô hình, nhân rộng điển hình, tạo ra được phong trào rộng khắp.

Tiến hành công tác VĐQC của BĐBP dù ở vai trò là công tác dân vận hay vai trò của một biện pháp công tác nghiệp vụ đều phải tập trung sự lãnh đạo, chỉ đạo ở tất cả các khâu: từ hình thành chủ trương, đề ra Nghị quyết, xây dựng kế hoạch, đến triển khai thực hiện, kiểm tra đôn đốc, sơ kết, tổng kết rút kinh nghiệm. Cấp ủy, người chỉ huy các cấp trong BĐBP tỉnh phải luôn có nhận thức đúng đắn vai trò, vị trí quan trọng của công tác VĐQC và hoạt động lãnh đạo, chỉ đạo đối với công tác VĐQC. Thực tiễn công tác VĐQC của BĐBP tỉnh Quảng Bình qua các giai đoạn, thời kỳ đã chứng minh rằng: Ở các tuyến biên giới, vùng biển, ở các cấp từ Bộ chỉ huy Biên phòng tỉnh đến các đồn trạm, tổ đội công tác nhỏ, lẻ, nơi nào có sự quan tâm lãnh đạo, chỉ đạo thường xuyên, đầy đủ, kịp thời thì ở đó công tác VĐQC đạt kết quả tốt.

Bên cạnh đó, phải luôn chú trọng đến việc tổng kết đánh giá thực tiễn công tác VĐQC trong từng giai đoạn, trên từng địa bàn, đó là bước quan trọng không thể thiếu, qua đó để đánh giá khách quan những việc đã làm được, chưa làm được, những thuận lợi, khó khăn và nguyên nhân tác động đến công tác VĐQC từ đó kịp thời rút kinh nghiệm, điều chỉnh, phổ biến, nhân rộng những điển hình để tiếp tục tiến hành có hiệu quả công tác VĐQC trên những địa bàn có điều kiện, đặc điểm tương tự.

Thứ năm, luôn quan tâm chăm lo xây dựng, bồi dưỡng đội ngũ cán bộ chuyên trách làm công tác VĐQC, kiện toàn đủ số lượng, có chất lượng, hoạt động hiệu quả, năng động, sáng tạo, nhạy bén trước mọi diễn biến, phát huy được vai trò trách nhiệm trong quá trình công tác.

Đội ngũ cán bộ chuyên trách phải có khả năng nghiên cứu, nắm vững các quan điểm, chủ trương của Đảng, chính sách của Nhà nước đối với đồng bào vùng dân tộc, tôn giáo, chính sách của địa phương, chương trình đầu tư phát triển kinh tế, văn hóa, xã hội đang triển khai thực hiện trên địa bàn, vấn đề liên quan đến biên giới lãnh thổ, quan hệ quốc tế với nước láng giềng. Phải có quan điểm quần chúng đúng đắn, có trách nhiệm, đoàn kết, gắn bó, yêu thương, quý trọng đồng bào; có thái độ, tác phong công tác gần gũi, khôn khéo, thận trọng, lời nói đi đôi với việc làm, luôn tìm tòi học hỏi, đổi mới, sáng tạo trong cách làm việc; vận dụng thực hiện các nội dung, hình thức VĐQC phù hợp với từng địa bàn, từng đối tượng.

Cấp ủy, chỉ huy các cấp phải luôn chú trọng đến công tác tập huấn, bồi dưỡng nâng cao trình độ nghiệp vụ và phương pháp công tác cho đội ngũ cán bộ VĐQC. Quan tâm, chăm lo xây dựng đội ngũ cán bộ VĐQC cả về chất lượng và số lượng, kiện toàn đủ biên chế, bố trí ổn định, bảo đảm đầy đủ chế độ, chính sách theo quy định; chú trọng lựa chọn, bồi dưỡng, đào tạo, xây dựng cán bộ VĐQC là người tại chỗ, con em đồng bào các dân tộc ở khu vực biên phòng.

Thứ sáu, tiếp tục thực hiện có hiệu quả các chương trình, mô hình, việc làm giúp dân phát triển kinh tế, văn hóa, xã hội, xây dựng nông thôn mới ở khu vực biên giới.

Thực tiễn hoạt động công tác VĐQC phải gắn với nhiều hoạt động, chương trình để giúp cấp ủy, chính quyền củng cố cơ sở chính trị, giúp nhân dân phát triển kinh tế, văn hóa, xã hội. Kết quả triển khai thực hiện các hoạt động, chương trình, mô hình, việc làm trên khu vực biên giới trong những năm qua của của cán bộ, chiến sĩ BĐBP tỉnh Cao Bằng đã góp phần quan trọng trong công tác VĐQC của đơn vị, tăng cường mối quan hệ đoàn kết gắn bó giữa quân với dân, đoàn kết, thống nhất giữa các cơ quan, đơn vị, lực lượng trong công tác xây dựng và bảo vệ chủ quyền an ninh biên giới quốc gia. Hiện nay, nhiệm vụ bảo vệ chủ quyền an ninh biên giới đặt ra cho BĐBP tỉnh hết sức nặng nề, vì vậy, cần tiếp tục triển khai có hiệu quả, sáng tạo hơn nhiều hoạt động, chương trình, mô hình, việc làm trong công tác VĐQC để phát huy sức mạnh tổng hợp, tạo ra nhiều của cải, vật chất, tinh thần để xây dựng và bảo vệ chủ quyền biên giới quốc gia đáp ứng yêu cầu trong giai đoạn hiện nay.

________________

Tài liệu tham khảo

1. Nghị quyết số 25-NĐ/TW ngày 3-6-2013 của Ban Chấp hành Trung ương Đảng (Khóa XI) về Tăng cường và đổi mới sự lãnh đạo của Đảng đối với công tác dân vận trong tình hình mới.

2. Báo cáo tổng kết công tác VĐQC, tuyên truyền đặc biệt năm 2021 và 6 tháng đầu năm 2022 của BĐBP tỉnh Cao Bằng.

TÔ THANH TUẤN

Nguồn: Tạp chí VHNT số 512, tháng 10-2022