Ngày 30-12-2022, Bộ VHTTDL đã có Quyết định số 3815/QĐ-BVHTTDL ban hành Quy tắc ứng xử nghề nghiệp của người làm thư viện nhằm xác định các chuẩn mực và điều chỉnh hành vi ứng xử của người làm công tác thư viện.

Thủ thư  là người truyền cảm hứng đọc sách cho bạn đọc thiếu nhi - Ảnh minh họa: Hồng Vân

Quy tắc ứng xử nghề nghiệp của người làm thư viện  gồm 3 chương, 10 điều, trong đó quy định Quy tắc chung về đạo đức nghề nghiệp (Điều 3): (1) Đặt lợi ích của Đảng, của quốc gia, dân tộc, của Nhân dân lên trên hết; giữ gìn phẩm chất, đạo đức, uy tín và danh dự người làm công tác thư viện phù hợp với chuẩn mực đạo đức xã hội, thuần phong mỹ tục và truyền thống văn hóa Việt Nam. (2) Chấp hành nghiêm các quy định của pháp luật về quyền và nghĩa vụ của công dân, của công chức, viên chức; đề cao trách nhiệm công dân, trách nhiệm của người làm công tác thư viện. (3) Không ngừng học tập, rèn luyện nâng cao nhận thức chính trị và trình độ chuyên môn, kỹ năng nghiệp vụ. Có tinh thần trách nhiệm đối với công việc; có ý thức đấu tranh với hành vi sai trái, tiêu cực; thực hành tiết kiệm, chống tham ô, lãng phí. (4) Nêu cao tinh thần đoàn kết, tích cực, chủ động phối hợp với đồng nghiệp trong thực hiện nhiệm vụ. Không trốn tránh trách nhiệm, thoái thác công việc hoặc nhiệm vụ được giao. (5) Tôn trọng quyền tiếp cận và sử dụng thông tin của tổ chức, cá nhân theo quy định của pháp luật. Không lạm dụng chức vụ, quyền hạn gây khó khăn, hạn chế quyền tiếp cận và sử dụng tài nguyên thông tin của người sử dụng thư viện; Không làm trái nội quy, ảnh hưởng đến uy tín của thư viện. (6) Tôn trọng và tận tình phục vụ người sử dụng thư viện, không phân biệt đối xử về dân tộc, giới tính, màu da, thành phần xã hội, lứa tuổi, trình độ, tín ngưỡng tôn giáo dưới mọi hình thức. (7) Không làm tổn hại uy tín của tập thể, sức khỏe, danh dự, nhân phẩm của người khác.

Bên cạnh đó, Quy tắc cũng nêu rõ các nội dung của Quy tắc ứng xử trong hoạt động nghề nghiệp (Điều 4); Quy tắc ứng xử với người sử dụng thư viện (Điều 5), trong đó yêu cầu: Tạo điều kiện cho người sử dụng thư viện được tiếp cận thông tin một cách nhanh chóng, tiết kiệm và hiệu quả: tổ chức, quản lý và phục vụ một cách khoa học nguồn tài nguyên thông tin, tạo điều kiện để người sử dụng thư viện chủ động tìm kiếm và sử dụng thông tin theo nhu cầu; công khai và tận tình hướng dẫn quy trình thực hiện cấp thẻ, quy trình tra cứu, mượn trả, nhận luân chuyển tài nguyên thông tin, sử dụng tiện ích của thư viện… bảo đảm việc đáp ứng nhu cầu, các đề nghị của người sử dụng, tổ chức và cá nhân đúng pháp luật và nội quy của thư viện. 

Bên cạnh đó, Quy tắc ứng xử nghề nghiệp của người làm thư viện cũng quy định cụ thể về Quy tắc ứng xử đối với đồng nghiệp; Quy tắc ứng xử với báo chí, truyền thông và trên không gian mạng; Quy tắc ứng xử khi tham gia các hoạt động xã hội khác.

Để thực hiện tốt Quy tắc ứng xử nghề nghiệp của người làm thư viện, Bộ VHTTDL yêu cầu thủ trưởng các cơ quan, tổ chức, cá nhân thành lập hoặc trực tiếp quản lý thư viện phổ biến, quán triệt Quy tắc ứng xử nghề nghiệp của người làm công tác thư viện trong cơ quan, đơn vị và đến người làm công tác thư viện. Các thư viện căn cứ Quy tắc rà soát, xây dựng, hoàn thiện nội quy, quy chế, cụ thể hóa thành các quy tắc ứng xử trong cơ quan, đơn vị, tổ chức bằng các hình thức phù hợp. Người làm công tác thư viện nêu cao tinh thần trách nhiệm, tự giác thực hiện đúng, đầy đủ nội dung Quy tắc này. Hội Thư viện Việt Nam, các tổ chức xã hội - nghề nghiệp về thư viện tổ chức tuyên truyền, vận động hội viên thực hiện Quy tắc ứng xử nghề nghiệp của người làm công tác thư viện.

Xây dựng Quy tắc ứng xử nghề thư viện là để xây dựng văn hóa thư viện; đảm bảo môi trường văn hóa thư viện an toàn, lành mạnh, thân thiện, góp phần khẳng định vai trò, trách nhiệm của người làm công tác thư viện đối với sự nghiệp phát triển văn hóa, xây dựng con người Việt Nam phát triển toàn diện và môi trường văn hóa lành mạnh tạo động lực phát triển kinh tế, xã hội và hội nhập quốc tế. Quy tắc ứng xử nghề nghiệp của người làm công tác thư viện cần được phổ biến đến tất cả những người hoạt động trong lĩnh vực thư viện và các cơ quan, tổ chức, cá nhân có liên quan.

HỒNG VÂN