Nhắc đến cụ Nguyễn Lai (Mính), 90 tuổi, thôn Bắc An, xã Hòa Tiến, huyện Hòa Vang, TP. Đà Nẵng, ai cũng quý mến và kính trọng, bởi cụ là một người nhiệt tình, trách nhiệm với công việc và các phong trào của xã, thôn.

Với vóc dáng nhỏ nhắn nhưng cụ vẫn nhanh nhẹn, hoạt bát trong mọi công việc. Tâm sự về những năm tháng chiến tranh, cụ xúc động, chia sẻ: cụ sinh ra và lớn lên trên quê hương Hòa Tiến anh hùng, nhà cụ là cơ sở hoạt động cách mạng. Với những đóng góp ấy, cụ được Đảng và Nhà nước trao tặng được nhiều huy chương, bằng khen như Huy chương Chiến sĩ Nông nghiệp, Huy chương Kháng chiến hạng Nhì và với vai trò Chi hội trưởng Người cao tuổi thôn Bắc An, cụ được Trung ương Hội Người Cao tuổi Việt Nam tặng  Kỷ niệm chương “Vì sự nghiệp chăm sóc và phát huy Người cao tuổi Việt Nam năm 2009…

Hưởng ứng phong trào “Chung sức xây dựng nông thôn mới”, khi xã phát động nhân dân hiến đất làm đường liên thôn và giao thông nội đồng, cụ và gia đình đã tích cực, đi đầu hiến đất. Để tạo cảnh quan môi trường xanh, sạch, đẹp và góp phần nâng cao ý thức bảo vệ môi trường, cụ kêu gọi thôn xóm hưởng ứng trồng và chăm sóc hoa dọc đường trong thôn. Chiều nào cũng vậy, trước khi đến nhà văn hóa thôn tham gia hoạt động thể dục thể thao, cụ đều nhổ cỏ, chăm sóc đường hoa. Những việc làm giản dị, đời thường ấy làm ấm áp tình làng nghĩa xóm, là tấm gương để con cháu học tập và noi theo.

Trong thôn, xã, nhà ai có tang, ma hay gặp khó khăn, cụ đều có mặt giúp đỡ. Có người nói cụ “Ăn cơm nhà, vác tù và hàng xóm” nhưng cụ xem đó là niềm hạnh phúc, là lẽ sống ở đời. Khi chúng tôi hỏi về tâm nguyện, cụ cười hiền hậu: “Tôi chỉ mong có sức khỏe để làm được nhiều việc có ích cho thôn xóm, bà con”.

Ngoài ra, cụ còn trồng rau, màu các loại trên mảnh vườn 1.000 m², trong đó có 2 giàn gấc với diện tích 200m², mỗi năm cụ thu nhập từ rau màu, gấc được 12.000.000 đồng (sau khi trừ chi phí đầu tư). Đó là khoản tiền không nhỏ đối với một lao động như cụ ở vào cái tuổi "cửu thập cổ lai hi". Nói về kinh nghiệm trồng gấc, cụ Lai cho hay, gấc có thể trồng bằng thân dây hoặc trồng hạt. Trồng gấc bằng dây, phải trồng kèm theo vài dây đực, để gấc được sai quả về sau. Muốn có gấc trái vụ, bán giá cao khi mùa gấc sắp tàn, nên dứt tất cả dây bò trên giàn. Dưới gốc bón phân chuồng hoai, vun đất cho cao, tưới đủ nước sau vài tuần từ gốc nứt những nhánh mới, bò lên giàn và cho quả trái vụ.

Bà Phạm Thị Lệ, Chi hội trưởng Người cao tuổi thôn Bắc An cho biết, mọi công việc trong thôn, cụ Lai luôn tích cực tham gia, ai cũng nói: “Không có cụ Lai phong trào thôn, xóm như vắng đi sinh khí”. Cụ tham gia đầy đủ các cuộc hội họp, sinh hoạt; thường xuyên nắm bắt thông tin, thời sự để tuyên truyền tới bà con lối xóm. Hiện nay, tuyến đường chính chạy từ đầu làng đến cuối làng đã đầy sắc hoa các loại. Để có được điều đó, Ban Nhân dân thôn đã tổ chức họp các đoàn thể và bà con, xây dựng quy chế về môi trường với mục tiêu “sạch từ nhà ra ngõ”. Người cao tuổi phải mẫu mực, đi đầu để bảo ban con cháu hưởng ứng phong trào xây dựng nông thôn mới (NTM). Các cụ: Ngô Thị Út (78 tuổi), Nguyễn Lai (90 tuổi), Nguyễn Thị Em (78 tuổi), Nguyễn Thảo (78 tuổi)… rất tích cực tham gia làm vệ sinh đường làng ngõ xóm và chăm sóc hoa, cây cảnh ở các khu vực công cộng vào ngày chủ nhật. Nhờ vậy, các phong trào thi đua xây dựng “Thôn kiểu mẫu NTM”, tuyến đường hoa đều được người dân hưởng ứng nhiệt tình, tự trồng tự chăm sóc hiệu quả,

Trao đổi với chúng tôi, ông Nguyễn Văn Trình - Bí thư chi bộ, Trưởng thôn Bắc An, cho hay, khi chương trình xây dựng NTM triển khai, với phương châm “Nhà nước và nhân dân cùng làm”, ngoài việc hiến gần 4.000m² đất mở đường, người dân còn tự nguyện tham gia 900 ngày công; đồng thời vận động các Mạnh Thường Quân, các con em xa quê hỗ trợ hơn 2 tỷ đồng xây dựng các công trình công cộng như khuôn viên cây xanh, trồng hoa ở các tuyến đường, làm mới và nâng cấp các thiết chế văn hóa. Sáng chủ nhật hằng tuần, cả thôn tập trung làm vệ sinh đường làng ngõ xóm và chăm sóc hoa, cây cảnh ở các khu vực công cộng và lớp người cao tuổi luôn luôn đi đầu như cụ Lai, cụ Út, cụ Em... Các cụ đã góp nhiều công, sức cho thôn, xã hoàn thành các tiêu chí xây dựng “Thôn kiểu mẫu NTM”.

Tác giả: Tiên Sa

Nguồn: Tạp chí VHNT số 441, tháng 10-2020