Chủ tịch Hồ Chí Minh là lãnh tụ kiệt xuất của Đảng và dân tộc Việt Nam. Người đã để lại cho cách mạng Việt Nam và văn hóa thế giới một di sản to lớn về hệ thống tư tưởng, đạo đức, nhân cách và phong cách của một con người toàn vẹn… Việc học tập và làm theo phong cách Hồ Chí Minh của cán bộ, đảng viên nói chung và cán bộ, đảng viên Binh đoàn 11, Bộ Quốc phòng nói riêng là việc làm cần thiết, cấp bách và quan trọng giúp đẩy lùi sự suy thoái về tư tưởng, chính trị, đạo đức lối sống và các tệ nạn xã hội khác.

Phong cách cùng với tư tưởng và đạo đức là ba mặt có liên quan chặt chẽ với nhau, bao hàm cả tình cảm, nhận thức và hoạt động thực tiễn của Hồ Chí Minh. Trong đó, tư tưởng có vai trò chỉ đạo đối với đạo đức, phong cách, đồng thời đạo đức, phong cách lại hiện thực hóa tư tưởng thông qua hoạt động thực tiễn. Trong tác phẩm Phương pháp và phong cách Hồ Chí Minh, GS Đặng Xuân Kỳ đã nghiên cứu, phân tích, luận giải và chỉ ra những đặc trưng cơ bản, những nội dung chủ yếu của phong cách Hồ Chí Minh. Theo đó, GS Đặng Xuân Kỳ đã chỉ rõ: “Phong cách Hồ Chí Minh chắc chắn không phải chỉ được thể hiện qua các tác phẩm văn thơ của Người... Phong cách Hồ Chí Minh là sự tổng hợp của: phong cách tư duy, phong cách làm việc, phong cách diễn đạt, phong cách ứng xử, phong cách sinh hoạt. Năm mặt chủ yếu này tạo thành hệ thống phong cách Hồ Chí Minh” (1). Vì vậy, bất cứ cán bộ, đảng viên nào cũng cần được bồi dưỡng, xây dựng, học tập, tu dưỡng và rèn luyện cả về tư tưởng, đạo đức và phong cách Hồ Chí Minh.

Binh đoàn 11 là đơn vị doanh nghiệp quân đội hoạt động theo mô hình đơn vị hạch toán độc lập, chủ yếu là tham gia xây dựng kinh tế - quốc phòng, phát triển kinh tế, xã hội và thực hiện một số nhiệm vụ khác được Bộ Quốc phòng giao. Đối tượng tác động của công tác lãnh đạo, chỉ đạo, tổ chức triển khai thực hiện học tập và làm theo tư tưởng, đạo đức, phong cách Hồ Chí Minh ở Binh đoàn 11 đa dạng, phong phú trên nhiều địa phương, vùng, miền khác nhau. Là doanh nghiệp quân đội hoạt động trong lĩnh vực sản xuất kinh doanh, công tác lãnh đạo, chỉ đạo, tổ chức triển khai thực hiện học tập và làm theo tư tưởng, đạo đức, phong cách Hồ Chí Minh ở Binh đoàn 11 tác động đến nhiều đối tượng ở nhiều địa bàn, vùng miền khác nhau, ngoài đối tượng là cán bộ, đảng viên, nhân viên, chiến sĩ trong Binh đoàn còn có các đối tượng là hợp đồng lao động đang làm việc tại các công trường dự án; cùng với đó hoạt động sản xuất kinh doanh được tiến hành ở nhiều địa phương và cả nước ngoài. Như vậy, đây là một trong những đặc điểm nổi bật thể hiện sự đa dạng về đối tượng tác động ở các địa phương và vùng, miền khác nhau; có ảnh hưởng trực tiếp đến chất lượng, hiệu quả công tác lãnh đạo, chỉ đạo, tổ chức triển khai thực hiện học tập và làm theo tư tưởng, đạo đức, phong cách Hồ Chí Minh nói chung và xây dựng, bồi dưỡng, học tập và làm theo phong cách của Người cho đội ngũ cán bộ, đảng viên nói riêng ở Binh đoàn 11.

Từ đặc điểm, yêu cầu, nhiệm vụ nêu trên, việc thực hiện Chỉ thị 05-CT/TW ngày 15-5-2016 của Bộ Chính trị Về học tập và làm theo tư tưởng, đạo đức, phong cách Hồ Chí Minh nói chung và xây dựng, bồi dưỡng, học tập và làm theo phong cách cho đội ngũ cán bộ, đảng viên nói riêng vừa là một nội dung lãnh đạo, vừa là điều kiện tiên quyết để thực hiện tốt các mặt công tác của Binh đoàn. Theo đó, trong những năm qua, việc học tập, làm theo tư tưởng, đạo đức và phong cách Hồ Chí Minh ở Binh đoàn đã có nhiều chuyển biến tích cực và đạt được những kết quả nổi bật góp phần vào việc xây dựng tổ chức đảng trong sạch vững mạnh, xây dựng đơn vị vững mạnh, toàn diện.

Nhận thức về Chỉ thị 05 nói chung và nhận thức về phong cách Hồ Chí Minh nói riêng đã được nâng lên một bước. Cán bộ, đảng viên đều biết tới chủ trương lớn của Đảng ta và Quân ủy Trung ương về đẩy mạnh học tập và làm theo tư tưởng, đạo đức và phong cách Hồ Chí Minh. Việc thực hiện Chỉ thị 05 của Bộ Chính trị đang dần đi vào cuộc sống, trở nên thiết thực, hiệu quả hơn. Quán triệt sự lãnh đạo, chỉ đạo của cấp trên, Đảng ủy và Bộ tư lệnh Binh đoàn đã kịp thời ban hành các văn bản lãnh đạo, chỉ đạo, hướng dẫn cấp ủy cấp dưới và giao nhiệm vụ cụ thể cho các đơn vị trong Binh đoàn tổ chức triển khai thực hiện. Nhiều điển hình tiên tiến trên các lĩnh vực, nhiều cán bộ, đảng viên gương mẫu, đi đầu học tập và làm theo phong cách của Hồ Chí Minh, đổi mới tác phong công tác, gần dân, sát dân, vì dân, “nói đi đôi với làm”, “nói ít, làm nhiều”, dám làm, dám chịu trách nhiệm, làm việc khoa học... được nhân dân đồng tình, ủng hộ. Nhiều đồng chí thể hiện sự năng động, sáng tạo, tìm tòi, lựa chọn và quyết tâm thực hiện việc học tập và làm theo phong cách Hồ Chí Minh bằng những phương pháp mới, cách làm hay, thiết thực, hiệu quả, trong đó có việc kế thừa kinh nghiệm và kết quả nhiều năm liên tục thực hiện việc học tập và làm theo tấm gương đạo đức Hồ Chí Minh. Việc đưa chuyên đề vào sinh hoạt Chi bộ hằng tháng trở thành nền nếp, góp phần nâng cao chất lượng sinh hoạt Chi bộ trong toàn Binh đoàn. Nhiều đơn vị nghiêm túc thực hiện xây dựng kế hoạch làm theo tư tưởng, đạo đức, phong cách của Hồ Chí Minh.

Xây dựng phong cách Hồ Chí Minh tiếp tục góp phần vào kết quả thực hiện nhiệm vụ của các Đảng bộ, Chi bộ. Những chuyển biến tích cực trong tinh thần trách nhiệm, gương mẫu đi đầu, phong cách làm việc gần dân, trọng dân, vì dân... của nhiều cán bộ, đảng viên, nhất là cán bộ, chỉ huy đã góp phần giải quyết dứt điểm thành công nhiều vụ việc nổi cộm, phức tạp, nâng cao năng lực cạnh tranh, góp phần hoàn thành các chỉ tiêu sản xuất kinh doanh được giao.

Tuy nhiên, việc xây dựng, bồi dưỡng, học tập và làm theo phong cách của Người cho cán bộ, đảng viên ở Binh đoàn 11 vẫn còn một số hạn chế nhất định, chưa trở thành việc làm thường xuyên và ý thức tự giác của một bộ phận không nhỏ cán bộ, đảng viên chưa cao; sự chuyển biến về động cơ, thái độ, trách nhiệm của một số đảng viên còn hạn chế; việc lựa chọn các mục tiêu phấn đấu và xác định các biện pháp làm theo chưa có trọng tâm, trọng điểm, thiếu những biện pháp đột phá; việc cụ thể hóa tiêu chí phấn đấu còn biểu hiện hình thức.

Từ thực trạng trên, để thực hiện hiệu quả hơn nữa Kết luận số 01-KL/TW ngày 18-5-2021 của Bộ Chính trị về tiếp tục thực hiện Chỉ thị 05 của Bộ Chính trị Về đẩy mạnh học tập và làm theo tư tưởng, đạo đức, phong cách Hồ Chí Minh nói chung và xây dựng, bồi dưỡng, học tập và làm theo phong cách của Người nói riêng cho cán bộ, đảng viên ở Binh đoàn 11 trong thời gian tiếp theo, cần thực hiện tốt một số giải pháp:

Một là, thường xuyên giáo dục nâng cao nhận thức, trách nhiệm của các chủ thể trong xây dựng phong cách Hồ Chí Minh cho cán bộ, đảng viên

Thực tiễn chỉ ra rằng, chỉ có trên cơ sở hiểu đúng, nắm vững những đặc trưng trong phong cách Hồ Chí Minh và những vấn đề cơ bản về xây dựng phong cách cho cán bộ, đảng viên mới làm cho các chủ thể có thái độ đúng, trách nhiệm cao trong quá trình xây dựng và mới đem lại kết quả như mong muốn. Cấp ủy, chỉ huy các cấp cần thường xuyên quán triệt, giáo dục để các tổ chức, các lực lượng trong đơn vị mình nhận thức rõ những vấn đề cơ bản về phong cách Hồ Chí Minh và những nội dung, yêu cầu xây dựng phong cách Hồ Chí Minh cho cán bộ, đảng viên trong giai đoạn mới. Thông qua quán triệt, giáo dục để tạo nên nhận thức thống nhất, nhận thức đúng về sự cần thiết, nội dung, giải pháp, từ đó chủ động xây dựng kế hoạch, xác định nội dung, hình thức, biện pháp xây dựng cũng như tự học tập, tự bồi dưỡng, rèn luyện sát đúng, phù hợp, mang lại hiệu quả cao.

Cùng với việc giáo dục nâng cao nhận thức của các chủ thể về xây dựng phong cách Hồ Chí Minh cho cán bộ, đảng viên ở Binh đoàn 11, cần nâng cao nhận thức, trách nhiệm của mọi người, mọi tổ chức trong đấu tranh với những biểu hiện lệch lạc về tư tưởng, hành vi sai trái và thiếu trách nhiệm gây cản trở đến hoạt động bồi dưỡng, xây dựng bằng nhiều cách thức khác nhau. Trong sinh hoạt của từng tổ chức, cần đẩy mạnh tự phê bình và phê bình, trên cơ sở đề cao ý thức tổ chức kỷ luật, chỉ rõ nguồn gốc, nguyên nhân, hậu quả của những biểu hiện sai trái, lệch lạc, nhận thức không đúng; đồng thời chỉ ra những phương hướng, biện pháp để khắc phục; phát huy những mặt tốt, những nhân tố tích cực, đề cao ý thức trách nhiệm của mọi người, mọi lực lượng cùng tích cực tham gia xây dựng phong cách cho cán bộ, đảng viên ở Binh đoàn 11 theo tư tưởng Hồ Chí Minh.

Hai là, chủ động xây dựng kế hoạch, xác định đúng nội dung, vận dụng linh hoạt, sáng tạo các hình thức, biện pháp trong xây dựng phong cách Hồ Chí Minh cho cán bộ, đảng viên

Chất lượng, hiệu quả xây dựng phong cách Hồ Chí Minh không chỉ phụ thuộc vào việc phát huy vai trò của hệ thống tổ chức và cấp ủy, người lãnh đạo các cấp trong lãnh đạo, chỉ đạo, tổ chức thực hiện mà còn phụ thuộc rất lớn vào các hình thức, phương pháp thực hiện. Đồng thời với phát huy vai trò của các tổ chức, cá nhân, cần đổi mới và vận dụng linh hoạt, sáng tạo các hình thức, phương pháp tổ chức xây dựng phong cách Hồ Chí Minh. Trước hết cần phải quán triệt sâu sắc lời dạy của Người: “Cái gì cũ mà không xấu, nhưng phiền phức thì phải sửa đổi lại cho hợp lý... Cái gì cũ mà tốt, thì phải phát triển thêm... Cái gì mới mà hay, thì ta phải làm” và phương châm “Cán bộ yếu cái gì, thiếu cái gì, bồi dưỡng cái đó” (2). Đồng thời, xác định đúng nội dung xây dựng phong cách Hồ Chí Minh cho cán bộ, đảng viên ở Binh đoàn 11 hiện nay. Nội dung chủ yếu về phong cách Hồ Chí Minh đã được chỉ ra rất cụ thể trong Chỉ thị 05, đó là: phong cách tư duy độc lập, tự chủ, sáng tạo, luôn gắn chặt lý luận với thực tiễn; phong cách làm việc dân chủ, khoa học, cụ thể; phong cách ứng xử văn hóa, tinh tế, đầy tính nhân văn, thấm đậm tinh thần yêu dân, trọng dân, vì dân; phong cách nói đi đôi với làm, đi vào lòng người; nói và viết ngắn gọn, dễ hiểu, dễ nhớ, dễ làm; phong cách sống thanh cao, trong sạch, giản dị… Vấn đề quan trọng nhất trong xây dựng phong cách Hồ Chí Minh cho cán bộ, đảng viên ở Binh đoàn 11 hiện nay là cần cụ thể hóa từng nội dung trong từng phong cách cho sát, phù hợp với đặc điểm của từng đối tượng.

Ba là, phát huy tính chủ động tích cực, tự giác của cán bộ, đảng viên trong xây dựng, tu dưỡng, rèn luyện theo phong cách Hồ Chí Minh

Phong cách của cán bộ, đảng viên ở Binh đoàn 11 được hình thành, phát triển là kết quả tác động tổng hợp của hoạt động xây dựng, bồi dưỡng của các chủ thể và tự học tập, rèn luyện của mỗi cán bộ, đảng viên; trong đó, tự học tập, rèn luyện của chính cán bộ, đảng viên giữ vai trò quyết định đến sự hình thành, phát triển phong cách Hồ Chí Minh.

Sinh thời, Hồ Chí Minh thường xuyên quan tâm giáo dục, động viên cán bộ, đảng viên tích cực tự học tập, tự bồi dưỡng rèn luyện trong thực tiễn cách mạng. Người đã dạy: Về học tập phải lấy tự học làm cốt. “Học hỏi là một việc phải tiếp tục suốt đời” (3). Người thường căn dặn cán bộ, đảng viên không chỉ học tập tại trường, tại lớp, mà trong mọi hoạt động cách mạng đều phải học tập tự cải tạo, học không bao giờ cùng, học để tiến bộ mãi, càng tiến bộ càng thấy cần phải học thêm. Tinh thần, ý chí và nghị lực tự học, tự rèn luyện của Hồ Chí Minh đã trở thành biểu tượng sáng ngời cho toàn Đảng, toàn dân và toàn quân ta noi theo.

Phong cách của cán bộ, đảng viên ở Binh đoàn 11 không chỉ được hình thành và phát triển bằng con đường giáo dục, bồi dưỡng theo kế hoạch, mà còn được củng cố và phát triển ngày càng hoàn thiện thông qua quá trình tự bồi dưỡng, tự rèn luyện, tích cực, chủ động của chính cán bộ, đảng viên. Đảng ủy, chỉ huy các cấp trong Binh đoàn cần khơi dậy được ý thức tự tu dưỡng, rèn luyện của cán bộ, đảng viên. Cùng với đó, mỗi cán bộ, đảng viên phải luôn ý thức rõ trách nhiệm trước Đảng, trước quân đội, trước đơn vị và đồng đội về quá trình tự tu dưỡng rèn luyện, tự nghiên cứu, học tập của mình.

Bốn là, kết hợp chặt chẽ giữa xây dựng phong cách Hồ Chí Minh với bồi dưỡng, nâng cao phẩm chất đạo đức, lối sống và năng lực cho cán bộ, đảng viên

Phẩm chất chính trị, đạo đức, lối sống là cái “gốc”, yếu tố nền tảng để hình thành, phát triển phong cách của mỗi cán bộ, đảng viên. Hồ Chí Minh đã khẳng định: “Cũng như sông thì có nguồn mới có nước, không có nguồn thì sông cạn. Cây phải có gốc, không có gốc thì cây héo. Người cách mạng phải có đạo đức, không có đạo đức thì dù tài giỏi mấy cũng không lãnh đạo được nhân dân” (4). Trong mỗi giai đoạn cách mạng, mỗi cương vị công tác đều có những yêu cầu về phẩm chất phù hợp; cương vị càng cao, chức trách càng lớn thì đòi hỏi người cán bộ lại càng phải tu dưỡng, rèn luyện nâng cao phẩm chất chính trị, đạo đức, lối sống.

Hiện nay, bồi dưỡng phẩm chất chính trị cho cán bộ, đảng viên ở Binh đoàn 11 có nội dung toàn diện, nhưng cần chú trọng bồi dưỡng nâng cao nhận thức chính trị và trình độ chính trị, trong đó nội dung cốt lõi là sự hiểu biết ngày càng sâu sắc về chủ nghĩa Mác-Lênin, tư tưởng Hồ Chí Minh, đường lối, quan điểm của Đảng, về những đặc trưng chủ nghĩa xã hội và con đường đi lên chủ nghĩa xã hội ở nước ta; bồi dưỡng lòng trung thành với mục tiêu lý tưởng cách mạng của Đảng, với mục tiêu độc lập dân tộc và chủ nghĩa xã hội; bồi dưỡng thái độ trung thực, thật thà với Đảng và tinh thần cảnh giác cách mạng, không ngả nghiêng, kiên quyết đấu tranh không khoan nhượng với các tư tưởng phi vô sản, phi chính trị hóa quân đội. Có như vậy, cán bộ, đảng viên mới tỉnh táo và quyết tâm xử lý đúng những vấn đề trên cương vị chức trách theo đúng đường lối, quan điểm của Đảng. Bên cạnh đó bồi dưỡng lối sống trong sạch, lành mạnh, giản dị, khiêm tốn, cần kiệm liêm chính, kiên quyết đấu tranh với lối sống cơ hội, thực dụng, đấu tranh ngăn ngừa mọi biểu hiện tiêu cực trong đơn vị; bồi dưỡng tinh thần đoàn kết, lòng yêu thương con người và tinh thần đoàn kết, kỷ luật, kiên quyết đấu tranh với những biểu hiện suy thoái về tư tưởng, chính trị, đạo đức, lối sống.

Năm là, quan tâm xây dựng môi trường văn hóa quân sự, chính quy, mẫu mực gắn với xây dựng đơn vị vững mạnh toàn diện

Môi trường văn hóa quân sự chính quy, mẫu mực, môi trường văn hóa lành mạnh có ảnh hưởng rất lớn đến quá trình xây dựng, bồi dưỡng và phát triển phong cách của đội ngũ cán bộ, đảng viên ở Binh đoàn 11 theo phong cách Hồ Chí Minh. Được sống, học tập, công tác, nghiên cứu và làm việc trong một môi trường trong sạch, lành mạnh, cán bộ, đảng viên sẽ tin tưởng hơn vào sự lãnh đạo của tổ chức đảng, tổ chức chỉ huy của đơn vị, tình cảm đồng chí, đồng đội sẽ ngày càng phát triển tốt đẹp. Môi trường đơn vị chính quy, mẫu mực sẽ tạo điều kiện thuận lợi và thúc đẩy quá trình xây dựng phong cách Hồ Chí Minh của cán bộ, đảng viên ở Binh đoàn 11 hiện nay đạt kết quả cao hơn. Hiện nay, cần tập trung xây dựng đơn vị cơ sở vững mạnh toàn diện, chú trọng xây dựng đơn vị vững mạnh về chính trị, tư tưởng, tổ chức và đạo đức; xây dựng môi trường dân chủ, đoàn kết, kỷ luật nghiêm minh; xây dựng môi trường văn hóa quân sự lành mạnh trong đơn vị.

_________________

1. Đặng Xuân Kỳ, Phương pháp và phong cách Hồ Chí Minh, Nxb Chính trị quốc gia Sự thật, Hà Nội. 2001, tr.157.

2, 4^. Hồ Chí Minh toàn tập, tập 5, Nxb Chính trị quốc gia Sự thật, Hà Nội, 2011, tr.112-113, 292.

3. Hồ Chí Minh toàn tập, tập 10, Nxb Chính trị quốc gia Sự thật, Hà Nội, 2011, tr.377.

HOÀNG NGỌC HẢI

Nguồn: Tạp chí VHNT số 542, tháng 8-2023