“Vị Vua không ngai” (tác giả: Vũ Thị Thảo; đạo diễn: Lại Huy Hoàng) là một vở kịch độc đáo, ấn tượng với nhiều thông điệp ý nghĩa, giàu tính giáo dục dành cho các khán giả nhỏ tuổi. Đây là một vở kịch nằm trong dự án biểu diễn “Mùa hè yêu thương” của Nhà hát Tuổi trẻ năm 2024.

Với thông điệp đầy tính nhân văn, vở diễn mang lại những bài học quý giá về tình bạn, tình yêu thương con người đến với các bạn khán giả thiếu nhi

Vở kịch đưa các khán giả nhỏ tuổi cùng khám phá chuyến phiêu lưu từ đời thực, lạc bước vào thế giới tưởng tượng đầy màu sắc của một cậu bé lớp trưởng tên Minh, luôn muốn bản thân mình lúc nào cũng phải đứng thứ nhất, là người đứng đầu. Chính vì vậy, tính tình của Minh rất kiêu ngạo, bướng bỉnh. Một ngày kia, Minh mơ thấy mình biến thành một chú hổ nhỏ lạc vào trong khu rừng đang bị cháy và gặp được Rok - vị vua sư tử của muôn loài đang tìm cách dẫn các con vật khác trong khu rừng của mình thoát khỏi đám cháy. Tại đây, Minh làm quen được với vua sư tử Rok, chú vẹt đỏm dáng Macca, bà voi Tara Nen hiền hậu, bác tê giác nóng tính Ksor Ní, cô nàng khỉ thông minh, nhanh nhẹn H’Lim và hổ mẹ H’Năng.

Mỗi con thú đều có tính cách khác nhau nhưng luôn yêu thương, đùm bọc, bảo vệ nhau. Trong quá trình cùng những người bạn mới di tản khỏi đám cháy và tìm cách trốn thoát khỏi bọn săn bắt thú rừng, Minh đã cảm nhận được tình yêu thương giữa muôn loài, sự chia ly, nỗi đau mất mát ngôi nhà rừng xanh của những con thú đáng thương và cả trách nhiệm mà người dẫn đầu phải gánh vác. Khi tỉnh dậy và thoát khỏi giấc mơ, Minh đã dần thay đổi suy nghĩ của bản thân. Cậu muốn trở thành một người có trách nhiệm và luôn yêu thương mọi người xung quanh, chứ không phải lúc nào cũng chỉ muốn đứng đầu một cách kiêu căng như trước.

Vị Vua không ngai được dàn dựng từ kịch bản cùng tên của tác giả Vũ Thị Thảo. Kịch bản từng giành giải A trong Cuộc vận động sáng tác kịch bản sân khấu phục vụ thiếu niên, nhi đồng do Hội Nghệ sĩ Sân khấu Việt Nam tổ chức năm 2023. Chia sẻ với phóng viên Tạp chí Văn hóa Nghệ thuật, tác giả Vũ Thị Thảo cho biết cảm hứng viết kịch bản Vị Vua không ngai xuất phát từ khi tác giả tình cờ đọc được một mẩu tin trên mạng internet về một chú sư tử qua đời một cách cô độc trong sở thú. Khi ấy, tác giả khá xúc động và nghĩ về một vị sư tử đáng lẽ ra là vua của rừng xanh, nhưng khi mất đi lại cô đơn ở một nơi vốn không thuộc về mình. Chính nguồn cảm hứng đó đã khiến tác giả đặt bút và xây dựng một kịch bản độc đáo về một vị vua sư tử trong khu rừng xanh. Vở diễn giàu ý nghĩa nhân văn, khuyến khích các bạn thanh, thiếu nhi luôn biết tự rèn luyện bản thân, học hỏi những điều mới và lan tỏa những điều tốt đẹp đến với mọi người.

Sức mạnh của tình yêu thương, sự đoàn kết đã giúp các con vật vượt qua mọi khó khăn

Sân khấu thiếu nhi dành cho các bạn nhỏ thực sự đang thiếu những đề tài hay, nội dung mới lạ, hấp dẫn và mang tính giáo dục, sáng tạo. Chính bởi vậy, thông qua Cuộc vận động sáng tác kịch bản sân khấu phục vụ thiếu niên, nhi đồng do Hội Nghệ sĩ Sân khấu Việt Nam tổ chức, đã có thêm nhiều tác phẩm hay đến với các khán giả nhỏ tuổi. Và Vị Vua không ngai là một trường hợp đặc biệt như vậy.

Tác giả kịch bản Vũ Thị Thảo chia sẻ: “Tôi nghĩ yếu tố quan trọng nhất trong việc viết một kịch bản cho thiếu nhi chính là sự sáng tạo không mang theo lối tư duy cũ. Theo tôi, lỗi hay mắc phải nhất khi viết cho thiếu nhi chính là cách dùng tư duy của người lớn để viết kịch cho thiếu nhi, nên thường có phần gượng ép. Trong khi thế giới của trẻ em đa dạng màu sắc và sự sáng tạo của các bạn nhỏ, nếu chúng ta chịu khó quan sát, tìm hiểu và trò chuyện thì sẽ thấy vô cùng thú vị. Thông điệp tôi muốn gửi đến các khán giả nhỏ tuổi thông qua tác phẩm này và có thể là hầu hết các tác phẩm sau này của tôi chính là tình yêu thương. Tôi nghĩ tình yêu thương sẽ giúp tất cả thấu hiểu nhau hơn cho dù chúng ta có là ai đi chăng nữa”.

Nạn săn bắn, buôn bán động vật hoang dã đang hoành hành hiện nay cũng được phản ánh trong vở diễn

Từ một kịch bản hay dành cho thiếu niên, nhi đồng, đạo diễn trẻ Lại Huy Hoàng đã có nhiều ý tưởng mới lạ trong cách dàn dựng để tác phẩm trở nên vui tươi, đơn giản, dễ hiểu những vẫn thú vị, hấp dẫn các em nhỏ. Tiếp nối thành công sau vở diễn Điệp khúc Virus, đạo diễn Lại Huy Hoàng mang đến vở diễn mới Vị Vua không ngai với cách kể khá dí dỏm cùng dàn diễn viên tài năng của Nhà hát. Vở diễn đã mang đến cho các khán giả nhỏ tuổi những tiếng cười và những bài học bổ ích về cuộc sống.

Đạo diễn Lại Huy Hoàng cho biết: “Khi tiếp xúc với kịch bản Vị Vua không ngai, tôi đã thấy được một thông điệp lớn gửi gắm đằng sau một câu hỏi nhỏ dành cho thiếu nhi. Nội hàm bên trong của kịch bản gửi gắm về thông điệp bảo vệ thiên nhiên, nơi đó là những khu rừng nguyên sinh, là lá phổi của một hành tinh xanh mà tất cả chúng ta đều cần phải giữ gìn và bảo vệ. Thông điệp lớn được gửi gắm trong một câu chuyện hiện đại, trẻ trung, ở đó các bạn nhỏ được thỏa sức trong trí tưởng tượng của mình”.

Vở diễn được đầu tư kỹ lưỡng về các hiệu ứng thị giác và hình ảnh, mở ra một không gian mới lạ, đầy màu sắc thiên nhiên rực rỡ trong khu rừng xanh hoang dã, cùng sự xuất hiện vô cùng đáng yêu của các con thú trong rừng qua diễn xuất duyên dáng của các nghệ sĩ tài năng đến từ Đoàn kịch Nhà hát Tuổi trẻ: NSƯT Thu Hương, Nam Việt, Lệ Quyên, Minh Cúc, Anh Thơ, Hữu Phương, Hoàng Minh, Trọng Minh, Chí Huy, Phan Thắng, Đức Anh, Hồng Ánh, Ngọc Ánh, Nhật Quang, Hoàng Long... Vị Vua không ngai mang đến những bài học sâu sắc về tình đoàn kết, tinh thần đồng đội, ý thức rèn luyện bản thân để vượt qua mọi thử thách bên cạnh những tiếng cười đầy vui nhộn, dí dỏm.

Vở kịch được lồng ghép những tiết mục múa hát với giai điệu thiếu nhi vui tươi, sôi động

Em Trần Phương Vy (8 tuổi) chia sẻ sau buổi diễn ngày 26-5-2024: “Em rất thích vở diễn này vì em được xem các diễn viên đóng vai các con thú trong khu rừng. Qua vở diễn, em nhận thấy mình cần bảo vệ rừng xanh, bảo vệ động vật hoang dã và cần phải biết yêu thương, chia sẻ với mọi người xung quanh”.

So với Cuộc chiến Virus - bản hùng ca mang tính thời sự về đại dịch COVID-19 với nhiều thông điệp về phòng tránh dịch bệnh với màu sắc hài hước dành cho các bạn nhỏ thì Vị Vua không ngai lại mở ra nhiều không gian với trí tưởng tượng được gợi mở và đánh thức. Đạo diễn Huy Hoàng cho biết: “Chính sự tò mò đã biến con người thành một nhân vật mà ta luôn mong muốn. Khi được sống trong không gian ảo với những người bạn mới, trải qua một hành trình đi tìm sự sống với nhiều khó khăn, thách thức để rồi chợt nhận ra những bài học thú vị. Và khi hành trình kết thúc, đã đến lúc tất cả trở về cuộc sống thực tại, để rồi chúng ta nhận ra: “Cái đẹp thực sự tồn tại rõ rệt khi chúng ta cảm được nó!”. Trí tưởng tượng và không gian tồn tại song song với thế giới thực tại chính là nguồn cảm hứng giúp tôi hoàn thiện vở kịch thiếu nhi Vị Vua không ngai”.

Vở diễn có cách dàn dựng mới lạ, mang lại cảm giác gần gũi cho khán giả

Ngày nay, khi thời đại 4.0 đang phát triển nhanh chóng, các bạn nhỏ thường bị cuốn hút bởi nhiều loại hình giải trí nên việc thu hút các khán giả nhỏ tuổi đến nhà hát, thích thú thưởng thức các vở diễn thiếu nhi, đòi hỏi các vở kịch dành cho thiếu nhi cần phải có sự đầu tư kỹ lưỡng không chỉ ở khâu kịch bản mà còn ở kỹ thuật, công nghệ biểu diễn để tạo nên sức hấp dẫn, cuốn hút cho các khán giả nhỏ tuổi. Thời gian qua, Nhà hát Tuổi trẻ liên tục hợp tác với các nghệ sĩ, nhà hát quốc tế uy tín nhằm tiếp cận những công nghệ, kỹ thuật dàn dựng hiện đại của sân khấu thế giới. Hơn thế, để giải quyết vấn đề thiếu kịch bản cho thiếu nhi, Nhà hát đã chủ động tham gia tổ chức Cuộc thi sáng tác kịch bản sân khấu cho trẻ em “Câu chuyện của Việt Nam chạm tới thế giới” với mong muốn có thể tìm ra những kịch bản chất lượng, từ đó dàn dựng nên những vở kịch thiếu nhi đặc sắc.

Theo đạo diễn Lại Huy Hoàng: “Loại hình sân khấu dành cho thiếu nhi ngày càng phải được nâng cao cả về thể loại lẫn sự công phu tập luyện, biểu diễn của các diễn viên. Một sản phẩm thu hút các bạn thiếu nhi phải đảm bảo được nhiều yếu tố về thị giác lẫn thính giác. Bên cạnh đó, phải thật sự khéo léo lồng ghép những thông điệp, những kỹ năng sống để các khán giả nhỏ tuổi có thể dễ dàng tiếp thu những bài học đó qua những giờ thưởng thức vui vẻ vở diễn”.

Vị Vua không ngai là một vở kịch độc đáo từ kịch bản đến cách dàn dựng, biểu diễn. Với cách thể hiện độc đáo, trang trí sân khấu mãn nhãn và lối diễn xuất của các diễn viên giàu nhiệt huyết, vở diễn chắc chắn sẽ là món quà rất ý nghĩa dành cho các em nhỏ nhân dịp Ngày Quốc tế Thiếu nhi (1-6) và là một trải nghiệm vô cùng mới mẻ với những sáng tạo bất ngờ của các nghệ sĩ Nhà hát Tuổi trẻ.

Bài, ảnh: LIÊN HƯƠNG