Trải qua các kỳ đại hội, Đảng ta luôn coi trọng vấn đề bảo vệ thành quả cách mạng. Đặc biệt, Đại hội XIII của Đảng đã kế thừa, bổ sung và làm sâu sắc nội hàm về bảo vệ Tổ quốc Việt Nam xã hội chủ nghĩa với phương châm: bảo vệ Tổ quốc “từ sớm”, “từ xa”. Nghiên cứu, quán triệt và vận dụng quan điểm Đại hội XIII của Đảng về bảo vệ Tổ quốc Việt Nam xã hội chủ nghĩa trong giảng dạy môn học Học thuyết Mác-Lênin về chiến tranh và quân đội ở Học viện Lục quân là cơ sở quan trọng nhằm nâng cao chất lượng giáo dục và đào tạo của học viện; thiết thực góp phần đưa nghị quyết của Đảng vào cuộc sống.

Môn học Học thuyết Mác-Lênin về chiến tranh và quân đội là một nội dung quan trọng trong chương trình giáo dục và đào tạo cho hầu hết các đối tượng học viên ở Học viện Lục quân, nhằm trang bị cho người học hệ thống lý luận toàn diện về những vấn đề cơ bản của chiến tranh và quân đội; làm cơ sở để mỗi học viên vận dụng trong nghiên cứu, xem xét nguồn gốc, bản chất, sự vận động biến đổi của các cuộc chiến tranh, quân đội và củng cố quốc phòng ở từng giai đoạn lịch sử nhất định; là vũ khí lý luận sắc bén để nâng cao hiệu quả đấu tranh vạch trần bản chất thâm độc trong các luận điệu phản động, phản khoa học của các thế lực thù địch, cơ hội chính trị. Đồng thời, nêu cao tinh thần trách nhiệm, năng lực tổ chức thực tiễn thực hiện có hiệu quả đường lối của Đảng về xây dựng sức mạnh chiến đấu của từng cơ quan, đơn vị sau khi tốt nghiệp, ra trường; góp phần nâng cao khả năng sẵn sàng chiến đấu của quân đội, đảm bảo đủ sức mạnh cần thiết để chiến đấu giành thắng lợi trước mọi âm mưu và hành động xâm lược của kẻ thù, bảo vệ vững chắc, toàn vẹn lãnh thổ thiêng liêng của Tổ quốc.

Thắng lợi của cách mạng Việt Nam qua gần một thế kỷ đã chứng minh tính đúng đắn, khoa học, chủ  trương, đường lối của Đảng Cộng sản Việt Nam trong lãnh đạo sự nghiệp đấu tranh giải phóng giai cấp, giải phóng dân tộc cũng như trong công cuộc đổi mới, phát triển kinh tế - xã hội và bảo vệ Tổ quốc Việt Nam xã hội chủ nghĩa. Kế thừa và phát triển những thành tựu đạt được, Đại hội XIII của Đảng đã khái quát và đề ra những mục tiêu, nhiệm vụ cụ thể về xây dựng, củng cố sức mạnh quân sự quốc gia; xây dựng nền quốc phòng toàn dân; bảo vệ Tổ quốc; xây dựng Quân đội nhân dân Việt Nam cách mạng, chính quy, tinh nhuệ, từng bước hiện đại với lộ trình những bước đi phù hợp. Đây là cơ sở lý luận và cơ sở pháp lý quan trọng để mỗi giảng viên giảng dạy môn Học thuyết Mác-Lênin về chiến tranh và quân đội vận dụng trong thực tiễn hoạt động sư phạm của mình, nhằm nâng cao chất lượng bài giảng, đảm bảo tính chính thống, tính cập nhật trong từng nội dung giảng dạy. 

Để đáp ứng yêu cầu đổi mới căn bản, toàn diện chất lượng giáo dục và đào tạo của học viện đặt ra cho quá trình giảng dạy các môn học nói chung, môn Học thuyết Mác-Lênin về chiến tranh và quân đội nói riêng cần đi vào chiều sâu và hạn chế sự trùng lặp khung kiến thức ở các cấp học, bậc học cũng như giữa các môn học. Do vậy, quá trình quán triệt nghị quyết Đại hội XIII của Đảng vào giảng dạy môn Học thuyết Mác-Lênin về chiến tranh và quân đội cần đảm bảo tính chuyên sâu, tính khoa học và định hướng chính trị cách mạng. Nhất là trang bị cho người học nắm vững quan điểm, đường lối quân sự, phương hướng củng cố xây dựng quốc phòng của Đảng và Nhà nước ta nhằm đáp ứng yêu cầu nhiệm vụ bảo vệ vững chắc Tổ quốc trong tình hình mới.

Hiện nay, các thế lực thù địch, phản động, cơ hội chính trị luôn tìm mọi cách phá hoại sự nghiệp cách mạng đất nước. Đặc biệt, chúng dùng nhiều âm mưu, thủ đoạn hòng kích động, chia cắt lãnh thổ, tập trung ở ba khu vực chính là: Tây Bắc, Tây Nguyên, Tây Nam Bộ với mong muốn chia nước ta thành các vùng biệt lập; đẩy mạnh thực hiện chiến lược “diễn biến hòa bình”, bạo loạn lật đổ để thúc đẩy “tự diễn biến”, “tự chuyển hóa” trong nội bộ ta. Bên cạnh đó, chúng thường xuyên tung tin bịa đặt, xuyên tạc đường lối, chủ trương của Đảng và chính sách, pháp luật của Nhà nước để tạo cớ kêu gọi sự can thiệp bằng vũ trang từ bên ngoài, kích hoạt bạo loạn ở các khu vực trọng điểm nhằm lật đổ chế độ chủ nghĩa xã hội ở nước ta. Đại hội lần thứ XIII của Đảng đã chỉ rõ: “Các thế lực thù địch tiếp tục tăng cường chống phá Đảng, Nhà nước và đất nước ta” (1). Đồng thời xác định: “Bảo vệ độc lập, chủ quyền, thống nhất, toàn vẹn lãnh thổ, giữ vững môi trường hòa bình, ổn định và thích ứng với biến đổi khí hậu là yêu cầu cấp thiết, đồng thời là những thách thức rất lớn đối với nước ta trong thời gian tới”.

Thực tiễn tình hình nêu trên đặt ra yêu cầu đối với mỗi giảng viên giảng dạy môn học Học thuyết Mác-Lênin về chiến tranh và quân đội phải tiếp tục quán triệt sâu sắc đường lối, quan điểm Đại hội XIII của Đảng về các vấn đề quân sự, quốc phòng, xây dựng quân đội vững mạnh và bảo vệ Tổ quốc Việt Nam xã hội chủ nghĩa. Trong đó, cần hướng vào thực hiện tốt một số nội dung:

Một là, trong biên soạn bài giảng, mỗi giảng viên  thực hiện nhiệm vụ giảng dạy môn Học thuyết Mác- Lênin về chiến tranh và quân đội, cần đầu tư thời  gian, lao động khoa học sư phạm nghiêm túc để cập nhật các thông tin mới, nhất là quán triệt và vận dụng linh hoạt các quan điểm, nguyên tắc trong Đại hội XIII của Đảng vào quá trình chuẩn bị bài giảng ở từng nội dung giảng dạy. Việc cập nhật thông tin mới cần đảm bảo tính chính xác, tính sát thực nhằm mục đích trang bị cho người học nhận thức đúng đắn, xác định ý chí quyết tâm bảo vệ vững chắc thành quả cách mạng, bảo vệ toàn vẹn lãnh thổ của Tổ quốc; thấy được tính quy luật khách quan trong đẩy mạnh công cuộc xây dựng “nền quốc phòng toàn dân, thế trận quốc phòng toàn dân, nền an ninh nhân dân, thế trận an ninh nhân dân và khu vực phòng thủ tỉnh, thành phố vững chắc, góp phần bảo vệ biên giới và chủ quyền quốc gia, ổn định chính trị, xây dựng “thế trận lòng dân” tại các địa bàn chiến lược, vùng đặc biệt khó khăn, biên giới, biển, đảo” (2). Đảng ta nhấn mạnh: “Tăng cường tiềm lực quốc phòng, xây dựng và phát huy mạnh mẽ “thế trận lòng dân” trong nền quốc phòng toàn dân. Kết hợp chặt chẽ, hiệu quả giữa kinh tế, văn hóa, xã hội, đối thoại với quốc phòng, an ninh và giữa quốc phòng, an ninh với kinh tế, văn hóa, xã hội và đối ngoại” (3).

Hai là, trong quá trình thực hành giảng dạy, mỗi giảng viên cần tích cực truyền thụ tri thức khoa học về vấn đề chiến tranh và quân đội của chủ nghĩa Mác-Lênin, tư tưởng Hồ Chí Minh, đường lối, quan điểm của Đảng. Từ đó, nâng cao nhận thức cho các đối tượng học viên thấy được, trong bối cảnh tương quan so sánh tiềm lực kinh tế, chính trị, đặc biệt là sức mạnh quân sự, nước ta còn hạn chế so với các nước trên thế giới, nhất là về vũ khí công nghệ cao, về sức cơ động và khả năng tác chiến quy mô lớn với cường độ cao. Do vậy, cần phát huy sức mạnh nội lực, kết hợp với sức mạnh bên ngoài, sự đồng tình ủng hộ các nước yêu chuộng hòa bình trên thế giới, theo tinh thần: “Phát huy cao nhất sức mạnh tổng hợp toàn dân tộc, của cả hệ thống chính trị kết hợp với sức mạnh thời đại, tranh thủ tối đa sự đồng tình, ủng hộ của cộng đồng quốc tế để bảo vệ vững chắc độc lập, chủ quyền, thống nhất, toàn vẹn lãnh thổ của Tổ quốc” (4). Luận giải cụ thể để các đối tượng học viên hiểu rõ thực chất vấn đề phát huy sức mạnh tổng hợp của các lực lượng, các nguồn lực, các phương tiện nhằm tăng cường và phát triển mạnh mẽ các tiềm lực và sức mạnh quốc phòng, đáp ứng yêu cầu nhiệm vụ, sức mạnh quốc phòng đất nước. 

Ba là, từ quan điểm chung của Học thuyết Mác- Lênin về quân đội, đi sâu vào nguồn gốc, bản chất,  chức năng, kiểu quân đội, sức mạnh chiến đấu của quân đội nói chung, sức mạnh chiến đấu của quân đội xã hội chủ nghĩa nói riêng, các kiểu quân đội trong lịch sử và trong thời đại hiện nay; luận giải sâu sắc đến mỗi học viên cơ sở pháp lý và cơ sở thực tiễn quan điểm Đại hội lần thứ XIII của Đảng về phương hướng xây dựng Quân đội nhân dân trong những năm tới với mục tiêu, lộ trình và bước đi cụ thể là: “Xây dựng Quân đội nhân dân cách mạng, chính quy, tinh nhuệ, từng bước hiện đại, một số quân chủng, binh chủng, lực lượng tiến thẳng lên hiện đại, tổ chức bộ máy được điều chỉnh theo hướng “tinh gọn, mạnh, hoạt động linh hoạt, hiệu lực, hiệu quả”, đáp ứng yêu cầu, nhiệm vụ trong tình hình mới, thực sự là lực lượng nòng cốt trong sự nghiệp bảo vệ Tổ quốc” (5). Trên cơ sở đó, củng cố niềm tin, lòng tự hào và tinh thần, trách nhiệm của mỗi học viên trong học tập, rèn luyện tại Học viện để đáp ứng yêu cầu hiện đại hóa quân đội.

Bốn là, hướng dẫn để mỗi học viên thấy được bản chất chính trị - giai cấp của quân đội nói chung, quân đội ta nói riêng luôn phản ánh và thể hiện rõ nét bản chất của giai cấp, Nhà nước đã tổ chức ra, nuôi dưỡng và sử dụng quân đội. Cung cấp cơ sở lý luận, phương pháp luận khoa học để mỗi người học hiểu rõ việc tăng cường xây dựng bản chất giai cấp công nhân cho quân đội ta hiện nay là vấn đề thường trực và cấp thiết, đảm bảo cho quân đội luôn có định hướng chính trị, mục tiêu chiến đấu rõ ràng. Từ đó, tạo ra địa bàn thuận lợi để phát huy các nguồn nội và ngoại lực, tạo thành sức mạnh chiến đấu cao của quân đội.

Năm là, trong từng nội dung giảng dạy, mỗi giảng viên cần quán triệt cho học viên về chủ trương, phương hướng của Đảng trong xây dựng quân đội vững mạnh toàn diện, lấy vững mạnh về chính trị làm nền tảng; ưu tiên xây dựng phát triển nguồn nhân lực chất lượng cao là yếu tố có ý nghĩa quyết định, làm cơ sở để nâng cao chất lượng tổng hợp và sức mạnh chiến đấu của quân đội. Thường xuyên giải đáp, định hướng tư tưởng cho các đối tượng học viên thấy được nguyên tắc Đảng lãnh đạo trực tiếp về mọi mặt đối với quân đội, thực hiện: “Giữ vững và tăng cường sự lãnh đạo tuyệt đối, trực tiếp về mọi mặt của Đảng, sự quản lý tập trung, thống nhất của Nhà nước đối với Quân đội” (6). Đồng thời, định hướng tư tưởng, cung cấp cơ sở lý luận khoa học để mỗi học viên luôn nêu cao tinh thần cảnh giác cách mạng; chủ động phối hợp với các lực lượng, đấu tranh làm thất bại chiến lược “diễn biến hòa bình” và âm mưu của các thế lực thù địch hòng “phi chính trị hóa” quân đội; bảo đảm cho quân đội trong bất luận tình huống nào cũng tuyệt đối trung thành với Đảng, với Nhà nước và Nhân dân; với chế độ xã hội chủ nghĩa, có bản lĩnh chính trị vững vàng, có ý chí quyết tâm cao, gắn bó mật thiết với nhân dân; thực sự là lực lượng chính trị, lực lượng chiến đấu trung thành, tin cậy của Đảng, bảo vệ Tổ quốc Việt Nam xã hội chủ nghĩa; sẵn sàng nhận và hoàn thành xuất sắc nhiệm vụ được giao.

Bên cạnh các nội dung giải pháp nêu trên, mỗi giảng viên cần luận giải thấu đáo cho các đối tượng học viên về tính tất yếu và nội dung chăm lo xây dựng đội ngũ cán bộ quân đội có bản lĩnh chính trị vững vàng, có phẩm chất, năng lực tốt, có cơ cấu hợp lý đáp ứng yêu cầu, nhiệm vụ bảo vệ Tổ quốc; đặc biệt, chú trọng luận giải vị trí, vai trò, tầm quan trọng của việc xây dựng đội ngũ cán bộ lãnh đạo, chỉ huy, quản lý, cán bộ cấp chiến dịch, chiến lược; phát triển những tài năng và những chuyên gia quân sự giỏi, bảo đảm sự chuyển tiếp vững vàng giữa các thế hệ cán bộ trong điều kiện mới.

Có thể thấy rằng, những quan điểm trong Đại hội XIII của Đảng Cộng sản Việt Nam, nhất là về vấn đề quốc phòng; về đường lối chiến tranh nhân dân; về mục tiêu, lộ trình xây dựng Quân đội nhân dân Việt Nam cách mạng, chính quy, tinh nhuệ, từng bước hiện đại là hết sức phong phú, toàn diện. Do vậy, nghiên cứu, quán triệt và vận dụng Nghị quyết lần thứ XIII của Đảng vào thực hiện tốt công tác chuẩn bị và thực hành giảng dạy môn Học thuyết Mác-Lênin về chiến tranh và quân đội là hết sức cấp thiết, trực tiếp góp phần hiện thực hóa vai trò, sức sống trong chủ trương, đường lối của Đảng trở thành hiện thực, thể hiện sức sống, tính đúng đắn, khoa học, sáng tạo và cách mạng triệt để.

_______________

1, 2, 3, 4, 6. Đảng Cộng sản Việt Nam, Văn kiện Đại hội Đảng toàn quốc lần thứ XIII, tập 1, Nxb Chính trị quốc gia Sự thật, Hà Nội, 2021, tr.108, 270, 175, 155-156, 160.

5. Đảng Cộng sản Việt Nam, Văn kiện Đại hội Đảng toàn quốc lần thứ XIII, tập 2, Nxb Chính trị quốc gia Sự thật, Hà Nội, 2021, tr.55-56.

THS NGÔ XUẤT CÁT - TS HOÀNG NGỌC SƠN

Nguồn: Tạp chí VHNT số 470, tháng 8-2021