Cán bộ Tiểu đoàn 97 (Bộ Tham mưu Quân khu) hướng dẫn chiến sĩ sử dụng một số trang thông tin có ích - Nguồn: quankhu2.vn

Bản sắc văn hóa (BSVH) dân tộc là giá trị truyền thống tốt đẹp của dân tộc được hình thành, phát triển từ thực tiễn lao động sản xuất, đấu tranh chống giặc ngoại xâm, bảo vệ đất nước của bao thế hệ người dân Việt Nam, được thâu tóm, khái quát thành những giá trị định hướng nhận thức, hành động của con người. Các nội hàm về BSVH như: lòng yêu nước nồng nàn, ý chí tự lực, tự cường; tinh thần đoàn kết, cần cù, thông minh, chịu khó, sáng tạo trong lao động, có lối sống giản dị, trọng nghĩa tình… đã trở thành niềm tin, lẽ sống, là niềm tự hào giúp dân tộc ta vượt qua khó khăn, hiểm nguy để trường tồn, phát triển. Vì vậy, vai trò của các tổ chức, lực lượng, nhất là thanh niên quân đội (TNQĐ) trong tham gia đấu tranh bảo vệ BSVH dân tộc trên không gian mạng hiện nay là rất cấp bách. Bởi, TNQĐ là lực lượng tiên phong, xung kích đi đầu trong mọi hoạt động, Đại hội lần thứ XIII của Đảng khẳng định: “Tăng cường giáo dục lòng yêu nước, lòng tự hào dân tộc, truyền thống và lịch sử dân tộc, ý thức trách nhiệm xã hội cho các tầng lớp nhân dân, nhất là thanh niên” (1).

Là bộ phận của thanh niên cả nước, TNQĐ có ưu thế được biên chế tập trung chủ yếu ở đơn vị cơ sở, là lực lượng trực tiếp thực hiện các nhiệm vụ của Đảng giao cho quân đội. Họ hoạt động trong môi trường quân sự, được trải nghiệm thực tế nhiệm vụ huấn luyện, sẵn sàng chiến đấu, xây dựng đơn vị vững mạnh toàn diện, giúp đỡ nhân dân phòng, chống, khắc phục hậu quả thiên tai, dịch bệnh… Phần đông số lượng TNQĐ là hạ sĩ quan, binh sĩ, sau khi hết thời gian nghĩa vụ quân sự sẽ trở về địa phương hoặc tham gia hoạt động ở các ngành nghề theo khả năng của mỗi cá nhân. Vì thế, việc tham gia đấu tranh bảo vệ BSVH dân tộc của TNQĐ, giúp họ trở thành lực lượng xung kích, sáng tạo, góp phần quan trọng vào phản bác quan điểm sai trái, thù địch trên không gian mạng, bảo vệ vững chắc nền tảng tư tưởng của Đảng.

Lịch sử dựng nước và giữ nước của dân tộc Việt Nam đã trải qua nhiều giai đoạn khác nhau. Mặc dù, phải đối mặt với nhiều hiểm nguy, khó khăn bởi giặc ngoại xâm, thiên tai khắc nghiệt, song, dân tộc Việt Nam luôn vững vàng vượt qua mọi gian nan, thử thách để tồn tại và phát triển. Với lòng yêu nước nồng nàn, tinh thần quyết chiến, quyết thắng với quân thù xâm lược, nhân dân ta đã không khoanh tay đứng nhìn, đầu hàng số phận, kiên cường, anh dũng đứng lên bảo vệ giang sơn Tổ quốc. Đó chính là giá trị BSVH dân tộc đã thấm sâu, quyện chặt vào trong tiềm thức của mỗi người dân Việt Nam, trở thành sức mạnh vật chất, tinh thần to lớn, mạnh mẽ để chúng ta xây dựng và bảo vệ vững chắc Tổ quốc Việt Nam xã hội chủ nghĩa trong thời kỳ mới.

Theo quan điểm của Đảng Cộng sản Việt Nam, “khi nói bản sắc văn hóa dân tộc, không có nghĩa mọi cái phải hoàn toàn độc đáo ngoài ta ra, không dân tộc nào có cả” (2). Điều đó có nghĩa là, dân tộc nào cũng có BSVH của mình. BSVH được hiển lộ trong đời sống hằng ngày của cộng đồng dân tộc, qua đó có thể nhận biết được các cộng đồng khác nhau. Đảng ta cho rằng, “bản sắc văn hóa dân tộc bao gồm những giá trị bền vững, những tinh hoa của cộng đồng các dân tộc Việt Nam được vun đắp nên qua lịch sử hàng ngàn năm đấu tranh dựng nước và giữ nước” (3). Với cách tiếp cận đó, Hội nghị lần thứ năm Ban Chấp hành Trung ương Đảng khóa VIII chỉ ra những đặc điểm cơ bản của BSVH dân tộc: “Đó là lòng yêu nước nồng nàn, ý chí tự cường dân tộc, tinh thần đoàn kết, ý thức cộng đồng gắn kết cá nhân - gia đình - làng xã - Tổ quốc; lòng nhân ái, khoan dung, trọng nghĩa tình, đạo lý, đức tính cần cù, sáng tạo trong lao động; sự tinh tế trong ứng xử, tính giản dị trong lối sống” (4). Đó là sức mạnh nội sinh bên trong, nền tảng tinh thần vững chắc bảo đảm cho sự phát triển ổn định, bền vững của đất nước.

Trong giai đoạn hiện nay, xu thế toàn cầu hóa, mở rộng quan hệ quốc tế, văn hóa ở nước ngoài đã xâm nhập vào nước ta bằng nhiều con đường khác nhau, bên cạnh văn hóa tiến bộ, tốt đẹp, là văn hóa ngoại lai, gây nguy cơ xói mòn, phai nhạt và biến dạng hệ thống giá trị trong BSVH dân tộc; một số giá trị BSVH dân tộc bị mai một lãng quên; các thế lực thù địch, phản động đẩy mạnh thực hiện âm mưu, thủ đoạn “diễn biến hòa bình” trên mọi lĩnh vực, nhất là trên không gian mạng tiêm nhiễm, đầu độc lối sống tư sản, văn hóa phẩm đồi trụy đi ngược lại với văn hóa truyền thống dân tộc trong thanh niên nói chung và TNQĐ nói riêng. Vì vậy, tham gia đấu tranh bảo vệ BSVH dân tộc là trách nhiệm, nghĩa vụ của TNQĐ, bởi “Thanh niên là người chủ tương lai của nước nhà. Thật vậy, nước nhà thịnh hay suy, yếu hay mạnh một phần lớn là do các thanh niên” (5); thanh niên quân đội được coi là “đội dự bị tin cậy của Đảng bộ quân đội, là đội quân xung kích cách mạng, lực lượng nòng cốt của phong trào thanh niên” (6). Vai trò của TNQĐ trong tham gia đấu tranh bảo vệ BSVH dân tộc trên không gian mạng được biểu hiện ở một số khía cạnh sau:

TNQĐ là lực lượng quan trọng trong đấu tranh chống “diễn biến hòa bình” trên không gian mạng

Trước sự phát triển mạnh mẽ của cuộc Cách mạng công nghiệp 4.0, các thế lực thù địch, phản động tận dụng thành tựu đó, đưa thông tin, hình ảnh phản động về văn hóa lên các trang mạng xã hội để xuyên tạc, phủ nhận BSVH dân tộc Việt Nam. Bằng nhiều thủ đoạn tinh vi, chúng ra sức tuyên truyền, kích động lối sống thực dụng, hưởng lạc, “tự do”, “dân chủ” kiểu phương Tây, chĩa mũi nhọn phá hoại vào thanh niên và coi đây là đối tượng được “ưu tiên” đặc biệt trong hoạt động “diễn biến hòa bình” hiện nay. Vì vậy, để chống lại âm mưu, thủ đoạn đó, TNQĐ luôn là lực lượng nòng cốt trong việc tuyên truyền, vận động nâng cao cảnh giác cách mạng, giữ gìn và phát huy truyền thống và BSVH dân tộc kiên quyết đấu tranh làm thất bại âm mưu, thủ đoạn trong chiến lược toàn cầu phản cách mạng của chúng.

TNQĐ là lực lượng trực tiếp xây dựng môi trường văn hóa quân sự lành mạnh

Môi trường văn hóa quân sự là môi trường để TNQĐ tiếp nhận, sáng tạo và hiện thực hóa các giá trị tinh hoa trong BSVH dân tộc vào cuộc sống; là nơi trực tiếp bồi dưỡng, rèn luyện và hoàn thiện phẩm chất nhân cách, đạo đức, lối sống tốt đẹp cho TNQĐ. Với ưu thế về tính năng động, nhạy bén, sáng tạo, luôn tìm tòi cái mới, TNQĐ là lực lượng cơ bản, xung kích, sáng tạo đi đầu trong xây dựng môi trường văn hóa quân sự lành mạnh, góp phần quan trọng giữ gìn, phát huy BSVH dân tộc.

TNQĐ là lực lượng quan trọng trong tuyên truyền đường lối, quan điểm của Đảng, chính sách, pháp luật của Nhà nước

TNQĐ thực hiện tốt vai trò của mình đối với nhiệm vụ tuyên truyền quan điểm, đường lối của Đảng, chính sách, pháp luật của Nhà nước về giữ gìn và phát triển nền văn hóa Việt Nam tiên tiến đậm đà bản sắc dân tộc, xây dựng hệ giá trị văn hóa con người Việt Nam thời kỳ mới. Thực hiện nhiệm vụ này, một mặt vừa bảo đảm cho TNQĐ hoàn thành chức trách, nhiệm vụ được giao, vừa góp phần giữ gìn và phát huy BSVH dân tộc trên không gian mạng hiện nay.

Những năm qua, dưới sự lãnh đạo của Đảng, Quân ủy Trung ương, Bộ Quốc phòng, thực hiện vai trò của TNQĐ trong tham gia đấu tranh bảo vệ nền tảng tư tưởng của Đảng trên không gian mạng được thể hiện rõ qua nhận thức và hành động thực tiễn. Đa phần TNQĐ quán triệt, nhận thức sâu sắc đầy đủ tầm quan trọng của việc tham gia đấu tranh bảo vệ BSVH dân tộc trên không gian mạng; các cơ quan, đơn vị trong toàn quân đã có nhiều đổi mới về nội dung, hình thức, phương pháp để TNQĐ thể hiện vai trò trong tham gia đấu tranh bảo vệ BSVH dân tộc như: phong trào phấn đấu xứng danh “Bộ đội Cụ Hồ” được phát triển và cụ thể hóa thành các mô hình “Chi đoàn văn hóa”, “Chiến sĩ văn hóa”, “Giành ba đỉnh cao quyết thắng”, “Lý tưởng đẹp, trách nhiệm cao, học tập tốt, hành động giỏi, đoàn kết tốt, kỷ luật nghiêm”, “Thanh niên nói không với rượu, thuốc lá, mại dâm, ma túy, cờ bạc”… Thông qua các hoạt động đó, những nét đẹp, những giá trị của văn hóa quân sự, của BSVH dân tộc được giữ gìn, bảo tồn và phát huy, những biểu hiện tiêu cực, sai trái về văn hóa, lối sống, những sinh hoạt văn hóa thiếu lành mạnh, phản văn hóa bị lên án, loại trừ. TNQĐ đã tích cực, chủ động phối hợp với chi đoàn kết nghĩa đóng quân trên địa bàn tuyên truyền, vận động nhân dân thực hiện tốt các phong trào “Xây dựng đời sống văn hóa ở khu dân cư”, “Đền ơn đáp nghĩa”, “Uống nước nhớ nguồn”…

Tuy nhiên, bên cạnh kết quả đạt được, việc thực hiện vai trò của TNQĐ trong tham gia đấu tranh bảo vệ BSVH dân tộc trên không gian mạng còn một số hạn chế: nhận thức về trách nhiệm tham gia đấu tranh bảo vệ BSVH dân tộc chưa thật sự sâu sắc; chưa thấy hết sự nguy hại của văn hóa xấu độc, tính chất và mức độ nguy hiểm của sự chống phá trên không gian mạng; nội dung, hình thức, phương pháp tham gia ở một số cơ quan, đơn vị chưa có nhiều đổi mới; tính tích cực, chủ động của TNQĐ trong tham gia đấu tranh chưa cao, còn thụ động, trông chờ, dựa dẫm vào sự định hướng của cấp trên; các phong trào thi đua chưa gắn với đấu tranh bảo vệ BSVH dân tộc trên không gian mạng.

Nguyên nhân của những hạn chế trên là do: nhận thức, trách nhiệm của một số cấp ủy, tổ chức đảng, chỉ huy đơn vị chưa thật sự quan tâm đến giáo dục, rèn luyện phẩm chất đạo đức, lối sống cho TNQĐ; nội dung, hình thức, phương pháp tham gia đấu tranh chưa đổi mới nhiều; vai trò xung kích của Đoàn Thanh niên trong tham gia đấu tranh chưa được phát huy; tính tự giác của TNQĐ trong tham gia đấu tranh chưa cao. Để phát huy vai trò của TNQĐ trong tham gia đấu tranh bảo vệ BSVH dân tộc trên không gian mạng hiện nay cần tập trung thực hiện một số nội dung, biện pháp cơ bản sau:

Một là, nâng cao nhận thức, trách nhiệm của chủ thể và các lực lượng phát huy vai trò TNQĐ trong đấu tranh bảo vệ BSVH dân tộc trên không gian mạng. Đây là giải pháp có ý nghĩa đặc biệt quan trọng, nhằm thống nhất ý chí và hành động của các tổ chức, lực lượng tham gia phát huy vai trò TNQĐ trong đấu tranh bảo vệ BSVH dân tộc trên không gian mạng hiện nay. Chỉ có nhận thức đúng, trách nhiệm cao mới tạo cơ sở khoa học để TNQĐ hành động đúng, mang lại hiệu quả thiết thực trong tham gia đấu tranh bảo vệ BSVH dân tộc trên không gian mạng. Cấp ủy, tổ chức đảng các cấp cần xác định rõ đây là nhiệm vụ trọng yếu, thường xuyên gắn sát với nhiệm vụ chính trị trung tâm của thanh niên ở các cơ quan, đơn vị trong toàn quân, nhất là các cơ quan, đơn vị thực hiện nhiệm vụ giáo dục, đào tạo, nghiên cứu khoa học và đấu tranh tư tưởng, lý luận. Dưới sự lãnh đạo, chỉ đạo của Quân ủy Trung ương, Bộ Quốc phòng, cấp ủy, người chỉ huy ở các cấp tiếp tục nâng cao trách nhiệm phát huy vai trò của TNQĐ trong bảo vệ BSVH dân tộc trên không gian mạng. Thường xuyên quán triệt các nghị quyết, chỉ thị; thực hiện nghiêm túc, có hiệu quả kế hoạch, hướng dẫn của Tổng cục Chính trị về nhiệm vụ đấu tranh tư tưởng, lý luận; cần coi trọng, đổi mới phương thức lãnh đạo đối với việc phát huy vai trò của TNQĐ trong bảo vệ BSVH dân tộc trên không gian mạng. Hoàn thiện cơ chế phối hợp đấu tranh giữa các cơ quan chức năng, với cấp ủy, tổ chức đảng ở các cơ quan, đơn vị trong toàn quân. Đồng thời, có phương châm, phương hướng, nghị quyết, chương trình hành động, định hướng cho các cấp, đặc biệt là cho TNQĐ tham gia đấu tranh chống các quan điểm sai trái thù địch, bảo vệ BSVH dân tộc trên không gian mạng. Tùy theo tình hình cụ thể, cấp ủy, tổ chức đảng tiến hành ra nghị quyết chuyên đề về lãnh đạo nhiệm vụ đấu tranh chống “diễn biến hòa bình” trên không gian mạng; trong đó xác định rõ vị trí, vai trò của lực lượng này trong thực hiện nhiệm vụ; gắn chất lượng, hiệu quả hoạt động tham gia đấu tranh trên không gian mạng với đánh giá kết quả hoàn thành nhiệm vụ của thanh niên và nhận xét, đánh giá, phân loại cán bộ, đoàn viên hằng năm.

Hai là, tích cực đổi mới nội dung, hình thức, biện pháp phát huy vai trò TNQĐ trong đấu tranh bảo vệ BSVH dân tộc trên không gian mạng. Đổi mới nội dung phát huy vai trò của TNQĐ tham gia đấu tranh bảo vệ BSVH dân tộc trên không gian mạng hiện nay với phương châm phòng là chính, việc đổi mới nội dung đấu tranh phòng, chống tác động tiêu cực từ các quan điểm sai trái, thù địch trên không gian mạng cần tăng cường tính toàn diện, cụ thể, thực tiễn. Bảo đảm các yêu cầu: khách quan, toàn diện, kết hợp hài hòa giữa nâng cao nhận thức, tư tưởng với xây dựng thái độ, hành vi sử dụng không gian mạng để đấu tranh bảo vệ BSVH dân tộc. Thông qua thực tiễn quá trình công tác, học tập và rèn luyện của TNQĐ hiện nay để xác định nội dung phát huy vai trò, tránh dàn trải, chung chung; kích thích tính tích cực, sáng tạo, tự chủ, tự giác, xung kích tham gia đấu tranh bảo vệ BSVH dân tộc trên không gian mạng hiện nay.

Hiện nay, với nhiều hình thức truyền tải như video, hình ảnh, phim, game… thông qua không gian mạng, bên cạnh những thông tin chính thống định hướng xã hội mang tính tích cực thì còn không ít thông tin sai lệch, xuyên tạc, bị bóp méo. Nếu TNQĐ không tỉnh táo khi tiếp nhận sẽ dẫn đến nhận thức không đúng, hùa theo, cổ xúy cho những yếu tố phản văn hóa, hình thành phong cách sống không phù hợp với chuẩn mực văn hóa quân nhân, thậm chí còn có hành vi lệch chuẩn, sai trái, vi phạm điều lệnh, điều lệ của quân đội, quy định của đơn vị và chức trách, nhiệm vụ của người quân nhân trong quân đội, ảnh hưởng đến hình ảnh “Bộ đội Cụ Hồ”. Vì vậy, cần định hướng cho thanh niên phương pháp khai thác hiệu quả thời gian sử dụng các phương tiện kỹ thuật hiện đại, từ đó nâng cao chất lượng hoạt động đấu tranh trên không gian mạng. Những nội dung trên được thực hiện thông qua tổ chức tốt các hình thức giáo dục chính trị tư tưởng như học tập chuyên đề của đoàn viên, đặc biệt là các chuyên đề về học tập và làm theo tư tưởng, đạo đức, phong cách Hồ Chí Minh gắn với cuộc vận động “Phát huy truyền thống, cống hiến tài năng, xứng danh Bộ đội Cụ Hồ”; khuyến khích tự học, tự nghiên cứu nâng cao kiến thức, bản lĩnh chính trị, lập trường cách mạng của TNQĐ hiện nay; thông qua việc sử dụng không gian mạng của thanh niên. Thông qua hình thức này, làm cho TNQĐ hiện nay có khả năng làm chủ bản thân, đấu tranh trực tiếp với những quan điểm, tư tưởng sai trái trên các blog, các bình luận trên Facebook, Zalo, các clip trên YouTube… đồng thời có hành vi sử dụng không gian mạng đúng đắn…

Ba là, thường xuyên bồi dưỡng phương pháp, kỹ năng đấu tranh, bảo vệ BSVH dân tộc trên không gian mạng cho TNQĐ. Đây là giải pháp có tính chất quyết định trực tiếp đến việc hình thành và phát triển phương pháp, kỹ năng đấu tranh, bảo vệ BSVH dân tộc trên không gian mạng hiện nay. Để bồi dưỡng phương pháp, kỹ năng đấu tranh bảo vệ BSVH dân tộc trên không gian mạng cho TNQĐ cần xác định đúng những nội dung, hình thức, biện pháp phù hợp với đặc điểm của từng đối tượng thanh niên, đặt trong từng hoạt động chung của cơ quan, đơn vị và khả năng, điều kiện cụ thể của các đơn vị quản lý. Lựa chọn đúng nội dung, vận dụng linh hoạt, sáng tạo các hình thức, phương pháp bồi dưỡng phương pháp, kỹ năng đấu tranh bảo vệ BSVH dân tộc trên không gian mạng phải tiến hành đồng bộ, thống nhất, phù hợp giữa các nhân tố. Với tinh thần này, các tổ chức, lực lượng ở những cơ quan, đơn vị trong toàn quân cần chủ động, thường xuyên lựa chọn đúng nội dung bồi dưỡng phương pháp, kỹ năng đấu tranh bảo vệ BSVH dân tộc trên không gian mạng phù hợp với yêu cầu thực tiễn và đặc điểm của từng thanh niên; bồi dưỡng cho TNQĐ toàn diện về phẩm chất chính trị, đạo đức, trình độ tri thức khoa học, năng lực hoạt động thực tiễn, kỹ năng giao tiếp, kỹ năng sống… Bồi dưỡng kinh nghiệm đấu tranh bảo vệ BSVH dân tộc trên không gian mạng: đó là quá trình bồi đắp, hoàn thiện tri thức, bổ sung phương pháp, kỹ năng, kỹ xảo trong hoạt động thực tiễn, thể hiện sự thống nhất giữa lý luận và thực tiễn trong quá trình giáo dục, bồi dưỡng. Thông qua đó giúp cho thanh niên tiếp thu những kinh nghiệm hay, hạn chế và khắc phục những bất cập, yếu kém. Do đó, yêu cầu bồi dưỡng kinh nghiệm đấu tranh bảo vệ BSVH dân tộc trên không gian mạng phải toàn diện cả về nội dung, phương thức tiến hành đấu tranh và lập luận ngôn từ. Cách diễn đạt phải mạch lạc, lập luận chặt chẽ và lôgíc, phân tích sắc xảo cả về lý luận và thực tiễn; ngôn ngữ phải chọn lọc, bảo đảm sự khái quát, có khả năng thuyết phục bằng lý lẽ khoa học, bằng thực tiễn cuộc sống, bằng lẽ phải và bằng cả lý tưởng cách mạng.

Bốn là, phát huy tính tích cực, chủ động, sáng tạo của TNQĐ trong đấu tranh bảo vệ BSVH dân tộc trên không gian mạng. Mỗi TNQĐ ở các cơ quan, đơn vị trong toàn quân cần xác định rõ việc tham gia bảo vệ BSVH dân tộc trên không gian mạng vừa là nhiệm vụ; vừa là vinh dự, trách nhiệm lớn lao của mình đối với sự nghiệp xây dựng quân đội vững mạnh về chính trị, đối với Tổ quốc, Đảng, Nhà nước và Nhân dân. Để góp phần bảo vệ BSVH dân tộc, TNQĐ không đơn thuần chỉ là có mục đích, động cơ và thái độ đúng đắn, quan trọng hơn là chuyển hóa nó thành nhận thức tốt, trách nhiệm cao trong thực hiện nhiệm vụ đấu tranh tư tưởng, lý luận. Mỗi TNQĐ cần đặt ra những yêu cầu cụ thể cho bản thân, xây dựng thành kế hoạch làm việc có nền nếp, biến những yêu cầu bảo vệ BSVH dân tộc trong tiềm thức, trong tâm thế thành nhu cầu nội tại trong mỗi người; thành nhiệm vụ thường xuyên đấu tranh phản bác các quan điểm sai trái, thù địch. Do vậy, TNQĐ cần có kế hoạch bồi dưỡng, tự bồi dưỡng, thực hiện các nhiệm vụ này theo từng giai đoạn, từng chủ đề, từng nội dung do các cơ quan, đơn vị trong toàn quân đặt ra. Kế hoạch công tác, rèn luyện, phấn đấu gắn với đấu tranh phản bác quan điểm sai trái, thù địch cần cụ thể, thiết thực, bao gồm mục tiêu, yêu cầu, nội dung và biện pháp cụ thể. Mỗi thanh niên cần biến quá trình tự giáo dục, rèn luyện bản lĩnh chính trị, đạo đức cách mạng, thành hoạt động tự giác trong bảo vệ nền tảng tư tưởng của Đảng. Nếu thanh niên nhận thức đúng vai trò của bản lĩnh chính trị thì tính chủ động, tích cực trong đấu tranh phản bác quan điểm sai trái, thù địch được nâng cao. Điều đó góp phần đầy lùi các nguy cơ “tự diễn biến”, “tự chuyển hóa” trong đội ngũ. Bản lĩnh chính trị kiên định, vững vàng là cơ sở, nền tảng tạo nên sức mạnh, giúp họ vượt qua khó khăn, vất vả trong cuộc sống để bảo vệ BSVH dân tộc.

_______________

1. Đảng Cộng sản Việt Nam, Văn kiện Đại hội đại biểu toàn quốc lần thứ XIII, tập 1, Nxb Chính trị quốc gia Sự thật, Hà Nội, 2021, tr.143.

2, 3, 4. Đảng Cộng sản Việt Nam, Văn kiện Hội nghị lần thứ năm Ban Chấp hành Trung ương khóa VIII, Nxb Chính trị quốc gia Sự thật, Hà Nội, 1998, tr.23, 56, 56.

5. Hồ Chí Minh toàn tập, tập 5, Nxb Chính trị quốc gia Sự thật, Hà Nội, 2011, tr.216.

6. Tổng cục Chính trị, Văn kiện Đại hội Đoàn toàn quân đội lần thứ VII, Nxb Quân đội nhân dân, Hà Nội, 2008, tr.14.

Ths LƯU NGỌC CÔNG

Nguồn: Tạp chí VHNT số 551, tháng 11-2023