Trong nhóm “Làn sóng mới” của điện ảnh Hàn Quốc, Park Chan Wook là một trong ba cái tên sáng giá nhất, bên cạnh Bong Joon Ho và Lee Chang Dong. Ông được tờ The New York Times nhận định là “người đưa Hàn Quốc lên bản đồ điện ảnh thế giới”. Bộ phim Decision To Leave (Tựa Việt: Quyết tâm chia tay) là tác phẩm mới nhất vừa mang lại cho Park Chan-wook giải thưởng Đạo diễn xuất sắc nhất lại Liên hoan phim Cannes lần thứ 75 diễn ra vào tháng 5/2022.

Đạo diễn Park Chan Wook và diễn viên Song Kang - ho nhận giải thưởng tại LHP Cannes lần thứ 75

Một dấu mốc mới của sự nghiệp

Quyết tâm chia tay với sự thể hiện xuất sắc của hai diễn viên chính Thang Duy và Park Hae Il đã mang về cho Park Chan Wook giải thưởng Đạo diễn xuất sắc Liên hoan phim (LHP) Cannes. Trước đó, ông đã hai lần giành vinh quang ở LHP này với Giải thưởng lớn (Grand Prix) cho phim Oldboy (năm 2003) và giải Ban giám khảo (Jury Prize) cho phim Thirst (năm 2009). Giải thưởng Đạo diễn xuất sắc cho thấy bộ phim đã chứng tỏ tay nghề điêu luyện của Park Chan Wook, cũng có thể coi như một đỉnh cao mới trong nghề của ông. 

Sau khi tham gia dự tranh giải chính thức tại Liên hoan phim Cannes lần thứ 75, bộ phim Quyết tâm chia tay đã có màn ra mắt thành công tại quê nhà Hàn Quốc vào hôm 29/6. Phim nhận về “cơn mưa” lời khen tới từ giới chuyên môn cũng như khán giả đại chúng, giành được số điểm cao và đánh giá tích cực trên các chuyên trang về điện ảnh: 94% “cà chua tươi” trên Rottentomatoes và 8.73 điểm trên Cine21. Quyết tâm chia tay đã được 192 quốc gia trên toàn thế giới mua bản quyền, minh chứng cho kỳ vọng và niềm tin dành cho tài năng của “quái kiệt” Park Chan Wook. Phim còn đánh dấu sự trở lại của nữ diễn viên Thang Duy sau nhiều năm vắng bóng. Đóng cặp với cô là Park Hae Il - vốn được biết tới là một nam diễn viên gắn liền với những tác phẩm điện ảnh đậm chất nghệ thuật. 

Phim mở đầu bằng cái chết của một người đàn ông rơi xuống từ vách núi. Khi thanh tra cảnh sát Hae-joon lần đầu gặp gỡ Seo-rae - vợ của nạn nhân, cô ta không hề tỏ ra bất ngờ hay đau khổ trước cái chết của chồng mình: “Anh ta nói rằng sẽ đi leo núi, nhưng sau đó không về nhà nên tôi nghĩ có khi chết rồi cũng nên.” Chính bởi thái độ và cách cư xử lạnh lùng, Seo-rae trở thành nghi phạm chính trong vụ án. Cô gái bí ẩn và kỳ lạ này lôi cuốn sự chú ý của Hae-joon. Từ đây, những cảm xúc và sự quan tâm nảy sinh giữa họ, vượt qua cả giới hạn của một thanh tra cảnh sát và nghi phạm giết người.

Quyết tâm chia tay là sự hòa trộn xuất sắc giữa thể loại phim thriller và phim tình cảm, tạo nên một bộ phim được gọi là “tuyệt tác trinh thám, lãng mạn”. Với bộ phim này, đạo diễn Park Chan Wook đã mạnh dạn phá bỏ mọi cấu trúc, khuôn mẫu thông thường của dòng phim hình sự, trinh thám. Ngay từ những giây phút đầu tiên, Quyết tâm chia tay đã tạo nên sự tò mò khó cưỡng cho khán giả. Park Chan Wook đã vào đề rất trực diện, thẳng thắn, thậm chí có chút khiêu khích, thách thức những giá trị đạo đức thông thường. Không vội vã lùng sục các manh mối để lần tìm nghi phạm của vụ án, đạo diễn thong thả đặt hai nhân vật chính vào những tình huống, bối cảnh hết sức thú vị. Những đêm trắng theo dõi, những cuộc vờn bám lẫn nhau bỗng một ngày bùng phát thành một loại ám ảnh kì lạ giữa hai con người. Đan xen giữa những tình tiết của vụ án mạng là chuyện tình “trái cấm” giữa một thanh tra cảnh sát và chính nghi phạm đang bị tình nghi giết chồng trong vụ án còn đang bỏ ngỏ. Trớ trêu thay, thứ cảm xúc đó ngày càng gần với dáng dấp của tình yêu. 

Nhịp điệu và cách dựng phim đầy ngẫu hứng đan xen giữa thế giới nội tâm và ngoại tại của nhân vật cũng khiến bộ phim trở nên cuốn hút hơn bao giờ hết. Chất giật gân, trinh thám hòa quyện hoàn hảo với sự lãng mạn của tình yêu. Một thứ tình yêu dị thường, vừa thuần khiết lạ thường vừa đầy kìm nén hy sinh. Cặp đôi gắn kết với nhau trong những hoàn cảnh rất đặc biệt và gặp lại nhau cũng trong những tình huống đầy bất ngờ để rồi chia xa trong một buổi hoàng hôn đầy ám ảnh. Không một câu thoại thừa, không một chi tiết nào vô nghĩa, bộ phim hấp dẫn và lôi cuốn trong suốt 2 tiếng 18 phút nhờ sự điêu luyện trong dàn dựng và chỉ đạo diễn xuất thăng hoa của đạo diễn Park Chan Wook. 

Được đánh giá là vị đạo diễn giao hòa giữa những xúc cảm tăm tối, đậm chất nghệ thuật, nhuốm màu u ám với lòng nhân ái sâu sắc và một tình yêu thật thuần khiết, Park Chan Wook đã cho thấy tài năng đã đến độ chín muồi trong một tác phẩm điện ảnh có nhiều tầng ý nghĩa, khai thác sâu bản năng và tâm lý con người. Quyết tâm chia tay xuất sắc không chỉ vì nó có một cốt truyện lôi cuốn, diễn xuất thăng hoa của diễn viên mà còn bởi tay nghề xuất sắc của đạo diễn khi đưa người xem đến với những giá trị cốt lõi nhất của điện ảnh. Đó là miêu tả được những cảm xúc khó có thể diễn đạt bằng lời, là những khung hình giàu tính biểu đạt, là âm nhạc gợi xúc cảm sâu lắng. Bởi vậy mà Quyết tâm chia tay đã định hình được nước đi làm mới bản thân của Park Chan Wook ở giai đoạn tiếp theo của sự nghiệp.

Đi đến tận cùng các cung bậc cảm xúc

 Park Chan Wook là người đa tài, không chỉ là đạo diễn điện ảnh, ông còn là nhà biên kịch và nhà sản xuất phim nổi tiếng. Năm 1992, lúc mới 29 tuổi, Park thực hiện bộ phim đầu tay mang tên The Moon is… the Sun’s Dream. Bộ phim, phần nào hé lộ cảm quan điện ảnh của Park về những đề tài mà sau này đã trở thành “thương hiệu” mang đậm bản sắc riêng của ông. Điều đáng tiếc là bộ phim đầu tay này được thực hiện chưa tới tầm, dẫn đến một cái kết thảm hại tại phòng vé. Năm năm sau, ông tiếp tục thử sức với một bộ phim kể về câu chuyện tình tay ba với cái kết thảm khốc khác có tên là Trio (1997), và nó tiếp tục thất bại tại phòng vé. Park Chan Wook đã tính đến chuyện bỏ nghề đạo diễn và chuyển sang làm nhà phê bình phim để kiếm sống. Rất may, lần tái xuất thứ ba thành công và mở đường cho một sự nghiệp điện ảnh vang danh quốc tế. Đó là thời điểm năm 2000, điện ảnh Hàn Quốc bắt đầu cất cánh nhờ sự hỗ trợ của Chính phủ Hàn Quốc cho các ngành công nghiệp sáng tạo, chính sách cởi mở và bảo hộ điện ảnh nội địa của chính phủ, cộng với sự đầu tư của các tập đoàn kinh tế lớn vào ngành công nghiệp giải trí. Bộ phim Joint Security Area (JSA) của đạo diễn Park Chan Wook đã dẫn đầu phòng vé Hàn Quốc năm 2000, vượt qua Shiri trở thành bộ phim ăn khách nhất trong lịch sử phim Hàn cho đến thời điểm đó. Cho đến nay, JSA vẫn là bộ phim thành công nhất về doanh thu của Park Chan Wook.

 Bộ ba phim Sympathy for Mr. Vengeance, Oldboy và Sympathy for Lady Vengeance là một đỉnh cao trong sự nghiệp, ghi đậm dấu ấn phong cách điện ảnh của Park Chan Wook. Ưa thích thể loại phim kinh dị, tội phạm và tình yêu, Park Chan Wook luôn đi đến tận cùng các cung bậc của cảm xúc và ghi được dấu ấn độc đáo. 

Cảnh phim Quyết tâm chia tay

 Nếu Sympathy for Mr. Vengeance (2002) lột tả những mặt tối và phơi bày hiện thực trần trụi của xã hội Hàn Quốc hiện đại và không mấy thành công thì hai bộ phim sau đã mang lại thành công vang dội. Oldboy (2003) đã trở thành “một kiệt tác của điện ảnh đương đại”, đưa danh tiếng của Park Chan Wook vươn tầm quốc tế với Giải thưởng Lớn (Grand Prix) tại LHP Cannes 2002. Còn Sympathy for Lady Vengeance lại đưa khái niệm “siêu thực” đi xa hơn và cũng là bộ phim “nữ quyền đến ớn lạnh” của Park. Đề tài này sau đó được ông đẩy xa hơn trong The Handmaiden (2016).

Ngoài các bộ phim kể trên, Park Chan Wook còn thành công với một vài tác phẩm đa thể loại khác, như bộ phim lãng mạn hài pha chút siêu thực I’m a Cyborg but That’s Ok (2006); phim chính kịch mang hơi hướng kinh dị Thirst (2009), phim hình sự, kinh dị Stoker (2016) và The Handmaiden (2016), một tác phẩm điện ảnh được đánh giá là “mẫu mực về tính thẩm mỹ trong dàn cảnh và nghệ thuật kể chuyện”. 

Sau thành công của Quyết tâm chia tay (2022), Park Chan Wook đang thực hiện dự án series truyền hình hợp tác có tên The Sympathizer. Phim chuyển thể từ cuốn tiểu thuyết từng đoạt giải Pulitzer của nhà văn gốc Việt Nguyễn Thanh Việt với sự góp mặt của ngôi sao Hollywwood Robert Downey Jr.

KHÁNH HÀ

Nguồn: Tạp chí VHNT số 511, tháng 9-2022