Cate Blanchett - Nghệ thuật làm đẹp cuộc sống

Được biết đến qua loạt bom tấn của Hollywood, Cate Blanchett không chỉ tỏa sáng bởi nhan sắc mà còn chinh phục khán giả qua hàng loạt giải thưởng tại những Liên hoan Phim danh giá.

Với 8 lần được đề cử tại giải Oscar danh giá cho các vai nữ chính, nữ phụ và đã 2 lần vinh dự đoạt giải, Cate Blanchett là một tài năng mà không ai có thể phủ nhận. Sở hữu vẻ đẹp sắc sảo nhưng thứ mà công chúng cảm nhận được ở Cate Blanchett qua các vai diễn là chiều sâu của nhân vật qua từng cử chỉ, cái liếc mắt và thần thái trên gương mặt. Là một trong những nữ tiên đầy quyền lực trong Chúa tể những chiếc nhẫn, vai diễn của Cate Blanchett mang lại sự sang trọng, quyến rũ nhưng vẫn đầy uy quyền và cả tinh thần trượng nghĩa, sự hy sinh vì cái thiện. Trong phim Cuộc đời Benjamin đóng cùng Bradpit, cô vào vai bạn gái, vợ của người đàn ông có số phận lạ kỳ từ khi còn trẻ đến lúc già nua mà không cần đến người thế vai. Lúc là cô gái thanh xuân mơn mởn, tràn đầy sinh lực, khi là người vợ đầy bao dung và thấu hiểu lặng lẽ nuôi con và giữ kín thân phận đặc biệt của chồng. Ngay cả lúc nằm hấp hối trên giường bệnh thì ký ức về người chồng kỳ lạ (sinh ra với thân thể già nua nhưng ngày càng thanh xuân, trẻ lại cùng thời gian) vẫn sáng lên trên gương mặt già nua với nhiều cung bậc tình cảm. Có thể nói, cuộc đời Cate Blanchett sinh ra là để làm diễn viên khi cô có thể sống trọn vẹn trong từng khoảnh khắc cùng với nhân vật. 

Không chỉ tài năng trong nghề, chính tinh thần làm việc nghiêm túc, sự chuyên nghiệp cũng góp phần không nhỏ trong các thành công của Cate Blanchett. Trong bộ phim Tár (Cú trượt của một thiên tài), đạo diễn Todd Field đã rất kinh ngạc khi cô thuộc lòng kịch bản. Phim đã mang về cho cô một đề cử Nữ chính xuất sắc tại Oscar 2023. Vai diễn Lydia Tár cũng giúp Cate liên tiếp thắng các giải thưởng quan trọng như BAFTA, Critics’ Choice Awards và Quả Cầu Vàng.

Cate Blanchett trong Chúa tể những chiếc nhẫn

Trong bài phát biểu nhận giải ở BAFTA, cô nói: “Năm nay là một năm phi thường của phụ nữ. Màn trình diễn đột phá và đáng chú ý của những nữ diễn viên đã chỉ ra rằng trải nghiệm diễn xuất của chúng tôi vô cùng mạnh mẽ”.

Hơn 25 năm gắn bó với điện ảnh, Cate Blanchett là hình mẫu tiêu biểu cho việc kiên trì theo đuổi giấc mơ. Xuất phát điểm là diễn viên kịch nói và truyền hình, Cate từng bước học hỏi kinh nghiệm diễn xuất từ sự quan sát của bản thân. Khi mới bắt đầu sự nghiệp, cô chỉ được giao một số vai nhỏ, xuất hiện thoáng qua và không được đánh giá cao. Nhưng nhờ vậy, cô đã rèn cho mình một tinh thần mạnh mẽ và tiếp tục làm việc để khẳng định bản thân ở công việc mà mình theo đuổi.

Theo thời gian, Blanchett đã dần khẳng định mình qua một số bộ phim gây tiếng vang như Elizabeth (1998) - mang về đề cử Oscar đầu tiên trong sự nghiệp, The Lord of the Rings (Chúa tể những chiếc nhẫn - 2002)... đưa tên tuổi cô đến với khán giả toàn cầu. Cơ hội dần mở ra giúp cô liên tục cộng tác nhiều đạo diễn tên tuổi như Woody Allen, David Fincher, Adam McKay hay Martin Scorsese.

Cảnh trong phim Carol

Phần lớn nhân vật Cate đảm nhận có vẻ ngoài hào nhoáng nhưng bên trong mang nhiều tổn thương như người vợ ở thập niên 1950 mạo hiểm vì tình yêu với một phụ nữ khác trong Carol (2015). Vai bác sĩ tâm lý quyến rũ, ranh mãnh trong Nightmare Alley (Con hẻm ác mộng - 2021). Cate Blanchett cho biết cô hứng thú với các kịch bản mang yếu tố xã hội, đào sâu vào cảm xúc. Với cô, quá trình diễn xuất tức là quá trình kết thân với nhân vật. Cô quan niệm: “Nhiều diễn viên có xu hướng áp đặt suy nghĩ của mình lên vai diễn. Tôi không nghĩ như thế, bạn phải biết nhân vật muốn gì”.

Chính tâm thái muốn học, tìm hiểu, làm thân với nhân vật đã giúp cô đạt được nhiều thành tựu. Những trải nghiệm đó lại giúp cô có thêm kinh nghiệm sống phong phú và tất cả giúp ích rất nhiều cho quá trình hóa thân vào từng vai diễn. 

Trong sự nghiệp của mình, Cate Blanchett có cơ hội hóa thân vào nhiều loại vai. Một trong những vai diễn đó lại là hóa thân vào chính nữ đồng nghiệp trong bộ phim The Aviator (Phi công tỷ phú - 2004) của đạo diễn bậc thầy Martin Scorsese. Blanchett đã gây chú ý khi hóa thân diễn viên Katharine Hepburn. Cô xem nhiều phim kinh điển của bà, nắm vững phong thái và giọng điệu của minh tinh. Nhà phê bình phim Roger Ebert nhận xét: “Cate Blanchett thể hiện sinh động vai Katharine Hepburn. Khuôn mặt biểu cảm, từng sự thổn thức được Blanchett hóa thân thành công”.

Vai diễn đầy ám ảnh trong Tár

Ở phim hài châm biếm Blue Jasmine (Mầu xanh lạnh lẽo - 2013) do Woody Allen đạo diễn, thực lực diễn xuất của Cate được chứng minh qua từng khung hình. Những sắc thái của một phụ nữ hiện đại từ hạnh phúc tới cuồng loạn, ẩn mình trong vỏ bọc của tiền bạc và danh vọng được Blanchett gói gọn trong vai diễn. Phim Blue Jasmine cũng là một bộ phim thành công khi mang về cho cô một tượng vàng Oscar cho vai nữ chính xuất sắc nhất. 

Khi vào vai người phụ nữ có chồng nhưng lại đem lòng yêu một nữ nhân viên bán hàng trẻ tuổi trong phim Carol, Cate tiết lộ đã đọc tiểu thuyết về đồng tính nữ và dựa vào kinh nghiệm yêu đồng giới để làm tròn vai diễn.

Lần thứ hai Cate Blanchett đóng vai đồng tính là trong bộ phim Tár. Cô lột tả các trạng thái từ lúc nhân vật đứng trên đỉnh cao danh vọng đến lúc thất bại, đánh mất bản thân. Cate bị nhân vật Lydia Tár thu hút ngay lần đầu đọc kịch bản. Trước khi phim bấm máy, Blanchett học tiếng Ðức, piano, tìm nghe nhiều buổi diễn Symphony No.5 của Gustav Mahler.

Ðạo diễn phim Tár - Todd Field - cho biết Cate đã thuộc lòng toàn bộ kịch bản, bao gồm lời thoại của những diễn viên khác, các tài liệu tham khảo. “Tôi chưa từng thấy diễn viên nào làm điều này”, ông nói.

Hơn 10 năm trước, Field và Blanchett gặp nhau lần đầu để thảo luận về một dự án. Theo ScreenDaily, Field bắt đầu viết kịch bản Tár khi ông nhớ về ấn tượng Cate để lại sau cuộc gặp đó. Ông muốn kết hợp diễn viên thực hiện một bộ phim nhưng sợ cô từ chối vì sẽ không tìm được diễn viên nào thay thế.

Phim Trường hợp của Benjamin

Ðạo diễn Martin Scorsese đánh giá cao dự án mới nhất của diễn viên: “Blanchett là linh hồn của Tár. Nhà làm phim khéo léo truyền tải thông điệp qua những khung hình được kiểm soát chặt chẽ. Todd Field và Cate đã đưa điện ảnh lên một tầm cao mới”.

Có nhiều bộ phim được các nhà phê bình đánh giá cao, thành công về thương mại nhưng cô chưa bao giờ ngừng nỗ lực. “Sự công nhận rất quan trọng, nhưng cũng nhiều cám dỗ. Tôi luôn tự nhủ mình phải cứng rắn trước những lời khen”, Cate Blanchett chia sẻ.

Sarah Paulson - diễn viên từng đóng chung ba phim với Blanchett - nhận xét: “Rất khó để biết được Cate đang nghĩ gì. Người phụ nữ này liên tục biến hóa, những đạo diễn giỏi luôn muốn cô ấy xuất hiện trong phim của họ”.

Ngoài đóng phim, Blanchett vẫn hoạt động tích cực trong lĩnh vực sân khấu. Cô và chồng - biên kịch Andrew Upton - là giám đốc nghệ thuật của Sydney Theatre Company (STC) từ năm 2007 đến năm 2012. Năm 2017 đánh dấu lần ra mắt của Blanchett trên sân khấu Broadway với tác phẩm The Present, dựa trên vở kịch của Anton Chekhov. Blanchett nhận được đề cử Giải Tony lần thứ 71 cho vai diễn Anna Petrovna.

Ngoài công việc diễn xuất, Cate Blanchett còn là nhà hoạt động xã hội, Ðại sứ của Tổ chức Bảo tồn Australia… Dù nổi tiếng khắp thế giới nhưng Cate Blanchett vẫn giữ một cuộc sống giản dị, luôn cố gắng truyền lối sống tích cực đến cộng đồng. Với cô, nghệ thuật là để làm đẹp cho cuộc sống chứ không phải dùng nghệ thuật để thấy mình khác biệt, nổi tiếng. Với thành công đã đạt được, cô là niềm tự hào của xứ sở mà mình được sinh ra mỗi khi chạm tay tới thành công.

MY LAN

Nguồn: Tạp chí VHNT số 565, tháng 3-2024

;