Vai trò của sĩ quan trẻ ở các học viện, trường sĩ quan quân đội trong phòng, chống suy thoái về tư tưởng, đạo đức, lối sống là sự biểu hiện chức năng, nhiệm vụ trong phòng, chống suy thoái về tư tưởng đạo đức, lối sống, đáp ứng mục tiêu, yêu cầu đặt ra của các học viện, trường sĩ quan quân đội, góp phần xây dựng quân đội vững mạnh về chính trị.

Đảng Cộng sản Việt Nam chỉ rõ, suy thoái về tư tưởng, đạo đức, lối sống là “giặc nội xâm” đe dọa sự tồn vong của Đảng và chế độ xã hội chủ nghĩa ở nước ta. Nghị quyết Đại hội XII của Đảng đã nghiêm túc kiểm điểm, chỉ rõ: “Tình trạng suy thoái về tư tưởng chính trị, đạo đức, lối sống của một bộ phận không nhỏ cán bộ, đảng viên chưa bị đẩy lùi; có mặt, có bộ phận còn diễn phức tạp hơn” (1). Nghị quyết Đại hội XIII của Đảng tiếp tục khẳng định: “Một bộ phận cán bộ, đảng viên phai nhạt lý tưởng, giảm sút ý chí, ngại khó, ngại khổ, suy thoái về tư tưởng chính trị, đạo đức lối sống, “tự diễn biến”, “tự chuyển hóa””(2). Tham gia phòng, chống suy thoái về tư tưởng, đạo đức, lối sống là nhiệm vụ chính trị, trách nhiệm của mỗi cán bộ, đảng viên. Mỗi cán bộ, đảng viên cần phát huy vai trò tiên phong gương mẫu, khắc phục những hạn chế, yếu kém trong rèn luyện, tu dưỡng phẩm chất đạo đức cách mạng; xây dựng Đảng trong sạch, vững mạnh, nâng cao năng lực lãnh đạo, sức chiến đấu của Đảng, củng cố niềm tin trong Đảng và nhân dân.

Đội ngũ sĩ quan trẻ ở các học viện, trường sĩ quan quân đội là một bộ phận cán bộ, đảng viên của Đảng, của quân đội; bao gồm những sĩ quan có tuổi đời từ 20-35 tuổi, đảm nhiệm các chức trách, nhiệm vụ giảng dạy, nghiên cứu khoa học, công tác quản lý và công tác bảo đảm, phục vụ góp phần quan trọng thực hiện thắng lợi mục tiêu, nhiệm vụ giáo dục - đào tạo ở các học viện, trường sĩ quan quân đội. Họ là nguồn kế cận, kế tiếp rất quan trọng của quân đội, chịu trách nhiệm trước Đảng, Nhà nước và nhân dân, trực tiếp quản lý con người, vũ khí và phương tiện kỹ thuật - những yếu tố quyết định đến sức mạnh tổng hợp của quân đội. Vấn đề đặt ra đối với đội ngũ sĩ quan trẻ là phải biết tiếp thu những nhân tố tích cực của xã hội, nhưng đồng thời phải có ý thức chủ động phòng ngừa các tác động, ảnh hưởng tiêu cực từ mặt trái của nền kinh tế thị trường, nhất là sự suy thoái về tư tưởng, đạo đức, lối sống nhằm giữ vững và phát huy những phẩm chất cao đẹp của Bộ đội Cụ Hồ.

Những năm qua, thực hiện các nghị quyết về xây dựng, chỉnh đốn Đảng, phòng, chống suy thoái về tư tưởng, đạo đức, lối sống của đội ngũ sĩ quan trẻ ở các học viện, trường sĩ quan Quân đội nhân dân Việt Nam đã có nhiều chuyển biến tích cực; đội ngũ sĩ quan trẻ tạo ra sức đề kháng, miễn dịch, không bị kích động, lôi kéo vào những thói hư, tật xấu, từ đó phát huy hết khả năng sáng tạo, hoàn thành xuất sắc mọi nhiệm vụ được giao... Với những ưu thế đó, đội ngũ sĩ quan trẻ ở các học viện, trường sĩ quan quân đội đóng vai trò quan trọng, một trong những lực lượng xung kích, chủ yếu và hiệu quả trong phòng, chống suy thoái về tư tưởng, đạo đức, lối sống hiện nay.

 Vai trò của sĩ quan trẻ ở các học viện, trường sĩ quan Quân đội nhân dân Việt Nam trong phòng, chống suy thoái về tư tưởng, đạo đức, lối sống được biểu hiện trên một số nội dung:

Sĩ quan trẻ trực tiếp giáo dục nâng cao nhận thức, định hướng tư tưởng trong phòng, chống suy thoái tư tưởng, đạo đức, lối sống ở các học viện, trường sĩ quan quân đội

Sĩ quan trẻ cần xác định và tập trung tăng cường công tác giáo dục tư tưởng, đạo đức, lối sống cho cán bộ, đảng viên, quần chúng theo định hướng; chủ động nắm bắt và xử lý kịp thời các vấn đề tư tưởng trong đơn vị. Tạo được sự chuyển biến mạnh mẽ trong đội ngũ cán bộ, đảng viên, quần chúng tham gia xây dựng chỉnh đốn Đảng; ngăn chặn, đẩy lùi sự suy thoái về tư tưởng, đạo đức, lối sống trong nội bộ. Cần giáo dục nâng cao nhận thức cho cán bộ, đảng viên, quần chúng trong đơn vị về mức độ nguy hại của suy thoái về tư tưởng, đạo đức, lối sống; từ đó thấy được việc phòng, chống suy thoái về tư tưởng, đạo đức, lối sống là cuộc đấu tranh cam go, phức tạp diễn ra ngay trong nội bộ và bản thân mỗi con người. Chủ động khắc phục những biểu hiện mơ hồ, mất cảnh giác, xem nhẹ, không thể hiện rõ lập trường, quan điểm trước những hành vi tiêu cực, thờ ơ, không dám đấu tranh với những thói hư, tật xấu...

Cùng với giáo dục nâng cao nhận thức, đội ngũ sĩ quan trẻ cần tăng cường định hướng tư tưởng đúng đắn và kịp thời cho cán bộ, đảng viên, quần chúng trong phòng, chống suy thoái về tư tưởng, đạo đức, lối sống; giúp cho cán bộ, đảng viên, quần chúng vận dụng giải quyết các vấn đề chính trị, xã hội theo chức trách, nhiệm vụ một cách tích cực, chủ động và đúng đắn; góp phần ổn định tình hình tư tưởng, thống nhất về nhận thức; không sa vào những biểu hiện suy thoái về tư tưởng, đạo đức, lối sống.

Sĩ quan trẻ tham gia nghiên cứu, dự báo nguồn gốc, bản chất của suy thoái về tư tưởng, đạo đức, lối sống

Trong giai đoạn hiện nay, vấn đề tư tưởng, đạo đức, lối sống chịu tác động mạnh của nhiều yếu tố: sự phân cực giàu nghèo, phân hóa xã hội từ mặt trái của kinh tế thị trường; sự biến đổi của cơ cấu giai cấp, xã hội, quá trình đô thị hóa; nhu cầu và lối sống thay đổi dần trong điều kiện kinh tế phát triển, hội nhập quốc tế ngày càng sâu rộng... tác động lớn đến tư tưởng, đạo đức, lối sống của cán bộ, đảng viên, quần chúng. Bên cạnh đó, các thế lực thù địch tăng cường thực hiện âm mưu “diễn biến hòa bình”, thúc đẩy “tự diễn biến”, “tự chuyển hóa”; ngoài ra, chưa có các giải pháp hiệu quả hạn chế tác động tiêu cực của cơ chế kinh tế thị trường, xu hướng toàn cầu hóa đối với đạo đức, lối sống trong Đảng và trong xã hội… Vì vậy, sĩ quan trẻ ở các học viện, trường sĩ quan quân đội phải tích cực tham gia nghiên cứu, dự báo nguồn gốc, bản chất suy thoái về tư tưởng, đạo đức, lối sống; chủ động theo dõi, nắm bắt tư tưởng, đạo đức, lối sống của cán bộ, đảng viên và quần chúng trong đơn vị. Từ đó, có biện pháp ngăn chặn, đẩy lùi những nguyên nhân dẫn đến sự suy thoái về tư tưởng, đạo đức, lối sống của cán bộ, đảng viên, quần chúng trong đơn vị hiện nay.

Sĩ quan trẻ phải phê phán, phản bác các quan điểm sai trái, thù địch về tư tưởng, đạo đức, lối sống của cán bộ, đảng viên hiện nay

Đấu tranh phê phán, phản bác những quan điểm sai trái, xuyên tạc của các thế lực thù địch không phải là chủ đề mới, song, luôn mang tính thời sự. Do đó, cán bộ, đảng viên nói chung và sĩ quan trẻ ở các học viện, trường sĩ quan quân đội nói riêng cần phát huy trách nhiệm của mình, là lực lượng tiên phong, cất tiếng nói đấu tranh trực diện với các quan điểm sai trái, thù địch của các thế lực phản động. Đây là nhiệm vụ chính trị sống còn, thường xuyên của mỗi cán bộ, đảng viên nói chung và sĩ quan trẻ ở các học viện, trường sĩ quan quân đội nói riêng.

Trong cuộc đấu tranh đặc biệt nhạy cảm và khó khăn này, sĩ quan trẻ ở các học viện, trường sĩ quan quân đội là lực lượng xung kích quan trọng, tùy theo chức năng, nhiệm vụ, sĩ quan trẻ nhận dạng các luận điệu sai trái, thù địch, trên cơ sở đó, tuyên truyền, giải thích đường lối, quan điểm của Đảng, chính sách, pháp luật của Nhà nước để cán bộ, đảng viên, quần chúng trong đơn vị quán triệt sâu sắc, thống nhất hành động; kiên quyết phê phán, phản bác các quan điểm sai trái, thù địch về vấn đề tư tưởng, đạo đức, lối sống của cán bộ, đảng viên hiện nay. Xây dựng hệ thống lý luận sắc bén để đấu tranh, phản bác có hiệu quả những quan điểm sai trái của các phần tử thù địch, phản động, cơ hội chính trị lợi dụng sự suy thoái về tư tưởng, đạo đức, lối sống để chống phá Đảng, Nhà nước và Quân đội ta.

Sĩ quan trẻ trực tiếp tham gia viết bài đấu tranh, nghiên cứu khoa học để phòng, chống suy thoái về tư tưởng, đạo đức, lối sống

Với trình độ hiểu biết sâu sắc về lý luận chính trị quân sự, chính trị xã hội và kinh nghiệm thực tiễn công tác, đội ngũ sĩ quan trẻ nhanh chóng đóng góp tiếng nói trong phòng, chống suy thoái về tư tưởng, đạo đức, lối sống, kiên quyết phê phán, bác bỏ các quan điểm, tư tưởng sai trái, thù địch, bảo vệ nền tảng tư tưởng và đường lối chính trị của Đảng. Vai trò trong phòng, chống suy thoái về tư tưởng, đạo đức, lối sống của sĩ quan trẻ còn được thể hiện rõ hơn khi họ trực tiếp viết các bài chính luận trên các sách, báo, tạp chí, hay hợp tác nghiên cứu, xuất bản những công trình khoa học, viết sách hoặc trực tiếp trả lời phỏng vấn của báo chí, phát thanh và truyền hình để vạch trần bản chất, âm mưu, thủ đoạn chính trị của những tư tưởng, quan điểm sai trái, phản động; về nguyên nhân, bản chất của suy thoái về tư tưởng, đạo đức, lối sống.

Ngoài ra, đội ngũ sĩ quan trẻ còn thể hiện vai trò của mình thông qua nghiên cứu khoa học; vận dụng lý luận vào giải quyết những vấn đề từ thực tiễn đặt ra; thực hiện độc lập hoặc tham gia đề tài khoa học các cấp, hướng dẫn học viên nghiên cứu khoa học... Thông qua nghiên cứu khoa học, đội ngũ sĩ quan trẻ ở các học viện, trường sĩ quan quân đội góp phần định hướng đúng đắn cho cán bộ, đảng viên, quần chúng trong đơn vị tham gia phòng, chống suy thoái về tư tưởng, đạo đức, lối sống có hiệu quả.

Sĩ quan trẻ gương mẫu trong phòng, chống suy thoái về tư tưởng, đạo đức, lối sống

Vai trò của đội ngũ sĩ quan trẻ ở các học viện, trường sĩ quan quân đội trong phòng, chống suy thoái về tư tưởng, đạo đức, lối sống còn được biểu hiện ở chỗ, họ luôn tự ý thức phấn đấu, rèn luyện để trở thành người cán bộ quân đội ưu tú, mẫu mực, mô phạm cả trong lời nói và hành động, cả trên cương vị lãnh đạo, chỉ huy và trong đời sống sinh hoạt hằng ngày…; gương mẫu về tư tưởng, đạo đức, lối sống; tích cực học tập, tu dưỡng, rèn luyện, thực hiện tốt nhiệm vụ, tuyệt đối trung thành với lý tưởng cách mạng, kiên định lập trường, phương pháp, quan điểm chủ nghĩa Mác-Lênin và tư tưởng Hồ Chí Minh, kiên định mục tiêu độc lập dân tộc và chủ nghĩa xã hội; tích cực, chủ động và sáng tạo trong đấu tranh chống lại các quan điểm, luận điệu sai trái, phản động. Đồng thời, họ phải biết trân trọng, lắng nghe những ý kiến đóng góp của đồng chí, đồng đội trong đơn vị; nâng cao ý thức tổ chức, kỷ luật, tinh thần tự phê bình và phê bình; tăng cường đoàn kết, thống nhất và tình thương yêu đồng chí, đồng đội; nắm chắc tình hình tư tưởng, phẩm chất đạo đức, lối sống của cán bộ, đảng viên và quần chúng trong đơn vị.

Sĩ quan trẻ luôn gương mẫu trong học tập và làm theo tư tưởng, đạo đức, phong cách Hồ Chí Minh, gắn với thực hiện Nghị quyết Trung ương 4 (khóa XII) về xây dựng, chỉnh đốn Đảng cho mọi người học tập, noi theo; chủ động, sáng tạo, dám nghĩ, dám làm, dám chịu trách nhiệm; nói đi đôi với làm; hiểu và thực hiện đúng chức trách, nhiệm vụ, quyền hạn của mình; làm việc có nguyên tắc, kỷ cương, có lý, có tình…

Như vậy, với những đặc trưng và ưu thế trong hoạt động chuyên môn và công tác, với chức năng và nhiệm vụ, đội ngũ sĩ quan trẻ ở các học viện, trường sĩ quan quân đội chính là một trong những lực lượng xung kích, chủ yếu và hiệu quả trong phòng, chống suy thoái về tư tưởng, đạo đức, lối sống hiện nay. Vai trò đó là hoàn toàn khách quan, được thể hiện phong phú và sinh động trong phòng, chống suy thoái về tư tưởng, đạo đức, lối sống hiện nay.

_________________

1. Đảng Cộng sản Việt Nam, Văn kiện Đại hội đại biểu toàn quốc lần thứ XII, Nxb Chính trị quốc gia Sự thật, Hà Nội, 2016, tr.185.

2. Đảng Cộng sản Việt Nam, Văn kiện Đại hội đại biểu toàn quốc lần thứ XIII, tập 1, Nxb Chính trị quốc gia Sự thật, Hà Nội, 2021, tr.92.

Tài liệu tham khảo

1. Ban Tổ chức Trung ương, Cơ sở khoa học về ngăn chặn, đẩy lùi suy thoái về tư tưởng chính trị, đạo đức, lối sống, “tự diễn biến”, “tự chuyển hóa” trong đội ngũ cán bộ, công chức, viên chức ở Việt Nam, Nxb Chính trị quốc gia Sự thật, Hà Nội, 2018.

2. Ban Tổ chức Trung ương, Ngăn chặn, đẩy lùi suy thoái về tư tưởng chính trị, đạo đức, lối sống, biểu hiện “tự diễn biến”, “tự chuyển hóa” trong cán bộ, công chức, viên chức ở Việt Nam: Thực trạng, quan điểm, định hướng giải pháp, Nxb Chính trị quốc gia Sự thật, Hà Nội, 2019.

3. Nguyễn Bá Dương, Phòng, chống suy thoái tư tưởng chính trị, đạo đức, lối sống của cán bộ, đảng viên hiện nay, Nxb Quân đội nhân dân, Hà Nội, 2016.

4. Vũ Văn Phúc, Ngô Văn Thạo, Những giải pháp và điều kiện thực hiện phòng, chống suy thoái tư tưởng, đạo đức, lối sống trong cán bộ, đảng viên, Nxb Chính trị quốc gia Sự thật, Hà Nội, 2011.

Ths PHẠM VĂN LONG

Nguồn: Tạp chí VHNT số 524, tháng 2-2023