Cuốn sách “Đại tướng Nguyễn Chí Thanh - Nhà lãnh đạo xuất sắc của Đảng, vị tướng tài ba của Quân đội nhân dân Việt Nam” do cố Thượng tướng, GS, TS Nguyễn Chí Vịnh tuyển chọn bài viết, Nhà xuất bản Chính trị quốc gia Sự thật xuất bản đúng dịp kỷ niệm 110 năm ngày sinh của Đại tướng (1/1/1914 - 1/1/2024). Để tưởng nhớ công lao to lớn của Đại tướng Nguyễn Chí Thanh, vào đầu tháng 6-2024, Nhà xuất bản Chính trị quốc gia Sự thật đã cho tái bản cuốn sách.
Cuốn sách tuyển chọn, giới thiệu gồm các bài viết tiêu biểu của Đại tướng Nguyễn Chí Thanh trong xây dựng quân đội vững mạnh về chính trị, tư tưởng và tổ chức dưới sự lãnh đạo của Đảng; những bài viết của các đồng chí lãnh đạo Đảng, Nhà nước, các nhà khoa học, đồng chí, đồng đội của Đại tướng Nguyễn Chí Thanh, khẳng định và làm sâu sắc thêm những công lao to lớn của Đại tướng đối với Đảng, Nhà nước, đặc biệt là đối với Quân đội nhân dân Việt Nam trong sự nghiệp kháng chiến chống thực dân Pháp và đế quốc Mỹ xâm lược.
Đại tướng Nguyễn Chí Thanh tên khai sinh là Nguyễn Vịnh, sinh ngày 1-1-1914 trong một gia đình nông dân nghèo ở vùng quê Bình - Trị - Thiên. Từ nhỏ, ông đã được tận mắt chứng kiến nỗi thống khổ của nhân dân dưới ách áp bức thống trị của thực dân, phong kiến nên đã sớm hình thành tư tưởng yêu nước và tinh thần cách mạng. Năm 1934, ông tham gia cách mạng khi mới vừa tròn 20 tuổi, hoạt động tích cực trong các phong trào đấu tranh do Đảng ta phát động và lãnh đạo.
Dưới sự chỉ đạo của đồng chí, phong trào đấu tranh cách mạng của nhân dân Thừa Thiên chống ách áp bức, bóc lột của thực dân Pháp và phong kiến Nam triều nổ ra mạnh mẽ. Tháng 8-1945, tại Hội nghị toàn quốc của Đảng ở Tân Trào, đồng chí được bầu vào Ban Chấp hành Trung ương Đảng, được chỉ định làm Bí thư Xứ ủy Trung Kỳ. Cũng tại đây, đồng chí Nguyễn Vịnh được Chủ tịch Hồ Chí Minh đặt tên là Nguyễn Chí Thanh. Năm 1947, đồng chí được chỉ định làm Bí thư Tỉnh ủy Thừa Thiên, sau đó làm Bí thư Phân khu ủy Bình - Trị - Thiên. Đồng chí đã dẫn dắt và khơi dậy ý chí cách mạng quật cường của đồng bào ta, gây dựng lại phong trào cách mạng ở Thừa Thiên - Huế và chỉ đạo xoay chuyển tình thế, tạo ra các bước ngoặt cách mạng ở Bình - Trị - Thiên.
Trong những năm 1950-1960, đồng chí được bổ nhiệm giữ chức vụ Chủ nhiệm Tổng cục Chính trị, Bộ Tổng Tư lệnh, đồng thời là Phó Bí thư Tổng Chính ủy. Cùng với Quân ủy Trung ương và Tổng cục Chính trị, đồng chí có đóng góp to lớn xây dựng nền nếp, định ra và thực hiện hiệu quả các nội dung, phương pháp tiến hành công tác đảng, công tác chính trị, phát huy nhân tố con người trong xây dựng lực lượng vũ trang, làm cho hoạt động công tác đảng, công tác chính trị thực sự trở thành “linh hồn, mạch sống của quân đội”.
Khi cuộc kháng chiến chống Mỹ, cứu nước của dân tộc ta bước vào thời kỳ quyết liệt, đồng chí được cử vào miền Nam làm Bí thư Trung ương Cục kiêm Chính ủy các lực lượng vũ trang giải phóng miền Nam, trực tiếp chỉ đạo cách mạng miền Nam. Trên cương vị được giao, đồng chí cùng Trung ương Cục chỉ đạo phát triển chiến tranh nhân dân, xây dựng lực lượng vũ trang nhân dân, đặc biệt là xây dựng bộ đội chủ lực, góp phần xác định đúng bước chuyển biến từ “Chiến tranh đặc biệt” sang “Chiến tranh cục bộ”, chủ động đánh Mỹ kéo vào miền Nam. Lịch sử cuộc kháng chiến chống Mỹ, cứu nước của Đảng và dân tộc ta mãi mãi khắc ghi tư tưởng chỉ đạo tác chiến mang đậm dấu ấn của Đại tướng Nguyễn Chí Thanh như “nắm thắt lưng Mỹ mà đánh”, “cứ đánh Mỹ khắc tìm ra cách đánh hay”, từ đó hình thành các “vành đai diệt Mỹ”. Những phân tích, nhận định, đánh giá tình hình chiến trường miền Nam của đồng chí đã giúp Bộ Chính trị, Quân ủy Trung ương đánh giá đúng thất bại của Mỹ, sự phát triển của cách mạng miền Nam.
Có thể nói, cho dù ở bất kỳ cương vị nào, những mặt trận khó khăn nhất, trong những thời điểm nóng bỏng nhất, Đại tướng Nguyễn Chí Thanh luôn hoàn thành xuất sắc nhiệm vụ của Đảng, Nhà nước và nhân dân giao phó.
Nội dung cuốn sách gồm hai phần:
Phần thứ nhất: Tăng cường sự lãnh đạo của Đảng, xây dựng Quân đội nhân dân vững mạnh về lý luận chính trị, tư tưởng và tổ chức gồm 30 bài viết tiêu biểu của Đại tướng trên cương vị là Chủ nhiệm Tổng cục Chính trị Quân đội nhân dân Việt Nam, Phó Bí thư Tổng Quân ủy và Bí thư Trung ương Cục miền Nam, kiêm Chính ủy các lực lượng vũ trang giải phóng miền Nam Việt Nam với các bút danh như: Nguyễn Vịnh, Nguyễn Chí Thanh, Trường Sơn, Sáu Di, Người Quan Sát, D400, S.K.Z, Bến Tre,... Các bài viết của Đại tướng thể hiện tư duy biện chứng về khoa học, sự mẫn cảm đặc biệt về chính trị, tầm nhìn xa trông rộng, tư duy chiến lược của một nhà chính trị, quân sự tài ba của Đảng, Nhà nước và Quân đội nhân dân Việt Nam; góp phần xây dựng Đảng, xây dựng nền quốc phòng toàn dân và xây dựng quân đội nhân dân cách mạng, chính quy, tinh nhuệ, từng bước hiện đại, bảo đảm chất lượng tổng hợp và sức mạnh chiến đấu cao, đáp ứng yêu cầu, nhiệm vụ trong mọi tình huống.
Phần thứ hai: Đại tướng Nguyễn Chí Thanh - Người cộng sản kiên trung, mẫu mực, vị tướng xuất sắc của Quân đội nhân dân Việt Nam gồm 36 bài viết của các lãnh đạo Đảng, Nhà nước, các nhà khoa học… đã khẳng định công lao to lớn của Đại tướng Nguyễn Chí Thanh trong việc tăng cường và củng cố sự lãnh đạo của Đảng đối với lực lượng vũ trang nhân nhân, xây dựng nề nếp công tác chính trị, phát huy bản chất của quân đội trong vận dụng, phát triển sáng tạo nghệ thuật chiến tranh nhân dân, quyết tâm đánh thắng giặc Mỹ xâm lược trên chiến trường Nam Bộ. Đại tướng luôn nêu cao tinh thần trách nhiệm, là người cộng sản kiên cường, đem hết sức mình cống hiến cho Đảng, nhân dân, Tổ quốc; đặt lợi ích của cách mạng, của nhân dân lên trên hết, đấu tranh không khoan nhượng chống chủ nghĩa cá nhân; luôn không ngừng học tập, trau dồi kiến thức, thâm nhập thực tế, sâu sát cơ sở; thực hiện lời nói đi đôi với việc làm..., hoàn thành xuất sắc mọi nhiệm vụ mà Đảng, Nhà nước, quân đội và nhân dân giao phó.
Qua gần 800 trang sách, bạn đọc sẽ hiểu rõ hơn về cuộc đời và sự nghiệp của Đại tướng Nguyễn Chí Thanh. Trong 30 năm hoạt động cách mạng, Đại tướng đã tỏ rõ phẩm chất, tài thao lược của một vị tướng Quân đội nhân dân Việt Nam, một người cộng sản kiên trung, mẫu mực, một nhà chính trị, quân sự lỗi lạc; nhà lãnh đạo tài ba, người học trò xuất sắc của Chủ tịch Hồ Chí Minh. Với những đóng góp to lớn đó, Đại tướng được Đảng và Nhà nước tặng nhiều phần thưởng cao quý như: Huân chương Sao Vàng, Huân chương Hồ Chí Minh hạng Nhất và Huân chương Quân công hạng Nhất...
HỒNG VÂN