Từ ngày 1 - 31/10/2022, tại Làng Văn hóa - Du lịch các dân tộc Việt Nam (Đồng Mô, Sơn Tây, Hà Nội), sẽ diễn ra các hoạt động tháng 10 với chủ đề “Ấn tượng miền Tây” nhằm giới thiệu về không gian văn hóa, du lịch miền Tây Nam Bộ; các nét văn hóa, phong tục tập quán của đồng bào, cùng các hoạt động trải nghiệm tại “Ngôi nhà chung” của cộng đồng 54 dân tộc Việt Nam.

Chương trình tháng 10 “Ấn tượng miền Tây” với các hoạt động đặc sắc như:

Tái hiện lễ Ok - Om - Bok (lễ cúng trăng) của đồng bào dân tộc Khmer tỉnh Trà Vinh. Lễ hội Ok - Om - Bok còn có tên khác là lễ hội cúng Trăng, được tiến hành vào ngày 14 và 15 tháng Kađar theo Phật lịch, tức là ngày 14 và Rằm tháng 10 âm lịch. Lễ hội Ok - Om - Bok của đồng bào Khmer Nam bộ, trong đó có lễ hội Ok - Om - Bok Trà Vinh đã được Bộ VHTTDL đưa vào danh mục Di sản văn hóa phi vật thể cấp quốc gia vào năm 2015. Lễ hội này là một lễ hội dân gian truyền thống của đồng bào Khmer Nam bộ được tổ chức theo chu kỳ hằng năm, là sự phản ánh, lưu giữ và truyền thừa những giá trị tích cực trong tín ngưỡng đa thần cổ xưa của một tộc người gắn chặt cuộc đời mỗi con người, mỗi gia đình và cả phum sóc với ruộng đồng, mùa vụ và thiên nhiên.

Hoạt động của đồng bào Khmer tại Làng Văn hóa - Du lịch các dân tộc Việt Nam - Ảnh tư liệu: Tuấn Minh

Giới thiệu nghệ thuật Chầm riêng Chà pây - Di sản văn hóa phi vật thể quốc gia của dân tộc Khmer tỉnh Trà Vinh. Theo tiếng Khmer, "Chầm riêng" có nghĩa là hát, "Chà pây" là tên gọi của một loại đàn, được dùng để đệm sau mỗi đoạn hát. Cả cụm từ “Chầm riêng Chà Pây” có nghĩa là "đàn ca" hay "ca kể chuyện". Ngoài ra, loại nhạc cụ này còn được dùng trong nhạc lễ, nhạc cưới và cúng tế thần (gọi là "Chà pây đơn vênh") hoặc được sử dụng để đệm cho hát múa “À day” đối đáp (song ca nam nữ đối đáp). Khi chơi, nghệ nhân thường dựa vào các tích truyện để ứng tác thành những đoạn thơ, chủ yếu thể thơ 4 câu, mỗi câu 7 chữ để hát. Cũng có khi Chầm riêng Chà pây không dựa vào tích truyện nào mà chỉ hát lên những khổ thơ do người nghệ nhân ứng tác tại chỗ, mô tả hiện thực cuộc sống hay thể hiện tâm trạng, mong ước của con người, mang nhiều ý nghĩa giáo dục. Chính vì vậy, ngoài một số bài bản cơ bản, nghệ thuật này phát triển rất đa dạng về nội dung và phong cách thể hiện, có thể trình diễn ở rất nhiều không gian khác nhau, ở mọi nơi, mọi lúc.

Tổ chức lễ dâng y Kathina. Đây là một nghi thức duy trì hằng năm duy nhất của Phật giáo có từ thời Đức Phật còn tại thế. Đối với những người dân theo Phật giáo Nguyên thủy, lễ dâng y Kathina mang một ý nghĩa hết sức to lớn, vừa thể hiện thiện tâm của người phật tử đối với việc hộ trì tăng đoàn, vừa tạo nên niềm vui lớn trong mùa lễ hội cho người phật tử tại gia đồng thời Lễ dâng y Kathina cũng còn nhắc nhở cho tứ chúng, cả hàng phật tử xuất gia và tại gia, luôn nhớ về và trân trọng tấm lòng của đàn tín.

Bên cạnh đó, du khách còn được tham quan không gian văn hóa đặc trưng dân tộc Khmer Nam Bộ tại “Ngôi nhà chung” với các hoạt động: tham quan triển lãm ảnh “Ấn tượng miền Tây” và các ấn phẩm du lịch tỉnh Trà Vinh; giới thiệu về nghệ thuật truyền thống Rô băm, nghi thức cúng Tổ nghề và trình diễn nghệ thuật truyền thống Rô băm như vở tuồng nàng Sê Đa, chàng P’re Rem và khỉ Krôngzep…; giới thiệu đặc sản địa phương: bánh pía, kẹo dừa, bánh chuối, đường thốt nốt và các sản phẩm từ cây dừa; trình diễn hoạt động đan lát, chế tạo các phục trang sân khấu như các loại mũ dành cho các nhân vật diễn kịch trong nghệ thuật Rô băm cùng các hoạt động của các nhóm nghệ nhân đang hoạt động hàng ngày tại Làng.  

TUẤN MINH