Nhà giáo quân đội là lực lượng có bản lĩnh chính trị vững vàng, có kiến thức lý luận chuyên sâu trên nhiều lĩnh vực, đi đầu chống “diễn biến hòa bình” trên lĩnh vực tư tưởng, văn hóa, bảo vệ nền tảng tư tưởng của Đảng trong Quân đội. Hiện nay, các thế lực thù địch vẫn ra sức tiến hành nhiều âm mưu, thủ đoạn tiến công vào nền tảng tư tưởng, văn hóa nhằm hạ bệ chủ nghĩa Mác-Lênin, loại bỏ sự lãnh đạo của Đảng Cộng sản Việt Nam, “phi chính trị hóa” Quân đội. Do vậy, cần tiếp tục thực hiện những giải pháp thiết thực, cụ thể để phát huy vai trò của đội ngũ nhà giáo quân đội trong bảo vệ nền tảng tư tưởng của Đảng, góp phần thắng lợi sự nghiệp bảo vệ Tổ quốc trên lĩnh vực tư tưởng, văn hóa.

Các cơ quan, đơn vị luôn quan tâm thực hiện tốt công tác giáo dục chính trị, định hướng tư tưởng cho bộ đội - Ảnh: quankhu2.vn

Nghị quyết số 35-NQ/TW, ngày 22-10-2018 về “Tăng cường bảo vệ nền tảng tư tưởng của Đảng, đấu tranh, phản bác các quan điểm sai trái, thù địch trong tình hình mới” đã đánh giá: “Các thế lực thù địch, phản động có những chiêu thức, thủ đoạn mới chống phá Đảng, Nhà nước và công cuộc đổi mới”. Nhận định tình hình trong nhiệm kỳ Đại hội XIII và thời gian tiếp theo, Đảng ta tiếp tục chỉ rõ: “Các thế lực thù địch chống phá ngày càng quyết liệt” (1). Trên cơ sở đó, một trong những quan điểm lãnh đạo trọng tâm của Đảng là: “Bảo vệ vững chắc nền tảng tư tưởng của Đảng, đấu tranh phản bác hiệu quả các quan điểm sai trái, thù địch là một nội dung cơ bản, hệ trọng, sống còn…”, đây là “nhiệm vụ quan trọng, hàng đầu của toàn Đảng, toàn dân, toàn quân”.

Quán triệt sự lãnh đạo của Đảng, Quân ủy Trung ương, Bộ Quốc phòng đã quán triệt, tổ chức thực hiện nghiêm túc, hiệu quả. Sau 5 năm thực hiện Nghị quyết số 35-NQ/TW, Ban Chỉ đạo 35 Quân ủy Trung ương đánh giá: Quân ủy Trung ương, Bộ Quốc phòng đã lãnh đạo, chỉ đạo các đơn vị trong toàn quân nhận thức sâu sắc, đầy đủ, đề cao trách nhiệm thực hiện nhiệm vụ bảo vệ nền tảng tư tưởng của Đảng, đấu tranh phản bác các quan điểm sai trái, thù địch đạt được những kết quả quan trọng trên các lĩnh vực: lý luận chính trị, thông tin tuyên truyền và đấu tranh phản bác trực diện các quan điểm sai trái, thù địch trên không gian mạng. Hoạt động của các đơn vị trong quân đội đã góp phần quan trọng giữ vững trận địa tư tưởng, văn hóa trong cuộc chiến “không khói súng”, “không giới tuyến”, góp phần làm cho nền tảng tư tưởng của Đảng từng bước thấm sâu vào đời sống tinh thần của nhân dân. Một trong những lực lượng mũi nhọn, đi đầu của Quân đội là đội ngũ nhà giáo trong các học viện, nhà trường Quân đội.

Nghị quyết số 1657-NQ/QUTW, ngày 20-12-2022 của Quân ủy Trung ương “Về đổi mới công tác giáo dục và đào tạo đáp ứng yêu cầu xây dựng Quân đội trong tình hình mới” đã nhấn mạnh: “các thế lực thù địch tiếp tục đẩy mạnh chiến lược “diễn biến hòa bình” chống phá Đảng, Nhà nước và Quân đội” (2). Vì vậy, Quân ủy Trung ương, Bộ Quốc phòng luôn quan tâm xây dựng đội ngũ nhà giáo Quân đội có trình độ cao, năng lực toàn diện đáp ứng yêu cầu thực hiện nhiệm vụ được giao, trong đó có nhiệm vụ chống “diễn biến hòa bình” trên lĩnh vực tư tưởng, văn hóa trong tình hình mới.

Đội ngũ nhà giáo Quân đội có vai trò quan trọng trong chống “diễn biến hòa bình” trên lĩnh vực tư tưởng, văn hóa, thể hiện trên một số nội dung sau:

Một là, đội ngũ nhà giáo Quân đội có vai trò chủ chốt trong nghiên cứu, phát triển, vận dụng sáng tạo chủ nghĩa Mác-Lênin, tư tưởng Hồ Chí Minh trong điều kiện thực tiễn đất nước. Kết quả nghiên cứu khoa học của đội ngũ nhà giáo Quân đội góp phần khẳng định tính chất khách quan, khoa học của chủ nghĩa Mác-Lênin, tư tưởng Hồ Chí Minh trong thời đại hiện nay. Mặt khác, kết quả nghiên cứu đã cung cấp những luận cứ khoa học và thực tiễn cho sự phát triển làm sáng tỏ bản chất, đặc trưng của chủ nghĩa xã hội và con đường đi lên chủ nghĩa xã hội ở Việt Nam, góp phần khỏa lấp những vấn đề đặt ra về lý luận do sự phát triển không ngừng của trình độ khoa học kỹ thuật. Qua đó, đề xuất những giải pháp khả thi cho quá trình hoàn thiện đường lối, chính sách của Đảng, Nhà nước, Quân đội.

Hai là, đội ngũ nhà giáo tham gia trực tiếp vào quá trình chống “diễn biến hòa bình” trên lĩnh vực tư tưởng, văn hóa. Đội ngũ nhà giáo thường xuyên được quán triệt và nhận thức sâu sắc nhiệm vụ. Trong quá trình thực hiện nhiệm vụ, đội ngũ nhà giáo được tập huấn, bồi dưỡng kiến thức, kỹ năng chống “diễn biến hòa bình” trên lĩnh vực tư tưởng, văn hóa; được tổ chức và trực tiếp thực hiện nhiệm vụ chống “diễn biến hòa bình” trên lĩnh vực tư tưởng, văn hóa ở các hoạt động đa dạng, phong phú, thường xuyên của nhà trường Quân đội. Vì vậy, nhà giáo Quân đội có ý thức tự giác, có sự nhạy bén chính trị và kỹ năng thành thạo trong hoạt động chống “diễn biến hòa bình” trên lĩnh vực tư tưởng, văn hóa.

Ba là, đội ngũ nhà giáo trực tiếp giảng dạy kiến thức về nền tảng tư tưởng, văn hóa của Đảng cho cán bộ, đảng viên. Trên cơ sở tích lũy qua quá trình nghiên cứu, học tập, nâng cao trình độ lý luận, đội ngũ nhà giáo là người trực tiếp biên soạn, giảng dạy, truyền thụ kiến thức cho các đối tượng được phân công bằng kỹ năng sư phạm. Qua đó, những lý luận căn bản, những thành tựu lý luận mới, những vận dụng sáng tạo phù hợp trên lĩnh vực tư tưởng, văn hóa với thực tiễn thời đại được truyền đạt đến cán bộ, học viên.

Trong 5 năm thực hiện Nghị quyết 35-NQ/TW, đội ngũ nhà giáo Quân đội đã tham gia biên soạn nhiều tài liệu, giáo trình, đề tài khoa học liên quan đến củng cố, bảo vệ nền tảng tư tưởng của Đảng; tổng hợp, phát triển luận cứ, luận chứng; viết bài tạp chí đăng chuyên mục phòng, chống “diễn biến hòa bình” trên lĩnh vực tư tưởng, văn hóa; thực hiện hàng ngàn tin, bài tuyên truyền và đấu tranh phản bác các quan điểm sai trái, thù địch; giành nhiều giải cao trong Cuộc thi chính luận về Bảo vệ nền tảng tư tưởng của Đảng; tham gia tích cực đấu tranh kỹ thuật bóc gỡ, vô hiệu hóa các tài khoản phát tán thông tin xấu, độc. Quá trình tham gia chống “diễn biến hòa bình” trên lĩnh vực tư tưởng, văn hóa, đội ngũ nhà giáo Quân đội luôn kiên quyết, kiên trì; kết hợp tốt việc “xây” đi đôi với “chống”; “nói” đi đôi với “làm”; “lý luận” gắn liền với “thực tiễn”; “dạy học” gắn liền với “chiến đấu” trên lĩnh vực tư tưởng, văn hóa.

Tuy nhiên, quá trình bảo vệ nền tảng tư tưởng của Đảng, đấu tranh phản bác các quan điểm sai trái, thù địch của đội ngũ nhà giáo Quân đội vẫn còn những hạn chế nhất định: một bộ phận giảng viên chưa nhận thức sâu sắc, toàn diện về tính chất nguy hiểm của các quan điểm sai trái, thù địch; chất lượng nghiên cứu lý luận chống “diễn biến hòa bình” trên lĩnh vực tư tưởng, văn hóa chưa đồng đều; hiệu quả tin, bài, video clip có thời điểm còn thấp, năng lực kỹ thuật còn hạn chế.

Trước yêu cầu ngày càng cao của nhiệm vụ chống “diễn biến hòa bình” trên lĩnh vực tư tưởng, văn hóa, để phát huy vai trò của đội ngũ nhà giáo Quân đội cần tập trung một số giải pháp chủ yếu sau:

Thứ nhất, tăng cường lãnh đạo, chỉ đạo, giáo dục của cấp ủy, cán bộ chủ trì các cấp nâng cao nhận thức, trách nhiệm cho đội ngũ nhà giáo.

Cấp ủy, chỉ huy các học viện, nhà trường Quân đội cần tiếp tục quán triệt các chỉ thị, nghị quyết, kết luận, kế hoạch, hướng dẫn của Trung ương, Quân ủy Trung ương, Bộ Quốc phòng, Bộ Tổng tham mưu, Tổng cục Chính trị về bảo vệ nền tảng tư tưởng của Đảng, đấu tranh phản bác các quan điểm sai trái, thù địch trong tình hình mới, trọng tâm: Nghị quyết số 35-NQ/TW của Ban Chấp hành Trung ương về tăng cường bảo vệ nền tảng tư tưởng của Đảng, đấu tranh phản bác các quan điểm sai trái, thù địch trong tình hình mới; Kế hoạch số 14-KH/TW, ngày 25-3-2019 của Ban Bí thư về thực hiện Nghị quyết số 35; Đề án Quân đội phòng, chống “diễn biến hòa bình” trên lĩnh vực tư tưởng, văn hóa trong tình hình mới… gắn với quán triệt Nghị quyết Trung ương 4 khóa XII, XIII về công tác xây dựng, chỉnh đốn Đảng, Kết luận số 01-KL/TW của Bộ Chính trị về tiếp tục thực hiện Chỉ thị số 05-CT/TW; Nghị quyết số 847-NQ/QUTW của Quân ủy Trung ương về phát huy phẩm chất “Bộ đội Cụ Hồ”, kiên quyết chống chủ nghĩa cá nhân trong tình hình mới.

Nội dung công tác chống “diễn biến hòa bình” trên lĩnh vực tư tưởng, văn hóa phải được thể hiện đầy đủ trong nghị quyết lãnh đạo thực hiện nhiệm vụ, trở thành một tiêu chí đánh giá chất lượng thực hiện nhiệm vụ của tổ chức đảng, cán bộ, đảng viên. Đồng thời, xây dựng chương trình, kế hoạch thực hiện sát điều kiện, chuyên môn của khoa và tổ chức thực hiện hiệu quả.

Duy trì thường xuyên chế độ học tập chính trị gắn với cung cấp, cập nhật các thông tin mới. Đổi mới hình thức, nội dung giáo dục lý luận, tăng cường tính tự giác nghiên cứu, học tập, trao đổi. Thường xuyên kiểm tra, đánh giá quá trình học tập, nghiên cứu của giảng viên, nắm bắt chất lượng công tác giáo dục và đề xuất biện pháp phù hợp với đặc điểm đội ngũ nhà giáo từng nhà trường.

Thứ hai, nâng cao chất lượng dạy học, nghiên cứu khoa học cho đội ngũ nhà giáo.

Trọng tâm của nâng cao chất lượng giảng dạy là đổi mới nội dung, chương trình môn học, chú trọng giảm tải lý thuyết, tăng nội dung thực hành, thực tập, thực tế, tự học; đổi mới công tác biên soạn tài liệu dạy học, giáo trình có tích hợp các nội dung bảo vệ nền tảng tư tưởng của Đảng phù hợp với từng môn học. Xây dựng tiêu chí đánh giá bài giảng có nội dung vận dụng kiến thức phù hợp trong chống “diễn biến hòa bình” trên lĩnh vực tư tưởng, văn hóa. Thực hiện nghiêm nền nếp, chế độ thông qua bài giảng, dự giờ kiểm tra, giờ giảng rút kinh nghiệm, giờ giảng mẫu ở các khoa.

Trên lĩnh vực nghiên cứu khoa học, rà soát, xây dựng chương trình, kế hoạch nghiên cứu đề tài các cấp về nội dung liên quan đến chống “diễn biến hòa bình” trên lĩnh vực tư tưởng, văn hóa. Trọng tâm là chứng minh tính chất khách quan, khoa học và vận dụng sáng tạo Chủ nghĩa Mác-Lênin, tư tưởng Hồ Chí Minh trong thực tiễn thực hiện nhiệm vụ, yêu cầu đầu ra đối với từng chuyên ngành đào tạo ở các trường; giữ vững và bồi đắp giá trị văn hóa “Bộ đội Cụ Hồ” trong thời kỳ mới. Tiếp tục tổng hợp, nghiên cứu phát triển cơ sở dữ liệu luận cứ, luận chứng bảo vệ nền tảng tư tưởng của Đảng. Phát triển các chuyên trang, chuyên mục bảo vệ nền tảng tư tưởng của Đảng trên các tạp chí, trang web, bản tin thi đua.

Thứ ba, bồi dưỡng kỹ năng viết tin, bài, xây dựng video clip chống “diễn biến hòa bình” trên lĩnh vực tư tưởng, văn hóa.

Hình thức bồi dưỡng cần được tiến hành thường xuyên, có kế hoạch, kết hợp bồi dưỡng chung với bồi dưỡng riêng; tổ chức tọa đàm, hội thảo khoa học; mời chuyên gia ở các cơ quan, đơn vị trong và ngoài Quân đội tập huấn, bồi dưỡng; phát huy vai trò tự bồi dưỡng.

Bồi dưỡng kỹ năng viết tin, bài, xây dựng video clip cần tập trung bồi dưỡng xây dựng cấu trúc, lựa chọn thể loại, nội dung tin, bài phù hợp với sự cần thiết thời điểm đăng tin, bài, video clip. Tin có nhiều dạng tin, bao gồm tin vắn, tin ngắn, tin tường thuật, tin tổng hợp. Viết tin phải ngắn gọn (từ 50-150 từ), nhanh chóng, chính xác, kịp thời để lấp “khoảng trống thông tin” trước bất kỳ vụ việc xảy ra gây xôn xao dư luận, tránh để các thế lực thù địch lợi dụng “khoảng trống thông tin” bóp méo, xuyên tạc, đồng thời định hướng tư tưởng cho người đọc.

Kỹ năng viết bài cần phân biệt hai loại: bài đấu tranh thường xuyên và bài đấu tranh trực diện. Bài đấu tranh thường xuyên là dạng bài đã được củng cố về luận cứ, luận chứng để bác bỏ những quan điểm sai trái được thế lực thù địch tấn công, xuyên tạc trong suốt thời gian dài, ví dụ: bác bỏ quan điểm “phi chính trị hóa” quân đội… bài đấu tranh trực diện là dạng bài bác bỏ trực tiếp quan điểm sai trái, xuyên tạc các vấn đề phát sinh trong đời sống xã hội bị lợi dụng bóp méo, xuyên tạc. Ví dụ: Chủ trương, hành động phòng chống COVID-19 theo từng giai đoạn diễn biến của dịch. Bài có dung lượng khoảng 350-500 từ.

Bồi dưỡng kỹ năng xây dựng video clip trước hết bồi dưỡng việc sử dụng thành thạo kỹ năng lựa chọn hình ảnh, giọng đọc, âm nhạc và sử dụng thành thạo các phần mềm ứng dụng chế tạo video clip để sắp đặt hình ảnh phù hợp với âm thanh, tạo hiệu ứng hấp dẫn người tiếp cận. Nội dung chính có thể sử dụng từ các tin, bài đấu tranh đã viết kết hợp giọng đọc, hình ảnh, âm nhạc tạo nên một video clip hoàn chỉnh có dung lượng 1-3 phút.

Thứ tư, bồi dưỡng năng lực làm chủ trang thiết bị kỹ thuật, phần mềm, bảo vệ tài khoản trang, mạng xã hội.

Tập huấn, bồi dưỡng cho đội ngũ nhà giáo năng lực sử dụng thành thạo các thiết bị bảo đảm, bao gồm kiến thức về cấu tạo, nguyên lý hoạt động, phương pháp sử dụng, bảo quản để đảm bảo cho phương tiện được vận hành đúng quy trình, hạn chế tối đa hư hỏng do các thao tác của người sử dụng để khai thác lâu dài, hiệu quả thiết bị. Bồi dưỡng cho đội ngũ nhà giáo năng lực sử dụng các phần mềm hỗ trợ kết nối máy tính ảo với máy tính bảng, điện thoại để sử dụng linh hoạt, tiện dụng mà không phụ thuộc vị trí đặt máy, bồi dưỡng quy trình cài đặt, hình thức, biện pháp sử dụng đúng, đủ công năng của phần mềm.

Bồi dưỡng cách thức, biện pháp bảo vệ tài khoản trang mạng xã hội hai lớp, báo cáo kịp thời với cơ quan chức năng khi bị chiếm quyền truy cập trang, nhóm, tài khoản cá nhân trên mạng xã hội. Duy trì hoạt động thường xuyên, tăng số lượng bạn bè để tăng độ uy tín của trang, nhóm, tài khoản cá nhân làm giảm khả năng bị chiếm quyền và báo cáo. Nắm chắc thời gian truy cập, tương tác trên các trang mạng xã hội để tăng hiệu quả đăng tin, bài.

Thứ năm, quản lý chặt chẽ tài khoản mạng xã hội của đội ngũ nhà giáo.

 Cấp ủy, chỉ huy, cơ quan chuyên trách cần quản lý cả trên không gian, thời gian thực và ảo. Tăng cường công tác nắm bắt tình hình tư tưởng, mối quan hệ của giảng viên thông qua tổ chức đảng, chỉ huy đơn vị từ cơ sở. Phát huy vai trò của hội đồng quân nhân, các tổ chức quần chúng: đoàn thanh niên, hội phụ nữ để nắm bắt tư tưởng giảng viên, kịp thời phát hiện, có biện pháp ngăn chặn biểu hiện tiêu cực thực tế và trên không gian mạng. Phát huy vai trò của lực lượng nòng cốt trong phát hiện, báo cáo kịp thời về đơn vị chủ quản và cơ quan chức năng. Thực hiện thống kê toàn bộ tài khoản mạng xã hội của đội ngũ nhà giáo. Nội dung quản lý là nội dung thông tin trong các tin, bài, ảnh, video mà chủ tài khoản đăng tải, chia sẻ trên các trang cá nhân, trang cộng đồng hoặc trong các hội nhóm. Quán triệt phương châm “nói đi đôi với làm” và nêu gương của đội ngũ nhà giáo, thực hiện mỗi nhà giáo là một tấm gương đạo đức, tự học và sáng tạo lan tỏa trong môi trường sư phạm quân sự; khẳng định vị trí, vai trò đi đầu, phẩm chất quý báu, kiên trung của nhà giáo Quân đội nhân dân Việt Nam.

___________________

1. Đảng Cộng sản Việt Nam, Văn kiện Đại hội đại biểu toàn quốc lần thứ XIII, tập I, Nxb Chính trị quốc gia Sự thật, Hà Nội, 2021, tr.2.

2. Quân ủy Trung ương, Nghị quyết số 1657- NQ/QUTW, ngày 20-12-2022 về đổi mới công tác giáo dục và đào tạo đáp ứng yêu cầu nhiệm vụ xây dựng Quân đội trong tình hình mới.

NGUYỄN BÁ THANH

Nguồn: Tạp chí VHNT số 575, tháng 7 - 2024