Sáng ngày 3-1-2024, tại Hà Nội, Bộ VHTTDL tổ chức Hội nghị tổng kết công tác năm 2023, triển khai nhiệm vụ trọng tâm năm 2024 với chủ đề “Phát huy vai trò động lực của Văn hóa, Thể thao và Du lịch đối với sự phát triển bền vững đất nước”. Thủ tướng Chính phủ Phạm Minh Chính dự và chỉ đạo Hội nghị.

Trước thềm Hội nghị, Thủ tướng Chính phủ Phạm Minh Chính, Bộ trưởng Bộ VHTTDL Nguyễn Văn Hùng và các đại biểu tham quan triển lãm về những hình ảnh nổi bật của ngành VHTTDL trong năm 2023

Thủ tướng Chính phủ Phạm Minh Chính, Bộ trưởng Bộ VHTTDL Nguyễn Văn Hùng và các đại biểu tại Hội nghị

Hội nghị được thực hiện trực tiếp tại điểm cầu Hà Nội và trực tuyến đến 63 điểm cầu các tỉnh, thành phố trực thuộc Trung ương.

Tham dự Hội nghị, tại điểm cầu Trung tâm Hội nghị Quốc tế, Hà Nội còn có các đồng chí Ủy viên Trung ương Đảng: Chủ nhiệm Ủy ban Văn hóa, Giáo dục của Quốc hội Nguyễn Đắc Vinh; Chủ nhiệm Ủy ban Xã hội của Quốc hội Nguyễn Thúy Anh; Chủ nhiệm Ủy ban Đối ngoại của Quốc hội Vũ Hải Hà; Bộ trưởng Bộ Thông tin và Truyền thông Nguyễn Mạnh Hùng; Chủ tịch Tổng Liên đoàn Lao động Việt Nam Nguyễn Đình Khang.

Về phía Bộ VHTTDL có: Ủy viên Trung ương Đảng, Bộ trưởng Nguyễn Văn Hùng; các Thứ trưởng: Tạ Quang Đông, Trịnh Thị Thủy, Hoàng Đạo Cương; tập thể lãnh đạo các cơ quan, đơn vị trực thuộc Bộ.

Dự tại điểm cầu tại 63 tỉnh/thành phố có: đại diện Thường trực Tỉnh ủy, UBND các tỉnh, thành phố; tập thể lãnh đạo các Sở VHTTDL, Sở VHTT, Sở Du lịch và các phòng, ban chuyên môn; đại diện lãnh đạo các đơn vị sự nghiệp thuộc Sở VHTTDL, Sở VHTT, Sở Du lịch.

10 điểm sáng của ngành VHTTDL năm 2023

Phát biểu khai mạc Hội nghị, Bộ trưởng Bộ VHTTDL Nguyễn Văn Hùng nhấn mạnh, năm 2023 là năm toàn ngành VHTTDL vinh dự được đón nhận nhiều hơn sự quan tâm, lãnh đạo của Đảng, Chính phủ, Quốc hội, sự chỉ đạo quyết liệt, sát sao của Thủ tướng Chính phủ, sự ủng hộ, hưởng ứng tích cực của nhân dân với vai trò chủ thể sáng tạo trong xây dựng và phát triển văn hóa.

Bộ trưởng Bộ VHTTDL Nguyễn Văn Hùng phát biểu khai mạc Hội nghị

Bộ trưởng cho biết, “bám sát phương châm hành động của Chính phủ năm 2023 “Đoàn kết kỷ cương, bản lĩnh linh hoạt, đổi mới sáng tạo, kịp thời hiệu quả”, phương châm của Ngành “Quyết liệt hành động - Khát vọng cống hiến” được đề ra từ đầu nhiệm kỳ, Ngành VHTTDL tiếp tục thay đổi căn bản, toàn diện tư duy “làm văn hóa” sang “quản lý nhà nước về văn hóa”.  Lĩnh vực VHTTDL năm 2023 tiếp tục có những chuyển biến tích cực và đạt được kết quả quan trọng trên một số phương diện:

Một là, toàn ngành đã chủ động rà soát các “khoảng trống” trong hệ thống văn bản quy phạm pháp luật về lĩnh vực văn hóa, thể thao và du lịch để tham mưu đề xuất Chính phủ, Quốc hội nhiệm vụ hoàn thiện thể chế, từ đó nâng cao hiệu quả công tác quản lý nhà nước thông qua công cụ pháp luật, đồng thời “khơi thông” nguồn lực, “kiến tạo” sự phát triển mà điểm nhấn quan trọng được BCH Trung ương Đảng, Chính phủ, Quốc hội giao chủ trì xây dựng Chương trình mục tiêu quốc gia về phát triển văn hóa giai đoạn 2025-2035.

Hai là, toàn ngành đã tập trung tham mưu trúng, đúng, kịp thời cho cấp ủy đảng trong việc cụ thể hóa các chủ trương, quan điểm của Đảng về văn hóa. Chuỗi hoạt động kỷ niệm 80 năm Đề cương về văn hóa Việt Nam với 3 nội hàm Dân tộc, Khoa học và Đại chúng được lan tỏa, các thành tố về Hệ giá trị quốc gia, hệ giá trị văn hóa, hệ giá trị gia đình và chuẩn mực con người Việt Nam trong thời kỳ mới được lượng hóa, để vận dụng trong quá trình thực hiện, được nhiều tỉnh thành ủy làm cơ sở trong xây dựng ban hành Nghị quyết chuyên đề về văn hóa.

Ba là, công tác xây dựng môi trường văn hóa gắn với xây dựng con người văn hóa đã đi đúng hướng, lấy địa bàn cơ sở làm trọng tâm, nhân dân là chủ thể để bảo tồn, phát huy các giá trị văn hóa. Nhiều mô hình mới, cách làm hay, nhiều điển hình tiên tiến đã xuất hiện, góp phần thiết thực để xây dựng nền tảng đạo đức tốt đẹp, giá trị “chân - thiện - mỹ” của con người, làm cho cuộc sống của mỗi gia đình, của xã hội ngày càng tốt đẹp hơn, hạnh phúc hơn. Hội nghị tuyên dương gương điển hình tiên tiến trong lĩnh vực văn hóa toàn quốc lần đầu tiên tổ chức dịp kỷ niệm 78 năm ngành truyền thống của Ngành đã vinh dự được nhận thư chúc mừng của Tổng Bí thư Nguyễn Phú Trọng, được đón Thủ tướng Chính phủ Phạm Minh Chính đến dự và chỉ đạo.

Bốn là, các cấp, ngành, địa phương đã có nhận thức sâu sắc hơn về vai trò văn hóa là động lực đối với sự phát triển bền vững đất nước, phát triển văn hóa cần sự chung tay của các cấp, các ngành. Bộ VHTTDL đã phối hợp chặt chẽ với các ban, bộ, ngành trung ương, các địa phương để nâng tầm quy mô tổ chức, chất lượng các sự kiện văn hóa nghệ thuật cấp vùng, cấp quốc gia.

Năm là, trong năm 2023 là đã quan tâm mạnh mẽ hơn tới việc phát triển các ngành công nghiệp văn hóa trở thành ngành kinh tế quan trọng của đất nước. Điểm nhấn là với sự quan tâm, chủ trì của Thủ tướng Chính phủ, Hội nghị toàn quốc về phát triển các ngành công nghiệp văn hóa Việt Nam lần thứ nhất do Bộ VHTTDL tham mưu chuẩn bi đã được tổ chức thành công, làm cơ sở cho việc đề xuất, trình Thủ tướng Chính phủ xem xét, ban hành Chiến lược mới về phát triển công nghiệp văn hóa trong giai đoạn tới.

Sáu là tích cực chuẩn bị, trình Chính phủ báo cáo Bộ Chính trị tổng kết 10 năm thực hiện Nghị quyết số 08-NQ/TW ngày 01/12/2011 về tăng cường sự lãnh đạo của Đảng, tạo bước phát triển mạnh mẽ về thể dục, thể thao đến năm 2020; tổ chức Hội nghị toàn quốc phát triển thể thao thành tích cao làm cơ sở hoàn thiện Chiến lược phát triển thể dục, thể thao Việt Nam đến năm 2030.

 Đoàn thể thao Việt Nam đã giành thành tích xuất sắc, dẫn đầu toàn đoàn, vượt chỉ tiêu đề ra tại kỳ SEA Games được tổ chức tại nước bạn Campuchia; thi đấu đạt kết quả tốt ở ASIAD 19 tại Trung Quốc, vòng loại Olympic và các giải thể thao cấp khu vực, châu lục và thế giới với những kết quả khả quan; đội tuyển bóng đã nữ quốc gia lần đầu tiên giành quyền tham dự World Cup.

Điểm nhấn thứ bảy là, Du lịch đã về đích với kết quả rất đáng trân trọng, đóng góp tích cực vào sự tăng trưởng kinh tế của đất nước. Năm 2023, tổng số khách du lịch quốc tế ước đạt trên 12,5 triệu lượt khách, vượt mục tiêu đề ra (8 triệu lượt), đạt mục tiêu đã điều chỉnh; tổng số khách du lịch nội địa ước đạt 108 triệu lượt khách, vượt 5,8% so với kế hoạch năm. Tổng thu từ du lịch ước đạt 672 nghìn tỷ đồng, vượt 3,38% so với kế hoạch năm 2023. Việt Nam lần thứ 4 được vinh danh là Điểm đến Di sản hàng đầu thế giới tại Lễ trao giải thưởng du lịch thế giới năm 2023.

Tám là, công tác ngoại giao văn hóa được triển khai tích cực, Việt Nam trúng cử thành viên Ủy ban Di sản thế giới nhiệm kỳ 2023 - 2027 với số phiếu rất cao. Hội An, Đà Lạt chính thức gia nhập mạng lưới các thành phố sáng tạo của UNESCO. 11 chương trình chính trị nghệ thuật trong khuôn khổ 5 chuyến thăm cấp cao của Lãnh đạo chủ chốt của Đảng, Nhà nước cùng với 6 chương trình Tuần Văn hóa, Lễ hội du lịch và văn hóa Việt Nam tại nước ngoài trong năm 2023 đã góp phần quảng bá đất nước Việt Nam tươi đẹp, an toàn với nền văn hóa đặc sắc tới đông đảo bạn bè quốc tế.

Chín là, công tác chỉ đạo điều hành tiếp tục được cải tiến. Hai Hội nghị đối thoại trực tiếp của Bộ trưởng với lãnh đạo các đơn vị thuộc Bộ, cùng với việc triển khai thực hiện cam kết của người đứng đầu các đơn vị thuộc Bộ với Bộ trưởng về thực hiện nhiệm vụ của đơn vị đã loại dần sức ý, lực cản, tâm lý e dè, thiếu quyết liệt trong thực thi công vụ.

Mười là, công tác truyền thông từng bước có sự chuyển biến. Chương trình “Câu chuyện văn hóa” phát sóng hằng ngày và chương trình “Du lịch Việt Nam” phát sóng sáng thứ 7, chủ nhật hằng tuần trên VTV1 đã mang đến góc nhìn toàn cảnh, nhiều "hương vị mới" về văn hóa, du lịch cho khán giả xem truyền hình. Các chuyên mục về VHTT trên các báo lớn tăng về thời lượng và chất lượng. Giải báo chí toàn quốc “Vì sự nghiệp phát triển văn hóa, thể thao và du lịch” lần đầu tiên được tổ chức, trao giải vào tháng 9-2023 đã lan tỏa những thành tựu của ngành, ghi nhận và tôn vinh những đóng góp xuất sắc của tập thể, cá nhân đối với sự nghiệp phát triển VHTTDL.

“Điểm lại một số kết quả đã được nêu tại Báo cáo Trung tâm của Hội nghị tổng kết năm 2023 đã gửi tới quý vị đại biểu, với hy vọng các đại biểu dự Hội nghị sẽ chia sẻ, phân tích sâu hơn, rút ra được nguyên nhân, bài học kinh nghiệm về kết quả để phát huy trong thời gian tới. Nhưng quan trọng hơn phải nhận thức một cách thấu đáo về những tồn tại, hạn chế, khu trú lại để làm rõ trách nhiệm của Bộ, của ngành”- Bộ trưởng nhấn mạnh.

Bộ trưởng cho rằng, “Không được nhầm lẫn giữa mong muốn của xã hội để vội vã quy chụp yếu kém nhưng không được chủ quan, tự mãn và càng không được nhụt chí, nản lòng trước khó khăn như lời Tổng Bí thư đã căn dặn ngành ta trong Thư chúc mừng nhân dịp Hội nghị tuyên dương gương điển hình tiên tiến trong lĩnh vực văn hóa toàn quốc năm 2023, kỷ niệm 78 năm ngày thành lập Ngành để năm 2024 phát huy vai trò động lực của VHTTDL đối với sự phát triển bền vững đất nước”.

“Chúng ta tin tưởng sâu sắc rằng với sự quan tâm sâu sắc đó sau Hội nghị toàn ngành sẽ quyết liệt hành động với phương châm “tăng tốc, sáng tạo, về đích” nhằm xây dựng phát triển VHTTDL Việt Nam”- Bộ trưởng nhấn mạnh.

Toàn cảnh Hội nghị

Tại Hội nghị, dưới sự chủ trì của Thủ tướng Chính phủ Phạm Minh Chính, Bộ trưởng Bộ VHTTDL Nguyễn Văn Hùng và các Thứ trưởng: Tạ Quang Đông, Trịnh Thị Thủy, Hoàng Đạo Cương, Hội nghị đã nghe các đại biểu thảo luận và trình bày tham luận.

Giải pháp, bài học kinh nghiệm trong việc thu hút khách du lịch 

Với tham luận “Giải pháp, bài học kinh nghiệm trong việc thu hút khách du lịch trong nước và quốc tế qua việc tổ chức Năm Du lịch Quốc gia 2023”, Giám đốc Sở VHTTDL tỉnh Bình Thuận Bùi Thế Nhân cho biết: Năm 2023, Bình Thuận được vinh dự là địa phương đăng cai tổ chức Năm du lịch quốc gia 2023 với chủ đề “Bình Thuận - Hội tụ xanh”. Đây là sự kiện rất lớn và ý nghĩa để ngành Du lịch phát triển cũng như nâng cao vị thế tỉnh nhà. Qua một năm hoạt động, với nhiều sự kiện, lễ hội diễn ra liên tục khắp các địa phương trong tỉnh Bình Thuận và trải dài khắp 41 tỉnh, thành phố trong cả nước đã được đông đảo Nhân dân, du khách tích cực tham gia hưởng ứng và tạo không khí vui tươi phấn khởi trong thời gian qua. Trong đó, có nhiều hoạt động quy mô, đặc sắc, tạo dấu ấn lớn với người dân và du khách đã diễn ra thành công tốt đẹp như: Lễ Công bố Năm du lịch quốc gia 2023 “Bình Thuận - Hội tụ xanh” (gắn Lễ hội đếm ngược); Diễu hành Mô tô; Hội thảo quản trị điểm đến du lịch bền vững; Hành trình du lịch xanh; Lễ hội Giỗ tổ Hùng Vương; Tổ chức giải đua thuyền truyền thống vô địch quốc gia năm 2023, Festival nghệ thuật biểu diễn thế giới…

Dự ước năm 2023, Bình Thuận đón khoảng 8,3 triệu lượt khách, trong đó khách quốc tế đạt khoảng 220.000 lượt. Lượng khách du lịch đến tỉnh tăng bình quân 16,28%/năm, trong đó khách quốc tế tăng bình quân 2,07 lần/năm; khách nội địa tăng bình quân 14,8%/năm. Tổng thu từ khách du lịch khoảng 19.500 tỷ đồng, tăng bình quân 16,56%/năm. Du lịch Việt Nam ghi nhận ngành Du lịch tỉnh Bình Thuận đã lọt vào top các địa phương trong cả nước có doanh thu trên 10.000 tỉ đồng.

Để khắc phục những tồn tại, hạn chế và phát huy, khai thác hiệu quả các tiềm năng, thế mạnh của du lịch Bình Thuận, Tỉnh ủy, UBND tỉnh đã chỉ đạo thực hiện đồng bộ nhiều giải pháp như: Kêu gọi các nhà đầu tư chiến lược, có thương hiệu, uy tín, năng lực, kinh nghiệm để đầu tư các dự án quy mô lớn, các dự án tổ hợp du lịch, khu du lịch nghỉ dưỡng cao cấp xanh - sạch - đẹp gắn với dịch vụ vui chơi, giải trí, thương mại, dịch vụ du lịch; Chú trọng công tác đảm bảo an ninh, an toàn phục vụ khách; Duy trì hình ảnh du lịch Bình Thuận là điểm đến an toàn, thân thiện; Đẩy mạnh hoạt động quảng bá, xúc tiến du lịch ở trong và ngoài nước, chú trọng khai thác tốt thị trường mục tiêu gắn với phát triển thị trường mới. Đặc biệt áp dụng công nghệ số vào quảng bá du lịch theo xu hướng hiện nay; Tập trung nguồn lực đầu tư hạ tầng giao thông kết nối để thúc đẩy liên kết các vùng trọng điểm phát triển du lịch; Tập trung khai thác tối đa và phát huy tiềm năng thế mạnh của từng địa phương trong tỉnh; Tăng cường quản lý đảm bảo môi trường du lịch an toàn, văn minh, ứng xử thân thiện, giải quyết tốt các vấn đề về môi trường tự nhiên, xã hội… Phát triển đa dạng về loại hình, sản phẩm du lịch; Phát triển, nâng cao chất lượng nguồn nhân lực phục vụ du lịch đáp ứng yêu cầu trước mắt và lâu dài…

Đại biểu các địa phương phát biểu thảo luận tại Hội nghị

“Lấy văn hóa để phát triển du lịch, lấy du lịch để bảo tồn phát triển văn hóa”

Nhấn mạnh về công tác “Bảo tồn văn hóa các dân tộc thiểu số gắn với phát triển du lịch trên địa bàn tỉnh Hà Giang”, Phó Chủ tịch UBND tỉnh Hà Giang Trần Đức Quý cho biết, đến nay, tỉnh Hà Giang đã tổ chức kiểm kê nhận diện được 131 di sản văn hóa vật thể, 446 di sản văn hóa phi vật thể.

Về di sản văn hóa phi vật thể, toàn tỉnh đã có 30 di sản được ghi danh vào danh mục di sản văn hóa phi vật thể quốc gia. Di sản văn hóa thực hành Then Tày, Nùng, Thái của 11 tỉnh, thành, trong đó có Hà Giang được UNESCO ghi danh vào Danh sách di sản văn hóa phi vật thể đại diện của nhân loại. Có 44 di sản văn hóa phi vật thể được đầu tư phục dựng. Các di sản văn hóa phi vật thể được bảo tồn và phục dựng đã và đang được phát huy. Giá trị văn hóa đã trở thành sản phẩm du lịch hấp dẫn du khách đến với Hà Giang.

Hà Giang hiện có 81 lễ hội, trong cấp tỉnh, khu vực 8; cấp huyện, liên huyện là 15 và cấp xã là 58. Về loại hình có 54 lễ hội dân gian, 11 lễ hội lịch sử, 14 lễ hội văn hóa, thể thao, du lịch và 2 lễ hội nghề truyền thống. Các lễ hội truyền thống được bảo tồn và được xác định về quy mô, thời gian tổ chức đảm bảo các mục tiêu bảo tồn văn hóa, quảng bá du lịch và tạo không gian trải nghiệm cho du khách khi đến với Hà Giang.

Với chủ trương “Lấy văn hóa để phát triển du lịch, lấy du lịch để bảo tồn phát triển văn hóa”, xem di sản văn hóa là tài nguyên du lịch có giá trị đặc biệt để khai thác tạo ra các sản phẩm du lịch hấp dẫn, từng bước phát huy giá trị và góp phần tích cực trong việc thu hút khách du lịch. Năm 2022, ngay khi Chính phủ cho chủ trương mở cửa du lịch, Hà Giang đã tổ chức thành công các giải pháp thích ứng linh hoạt trong hoạt động du lịch và tổ chức đón 2,268 triệu lượt khách đạt 147% kế hoạch năm; doanh thu du lịch đạt 4.536 tỷ đồng. Năm 2023, Hà Giang đón 3.018.000 lượt du khách. Trong đó 304.558 lượt khách quốc tế (bao gồm khách mang hộ chiếu và giấy thông hành) khách nội địa là 2.713.442 lượt người, (tăng 33% so với năm 2022, vượt 20,7% kế hoạch năm), tổng thu từ du lịch ước đạt 7.092 tỷ đồng. Lượng khách du lịch tăng đóng góp quan trọng vào tăng trưởng GDP của tỉnh. Hà Giang vinh dự được vinh danh điểm đến mới nổi hàng đầu châu Á của Tổ chức du lịch thế giới, là địa chỉ tìm kiếm cao thứ 4 trong năm do Googe bình chọn.

Để thực hiện việc bảo tồn giá trị di sản văn hóa gắn với phát triển du lịch trong thời gian tới, Phó Chủ tịch UBND tỉnh Hà Giang Trần Đức Quý cho rằng, Hà Giang xác định tiếp tục tăng cường tuyên truyền đến các cấp, các ngành và cán bộ nhân dân về ý nghĩa, tầm quan trọng của việc bảo tồn di sản văn hóa; gắn cộng đồng địa phương - chủ nhân thực sự của các di sản có được quyền làm chủ các di sản của mình, từng bước thu hút cộng đồng tham gia quản lý; vừa khai thác các lợi ích kinh tế do du lịch mang lại đồng thời vừa bảo tồn văn hóa địa phương. Chú trọng đầu tư tôn tạo các di tích lịch sử văn hóa, danh lam thắng cảnh tiêu biểu; đầu tư nghiên cứu phục dựng các lễ hội, các hình thức sinh hoạt văn hóa, văn nghệ, định hướng chọn lọc một số lễ hội tiêu biểu của địa phương, xây dựng thành lễ hội tiêu biểu của vùng để thu hút khách du lịch; Tiếp tục phát huy hiệu quả mô hình Hội nghệ nhân dân gian, nhóm sở thích, câu lạc bộ sinh hoạt văn hóa…; Nâng cao chất lượng hoạt động đưa văn hóa truyền thống vào giảng dạy trong các cấp học để giáo dục thế hệ trẻ hiểu và tôn trọng giá trị di sản văn hóa, nâng cao ý thức, vai trò trách nhiệm trong việc phát huy di sản văn hóa, trở thành những người quản lý và bảo vệ di sản văn hóa, đảm bảo cho các di sản văn hóa tồn tại bền vững.

Giám đốc Nhà hát Kịch Việt Nam Nguyễn Xuân Bắc phát biểu tại Hội nghị

Các nghệ sĩ luôn ý thức vai trò và vị trí của mình trong việc phát huy những giá trị tốt đẹp của văn hóa

Phát biểu tham luận tại Hội nghị, Giám đốc Nhà hát Kịch Việt Nam Nguyễn Xuân Bắc cho rằng, cuộc cách mạng công nghiệp 4.0 bên cạnh những thành tựu khoa học và sự hỗ trợ phát triển đáp ứng nhu cầu đời sống con người đáng kinh ngạc thì mặt trái của nó cũng vô cùng khủng khiếp, nó tác động mạnh mẽ một cách “không thương tiếc” đặc biệt là đối với văn hóa.

Theo Giám đốc Nhà hát Kịch Việt Nam, “là một đơn vị nghệ thuật thuộc Bộ VHTTDL, là các nghệ sĩ, chúng tôi luôn ý thức rất rõ vai trò và vị trí của mình trong việc phát huy những giá trị tốt đẹp của văn hóa và việc bảo vệ biên cương văn hóa tư tưởng nhằm đáp ứng nhu cầu xây dựng văn hóa con người Việt Nam trong tình hình mới”.

Ông Nguyễn Xuân Bắc cho biết, Nhà hát đặc biệt đẩy mạnh công tác quảng cáo, truyền thông, chú trọng xây dựng web site, Fanpage, quảng bá vở diễn trên các nền tảng mạng xã hội: facebook, tiktok… Xác định xây dựng thương hiệu Nhà hát Kịch Việt Nam trên mạng xã hội chính là việc Nhà hát tự định vị và quảng bá bản thân. Công tác truyền thông của Nhà hát không chỉ của bộ phận truyền thông mà còn của tất cả cán bộ nghệ sĩ trong Nhà hát. Bên cạnh đó, Nhà hát Kịch Việt Nam còn phối hợp với các đơn vị Đài Truyền hình Việt Nam, các hãng phim… tạo điều kiện cho các nghệ sĩ, diễn viên trẻ đi làm phim, từ đó góp phần tạo ra những gương mặt nghệ sĩ tiêu biểu, đóng góp cho nền nghệ thuật nước nhà…

"Trong những năm qua, chúng tôi vẫn luôn bám sát theo chức năng nhiệm vụ của mình, góp phần nâng cao đời sống văn hóa, tinh thần và thẩm mỹ người xem. Các vở diễn không chỉ da dạng về đề tài, phản ánh chân thực cuộc sống và xã hội mà còn có cách tiếp cận với khán giả hết sức gần gũi và hiện đại, dễ xem và dễ tiếp nhận. Hầu hết các đêm diễn, đều có phần giao lưu với khán giả, để người xem có cơ hội được bày tỏ, thể hiện cảm xúc của mình sau vở diễn… Thông qua những đêm diễn, Nhà hát đã truyền đến khán giả cái hay, cái đẹp, cái xuất sắc của truyền thống của ông cha để lại. Các tác phẩm của Nhà hát Kịch Việt Nam cũng tuyên truyền đường lối chủ trương của Đảng, chính sách pháp luật của Nhà nước, quan trọng hơn qua những buổi giao lưu như vậy, Nhà hát góp phần hỗ trợ khán giả nhận thức đầy đủ hơn về cách thức, mánh khóe của những thế lực thù địch chống đối Đảng, Nhà nước, đi ngược lại lợi ích phát triển của quốc gia, của dân tộc"- NSND Xuân Bắc nói.

Về công tác mở rộng giao lưu hợp tác quốc tế, Giám đốc Nguyễn Xuân Bắc cho biết, hằng năm Nhà hát luôn có những chuyến công tác biểu diễn ở các nước trong khu vực và quốc tế như: Lào, Thái Lan, Malaysia, Singapore, Nhật Bản, Trung Quốc, Hàn Quốc, biểu diễn phục vụ bà con kiều bào tại châu Âu. Năm 2023, Nhà hát Kịch Việt Nam dàn dựng vở Người đi dép cao su do nhà văn Algeria - Kateb Yacine là tác giả. Vở diễn đã nhận được sự đánh giá cao từ phía Đại sứ quán Algeria và Đại sứ quán hơn 20 quốc gia cùng tham dự.

Thông qua những chương trình biểu diễn của Nhà hát kịch Việt Nam nói riêng, các nhà hát truyền thống trực thuộc Bộ VHTTDL nói chung như: Nhà hát Chèo Việt Nam, Nhà hát Tuồng Việt Nam, Nhà hát Cải lương Việt Nam, Nhà hát Múa rối Việt Nam… không chỉ giới thiệu văn hóa đất nước, con người Việt Nam mà thông qua đó còn thúc đẩy "ngành công nghiệp không khói" phát triển…

Thủ tướng Chính phủ Phạm Minh Chính phát biểu chỉ đạo Hội nghị

Vai trò, vị trí, tầm quan trọng của lĩnh vực VHTTDL ngày càng được nâng cao hơn, toàn diện hơn

Phát biểu chỉ đạo Hội nghị, Thủ tướng Chính phủ Phạm Minh Chính vui mừng nhận thấy thời gian qua, vai trò, vị trí,  tầm quan trọng của lĩnh vực VHTTDL ngày càng được nâng cao hơn, toàn diện hơn, sâu sắc hơn cả về nhận thức và hành động; đội ngũ cán bộ, công chức, viên chức và người lao động trong ngành cũng hết sức tự hào vì được đóng góp vào sự nghiệp VHTTDL và sự nghiệp bảo vệ, xây dựng, phát triển đất nước.

Thủ tướng nhắc lại những quan điểm lớn của Chủ tịch Hồ Chí Minh, của Đảng, của Tổng Bí thư Nguyễn Phú Trọng về vai trò, vị trí tầm quan trọng của văn hóa: Văn hóa là nền tảng tinh thần, là sức mạnh nội sinh; văn hóa còn thì dân tộc còn; văn hóa soi đường cho quốc dân đi; văn hóa có tính dân tộc, khoa học, đại chúng; văn hóa phải được đặt ngang hàng với kinh tế, chính trị, xã hội…

Cùng với đó, thể thao có ý nghĩa quan trọng mang lại sức mạnh vật chất, thể chất và sức mạnh tinh thần, ý chí, mỗi công dân khỏe mạnh, có ý chí kiên cường thì cả dân tộc khỏe mạnh, có ý chí kiên cường. Du lịch là ngành kinh tế mũi nhọn của đất nước.

Theo Thủ tướng, chúng ta bảo vệ, xây dựng, phát triển đất nước dựa trên nội lực là cơ bản, chiến lược, lâu dài, quyết định, ngoại lực là quan trọng và đột phá. Trong đó, nội lực gồm 3 trụ cột chính là con người, thiên nhiên và truyền thống văn hóa lịch sử. Chúng ta đã làm tốt việc phát huy những thành tố trụ cột này và cần tiếp tục làm tốt hơn nữa trong thời gian tới.

"Dân tộc ta không bao giờ khuất phục trước khó khăn, thách thức và trước bất cứ kẻ thù nào. Có những lúc tưởng như chúng ta đã bị dồn vào chân tường, nhưng chúng ta vẫn kiên cường, ứng biến rất linh hoạt để vượt lên, để đất nước ta chưa bao giờ có được cơ đồ, tiềm lực, vị thế và uy tín quốc tế như ngày nay", Thủ tướng nhấn mạnh.

Thủ tướng nêu rõ, trong năm 2023 đầy khó khăn, thách thức, chúng ta đã vượt qua thách thức, chiến thắng khó khăn, đạt được những thành quả rất đáng trân trọng. Thay mặt Chính phủ, Thủ tướng ghi nhận, biểu dương những nỗ lực, cố gắng và chúc mừng những kết quả quan trọng mà toàn thể cán bộ, công chức, viên chức, những người làm công tác VHTTDL đã đạt được trong năm 2023, đóng góp vào thành tựu, kết quả chung của cả nước.

Theo đó, Bộ, ngành VHTTDL đã bám sát chủ trương, đường lối, chính sách, pháp luật của Đảng, Nhà nước, chỉ đạo của đồng chí Tổng Bí thư Nguyễn Phú Trọng tại Hội nghị Văn hóa toàn quốc để triển khai nhiệm vụ. Bộ VHTTDL đã hoàn thành 133/148 (90%) nhiệm vụ Chính phủ giao trong năm 2023; chủ động, tích cực tham mưu đẩy mạnh công tác xây dựng và hoàn thiện thể chế; tổ chức thành công nhiều hội nghị quan trọng bàn về các cơ chế, chính sách, giải pháp thúc đẩy phát triển VHTTDL, như hội nghị toàn quốc đầu tiên về phát triển các ngành công nghiệp văn hóa Việt Nam, 2 hội nghị toàn quốc về du lịch, hội nghị về phát triển thể thao thành tích cao.

Ngành VHTTDL tổ chức thành công chuỗi hoạt động kỷ niệm 80 năm ra đời Đề cương về văn hóa Việt Nam (1943-2023); kỷ niệm 78 năm Ngày thành lập ngành Văn hóa (28/8/1945-28/8/2023)… mang lại ý nghĩa rất tích cực, lan tỏa sâu rộng, thu hút sự quan tâm của toàn xã hội.

Nhiều giá trị văn hóa truyền thống, di sản văn hóa của dân tộc được kế thừa, bảo tồn, tôn tạo, phát triển và được quốc tế công nhận. UNESCO công nhận vịnh Hạ Long-quần đảo Cát Bà là Di sản Thiên nhiên thế giới, nâng tổng số di sản của Việt Nam được công nhận lên 32 di sản. Việt Nam lần thứ hai trúng cử vị trí thành viên của Ủy ban Di sản thế giới nhiệm kỳ 2023-2027; Đà Lạt và Hội An trở thành Thành phố sáng tạo của UNESCO…

Đời sống văn hóa cơ sở và phong trào "Toàn dân đoàn kết xây dựng đời sống văn hóa" tiếp tục phát triển có chiều sâu, chất lượng, mang lại hiệu quả thiết thực; phát huy giá trị và vai trò của gia đình, cộng đồng và xã hội; tạo chuyển biến tích cực trong xây dựng, phát triển con người Việt Nam toàn diện và xây dựng nền văn hóa Việt Nam tiên tiến, đậm đà bản sắc dân tộc. Trong năm 2023, đã tổ chức hơn 3.000 cuộc thi, hội diễn văn hóa nghệ thuật quần chúng, thu hút hơn 9 triệu lượt người tham dự.

Nhiều giá trị văn hóa truyền thống của dân tộc được phát huy; chuẩn mực ứng xử văn hóa mới được hình thành; đời sống văn hóa vùng đồng bào dân tộc thiểu số và miền núi được quan tâm. Nhiều lễ hội truyền thống và hoạt động văn hóa, nghệ thuật được tổ chức an toàn, lành mạnh, tiết kiệm, vui tươi, tạo nên bức tranh ấn tượng, đa sắc màu.

Thể dục thể thao quần chúng tiếp tục phát triển sâu rộng. Cuộc vận động "Toàn dân rèn luyện thân thể theo gương Bác Hồ vĩ đại" được triển khai và gắn kết hiệu quả với phong trào "Toàn dân đoàn kết xây dựng đời sống văn hóa" và "Chương trình xây dựng nông thôn mới". Nhiều hội thi, giải thể thao thu hút đông đảo người dân tham gia. Công tác giáo dục thể chất và thể thao trường học được thúc đẩy. Tổ chức thành công 173 giải thể thao quốc gia và quốc tế tổ chức tại Việt Nam. Thể thao thành tích cao tiếp tục đạt nhiều kết quả ấn tượng.

Bộ VHTTDL đã chủ động tham mưu Chính phủ ban hành các chính sách đẩy nhanh phục hồi, tăng tốc phát triển du lịch; tháo gỡ khó khăn, vướng mắc, tạo điều kiện cho các doanh nghiệp du lịch phục hồi và phát triển. Liên kết, hợp tác phát triển du lịch giữa các địa phương, các vùng tiếp tục được tăng cường. Du lịch Việt Nam ghi nhận sự tăng trưởng bứt phá khi khách du lịch quốc tế năm 2023 ước đạt 12,5 triệu lượt (vượt xa mục tiêu 8 triệu lượt khách và gấp 3,5 lần năm 2022); khách du lịch nội địa ước đạt 108 triệu lượt, vượt 5,8% kế hoạch; tổng thu từ du lịch ước đạt 672.000 tỷ đồng, vượt 3,38%.

Công tác lãnh đạo, điều hành và quản lý nhà nước được đổi mới, tăng cường theo hướng xác định trọng tâm, trọng điểm, bố trí nguồn lực phù hợp, thúc đẩy phát triển ngành.

Nhiều địa phương đã chủ động, bám sát đường lối, chủ trương, chính sách, pháp luật của Đảng, Nhà nước và các nghị quyết của cấp ủy, hội đồng nhân dân các cấp để khai thác, phát huy bản sắc văn hóa, các di sản, tăng cường kết nối trong phát triển VHTTDL.

Bên cạnh những kết quả đạt được, Thủ tướng chỉ ra một số tồn tại, hạn chế, khó khăn, thách thức. Tiềm năng lớn, nhưng thể chế, cơ chế, chính sách cho VHTTDL còn hạn hẹp. Chính sách bảo tồn, phát huy giá trị văn hóa truyền thống của dân tộc chưa hoàn thiện (như thiếu các chính sách cho các di sản văn hóa phi vật thể sau khi được ghi danh). Chưa xây dựng được chương trình mục tiêu quốc gia về phát triển văn hóa và chiến lược phát triển công nghiệp văn hóa Việt Nam trong giai đoạn mới.

Công tác phối hợp trong ngành và giữa ngành với các bộ, ngành, địa phương còn thiếu chặt chẽ, nhịp nhàng, nhất là trong liên kết phát huy, khai thác các di sản. Việc huy động nguồn lực đầu tư, nhất là hợp tác công tư cho lĩnh vực VHTTDL còn hạn chế, do đó phải tháo gỡ khó khăn dần từng bước (ví dụ như trong khai thác sân vận động Mỹ Đình, hay khai thác các công viên…). Chưa phát huy được hết tiềm năng khác biệt, cơ hội nổi trội, lợi thế cạnh tranh để phát triển công nghiệp văn hóa, công nghiệp giải trí. Đời sống vật chất và tinh thần của một số nghệ sĩ, vận động viên... còn cần những cơ chế, chính sách phù hợp hơn.

Hệ thống thiết chế văn hóa, thể thao, nhất là ở vùng dân tộc thiểu số, vùng sâu, vùng xa còn thiếu đồng bộ. Lĩnh vực thể dục, thể thao vẫn còn những hạn chế, bất cập ở cả thể thao quần chúng và thể thao thành tích cao. "Các khu vực thành thị thì thiếu quỹ đất, nông thôn thì thiếu kinh phí đầu tư xây dựng cơ sở vật chất cho hoạt động thể dục thể thao quần chúng", Thủ tướng nhấn mạnh.

Lĩnh vực du lịch đã đạt nhiều kết quả hồi phục tích cực, song, vẫn đứng trước nhiều khó khăn, thách thức. Một số vụ việc phức tạp để kéo dài gây thất thoát, lãng phí nguồn lực, bức xúc trong dư luận. Công tác truyền thông chính sách cần tích cực hơn.

Thủ tướng nhấn mạnh bài học kinh nghiệm về nghiêm túc quán triệt, thực hiện hiệu quả các nghị quyết, chủ trương, chính sách, pháp luật của Đảng, Nhà nước về VHTTDL; chỉ đạo của Tổng Bí thư Nguyễn Phú Trọng tại Hội nghị Văn hóa toàn quốc. Đồng thời, luôn chủ động, đổi mới sáng tạo, kết hợp giữa truyền thống và hiện đại, giữa sức mạnh dân tộc và sức mạnh thời đại, quốc tế hóa nền văn hóa Việt Nam và dân tộc hóa văn hóa thế giới.

Thủ tướng lưu ý đặc điểm lớn của Việt Nam là nước đang phát triển, nền kinh tế đang chuyển đổi, do đó tinh thần là không cầu toàn, không nóng vội, nhưng phải mạnh dạn hơn, tầm nhìn xa hơn nữa để phát triển; công tác tham mưu phải chủ động, tích cực, kịp thời, linh hoạt hơn nữa; giải quyết dứt điểm các công việc, vấn đề tồn đọng; đồng thời thúc đẩy mạnh mẽ, hiệu quả hơn nữa hợp tác công tư, đẩy mạnh truyền thông chính sách.

Phát huy tối đa sức mạnh của nền văn hóa và con người Việt Nam

Nhận định năm 2024 sẽ tiếp tục khó khăn, thách thức hơn năm 2023, Thủ tướng yêu cầu Bộ, ngành không thỏa mãn với những kết quả đã đạt được, không chủ quan, lơ là, cũng không bi quan, lo sợ trước những diễn biến phức tạp, khó khăn, thách thức, mà phải tự tin hơn, bản lĩnh hơn, mạnh mẽ hơn để phát huy tối đa sức mạnh của nền văn hóa, sức mạnh nội sinh, sức mạnh con người Việt Nam để vững bước đi lên, tháo gỡ khó khăn, vượt qua thách thức, tạo bứt phá, tăng tốc phát triển nhanh và bền vững lĩnh vực VHTTDL.

Về phương hướng và nhiệm vụ trọng tâm, Thủ tướng cơ bản nhất trí với phương hướng, nhiệm vụ đã được Bộ xác định, đồng thời lưu ý, nhấn mạnh thêm một số nội dung.

Trước hết, cần tiếp tục quán triệt sâu sắc, tập trung triển khai hiệu quả các chủ trương, đường lối, chính sách, pháp luật của Đảng, Nhà nuớc về văn hóa, nhất là Kết luận của Tổng Bí thư Nguyễn Phú Trọng tại Hội nghị Văn hóa toàn quốc.

Thứ hai, quyết tâm tạo đột phá trong công tác thể chế hóa chủ trương, đường lối, chính sách, pháp luật của Đảng, Nhà nước về phát triển VHTTDL; chú trọng cải cách thủ tục hành chính, cải thiện môi trường đầu tư kinh doanh gắn với đẩy mạnh chuyển đổi số. Khẩn trương hoàn thiện, trình cấp có thẩm quyền ban hành Chương trình mục tiêu quốc gia về phát triển văn hóa giai đoạn 2025-2035 và Chiến lược phát triển công nghiệp văn hóa Việt Nam trong giai đoạn mới.

Thứ ba, tiếp tục bảo tồn, tôn tạo và phát huy các giá trị di sản, văn hóa dân tộc, các giá trị văn hóa vật thể và phi vật thể của các vùng, miền; đẩy mạnh chuyển đổi số trong quản lý, khai thác di sản; từng bước giải quyết hài hòa mối quan hệ giữa bảo tồn và phát triển; đa dạng hóa các hình thức truyền thông, giáo dục về di sản. Kết hợp hài hòa, hợp lý, hiệu quả giữa chuyển đổi số, chuyển đổi xanh, kinh tế tuần hoàn trong phát triển văn hóa, thể thao, du lịch nhanh và bền vững.

Ưu tiên đầu tư xây dựng, nâng cấp, cải tạo đi đôi với nâng cao chất lượng, hiệu quả hệ thống thiết chế văn hóa. Thủ tướng bày tỏ trăn trở, mong muốn đất nước tiếp tục có thêm những công trình, thiết chế văn hóa, thể thao tầm vóc, vừa mang bản sắc dân tộc, vừa tạo dấu ấn đột phá, tầm cỡ thế giới; đồng thời khai thác, phát huy hiệu quả tối đa những công trình, thiết chế đã có.

Phát huy mạnh mẽ vai trò của gia đình trong việc bồi dưỡng, xây dựng đạo đức, nhân cách con người, đề cao chuẩn mực giá trị đạo đức xã hội. Xây dựng văn hóa số, văn hóa mạng trong sạch, lành mạnh phù hợp với truyền thống văn hóa, lịch sử và bản sắc dân tộc.

Thứ tư, củng cố nâng cao hiệu quả, đổi mới mô hình hoạt động, cách thức quản lý của cơ quan quản lý nhà nước về thể dục thể thao. Đổi mới phong trào thể dục thể thao quần chúng gắn với cuộc vận động "Toàn dân rèn luyện thân thể theo gương Bác Hồ vĩ đại"; quyết liệt thực hiện hiệu quả Chương trình bơi an toàn, phòng, chống tai nạn đuối nước trẻ em và Đề án tổng thể phát triển thể lực, tầm vóc người Việt Nam đến năm 2030.

Đẩy mạnh phát triển thể thao thành tích cao chuyên nghiệp, tiếp tục thực hiện chiến lược đầu tư trọng điểm cho các môn thể thao Việt Nam có lợi thế, đề xuất các giải pháp có tính đột phá trong việc tuyển chọn, đào tạo, bồi dưỡng, phát triển lực lượng vận động viên trẻ tài năng…

Thứ năm, tổ chức đánh giá, tổng kết việc thi hành Luật Du lịch 2017; sơ kết việc thực hiện Nghị quyết số 08 của Bộ Chính trị về phát triển du lịch trở thành ngành kinh tế mũi nhọn. Đổi mới mạnh mẽ phương thức, nội dung xúc tiến, quảng bá du lịch; phát triển hệ sinh thái du lịch thông minh gắn với chuyển đổi số nhằm tăng cường kết nối hạ tầng dịch vụ, hỗ trợ và gia tăng trải nghiệm cho khách du lịch; tăng cường ứng dụng công nghệ xanh, sạch trong du lịch.

Phát triển du lịch theo hướng "Sản phẩm đặc sắc - Dịch vụ chuyên nghiệp - Thủ tục thuận tiện, đơn giản - Giá cả cạnh tranh - Môi trường vệ sinh sạch đẹp - Điểm đến an toàn, văn minh, thân thiện". Tập trung triển khai các chương trình, chiến lược, đề án đã được Chính phủ, Thủ tướng Chính phủ phê duyệt; chủ động phối hợp với các bộ, ngành, địa phương liên quan để đề xuất những cơ chế, chính sách và giải pháp cụ thể nhằm hỗ trợ, tháo gỡ khó khăn, vướng mắc, phát triển toàn diện, đồng bộ ngành du lịch (như về thuế, đất đai, tự chủ, cơ chế phối hợp…).

Thủ tướng yêu cầu phấn đấu năm 2024, ngành Du lịch đón và phục vụ 18 triệu lượt khách du lịch quốc tế, 110 triệu lượt khách nội địa, tổng thu từ du lịch ước đạt 850.000 tỷ đồng.

Thứ sáu, quan tâm hơn nữa việc xây dựng đội ngũ cán bộ; chăm lo đời sống, động viên tinh thần, hỗ trợ vật chất thiết thực, nghiên cứu, tiếp tục hoàn thiện chính sách phù hợp đối với những người làm việc trong ngành VHTTDL.

Thứ bảy, đẩy mạnh liên kết nội vùng, liên kết vùng, liên kết quốc gia và liên kết quốc tế với phương châm "một cung đường, nhiều điểm đến", xây dựng con đường di sản quốc gia, con đường di sản quốc tế, kết nối thể thao, kết nối con người "từ trái tim tới trái tim". Quan tâm thúc đẩy, bảo đảm tiếp cận bình đẳng về văn hóa, thể thao, du lịch với vùng sâu, vùng xa, biên giới, hải đảo và đặc biệt là với những người yếu thế.

Thứ tám, phối hợp chặt chẽ, đồng bộ, hiệu quả giữa các cơ quan Trung ương, giữa các địa phương, giữa các ngành, giữa Trung ương và địa phương, giữa các lĩnh vực văn hóa, lĩnh vực thể thao, lĩnh vực du lịch.

Trong giai đoạn phát triển mới, Thủ tướng mong muốn và tin tưởng rằng, Ban Cán sự đảng, lãnh đạo Bộ, công chức, viên chức, người lao động và toàn thể những người làm công tác VHTTDL sẽ phát huy truyền thống tốt đẹp và kết quả đã đạt được, tiếp tục chung sức, đoàn kết, đồng lòng, kỷ luật, kỷ cương, đổi mới sáng tạo hơn nữa, cống hiến nhiều hơn nữa; xứng đáng là những "chiến sĩ xung kích" trên mặt trận tư tưởng-văn hóa, với khí thế mới, động lực mới, tạo thành công mới, hoàn thành xuất sắc mục tiêu, nhiệm vụ năm 2024, phụng vụ Tổ quốc, phục sự nhân dân, góp phần vì mục tiêu xây dựng đất nước Việt Nam hùng cường, thịnh vượng, nhân dân ngày càng ấm no và hạnh phúc.

Bộ trưởng Bộ VHTTDL Nguyễn Văn Hùng phát biểu tiếp thu ý kiến chỉ đạo của Thủ tướng Chính phủ

Phát biểu tiếp thu tại Hội nghị, Bộ trưởng Nguyễn Văn Hùng bày tỏ cảm ơn Thủ tướng Chính phủ đã có bài phát biểu quan trọng định hướng cho ngành các nhiệm vụ cần phải tập trung thực hiện trong năm 2024, với 8 đầu việc cụ thể nhằm tạo sức mạnh tổng hợp để tăng tốc và về đích trong thời gian tới.

Bộ trưởng Nguyễn Văn Hùng khẳng định sẽ cụ thể hóa ý kiến chỉ đạo của Thủ tướng vào chương trình, nhiệm vụ trong năm 2024.

“Bộ VHTTDL và toàn ngành VHTTDL mong muốn tiếp tục đón nhận được nhiều hơn sự quan tâm của lãnh đạo Đảng, Nhà nước, Chính phủ và Thủ tướng Chính phủ, các Bộ, ngành để tập trung thực hiện, hoàn thành tốt hơn nữa nhiệm vụ phát triển lĩnh vực VHTTDL, trở thành động lực quan trọng trong sự phát triển bền vững của đất nước”- Bộ trưởng phát biểu.

Tại Hội nghị, Vụ trưởng Vụ TCCB (Bộ VHTTDL) Lê Đức Trung đã công bố kết quả  công tác thi đua khen thưởng của Bộ VHTTDL đối với các sở thuộc ngành VHTTDL đã đạt nhiều thành tích xuất sắc năm 2023. Trong đó, tặng Cờ thi đua của Bộ VHTTDL đối với 33 Sở VHTTDL, Sở VHTT, Sở DL tỉnh, thành phố trực thuộc Trung ương; tặng Bằng khen của Bộ trưởng Bộ VHTTDL đối với 42 Sở VHTTDL, Sở VHTT, Sở DL tỉnh, thành phố trực thuộc Trung ương.

Tiết mục nghệ thuật chào mừng Hội nghị

NGỌC BÍCH - Ảnh: TUẤN MINH