Bảo vệ vững chắc chủ quyền biển, đảo Tổ quốc là nhiệm vụ chiến lược của cách mạng Việt Nam, đòi hỏi phải phát huy vai trò, trách nhiệm của các tổ chức, lực lượng, của cả hệ thống chính trị và mỗi công dân Việt Nam, trong đó có thanh niên quân đội, thông qua quá trình tác động có mục đích, tích cực, tự giác và có hiệu quả của các chủ thể, nhằm khơi dậy, gia tăng, chuyển hóa các giá trị động lực chính trị, tinh thần thành hành động, ý chí quyết tâm bảo vệ vững chắc chủ quyền biển, đảo của thanh niên trong các đơn vị quân đội.

Những năm qua, cấp ủy, người chỉ huy các cấp thường xuyên quan tâm đến công tác giáo dục, phát huy vai trò của thanh niên quân đội trong đấu tranh bảo vệ chủ quyền biển, đảo Tổ quốc và đạt được nhiều kết quả đáng khích lệ. Tuy nhiên, trước những diễn biến phức tạp, khó lường của tình hình biển Đông trên thế giới và khu vực, đã và đang đặt ra yêu cầu cấp thiết phát huy hơn nữa vai trò của thanh niên quân đội trong đấu tranh, bảo vệ vững chắc chủ quyền biển, đảo quốc gia. Quá trình này cần tập trung vào những nội dung sau:

Một là, nâng cao nhận thức về quyền chủ quyền biển, đảo Tổ quốc cho thanh niên quân đội. Đây là nội dung đặc biệt quan trọng nhằm thống nhất ý chí và hành động trong tham gia đấu tranh bảo vệ chủ quyền biển, đảo Tổ quốc cho thanh niên quân đội. Theo đó, cần tập trung quán triệt sâu sắc Nghị quyết Trung ương 8 (khóa XI) của Đảng về Chiến lược bảo vệ Tổ quốc trong tình hình mới; Chiến lược phát triển bền vững kinh tế biển Việt Nam đến năm 2030, tầm nhìn đến năm 2045 và Luật Biển Việt Nam năm 2015, tình hình an ninh quốc gia trên biển; Công ước của Liên Hợp quốc về Luật Biển năm 1982; Tuyên bố về cách ứng xử của các bên ở Biển Đông (DOC); kết quả hoạt động của lực lượng vũ trang và nhân dân trong quản lý, bảo vệ chủ quyền biển, đảo cũng như trong giải quyết các vấn đề biên giới biển giữa Việt Nam và các nước có liên quan; cơ sở pháp lý để khẳng định chủ quyền đối với hai quần đảo Hoàng Sa và Trường Sa...

Cùng với những nội dung trên, cần tuyên truyền sâu sắc cho mỗi thanh niên quân đội, nhất là lực lượng trực tiếp tham gia bảo vệ chủ quyền biển, đảo, nhận thức rõ tính chất phức tạp của nhiệm vụ bảo vệ chủ quyền biển, đảo trong bối cảnh mở cửa, hội nhập quốc tế; quán triệt sâu sắc phương châm của Đảng và Nhà nước ta trong vấn đề đấu tranh bảo vệ chủ quyền quốc gia là: “Chủ động, kiên quyết, kiên trì đấu tranh bằng các biện pháp phù hợp, bảo vệ được chủ quyền biển, đảo, vùng trời và giữ được hòa bình, ổn định để phát triển đất nước”... Từ đó, giúp cho thanh niên quân đội có cơ sở pháp lý vững chắc trong tham gia đấu tranh bảo vệ vững chắc chủ quyền biển, đảo thiêng liêng của Tổ quốc.

Hai là, gắn kết chặt chẽ giữa phát huy vai trò của thanh niên quân đội trong đấu tranh bảo vệ chủ quyền biển, đảo với nâng cao chất lượng các mặt huấn luyện, sẵn sàng chiến đấu ở đơn vị. Thực hiện gắn kết chặt chẽ giữa phát huy vai trò thanh niên quân đội trong đấu tranh bảo vệ vững chắc chủ quyền biển, đảo Tổ quốc với nâng cao chất lượng các mặt hoạt động huấn luyện, sẵn sàng chiến đấu ở đơn vị là biện pháp thiết thực nhằm không ngừng gia tăng ý chí, khả năng chịu đựng khó khăn, gian khổ trong hoàn cảnh chiến đấu (nếu xảy ra); có bản lĩnh chính trị và trình độ chuyên môn vững vàng trong việc làm chủ vũ khí, trang bị kỹ thuật hiện đại, biết hành động mạnh dạn và cương quyết để tham gia đấu tranh bảo vệ vững chắc chủ quyền biển, đảo quốc gia.

Từ thực tiễn công tác đấu tranh bảo vệ chủ quyền biển, đảo quốc gia những năm qua có thể thấy rằng, đây là một mặt trận, một chiến trường tổng hợp với việc đối phương sử dụng đa dạng các hình thức chiến thuật nhằm đạt mục đích của mình. Trong đó có cả biện pháp phi quân sự, phi vũ trang, đẩy mạnh “tự diễn biến”, “tự chuyển hóa” cũng như sử dụng các loại vũ khí, kỹ thuật, phương tiện chiến tranh công nghệ cao, có sức tàn phá, sức sát thương, hủy diệt lớn. Vì vậy, người chỉ huy các đơn vị cần thường xuyên kết hợp chặt chẽ giữa phát huy vai trò của thanh niên quân đội trong đấu tranh bảo vệ vững chắc chủ quyền biển, đảo Tổ quốc với tổ chức tốt hoạt động huấn luyện, sẵn sàng chiến đấu bảo vệ chủ quyền biển, đảo ở đơn vị, nhằm giúp mỗi thanh niên quân đội làm quen được với các tình huống tác chiến trên biển, đảo; là điều kiện tốt để họ luôn vững vàng, tin tưởng ở bản thân, khắc phục sợ hãi và rèn luyện sức chịu đựng gian khổ, khó khăn của thực tiễn chiến đấu. Đồng thời, có qua rèn luyện trong hoạt động quân sự, thanh niên quân đội mới làm quen với những tình huống chuyển hóa mau lẹ của thực tiễn chiến trường, giúp họ vươn lên hoàn thành tốt nhiệm vụ chiến đấu bảo vệ vững chắc chủ quyền biển đảo, thiêng liêng của Tổ quốc.

Ba là, tổ chức phát động, triển khai sâu rộng các phong trào thanh niên trong các đơn vị quân đội nhằm phát huy vai trò xung kích, sáng tạo của thanh niên quân đội tham gia đấu tranh bảo vệ vững chắc chủ quyền biển, đảo Tổ quốc. Để phát huy vai trò xung kích, sáng tạo, tinh thần tình nguyện, khơi dậy tiềm năng to lớn, lòng nhiệt huyết của thanh niên quân đội trong tham gia đấu tranh bảo vệ vững chắc chủ quyền biển, đảo thiêng liêng của Tổ quốc, đòi hỏi cấp ủy, người chỉ huy các cấp, trực tiếp là đội ngũ cán bộ đoàn trong các đơn vị quân đội cần thường xuyên phát động, tổ chức cho thanh niên quân đội tham gia vào các phong trào thanh niên với những hoạt động thiết thực, bổ ích như: Thanh niên với nhiệm vụ bảo vệ Tổ quốc; Tuổi trẻ giữ nước; Khi Tổ quốc cần; Nghĩa tình biên giới, hải đảo; Vì Trường Sa thân yêu; Tuổi trẻ hướng về biển, đảo của Tổ quốc; Viết thư gửi lính đảo Trường Sa; Vì biển, đảo thân yêu; Trái tim hướng về biển, đảo Tổ quốc và tổ chức thực hiện tốt Cuộc vận động Phát huy truyền thống, cống hiến tài năng, xứng danh Bộ đội Cụ Hồ... nhằm khơi dậy niềm vinh dự, tự hào, nâng cao nhận thức, vai trò và trách nhiệm của thanh niên quân đội đối với nhiệm vụ đấu tranh bảo vệ chủ quyền biển, đảo Tổ quốc trong tình hình mới.

Bốn là, quan tâm thực hiện tốt công tác chính sách đối với thanh niên quân đội, nhất là lực lượng trực tiếp làm nhiệm vụ trên biển, đảo Tổ quốc. Thực hiện giải pháp này có ý nghĩa đặc biệt quan trọng, tác động trực tiếp đến trạng thái tâm lý, ý chí quyết tâm của mỗi thanh niên quân đội trong việc rèn luyện và tham gia đấu tranh bảo vệ chủ quyền biển, đảo Tổ quốc. Bởi tham gia hoạt động trong lĩnh vực quân sự nói chung, hoạt động đấu tranh bảo vệ chủ quyền biển, đảo nói riêng luôn đặt ra cho mỗi thanh niên quân đội, nhất là lực lượng trực tiếp làm nhiệm vụ trên biển, đảo phải đối mặt, vượt qua vô vàn khó khăn, thử thách hằng ngày, hằng giờ. Vì thế, cần có sự quan tâm, động viên kịp thời, có chính sách đãi ngộ, chính sách hậu phương hợp lý đối với thanh niên trong quân đội tham gia hoạt động này, để họ không ngừng củng cố niềm tin, yên tâm cống hiến tâm, trí, lực cho sự nghiệp bảo vệ chủ quyền biển, đảo thiêng liêng của Tổ quốc.

Trong tình hình hiện nay, cơ quan chức năng các cấp cần tích cực cải thiện và nâng cao hơn nữa về đời sống vật chất, tinh thần cho thanh niên quân đội; giải quyết tốt chính sách ưu tiên việc làm, đào tạo nghề, tuyển chọn đối với lực lượng thanh niên quân đội trực tiếp làm nhiệm vụ sẵn sàng chiến đấu và chiến đấu trên biển, đảo Tổ quốc sau khi hoàn thành nghĩa vụ quân sự...

Phát huy vai trò của thanh niên quân đội trong đấu tranh bảo vệ chủ quyền biển, đảo hiện nay vừa là một yêu cầu khách quan, vừa là một nhiệm vụ cơ bản và cấp bách và đầy khó khăn, phức tạp. Quá trình này chịu sự tác động của nhiều yếu tố cả khách quan lẫn chủ quan. Do vậy, để vai trò của thanh niên quân đội trong đấu tranh bảo vệ chủ quyền biển, đảo được thực hiện có hiệu quả trên thực tế thì cần tiến hành đồng bộ, sáng tạo các giải pháp nhằm mang lại hiệu quả cao nhất.

Tác giả: Lê Xuân Dũng

Nguồn: Tạp chí VHNT số 428, tháng 2-2020