Đồng Nai nằm trong vùng kinh tế trọng điểm phía Nam, thuộc miền Đông Nam Bộ, có diện tích tự nhiên là 5.907 km². Toàn tỉnh có 11 đơn vị hành chính trực thuộc, trong đó, thành phố Biên Hòa là trung tâm chính trị - kinh tế - văn hóa xã hội; là tỉnh có nhiều dân tộc và tôn giáo khác nhau cùng sinh sống, là vùng đất nối liền giữa Nam Bộ, cực Nam Trung Bộ và Nam Tây Nguyên, nên có vị trí chiến lược về phát triển kinh tế - xã hội, quốc phòng và an ninh; có các tuyến giao thông huyết mạch như quốc lộ 1A, quốc lộ 51 và tuyến đường sắt Thống Nhất… Vì thế, Đồng Nai được coi như “bản lề chiến lược” giữa bốn vùng của các tỉnh phía Nam. Trong quá trình đổi mới Tỉnh ủy, HĐND, UBND tỉnh Đồng Nai đã tập trung lãnh đạo, đẩy mạnh công nghiệp hóa, hiện đại hóa phát triển kinh tế thị trường định hướng xã hội chủ nghĩa. Năm 2018, tổng sản phẩm trên địa bàn - GRDP tăng 8%; GRDP bình quân đầu người đạt 4.226 USD, chỉ số sản xuất công nghiệp tăng 8,9%, trong đó, ngành khai khoáng tăng 5,7%... Tính đến nay, toàn tỉnh có 133/133 xã đạt chuẩn nông thôn mới, chiếm tỷ lệ 100% tổng số xã xây dựng nông thôn mới; 15 xã đạt chuẩn nông thôn mới nâng cao, chiếm tỷ lệ 11,2% tổng số xã xây dựng nông thôn mới; 8/11 đơn vị cấp huyện được Thủ tướng Chính phủ công nhận đạt chuẩn nông thôn mới, chiếm 72,7% tổng số đơn vị cấp huyện. Kinh tế - xã hội phát triển, đời sống vật chất, văn hóa của nhân dân được nâng lên đã tạo điều kiện tăng tiềm lực quốc phòng của địa phương ngày càng vững mạnh. Tỉnh đã triển khai toàn diện tập trung vào những nội dung trọng tâm như: công tác giáo dục quốc phòng, an ninh; xây dựng lực lượng vũ trang; xây dựng khu vực phòng thủ; xây dựng thế trận quốc phòng toàn dân gắn với thế trận an ninh nhân dân, kết hợp phát triển kinh tế gắn với củng cố quốc phòng, an ninh; quản lý nhà nước về quốc phòng… đã tạo ra được bước phát triển mới vững chắc, đáp ứng yêu cầu nhiệm vụ mới.

Là tỉnh có đặc điểm khá rõ nét về dân tộc và tôn giáo: có đủ 54 dân tộc sinh sống, có 63,9% dân số theo các tín đồ tôn giáo khác nhau; số giáo dân chiếm 32,4% dân số của tỉnh và 12% tín đồ Thiên chúa giáo cả nước; khoảng 19,05% phật tử, hơn 400 cơ sở chùa, thất tịnh xá với đủ các hệ phái lớn ở Việt Nam. Ngoài ra, còn có các tôn giáo khác như: Cao đài, Hòa hảo, Tin lành, Hồi giáo... sinh hoạt tín ngưỡng ở Đồng Nai khiến cho tình hình địa phương có nhiều tiềm ẩn, vấn đề phức tạp khó lường. Các thế lực thù địch phản động, cơ hội lợi dụng vấn đề tôn giáo, dân chủ, dân quyền để chống phá về tư tưởng văn hóa, qua đó chia rẽ khối đại đoàn kết toàn dân; đòi “phi chính trị hóa quân đội”… tạo cớ cho sự can thiệp từ bên ngoài. Trước tình hình đó, nếu không kịp thời nâng cao nhận thức và kiến thức quốc phòng, có những biện pháp hữu hiệu nhằm quy tụ và phát huy vai trò của khối đại đoàn kết toàn dân, “thế trận lòng dân” sẽ ảnh hưởng rất lớn đến chất lượng xây dựng nền quốc phòng toàn dân và nền an ninh nhân của tỉnh hiện nay.

Do đó, tỉnh rất chú trọng đến công tác giáo dục, bồi dưỡng kiến thức quốc phòng cho toàn dân. “Năm 2018 tổ chức bồi dưỡng kiến thức quốc phòng, an ninh cho các đối tượng 25.952 người, trong đó đối tượng 2 là 30 đồng chí; đối tượng 3 là 333 đồng chí; đối tượng 4 là 5.803 đồng chí; chức sắc nhà tu hành 430 vị; chức việc nhà tu hành 1.172 vị; đối tượng khác 18.162 người; phối hợp ban tôn giáo, dân tộc tham mưu cử chức sắc, nhà tu hành các tôn giáo, trưởng bản, già làng, trưởng các họ tộc tham gia lớp bồi dưỡng kiến thức quốc phòng, an ninh tại trường quân sự quân khu 22 người; phối hợp các lực lượng chức năng, các đơn vị quân đội đóng quân trên địa bàn thực hiện tốt quy chế phối hợp Nghị định 77, Nghị định 133 của Chính phủ và kiểm tra quản lý chặt chẽ vũ khí trang bị vật liệu nổ, công cụ hổ trợ theo Nghị định 26 của Chính phủ. Tổ chức cấp phát công cụ hỗ trợ cho các cơ quan đơn vị địa phương” (1).

Tỉnh ủy, UBND tỉnh Đồng Nai luôn quan tâm xây dựng cơ quan quân sự các cấp vững mạnh phát huy vai trò tham mưu, chỉ đạo thực hiện có hiệu quả công tác quân sự, quốc phòng trên địa bàn. Đảng ủy quân sự tỉnh đã lãnh đạo chỉ đạo thực hiện tốt công tác giáo dục chính trị, lãnh đạo tư tưởng, nâng cao nhận thức và hành động cách mạng cho cán bộ, chiến sĩ, góp phần xây dựng lực lượng vũ trang tỉnh vững mạnh về chính trị, làm cơ sở nâng cao chất lượng tổng hợp, sức mạnh chiến đấu, hoàn thành tốt nhiệm vụ quân sự, quốc phòng trên địa bàn. Đồng thời, lãnh đạo chỉ đạo các đơn vị thường xuyên quán triệt và thực hiện nghiêm chỉ lệnh sẵn sàng chiến đấu của trên, kế hoạch huấn luyện, diễn tập, kế hoạch tác chiến theo các tình huống, kế hoạch phòng chống cháy nổ, bão lụt, cứu hộ cứ nạn… phát huy tốt vai trò nòng cốt và phối hợp chặt chẽ với các lực lượng xử lý có hiệu quả các tình huống phức tạp xảy ra trên địa bàn. Tỉnh luôn chú trọng “Xây dựng lực lượng vũ trang ngày càng vững mạnh theo hướng cách mạng, chính quy, tinh nhuệ, từng bước hiện đại. Lực lượng thường trực, dự bị động viên được xây dựng đủ biên chế, nâng cao chất lượng tổng hợp và trình độ sẵn sàng chiến đấu, đáp ứng yêu cầu nhiệm vụ trong tình hình mới” (2).

Trong lãnh đạo, chỉ đạo thực hiện công tác quân sự, quốc phòng, Tỉnh ủy, UBND tỉnh luôn đề cao và phát huy vai trò tham mưu của cơ quan quân sự các cấp trong dự báo tình hình, đề xuất các biện pháp giải quyết những vụ việc mới nảy sinh ở các địa bàn trọng yếu, khu công nghiệp không để xảy ra điểm nóng. Phối hợp với cấp ủy chính quyền địa phương làm tốt công tác tuyên truyền vận động nhân dân thực hiện đường lối của Đảng, chính sách pháp luật của Nhà nước, xóa đói giảm nghèo, phong trào Quân đội chung sức xây dựng nông thôn mới; phong trào dân vận khéo, nắm chắc tình hình, chủ động tuyên truyền, vận động đối với Việt kiều Campuchia di cư tự do về cư trú trên địa bàn; phong trào cả nước chung tay vì người nghèo - không ai bị bỏ lại phía sau giúp đỡ, hỗ trợ gia đình chính sách, cán bộ, chiến sĩ có hoàn cảnh khó khăn trong lực lượng vũ trang tỉnh. Huy động cán bộ chiến sĩ giúp dân xây dựng cơ sở hạ tầng khắc phục hậu quả thiên tai… tạo niềm tin yêu của cấp ủy, chính quyền và nhân dân, góp phần xây dựng “thế trận lòng dân” vững chắc.

Cùng với đó, Đảng bộ Đồng Nai rất chú trọng lãnh đạo, chỉ đạo “kết hợp chặt chẽ kinh tế với củng cố quốc phòng - an ninh, quốc phòng an ninh với kinh tế trong quy hoạch, kế hoạch phát triển kinh tế - xã hội trên địa bàn tỉnh” (3).

Phát huy truyền thống cách mạng toàn Đảng, toàn dân, toàn quân và thành tựu trong thời gian vừa qua, tỉnh Đồng Nai phấn đấu hoàn thành tốt các mục tiêu, nhiệm vụ Nghị quyết Đại hội Đảng bộ tỉnh lần thứ X đề ra, Nghị định 21/2019/NĐ-CP ngày 22-2-2019 của Chính phủ về khu vực phòng thủ; chương trình hành động thực hiện Nghị quyết 24-NQ/TW ngày 16-4-2018 của Bộ chính trị (khóa XII) về “chiến lược Quốc phòng Việt Nam”; kế hoạch thực hiện Nghị quyết số 29-NQ/TW, ngày 25-7-2018 của Ban Chấp hành Trung ương (khóa XII) về “Chiến lược bảo vệ Tổ quốc trên không gian mạng”, tạo sự chuyển biến mạnh mẽ về chất lượng hiệu quả trong tực hiện công tác quân sự, quốc phòng địa phương, đảm bảo mỗi bước phát triển kinh tế - xã hội là một bước tăng cường sức mạnh về quân sự, quốc phòng, sẵn sàng chuyển thành sức mạnh của nền quốc phòng toàn dân, thế trận chiến tranh nhân dân bảo vệ Tổ quốc Việt Nam xã hội chủ nghĩa trong thời kỳ mới.                              

______________

1. Bộ chỉ huy quân sự tỉnh Đồng Nai, Báo cáo thực hiện nhiệm vụ quân sự quốc phòng năm 2018, tr.2.

2. Tỉnh ủy Đồng Nai, Văn kiện Đại hội đại biểu Đảng bộ tỉnh Đồng Nai lần thứ X nhiệm kỳ 2015-2020, lưu hành nội bộ, tr.108, 109.

3. Tỉnh ủy Đồng Nai, Văn kiện Đại hội Đại biểu đảng bộ tỉnh Đồng Nai lần thứ IX nhiệm kỳ 2010-2015, tr.39.

Tác giả: Nguyễn Thanh Hải

Nguồn: Tạp chí VHNT số 429, tháng 3-2020